Συνέντευξη του φωτογράφου Φάνη Λογοθέτη στον Ανδρέα Κατσικούδη για το polismagazino.gr
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα όπου ζω και εργάζομαι. Σπούδασα φωτογραφία και είμαι επαγγελματίας φωτογράφος.
Ξεκίνησα τις σπουδές μου το 1993 όπου και είχα την πρώτη ουσιαστική επαφή με την φωτογραφία, αλλά για να είμαι ειλικρινής είχα αρχίσει σε πολύ ερασιτεχνικό επίπεδο να ψάχνομαι με την φωτογραφία περίπου ένα χρόνο πριν, με μια κόμπακτ Canon που είχε φέρει ο πατέρας μου απο κάποιο ταξίδι.
Τελείωσα την Focus, μετέπειτα σπούδασα έναν ακόμα χρόνο στην ESP και τέλος παρακολούθησα διάφορα workshops/masterclasses για την φωτογραφία με ξένους εισηγητές – κάτι που ήταν σύνηθες εκείνη την εποχή. Σίγουρα η Focus ήταν φυτώριο καλλιτεχνικής φωτογραφίας με εξαιρετικά μαθήματα και καθηγητές από διάφορους χώρους (εικαστικούς, σκηνοθέτες κλπ). Με βοήθησε πολύ η κοινή αναζήτηση που είχαμε με τους συσπουδαστές μου που συμπαρασύραμε ο ένας τον άλλο στο να ανακαλύψουμε τι μας ενδιαφέρει πραγματικά! Αρκετοί από αυτούς διαπρέπουν και χαίρομαι.
Δουλεύω ως φωτογράφος/βιντεογράφος και ταυτόχρονα ασχολούμαι με την καλλιτεχνική φωτογραφία – κάτι που το κάνω με την ίδια επαγγελματική προσέγγιση και όχι ως χόμπι. Kατά συνέπεια ο χρόνος μου είναι χωρισμένος, έτσι ώστε να μπορούν να γίνουν και τα δυο, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι δεν θα μου μείνει ελεύθερος χρόνος.
Eικόνες μου έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και έχω και αρκετές συμμετοχές σε φεστιβάλ του εξωτερικού, καθώς 4 Ατομικές και γύρω στις 60 ομαδικές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Φωτογραφίες μου υπάρχουν σε ιδιωτικές συλλογές και σε εκδόσεις όπως πχ το λεύκωμα 35χ35 Art Project του Μουσείου Κοπελούζου. Ασχολούμαι με την video art καθαρά από μια ανάγκη να συνδέω έννοιες, εικόνες με ήχους/μουσικές σε ένα πειραματικό επίπεδο και έχω συμμετάσχει σε αρκετά φεστιβάλ βιντεοτέχνης σε εξωτερικό/Ελλάδα αλλά και σε art fair όπως η Art Athina. Επίσης έχω σκηνοθετήσει ντοκιμαντέρ και έχω συμμετάσχει σε ντοκιμαντέρ τρίτων ως κάμερα ή crew. Με βοηθάει να είμαι σε εγρήγορση και να κάνω δημιουργικά πράγματα.
Η έμπνευσή μου έρχεται κυρίως από την πόλη, από τη ζωή στην πόλη. Το αστικό τοπίο και οι ζωές σε μια μητρόπολη κάνουν τις κεραίες μου σαν τρελές, παντού ερεθίσματα. Μάλλον έχω ανθρωποκεντρική προσέγγιση και μου αρέσει να σφυγμομετρώ τον παλμό.
Ο εξοπλισμός παίζει ρόλο αν είσαι επαγγελματίας και έχεις πολύ συγκεκριμένες απαιτήσεις από τα μηχανήματα σου, γιατί έχεις να παραδώσεις εικόνες που πληρούν προϋποθέσεις. Από εκεί και πέρα στην εποχή που ζούμε το επίπεδο των φωτογραφικών μηχανών είναι υψηλό και σε professional, αλλά και σε consumer range. Για μένα δεν παίζει ρόλο να έχεις κάτι απίθανα ακριβό ή high end! Δεν ακολουθώ το μάρκετινγκ των εταιριών.
Ωραίες εικόνες μπορεί να βγάλει κάνεις με φτηνότερα ή παλιότερα μοντέλα φωτογραφικών μηχανών! Όταν κάνω street photography θέλω να έχω μια μηχανή που με βολεύει στο χέρι μου, είναι ελαφριά – έχει ένα μέσο αριθμό megapixel και χωράει σε μια μικρή τσάντα, να κοστίζει τόσο που δεν θα δώσω ένα νεφρό αν πέσει κάτω ή πάθει κάτι, γιατί το ζητούμενο είναι βγάλω κάποιες ενδιαφέρουσες εικόνες (που θα μπορούσαν να τυπωθούν αν χρειαστεί) στον δρόμο σε ρυθμούς πόλης. Οπότε πολύπλοκα μενού, πολλά megapixel, ακριβά σώματα, φακοί δεν μου προσφέρουν κάτι – πόσο μάλλον αν δεν τυπώσω και απλά θα είναι για ιντερνετική χρήση.
Δεν πιστεύω στο ταλέντο με την έννοια που την χρησιμοποιούμε ευρέως, να πω την αλήθεια μου. Πιστεύω στην έφεση που έχει κάποιος σε κάτι, στην αφοσίωση του και την δουλειά που ρίχνει για αυτό προσπαθώντας να μάθει και να εξελιχθεί όσο γίνεται περισσότερο. Είναι πρωταθλητισμός κατά κάποιον τρόπο και όσο δουλεύεις τόσο καλύτερος μπορείς να γίνεις σε βάθος χρόνου.
Είμαι πολύ τυχερός γιατί πολλοί από τους φίλους μου με έχουν ακολουθήσει σε εκθέσεις εκτός Αθηνών – από Πάτρα, Λαμία και Θεσσαλονίκη μέχρι την Βιέννη και εντάξει αυτό είναι υπέροχο! Πιστεύω πώς αν δεν είχα δίπλα μου την γυναίκα μου και κάποιους φίλους δεν θα είχα τολμήσει να κάνω κάποια πράγματα.
Μου αρέσει η street photography / αστική φωτογραφία καθώς και η φωτογραφία τοπίου και αγαπώ πολύ την εικαστική/conceptual/εννοιολογική φωτογραφία, δηλαδή τα φωτογραφικά πρότζεκτ που έχουν μια αρχή-μέση-τέλος και μέσα από αυτά ο φωτογράφος-καλλιτέχνης προσπαθεί να μας πει κάτι πολύ εσωτερικό. Το κοινωνικό ρεπορτάζ επίσης είναι ένα πολύ δυνατό είδος! Είναι λίγα τα είδη φωτογραφίας που δεν μ’ ενδιαφέρουν.
Είναι πολλοί οι φωτογράφοι που με επηρέασαν και που συχνά πυκνά θα βλέπω δουλειά τους σε λευκώματα ή στο ίντερνετ και αν βρεθώ να δω από κοντά έκθεση τους ακόμα καλύτερα.
Είναι μεγάλη η λίστα, αλλά θα γράψω μερικούς από διάφορες εποχές έτσι όπως μου έρχονται στο μυαλό: Misha Gordin, Joseph Koudelka, Nan Goldin, Vivian Mayer, Νίκος Οικονομόπουλος, Weggee, Sebastiao Salgado, Jan Saudek, Dorothea Lange, Zoe Straus, Nina Kling, Sara van Rij, Paul Strand, Robert Frank, David La Chapelle, Ray Metzeker, Henri Cartie Bresson, Bruce Davidson.
Η ίδια λογική που υπάρχει πίσω από κάθε τι καλλιτεχνικό υπάρχει και πίσω από την καλλιτεχνική φωτογραφία! Η φωτογραφία γίνεται τέχνη όταν ξεπεράσουμε το στενό μονοπάτι της τεχνικής. Να μην κάνουμε εικόνες που η βάση τους είναι κάποια τεχνική ή μια σειρά by the book κανόνες ή ινσταγκραμικές εικόνες και να προσπαθήσουμε να πούμε κάτι – να κάνουμε μια σειρά από εικόνες που έχουν μια ιδέα και μια φόρμα που πρωτίστως κάτι λέει σε μας. Παλαιότερα βαπτίζαμε καλλιτεχνικό ή τέχνη κάτι που έβγαινε εκτός μιας νόρμας ή που απλά δεν το καταλαβαίναμε και πολύ καλά, αλλά εντάξει ζούμε πια στο 2022! Όπως σε όλα τα είδη τέχνης έτσι και στην φωτογραφία για μένα σημασία έχει η πρόθεση που έχει ο δημιουργός και πώς κατάφερε να βγάλει μια ιδέα προς τα έξω με τον δικό του μοναδικό τρόπο.
Οι στόχοι μου… Να είμαι καλά και να μπορώ να δουλεύω έτσι ώστε να σπονσοράρω τα καλλιτεχνικά μου πρότζεκτ. Σε πρώτη φάση κάποιες συμμετοχές σε ομαδικές εκθέσεις και σε δεύτερη φάση σχεδιάζω μια ατομική για τον επόμενο χρόνο, αλλά επειδή οι εξωτερικές συνθήκες/παράγοντες που επηρεάζουν κάτι τέτοιο είναι πολλοί, προς ώρας είμαι σε συζητήσεις με συνεργάτες για πως μπορεί να υλοποιηθεί η ιδέα μου.
Όταν βρεις κάτι που σε γεμίζει, μην το αφήνεις! Η ζωή είναι μικρή. Συνήθως κάνω πράγματα που σε πρώτη φάση απασχολούν εμένα και με ενδιαφέρει να αλληλεπιδρώ με καταστάσεις που συμβαίνουν γύρω μου. Νομίζω πως η τέχνη είναι μια εσωτερική αναζήτηση και αν είσαι τυχερός και υλοποιήσεις ένα πρότζεκτ που θα γίνει μια έκθεση και αυτά που εκθέτεις αποκτούν ένα νόημα δημιουργώντας ένα συναίσθημα… κάπου εκεί έρχεται μια μικρή ολοκλήρωση.
Δεν είναι εύκολο να μπει η δουλειά σου σε μια γκαλερί ή στην Art Athina. Καταρχάς πρέπει να έχεις έναν όγκο δουλειάς να παρουσιάσεις που να είναι κατά κάποιον τρόπο σύγχρονος γιατί αλλιώς είναι δύσκολο. Εκτός αν μιλάμε για κάποιες θεματικές εκθέσεις που μπορούν να μπουν διάφορα είδη φωτογραφίας. Γενικά η φωτογραφία έχει μικρό ποσοστό παρουσίας σε γκαλερί και art fairs κατά συνέπεια πρέπει να βλέπουμε τι παίζει γενικώς εκεί έξω και να σκεφτούμε αν η δουλειά μας είναι κοντά σε κάτι τέτοιο. Τέλος να μπορείς με απλά λόγια να εξηγήσεις ποιος είσαι, τι κάνεις και γιατί. Μπορείς να κάνεις μια κουβέντα με έναν επιμελητή σε σχέση με το ύφος της δουλειάς σου και αν έχεις γερό στομάχι ξεκίνα να χτυπάς πόρτες.
Θέλει κάποιος να ασχοληθεί με την καλλιτεχνική φωτογραφία; Νομίζω ότι πρέπει να διαβάζει πολύ. Υπάρχει τεράστια βιβλιογραφία τεχνική, θεωρητική και φιλοσοφική σε σχέση με την φωτογραφία. Επίσης να βλέπει πολλές εκθέσεις που να μην είναι απαραίτητα εκθέσεις φωτογραφίας, αλλά ζωγραφικής και βίντεο και εγκαταστάσεις κλπ. Προσωπικά πηγαίνω σε 3-4 εκθέσεις τον μήνα, είτε σε μουσεία, είτε σε γκαλερί και φεστιβάλ. Να βλέπει ακόμα πολλές εικόνες, λευκώματα, εκδόσεις τέχνης, φωτογραφίας κλπ. Πλέον στην Ελλάδα γίνονται διάφορες διαλέξεις, workshops, σεμινάρια κ.ά. που είναι μια καλή αρχή να μάθεις και να εξερευνήσεις πράγματα που δεν ήξερες. Τέλος να πειραματιστεί με το μέσο, η φωτογραφική μηχανή είναι ένα απλό μηχάνημα, αλλά και μια μηχανή σκέψης όπως είχε πει ο V. Flusser.
Οι σελίδες του Φάνη Λογοθέτη
insta: fanislogothetis
