Το ιστορικό και πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ «Θεσσαλονίκη 1917: η Φωτιά που Γέννησε μια Πόλη» σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Βαρδαρινού θα προβληθεί με ελεύθερη είσοδο για το κοινό την Κυριακή 11 Νοεμβρίου και ώρα 19.00 στο Αμφιθέατρο «Σταύρος Κουγιουμτζής», δημαρχείο Πανοράματος (Αποστόλου Σαμανίδη 21). Η προβολή θα γίνει στο πλαίσιο της ενημέρωσης που διοργανώνει ο δήμος Πυλαίας Χορτιάτη για τους δημότες του, σχετικά με το Ιστορικό γεγονός της μεγάλης πυρκαγιάς του όμορου δήμου της Θεσσαλονίκης η οποία ξεκίνησε από ένα τυχαίο συμβάν και άλλαξε σημαντικά τη φυσιογνωμία της πόλης.
Το ντοκιμαντέρ εξιστορεί μέσα από σπάνιο αρχειακό υλικό και συνεντεύξεις την μεγαλύτερη καταστροφή που είχε υποστεί η Θεσσαλονίκη τον 20ό αιώνα, την πυρκαγιά του 1917. Η καταστρεπτική φωτιά, ξεκίνησε το Σάββατο 18 Αυγούστου του 1917 στις 5:00 το απόγευμα από ένα προσφυγικό κατάλυμα στο βορειοδυτικό τείχος της πόλης και μέσα σε 32 ώρες άφησε περισσότερους από 75.000 άστεγους και κατέκαψε σχεδόν ολόκληρο το ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Αποτέλεσμα ήταν οι οικονομικές και εμπορικές λειτουργίες, διοικητικές υπηρεσίες, χώροι αναψυχής και τα σημαντικότερα πνευματικά και θρησκευτικά ιδρύματα των εθνο-θρησκευτικών κοινοτήτων, μαζί με τα αρχεία τους να καταστραφούν ολοσχερώς. Συνολικά πάνω από 9.500 κτίσματα κάηκαν, ενώ οκτώ εκατομμύρια αγγλικές λίρες ήταν η αποτίμηση της καταστροφής, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται σε αυτή, η ανεκτίμητη αξία των αποτεφρωμένων μνημείων της πόλης. Οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς σε κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο αποτέλεσαν καθοριστική τομή στην ιστορία της πόλης. Η πολυφυλετική, πολυθρησκευτική και πολύγλωσση βαλκανική μητρόπολη τελικά επανασχεδιάζεται, από την κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Με απόφαση του τότε υπουργού συγκοινωνιών Αλέξανδρου Παπαναστασίου, ιδρύθηκε η «Διεθνής Επιτροπή Νέου Σχεδίου Θεσσαλονίκης» με πρόεδρο τον Γάλλο αρχιτέκτονα, πολεοδόμο και αρχαιολόγο Ερνέστ Εμπράρ, για την εκπόνηση ρυμοτομικού σχεδίου. Ο Εμπράρ συνέλαβε ένα πρωτότυπο σχέδιο που αν και δεν εφαρμόστηκε πλήρως, διότι υπέστη πολλές μεταβολές μετά από πιέσεις μεγαλοϊδιοκτητών ήταν, όμως, μια μεγάλη βελτίωση στην προγενέστερη οικιστική κατάσταση της πόλης και της έδωσε μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή ρυμοτομία και όψη.
Το ιστορικό ντοκιμαντέρ, συνολικής διάρκειας 62 λεπτών, είναι έγχρωμο και ασπρόμαυρο, με στερεοφωνικό ήχο και βασίζεται σε πλούσιο αρχειακό υλικό (φωτογραφίες και φιλμ) της εποχής αλλά και σε σύγχρονες λήψεις. Εκτός από τη σκηνοθεσία ο Γρηγόρης Βαρδαρινός συμμετείχε και στη συγγραφή του σεναρίου μαζί με την Αναστασία Μπαρτζουλιάνου που έκανε την ιστορική έρευνα και τον Φίλιππο Μανδηλαρά. Στην αφήγηση ο ηθοποιός του ΚΘΒΕ Δημήτρης Τσιλινίκος, την πρωτότυπη μουσική έγραψε η μουσικός Δήμητρα Σιδερίδου, δημότισσα του δήμου Πυλαίας – Χορτιάτη, ενώ στη διεύθυνση φωτογραφίας ήταν ο Δημήτρης Σταμπολής και στη διεύθυνση παραγωγής η Χριστίνα Γκωλέκα.
Να σημειωθεί ότι το ντοκιμαντέρ «Θεσσαλονίκη 1917: η Φωτιά που Γέννησε μια Πόλη» απέσπασε τιμητική διάκριση στο 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ στη Χαλκίδα, και το βραβείο κοινού στο 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου.
