Οι “Αμμογραφίες” Sandgraphics του Κώστα Ευαγγελάτου 

Γράφει η Αννίτα Πατσουράκη Ιστορικός της Τέχνης

Τα έργα του Κώστα Ευαγγελάτου που έχουν χαραχτεί στην άμμο αποτυπώνουν πορτραίτα φυσικών προσώπων, γυναικεία και αντρικά, φανταστικά και υπαρκτά.

Πρόσωπα σε μετωπική και πλάγια απόδοση, με ρεαλιστικά χαρακτηριστικά, πρόσωπα ενεστώτα, ανθρώπων της ζωής μας που χάθηκαν σε μια στιγμή, στο πέρασμα του χρόνου, όπως το κύμα θα τα σβήσει και θα τα συμπαρασύρει μαζί του στο βυθό της θάλασσας, αφημένα στη λήθη.

Πρόσωπα που έχουν χαραχθεί για να καλύπτουν ολόκληρη την επιφάνεια της παραλίας και αγκαλιάζονται στοργικά από το κάλλος του φυσικού τοπίου, της φιλόξενης Κεφαλονίτικης γης.

Συχνά διακοσμούνται από σύμβολα, σπείρες, ανθέμια, εμπνευσμένα αρχιτεκτονικά μοτίβα της τοπικής παραδοσιακής Επτανησιακής τεχνοτροπίας, αλλά και γεωμετρικές συνθέσεις μόνες ή σε αρμονία συμμετρική με τη σκιά του σώματος και σε συμβολική διάταξη μεταξύ τους.

Πρόκειται για δημιουργίες που αναφαίνονται και ζουν διαδραστικά και στιγμιαία μέχρι να τα σβήσει το κύμα. Τα σχέδια του καλλιτέχνη αναγνωρίσιμα από την έντονη σχεδιαστική τους δύναμη και την πυκνή γραφή, με σύμβολα ιδεογραφικά και στοιχεία που διαχρονικά χρησιμοποιεί και στη ζωγραφική του διατηρούν την ισορροπία, την ταυτότητα των πορτραίτων, τη λεπτότητα των γεωμετρικών γραμμών και το μέτρο της σύνθεσης στις φόρμες.Τα κρυφά μοτίβα που αναδεικνύονται μέσα από την παρατήρηση και την αναγωγή της φαντασίας σε πρόσωπα γνωστά  και άλλοτε υπερρεαλιστικά, που κυριεύουν την ψυχή σου, διαθέτουν περιγραφικά στοιχεία αξιοθαύμαστης ακρίβειας.

Έντονη, σύνθετη γραφή και ταυτόχρονα λιτή και συνεπής, φίνα και επεξεργασμένη εμπλέκεται σε μινιμαλιστικές μορφές και φόρμες παραστατικές.

Το σχέδιο αποδίδεται  με το φτερό γλάρου, χαράσσεται αρμονικά και ενιαία στην άμμο της παραλίας, που γίνεται ο καμβάς, η επιφάνεια εργασίας για τον καλλιτέχνη.

Το χάραγμα αφήνει ίχνη. Η άμμος ξεσηκώνεται δημιουργώντας ένα φυσικό πλαίσιο στην εγχάρακτη γραμμή. Το παιχνίδισμα φωτός-σκιάς βρίσκεται σε μελετημένο αυτοσχεδιασμό και αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον αφού διαφοροποιείται σε κάθε χρονική στιγμή.

Η ιδιοσυστασία του Κώστα Ευαγγελάτου συνθέτει ένα πλούσιο έργο που άλλοτε αλληγορικό και συμβολικό, εμπνευσμένο από την ανθρώπινη παρουσία και επικεντρωμένο στον ψυχισμό του, αναφέρεται με λυρική διάθεση στο συναισθηματικό του κόσμο.

Συνεχίζει τις διαδρομές στην αναζήτηση των ψυχικών οδών και στις διακλαδώσεις του νου. Με περιπετειώδες, ανήσυχο και ταυτόχρονα ευαίσθητο και παιχνιδιάρικο πνεύμα εκφράζει σθεναρά τις απόψεις του.

“Οι Σωματογραφίες μου”, είχε δηλώσει ο καλλιτέχνης, “είναι συνθέσεις με το γυμνό ανθρώπινο σώμα.. που εκφράζουν ποικίλες ψυχικές καταστάσεις. Τα σώματα είναι χαραγμένα με εννοιολογικές ενδείξεις και σύμβολα, που κατά την άποψή μου προσδίδουν αισθησιακή και εγκεφαλική διάσταση στη σωματική Μονάδα. Η ιδιότυπη γραφή ονομάτων και εννοιών συντείνει με την φόρμα στον τονισμό της άποψης ότι Σώμα=Σύμπαν.”

Εκείνος ακούραστος, πνευματικά ανήσυχος, σε διέγερση και όξυνση νου, προνοητικός, εκδηλώνει ένα ασίγαστο εσωτερικό κόσμο που ακόμα και σήμερα εμπνέεται και δημιουργεί ακατάπαυστα.

Διαθέτει ενδιαφέρουσα προσωπικότητα και δυναμική έκφραση όπου με εικαστική και ευρηματική προσέγγιση εκδηλώνει την υπαρξιακή ανησυχία του. Διακρίνεται για το χαρακτήρα των αναζητήσεών του και τις προσδοκίες από τη ζωή.

Το εικαστικό σύνολο προβληματίζει το θεατή όπου συνειρμικά αναγάγει και στην ποιητική πνοή των διατυπώσεων του δημιουργού. Το προσωπικό  ιδίωμα του Ευαγγελάτου βασίζεται στην ποιότητα του σχεδίου και στην εσωτερικότητα, με χαρακτηριστικές ζωγραφικές συνθέσεις, διεισδυτικές ματιές που καθορίζονται από την ένταση της σχεδιαστικής γραμμής και εννοιολογικά στοιχεία που πάντα διευρύνει με στυλιστικές τάσεις και θεματογραφικές περιοχές,  συνεχίζοντας διαρκώς την προσωπική του έρευνα.

Εννοιολογικά σύμβολα και συνθέσεις, συχνά σουρεαλιστικής ματιάς και άποψης, ενσαρκώνουν τοπία μνήμης και οράματα που υπόσχονται την αποκάλυψη της ανθρώπινης ταυτότητας.

Συνδυάζοντας δημιουργικά το ψυχικό του σθένος, το στοχασμό και τη γοητεία, εκφράζει ποικίλες αισθήσεις και καταστάσεις που τονίζουν την σωματική και συναισθηματική διαφορετικότητα σε πρόσωπα ανδρών και γυναικών.

Ο Κώστας Ευαγγελάτος  με τη σχεδιαστική του γραφή δίνει με την αναμενόμενη μεγαλοπρέπεια που αρμόζει αισθητικό χαιρετισμό σε όλους τους αποδέκτες της τέχνης του με την Ομηρική ευχή “καλόν αμητόν”/ καλή σοδειά”…!!

Αννίτα Πατσουράκη Ιστορικός της Τέχνης

(Σύντομο βιογραφικό σημείωμα)

Ο Κώστας Ευαγγελάτος γεννήθηκε στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς. Παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου σε εργαστήρια στην Αθήνα, με τον ζωγράφο, κριτικό τέχνης Γιώργο Φωκά και τον Γιώργο Βογιατζή. Παράλληλα σπούδασε και έλαβε πτυχίο από την Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1981 στο Παρίσι συνδέθηκε με πρωτοποριακούς καλλιτέχνες και διανοουμένους, διαμόρφωσε την προσωπική “βιωματική” του έκφραση και θεμελίωσε τις αισθητικές του αρχές. Το 1983-1985 σπούδασε με υποτροφία εικαστικά και θεωρία της σύγχρονης τέχνης στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης (Παν/μιο The New School for Social Research). Στη Νέα Υόρκη, στο Ρότσεστερ και στη Βοστώνη δημιούργησε τολμηρές performance – ζωντανά εικαστικά έργα, με διεθνή απήχηση.

Το 1986 ανέλαβε καλλιτεχνικός διευθυντής της Dada Art Gallery στην Αθήνα, ενώ το 1990 ίδρυσε την ομάδα σύγχρονης τέχνης ARΤ STUDIO “EST”. 

Το 2000 ίδρυσε στο Αργοστόλι την Σύγχρονη Πινακοθήκη Villa ΡΟΔΟΠΗ. Παράλληλα με τη ζωγραφική έχει ασχοληθεί με γλυπτικές κατασκευές, ψηφιακές εικόνες και εικαστικά περιβάλλοντα. Συνεργάστηκε σκηνογραφικά με την Όπερα Δωματίου Αθηνών, σε όπερες του Μενότι και του Περγκολέζι. Το 2000 γυρίστηκε από την Rapido TV, το video «Ο Έλληνας Νάρκισσος», για το Αγγλικό  CHANNEL 4, με θέμα την ζωή και τα τολμηρά έργα του. Επίσης το videoart της Αγγέλας Μυλωνάκη Costasest, που προβλήθηκε το 2007 στον πολυχώρο “Ιανός” στην Αθήνα. Έχουν διοργανωθεί πολλές ατομικές εκθέσεις του στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Νέα Υόρκη (τρείς εκθέσεις 1984-85), Ρότσεστερ, Αρέτσο, Αβινιόν, Σαντιγί, Παρίσι (εννέα εκθέσεις 1999-2017), Γλασκόβη (Winterschool), Άμστερνταμ, Λευκωσία κ.α. Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στη Βαρκελώνη, Βαρσοβία, Σβέτσιγκεν, Σέρατζ, Αμιένη, Λίλ, Γκέτενμποργκ (European Echoes), Σαντιάγκο, Μπουένος- Άιρες, Νέα Υόρκη, Ρώμη, Μπολόνια, Μόσχα, Βερολίνο, Περούτζια, Μίντεν, Σιάτλ. 

Διατύπωσε τις θεωρητικές του απόψεις με διαλέξεις, άρθρα και κριτικά κείμενα στον τύπο. Επίσης έχουν εκδοθεί με έργα και κείμενα του λευκώματα, μελέτες και ημερολόγια τέχνης.

Έχουν κυκλοφορήσει από το 1975 μέχρι σήμερα 15 ποιητικές συλλογές του, από τις οποίες μια στην αγγλική και δύο στη γαλλική γλώσσα καθώς και ένα αφήγημα του. Είναι μέλος του ΕΕΤΕ, επιστημονικών, ιστορικών, καλλιτεχνικών και λογοτεχνικών εταιρειών (ΕΕΛ, ΕΕΕΛ) και έχει τιμηθεί με βραβεία, εύφημες μνείες και επαίνους από εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς και καλλιτεχνικούς συλλογικούς φορείς. 

www.gisi.gr/evangelatos