“Ο καλλιτέχνης οφείλει να αποδεικνύει κάθε μέρα την αξία της ιδιότητάς του, τόσο τη στιγμή που ασκεί την Τέχνη του, όσο κι από την στάση που παίρνει απέναντι στα σοβαρά ζητήματα της ζωής”
Σε ποιά ηλικία ανακαλύψατε ότι θέλετε να γίνετε ηθοποιός; Η υποκριτική και γενικά το θέατρο εντάχθηκε στη ζωή μου από μικρή ηλικία, όπως νομίζω και σε άλλους ανθρώπους. Εμένα το μικρόβιο μου μπήκε το 1997. Τότε, σε ηλικία δέκα ετών, είδα τους «Όρνιθες» στην αναβίωση της σκηνοθεσίας του Κάρολου Κουν με πρωταγωνιστή τον Θύμιο Καρακατσάνη, στο Ρέθυμνο στο ανοικτό Θέατρο Ερωφίλη στην Φορτέτσα. Κάποια στιγμή γύρισα και είπα στη μητέρα μου: «Μια μέρα θέλω να χορέψω όπως αυτά τα πουλιά». Μου άρεσε η ελευθερία που έβγαζε η παράσταση και είχα συγκινηθεί με τη μουσική του Χατζιδάκι. Εκείνη η βραδιά ήταν, ίσως, μια στιγμή κεραυνοβόλου έρωτα. Τελειώνοντας το σχολείο, δεν πήρα αμέσως την απόφαση να μπω στη Δραματική Σχολή. Αρχικά σπούδασα ψυχολογία και -παράλληλα- αθλητική δημοσιογραφία, γιατί μου αρέσει πολύ ο αθλητισμός. Είμαι άνθρωπος που μου αρέσει ό,τι θέλω να το κάνω εδώ και τώρα! Μετά, τα έφερε έτσι η ζωή που το 2008, ως μαθητής πια της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης, έπαιξα στους «Όρνιθες» και, τελικά, έγινα μέλος αυτού του υπέροχου Χορού.
Ποιόν ηθοποιό – καλλιτέχνη θαυμάζετε; Σχετικά με την σκηνοθεσία θεωρώ τον Γερμανό Thomas Ostermeier τον σπουδαιότερο σκηνοθέτη του κόσμου και το «Άμλετ» του ένα θεατρικό «ποίημα». Από ηθοποιούς, έχω βαθιά μέσα στην καρδιά μου τον Ρόμπιν Γουίλλιαμς, ο οποίος δυστυχώς έφυγε από τούτο τον κόσμο πριν από έξι χρόνια. Βεβαίως, θαυμάζω και πολλούς Έλληνες καλλιτέχνες, οι οποίοι είναι άκρως επιτυχημένοι σε πολλούς διαφορετικούς χώρους… σκηνογράφους, ηθοποιούς, μουσικούς, σκηνοθέτες, χορευτές, εικαστικούς… Είμαι της άποψης ότι η Ελλάδα βγάζει κάθε χρόνο πολλά νέα ταλέντα και δεν θα πάψει ποτέ να παράγει Τέχνη. Ίσως πάσχουμε λίγο στη συγγραφή, καθώς μερικές φορές γινόμαστε διδακτικοί, αλλά πάντα υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις. Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να τονίσω ότι θαυμάζω τους καλλιτέχνες που, εκτός από το ταλέντο τους, διαθέτουν ταπεινότητα, σεμνότητα και συναδελφικότητα. Αυτό είναι και το πρότυπο που προσπαθώ να ακολουθήσω στην ζωή μου. Ελπίζω να μην μάθω ποτέ αν τα κατάφερα, ώστε πάντα να προσπαθώ.
Θέατρο ή κινηματογράφος τι προτιμάτε; Αγαπώ εξίσου το θέατρο και τον κινηματογράφο, όπως επίσης και την τηλεόραση. Ως ηθοποιός, μπορώ να πω, ότι απολαμβάνω περισσότερο την διαδικασία των γυρισμάτων, ειδικά όταν αυτά γίνονται εκτός στούντιο, σε φυσικούς χώρους. Αρκεί, φυσικά, να υπάρχει συνέπεια στους χρόνους και σωστός συντονισμός μεταξύ όλων των συμμετεχόντων. Με μαγεύει η σχέση με την κάμερα, το ότι κάθε μέρα παίζεις μια διαφορετική σκηνή και το άγνωστο του τελικού αποτελέσματος, το οποίο το βλέπεις καιρό μετά από την δική σου δουλειά. Έχει μια γοητευτική αγωνία όλο αυτό… Σκηνοθετικά έχω ρίξει το βάρος στο θέατρο. Στο θέατρο ένας σκηνοθέτης μπορεί με το τίποτα, με μηδέν ευρώ, να δημιουργήσει μαγικούς κόσμους, χρώματα, συναισθήματα και έντονες στιγμές. Με συγκινεί βαθιά η ελευθερία που σου δίνει μια άδεια θεατρική σκηνή και το ταξίδι που σου επιτρέπει να κάνεις στον κόσμο της φαντασίας.
Τι σημαίνουν οι λέξεις καριέρα – επιτυχία για εσάς; Με τον τρόπο που συχνά χρησιμοποιούνται… σημαίνουν καλλιτεχνικό θάνατο. Την στιγμή που αισθανθείς ότι πέτυχες, ότι έκανες καριέρα, έχασες το παιχνίδι. Ο καλλιτέχνης δεν πρέπει να έχει επίγνωση των επιτευγμάτων του. Οφείλει να ακολουθεί την καρδιά του, το μυαλό του και να δημιουργεί. Μόνο αυτό. Τόσο απλά. Η επιτυχία είναι για τους παραγωγούς που μετράνε τις εισπράξεις κι έχουν θέσει οικονομικούς στόχους. Η «επιτυχία» εμπεριέχει την λέξη «τύχη» κι εγώ δεν πιστεύω σε αυτήν όταν μιλάμε για τους καλλιτέχνες. Σαφώς και οι συγκυρίες παίζουν τεράστιο ρόλο στην πορεία ενός ανθρώπου, αλλά δεν καθορίζουν την αξία του. Σε ένα λεξικό διάβασα ότι η λέξη «καριέρα» σημαίνει το ατομικό «ταξίδι» ενός ανθρώπου μέσω της εκπαίδευσης, της εργασίας του και της προσωπικής του εξέλιξης. Αν το δούμε έτσι, τότε ναι, έχει νόημα να κάνουμε όλοι «καριέρα».
Καλλιτέχνης γεννιέται κανείς ή γίνεται; Σαφώς και γίνεται. «Καλλιτέχνης» μπορεί να ονομαστεί κάποιος μόνο μέσα από τις δημιουργίες του, τις πράξεις του. Δεν παίρνεις αυτόν τον «τίτλο» μόνο και μόνο επειδή έχεις κάποιο ταλέντο από γεννησιμιού σου. Επίσης, δεν πιστεύω καθόλου αυτό που λένε κάποιοι ότι «εντάξει, ο τάδε έχει κάνει τόσα πράγματα, δεν χρειάζεται να αποδείξει τίποτα πια». Λάθος. Ο καλλιτέχνης οφείλει να αποδεικνύει κάθε μέρα την αξία της ιδιότητάς του, τόσο την στιγμή που ασκεί την Τέχνη του, όσο κι από την στάση που παίρνει απέναντι στα σοβαρά ζητήματα της ζωής.
Ποιά λέξη σας εκφράζει ως καλλιτέχνη; Η αγάπη. Από αυτήν ξεκινούν όλα. Αν δεν έχεις αγάπη για αυτό που κάνεις, για τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζεσαι, για τον άνθρωπο γενικά, για την ζωή… τότε ποιο το νόημα; Η αγάπη είναι η κινητήριος δύναμη για να ξυπνάμε το πρωί, να ζούμε το σήμερα και να αναμένουμε ένα αύριο. Αν έπρεπε να πω μια δεύτερη λέξη, αυτή θα ήταν αναμφίβολα «ο έρωτας», διότι αυτός αποτελεί την «ένεση αδρεναλίνης» στην ζωή και συνοδεύει την αγάπη με το πάθος.
Νοιώθετε την «έμπνευση» πριν δημιουργήσετε; Δεν καταλαβαίνω ακριβώς τι εννοούμε με την λέξη «έμπνευση». Όλα ξεκινούν από μία ιδέα. Μπορεί να είναι λέξεις, εικόνες, ήχοι… οτιδήποτε. Το καλλιτεχνικό δημιούργημα είναι η κατάληξη μιας αλληλουχίας πάρα πολλών ιδεών και άπειρων δοκιμών. Ίσως στην πορεία, υπάρχουν στιγμές που τις χαρακτηρίζουμε «έμπνευση». Λέμε: «το βρήκα, αυτό είναι!». Όλες αυτές οι στιγμές όμως είναι μια μορφή… απάτης. Διότι πάντοτε υπάρχουν χιλιάδες εναλλακτικές. Όταν ξεκινάς να δημιουργήσεις κάτι, γνωρίζεις ότι ποτέ δεν θα μάθεις τι θα γινόταν αν ακολουθούσες μια άλλη πορεία. Πάντα υπάρχει κάτι καλύτερο και κάτι χειρότερο από αυτό που δημιούργησες. Σημασία έχει να είναι δικό σου και να το αγαπάς.
Πώς θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ως Καλλιτέχνη; Δυστυχώς δεν μπορώ να σας πω. Δεν γνωρίζω. Είμαι συνεχώς υπό διαμόρφωση… Συχνά λέμε: «Είμαι έτσι, είμαι αλλιώς» και έρχεται το αύριο, έρχεται η ζωή και μας διαψεύδει. Πώς μπορείς να ξέρεις ακριβώς πώς είσαι; Άλλωστε και η ίδια η Τέχνη τι είναι; Μία προσπάθεια να ανακαλύψουμε την ζωή και τον εαυτό μας. Αν μιλούσα για το πώς αισθάνομαι αυτήν την στιγμή, θα έλεγα… ανήσυχος. Σαν τους ανθρώπους που αλλάζουν συνεχώς καρέκλες γιατί δεν βολεύονται πουθενά.
Ποιά είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Αυτήν την δύσκολη περίοδο που περνάμε όλοι οι άνθρωποι παγκοσμίως, είναι αρκετά παράξενο να κάνουμε λόγο για «μελλοντικά σχέδια». Παρ’ όλα αυτά, επειδή η Τέχνη έχει αυτόν τον… μαζοχισμό, δεν μπορούμε να σταματήσουμε να ονειρευόμαστε και να σχεδιάζουμε το μέλλον. Σε σκοτεινές περιόδους, άλλωστε, οι καλλιτέχνες ανέκαθεν εξέπεμπαν το φως της αισιοδοξίας και της επόμενης ημέρας. Αν όλα πάνε καλά, λοιπόν, και λειτουργήσουν κανονικά οι θεατρικές σκηνές, την ερχόμενη περίοδο θα επαναλάβουμε για 3η συνεχή χρονιά την «Γίδα ή Ποια είναι η Σύλβια;» του Έντουαρντ Άλμπι. Αυτήν την φορά η παράσταση θα παρουσιαστεί στο Θέατρο Αθηνών από Τετάρτη έως Κυριακή με τους ίδιους πάντα ηθοποιούς (Νίκος Κουρής, Λουκία Μιχαλοπούλου, Γιάννης Δρακόπουλος, Μιχαήλ Ταμπακάκης). Επίσης, θα συνεχιστεί η κωμωδία «Μήδεια» του Μποστ για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων, λόγω της τεράστιας ανταπόκρισης που δέχθηκε από το κοινό. Από καινούργια έργα υπάρχουν δύο νέα εγχειρήματα, αλλά ακόμα δεν είναι τίποτα ανακοινώσιμο.
Βιογραφικό.
Νικορέστης Χανιωτάκης (Ηθοποιός-Σκηνοθέτης)
Αφού σπούδασε με επιτυχία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στο τμήμα Ψυχολογίας, ασχολήθηκε αρχικά με την δημοσιογραφία και αργότερα με την υποκριτική και την σκηνοθεσία. Το 2011 αποφοίτησε από την δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης και έπειτα ολοκλήρωσε το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σκηνοθεσίας στο University of East London (2015). Ως ηθοποιός έχει λάβει μέρος σε αρκετές παραστάσεις μεταξύ των οποίων «Matilda», «Ζορμπάς», «Αναζητώντας τον Αττίκ», «Ποιος την ζωή μου…», «Όρνιθες», «Πλούτος» κ.α. συνεργαζόμενος του σκηνοθέτες όπως οι Διαγόρας Χρονόπουλος, Σοφία Σπυράτου, Σταμάτης Φασουλής, Φωκάς Ευαγγελινός, Κώστας Καζάκος κ.α. Επίσης συμμετείχε για τέσσερα χρόνια στην αγγλική τηλεοπτική σειρά «The Durrells» (2015-2019), η οποία παρουσιάστηκε σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο.
Ως σκηνοθέτης, έχει υπογράψει αρκετές θεατρικές παραστάσεις, κάποιες από τις οποίες είναι «Μήδεια του Μποστ», «Κάθε Τρίτη με τον Μόρι», «Η Γίδα ή Ποια είναι η Σύλβια;», «Η Γυναίκα με τα Μαύρα», «Ο Καλός Άνθρωπος του Σετσουάν», «Λυσσασμένη Γάτα», «Ο Κουλοχέρης του Σποκέιν», «Ολεάννα» κ.α. τα έξι τελευταία έργα σε δική του μετάφραση. Έχει συνεργαστεί με σημαντικούς ηθοποιούς όπως οι Νικήτας Τσακίρογλου, Λήδα Πρωτοψάλτη, Γρηγόρης Βαλτινός, Νίκος Κουρής, Μαρία Κίτσου, Πέγκυ Τρικαλιώτη, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Τάκης Σπυριδάκης, Μίνα Αδαμάκη, Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Δημήτρης Πετρόπουλος, Γιάννης Καλατζόπουλος, Ελένη Κρίτα κ.α.
Έχει πάρει το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας το 2019 στα 9α θεατρικά βραβεία Θεσσαλονίκης για την παράσταση «Η Γίδα ή Ποια είναι η Σύλβια;» και ήταν υποψήφιος για το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στα 21α βραβεία κοινού Αθηνοράματος για την παράσταση «Κάθε Τρίτη με τον Μόρι».