Συνέντευξη στον δημοσιογράφο Θάνο Ξάνθο
Σ’ ένα ήσυχο και λιλιπούτειο καφέ των Πατησίων, συνάντησα έναν άνθρωπο της τέχνης με θάρρος, πυγμή, αλήθεια και φως. Μπόλικο φως που γεμίζει με ειλικρίνεια τις ψυχές μας, τόσο με την φωνή του, όσο και με την πολυπράγμονα προσωπικότητά του. Ο Νίκος Γραίγος, είναι ερμηνευτής αλλά και επιμελητής επιτυχημένων μουσικών παραγωγών. Έχει συνεργαστεί με πλήθος αξιόλογων ερμηνευτών και τραγουδοποιών, που άφησαν ιστορία στην ελληνική μουσική σκηνή. Ήταν ένας από τους ερμηνευτές που επέλεξε η οικογένεια Βαμβακάρη, σε μία σειρά συναυλιών σε Ελλάδα και εξωτερικό, με αφορμή το έργο του Βαμβακάρη. Αποτελεί παράδειγμα φωτός, μέσα σε μια γκρίζα κοινωνία. Απολαύστε την κουβέντα μας!
Σύστησέ μας τον Νίκο Γραίγο, στο αναγνωστικό κοινό.
Είμαι ένας άνθρωπος που από τα 20 έως τα 30 μου, εργάστηκα στην τηλεόραση, σε κορυφαίες παραγωγές πίσω από τις κάμερες, μαθαίνοντας έτσι την διαδικασία της παραγωγής στο σινεμά, το θέατρο, την τηλεόραση, πλάι σε εξαίρετους δασκάλους. Στα 30 μου, «γυρίζω σελίδα» γιατί δεν μου αρκούσε αυτό που έκανα ψυχικά κι ήθελα να έρθω αντιμέτωπος με τον αληθινό μου εαυτό και να ανακαλύψω ποιος είμαι. Άλλο ποια είναι η δουλειά σου και άλλο ποιο είναι το χρέος σου. Εγώ αναζητούσα το χρέος μου. Έτσι, μπήκα στην διαδικασία να κάνω μουσική παραγωγή και να προσθέσω σε αυτήν και τον ρόλο μου ως ερμηνευτής. Έτσι, βλέπω τα πράγματα από έξω προς τα μέσα, τις ανάγκες κάθε παραγωγής και στο τέλος καταλήγω στον ερμηνευτή. Σήμερα φτάνω στην ηλικία των 40 ετών να λέω ότι είμαι ένας άνθρωπος που κάνει μουσικές παραγωγές και η φωνή μου είναι ένα εργαλείο. Μέσα σε αυτά, ανακάλυψα την οργάνωση, την επικοινωνία, κ.α. Πάνω στην σκηνή, όταν τραγουδάω θέλω να είμαι ο καλύτερος, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα δώσω και στον άλλον την ευκαιρία να είναι ο καλύτερος ή και καλύτερος από εμένα και θα το σεβαστώ. Είμαι ενάντια σε ό,τι προσβάλλει τον άνθρωπο, το επάγγελμα και την κοινωνία. Ζούμε στην εποχή που η απέναντι φωνή, έφτασε να απαγορεύεται. Παρ’ όλα αυτά, πιστεύω ότι ο αθλητισμός, ο πρωταθλητισμός και η τέχνη είναι τα μόνα αντίβαρα που έχουν μείνει όρθια, για να σηκώσουν μία κοινωνία στα πόδια της, για να συνεχίσει να ονειρεύεται, να αγαπά, να δημιουργεί το ΜΑΖΙ κι όχι το ΕΓΩ.
Πες μου λίγα λόγια για την συνεργασία σου με την οικογένεια Βαμβακάρη και πώς προέκυψε όλο αυτό;
Στα 18 μου, ήμουν στον Πειραιά, σε μία συναυλία που είχαν κάνει ο Στέλιος Βαμβακάρης με τον Γιώργο Νταλάρα. Τότε, σιγοτραγούδαγε θυμάμαι, ο κόσμος κι εγώ δεν άνοιξα το στόμα μου να πω ούτε νότα. Κι αναρωτιόμουν πόσο οδυνηρή είναι η απόσταση, από την καρέκλα που κάθομαι ως κοινό, μέχρι να βρεθώ πάνω στη σκηνή. Καταλάβαινα τι θέλω μέσα μου να κάνω, αλλά για πολλά χρόνια δεν το εκδήλωνα. Πάντα είχα μια ταυτότητα, που με τα χρόνια «ανθίζει» κι εξελίσσεται. Το τραγούδι για μένα είναι 3 λεπτά υψηλής τέχνης. Για μένα, κάθε ερμηνεία είναι μία πολιτική πράξη. Γιατί είμαι πολίτης κι όχι πελάτης. Σέβομαι τον άνθρωπο που θέλει να εκδηλώσει αυτό που νιώθει μέσα του. Κι αυτό προσπαθώ να αποτυπώσω και μέσα στα τραγούδια. Από εκείνη την συναυλία στα 18, πέρασαν σχεδόν άλλα 12 χρόνια. Όπου κάναμε μία μεγάλη συναυλία-βραδιά αλληλεγγύης, με πολλούς και σπουδαίους καλλιτέχνες, στο Μαρούσι με τον κο Πατούλη. Εκείνη την βραδιά, ήταν και ο Στέλιος Βαμβακάρης, ο οποίος μου έσφιξε το χέρι και μου είπε ότι με θέλει για ερμηνευτή στην παραγωγή που θα ετοίμαζε. Ο Στέλιος ήταν ο άνθρωπος που με «ξαναβάπτισε» μετά τον πατέρα μου. Οπότε, έτσι ξεκίνησε αυτή η σειρά συναυλιών σε Ελλάδα και εξωτερικό και νιώθω ευγνώμων γι’ αυτό.
Τι νέα συνεργασία ετοιμάζεις;
Μετά τις παραγωγές που έχω κάνει, συναντήθηκα με έναν νέο καλλιτέχνη, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον εγγονό του αείμνηστου Γιώργου Ζαμπέτα και μιλήσαμε για να κάνουμε μία παραγωγή που θα έχει ως κέντρο της, την ζωή του Ζαμπέτα και θα ταξιδέψει σε πολλούς σταθμούς. Εγώ θα έχω την επιμέλεια της παραγωγής. Θα υπάρχει μία 10μελής ορχήστρα, όχι μόνο με λαϊκό ύφος, αλλά θα βγάλω ό,τι καλύτερο έχω μέσα μου και θα συνεργαστώ με ανθρώπους που ενδιαφέρονται για το εμείς κι έχουν σεβασμό για την δουλειά. Ένας ερμηνευτής θα είναι ο Γιώργος Ζαμπέτας, εγώ και μία κεντρική ερμηνεύτρια που θα χειριστεί το ρεπερτόριο που πήρε η Βίκυ Μοσχολιού από τον Ζαμπέτα. Φυσικά, θα υπάρχει κι ένας ηθοποιός-αφηγητής για να δώσει έναν πιο παραμυθένιο τόνο στην συναυλία. Και μία πλειάδα συνεργατών που θα ανακοινωθεί λίγες μέρες πριν την συναυλία, στο Δελτίο Τύπου που θα βγει από την εταιρία παραγωγής. Το έχω πιστέψει αυτό το έργο, όπως πίστεψα και το έργο της οικογένειας Βαμβακάρη και κάναμε μεγάλη επιτυχία σε Ελλάδα και εξωτερικό. Το ίδιο θέλω να κάνω και σε αυτό το μουσικό έργο.
Ποιες προσωπικότητες διαμόρφωσαν την πορεία σου;
Πολύ σημαντικός άνθρωπος με τον οποίο συναντηθήκαμε όταν ήμουν σε μικρή ηλικία, αλλά αντιλήφθηκα την ποιότητα του λόγου του, ήταν ο Γιάννης Σμαραγδής. Που μεγαλώνοντας, κατάλαβα και το περιεχόμενο του λόγου του. Επίσης, ένας άνθρωπος και φίλος καλός πλέον, που συνεργαστήκαμε ήταν ο ηθοποιός Νίκος Καλογερόπουλος, επίσης ο Βασίλης Μπισμπίκης. Ενώ, στο κομμάτι της μουσικής, είναι μεγάλη μου τιμή η συνεργασία μου και το κάλεσμα του Χρήστου Νικολόπολου στην εκπομπή «Η Αυλή των χρωμάτων», μαθητή του Στέλιου Καζαντζίδη. Ένας άνθρωπος σπουδαίος που τον εκτιμώ βαθύτατα!
Υπήρξε κάποια στιγμή που σκέφτηκες να τα παρατήσεις;
Μέσα στην περίοδο του κορονοϊού, που όλα άλλαξαν και η κοινωνία η ίδια άλλαξε, αναρωτήθηκα αν θα πρέπει να σταματήσω ή να συνεχίσω. Ένα παράδειγμα ανθρώπου, που με έμαθε να μην τα παρατάω, είναι ο Λέων Κεφαλόπουλος, προπονητής της Αντιγόνης Ντρισμπιώτη, που έφερε χρυσά μετάλλια το περασμένο καλοκαίρι στο βάδην. Ο ίδιος μου είπε ότι άκουγαν τη φωνή μου για να έχουν ψυχική ανάταση στην προπόνηση. Πώς εγώ μετά να τα παρατήσω;
Τα δυνατά συναισθήματα πώς τα ορίζεις;
Στην προσωπική μου ζωή, πιστεύω στην αγάπη κι όχι στον έρωτα. Η αγάπη είναι μια παλέτα με όλα τα χρώματα, ενώ ο έρωτας μπορεί να σε οδηγήσει στον γκρεμό και να σε σκοτώσει. Ο έρωτας όταν φτάσει όμως την αγάπη, είναι ιδανικός. Δεν σκοτώνω τα μεγάλα συναισθήματα, τα ζω και γράφω γι’ αυτά. Υπήρχαν και στιγμές βουβές και πολύ εσωτερικές, που έγραψα τραγούδια. Τα οποία ακόμη δεν έχουν ειπωθεί και βγει στο φως.
Σκέφτεσαι να τα βγάλεις ποτέ;
Mε πετυχαίνεις σε μία πολύ, εκρηκτικά, δημιουργική φάση. Τώρα, ετοιμάζουμε ένα τραγούδι που θα βγει στον αέρα. Με την καραντίνα, εκτίμησα στη ζωή μου την παύση, γιατί δεν ήξερα μέχρι τότε τι θα πει αυτό. Η παύση στη μουσική είναι ένταση και δημιουργία.
Απωθημένα έχεις;
Δεν έχω απωθημένα, έχω υγιή θέλω. Όλοι ξεκινάμε με κάποια πετραδάκια γύρω μας, τα οποία στην πορεία πρέπει να τα αφήσουμε, σαν βαρίδια για να βρούμε τον αληθινό μας εαυτό. Δεν ξέρω αν το έχω καταφέρει, αλλά για να έχω φτάσει σε ένα τέτοιο σημείο, κάτι κάνω καλό.
Θυμάσαι ένα όμορφο σχόλιο που να σε κινητοποίησε περισσότερο κι ένα σχόλιο που να σε έβαλε σε σκέψεις;
Πολλοί σπουδαίοι άνθρωποι μέσα στα χρόνια, μου είπαν ότι η διαφορά της παιδικής ηλικίας, από την ενηλικίωση είναι ότι όταν ενηλικιωθείς, δεν σου παρέχουν ασφάλεια, αλλά παρέχεις εσύ. Αυτό το σχόλιο με έβαλε σε σκέψεις, γιατί έχουμε θέμα στην ελληνική οικογένεια, με την αυτονομία και την ελευθερία. Το καλό που άκουσα ήταν σε μία συναυλία στην Ζάκυνθο, που τραγουδούσα το «Πως να σωπάσω», σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους Νίκου Γκάτσου, που ερμήνευσε ο Νίκος Ξυλούρης. Εκεί, ήρθε ένας κύριος και μου είπε ότι πριν ξεκινήσω να τραγουδάω, ήταν έτοιμος να τελειώσει την σχέση με την σύντροφό του. Μόλις με άκουσε να τραγουδάω και με τον τρόπο που τραγούδησα, είπε στον εαυτό του ότι θα ξαναπροσπαθήσει και με τον εαυτό του και με την σύντροφό του. «Αφού μπορείτε εσείς, μπορώ κι εγώ», μου είπε. Δεν ξέρω πόσο μακριά θα πάω την τέχνη μου, αλλά ξέρω ότι δίνω ολοκληρωτικά τον εαυτό μου.
Η τέχνη σου είναι και η ψυχοθεραπεία σου;
Όταν ήμουν μικρός, μετά το παιχνίδι στις αλάνες με τους φίλους μου, έμεινα μόνος και είχα να διανύσω μία μεγάλη διαδρομή προς το σπίτι. Για να μην φοβάμαι λοιπόν, άρχισα να τραγουδάω. Αυτό, κάνω και σήμερα. Τραγουδώ για να ξορκίσω όσα φοβερά βλέπω γύρω μου και για να μην χάσω εμένα.
Ένας άνθρωπος που κάνει τόσα πολλά πράγματα στα επαγγελματικά του, μπορεί να έχει και μία υγιή προσωπική ζωή;
Πορεύομαι πάντα με αυτό το αίσθημα που δεν φαίνεται. Μία εσωτερική φωνή που δεν αφήνω κανέναν να πλησιάσει, γιατί είναι η αλήθεια μου. Σέβομαι και τους άλλους ανθρώπους που κρατούν κάτι μόνο γι’ αυτούς και δεν θέλουν να το μολύνουν! Όταν όμως αυτό, μπει ανάμεσα σε μία σχέση, βιώνεις την … αθανασία. Είμαι ταγμένος στο μαζί. Το λάβαρο της αγάπης είναι πολύ ψηλά για εμένα και δεν το κουρελιάζω. Όταν ανεβαίνω στην σκηνή είμαι ολόκληρος και καθαρός. Ο καλλιτέχνης παλεύει με την αδυναμία και την δύναμή του. Αν αυτά δεν τα ισορροπήσεις μέσα σου, έρχεται η κατρακύλα.
Πώς ορίζεις τον εαυτό σου μέσα στις παραγωγές και τι είναι καλλιτέχνης για σένα;
Έχω την επιμέλεια μουσικών παραγωγών και μπαίνω και σαν ερμηνευτής σε αυτές, αλλά θα ήθελα να φτάσω και στο σημείο, να γίνω καλλιτέχνης. Άλλο πράγμα ο μουσικός, ο ερμηνευτής και ο ηθοποιός κι άλλο, ο καλλιτέχνης. Ο καλλιτέχνης είναι ο ευαίσθητος και ο σθεναρός, που στέκεται απέναντι στο άδικο και παίρνει θέση στην κοινωνία. Που αφήνει την σφραγίδα του, φεύγοντας από την ζωή. Θα ήθελα να καταφέρω να γίνω καλλιτέχνης σε μία χώρα που ό,τι δηλώσεις είσαι. Ο Θεοδωράκης ήταν καλλιτέχνης, ο Ξυλούρης, κ.α. που πήραν θέση! Με απασχολεί ποιο είναι το χρέος μου προς την κοινωνία.
Κλείνοντας τα φώτα και τα μικρόφωνα, όταν ο Νίκος μένει μόνος, τι αγαπάει περισσότερο να κάνει;
Όταν είμαι σε σχέση, θα φύγω και θα τρέξω στην αγκαλιά του αγαπημένου μου προσώπου. Όταν είμαι μόνος, θα τρέξω στην θάλασσα, να αποφορτιστώ και να ακούσω το κύμα. Η θάλασσα είναι η ζωή μου. Εκεί ισορροπώ και γεμίζω μέσα μου.
Το μαγνητοφωνάκι έκλεισε. Η κουβέντα όμως συνεχίστηκε. Έμαθα πολλά και εύχομαι να μάθατε κι εσείς ακόμη περισσότερα, για έναν άνθρωπο ταγμένο στον πολιτισμό, την τέχνη αλλά και την ζωή. Ο Νίκος Γραίγος μεγάλωσε στον Αυλώνα λίγο έξω από την Αθήνα και πήγαινε από παιδί στην θάλασσα. Λέγεται «Γραίγος», που σημαίνει τον βορειοδυτικό άνεμο στο Αιγαίο και η καταγωγή του είναι από την Χίο. Άρα, το υγρό στοιχείο είναι συστατικό της ζωής του. Νίκος Γραίγος. «Η φωνή του ανέμου». Γιατί όλα αυτά τα χρόνια σαν άνεμος αναζητά κι ανακαλύπτει. Απ’ όπου περνά, δίνει ζωή στα πράγματα και στον εαυτό του. Με τα εύκολα και τα δύσκολα.
Επισκεφτείτε το κανάλι του Νίκου Γραίγου: https://www.youtube.com/@nikosgraigosofficialchanne1716