“Το γράψιμο ήταν πάντα κάτι αλληλένδετο με τον ψυχισμό μου, κι ήδη από παιδί πήγαινε χέρι-χέρι με την ανάγνωση. Έγραφα χωρίς να το συνειδητοποιώ, κείμενα, στίχους, στοχασμούς, κ.ά.”
Ποια ήταν η αφορμή για να γράψετε το βιβλίο; Αφορμή να γράψω το δεύτερο σε σειρά βιβλίο μου υπήρξε η ανάγκη μου να προχωρήσω στη συγγραφή, μετά την «Μελαγχολία», το πρώτο μου έργο. Ξεκίνησα με την αόρατη προτροπή «προχώρα, και τώρα ξεκινούν τα δύσκολα», καθότι το δεύτερο βιβλίο είναι δυσκολότερο από το πρώτο, όπως διεπίστωσα κι όπως διαβάζω από μαρτυρίες συγγραφέων. Αφορμή να ξεκινήσω το βιβλίο αυτό, έδωσε πρώτιστα η ίδια η γραφή σε συνδυασμό με τα πιο προεξέχοντα γύρω μου. Όσα η ίδια είδα ως «ενδείξεις και σημάδια», όπως εικόνες, λόγια και ατμόσφαιρες που συνειρμικά συνδέθηκαν με την κεντρική ιδέα του έργου, όπως ήθελα να την εκφράσω.
Χρησιμοποιήσατε αυτοβιογραφικά στοιχεία για να το γράψετε; Όχι. Ο λόγος είναι ότι είμαι αντίθετη σε αυτό που λέμε «αληθινή ιστορία», στην πιστή καταγραφή των γεγονότων στην αφήγηση, όσο και στην έκθεση προσωπικών δεδομένων, ως μη λογοτεχνικών παραγόντων. Το βάρος ενός έργου έγκειται στην μυθοπλαστική του δύναμη, για μένα. Τώρα, αν μέσα στη ροή της αφήγησης προκύπτουν κάποια στοιχεία του εαυτού, αυτό είναι άλλη υπόθεση. Σίγουρα, η Μέλπω, δεν είμαι «εγώ». Όλη η ιστορία του βιβλίου είναι μια προσπάθεια, να βγω από τον εαυτό μου, και να εξερευνήσω έναν άλλον κόσμο. Όχι να εκθέσω το είναι μου. Αυτό που διεκδικώ είναι η αλήθεια, η τέχνη, η ψυχογραφία των χαρακτήρων στο πλαίσιο ενός λογοτεχνικού σύμπαντος, και όχι η προσωπική ιστορία μου.
Ποιος είναι ο αγαπημένος σας συγγραφέας και για ποιο λόγο; Ανάμεσα στους συγγραφείς που με ενδιαφέρουν θα ξεχώριζα τον μεγάλο Ντοστογιέφσκι. Ο λόγος του εισδύει στην ανθρώπινη συνείδηση, δημιουργώντας ένα λογοτεχνικό σύμπαν, ταυτόσημο με το αληθινό, καθώς ο ίδιος «κάθεται σε μια άκρη» και παρακολουθεί τις συνέπειες των πράξεων των ηρώων του, που είναι πάντα το αποτέλεσμα της ανθρώπινης βούλησης. Πάντα ταυτίζεται ο αναγνώστης με κάποια ντοστογιεφκική φιγούρα, λόγω του αναπόδραστου στοιχείου που καθορίζει την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, στα έργα του. Η επίδρασή του στην ψυχή μου υπήρξε και εξακολουθεί να είναι σημαίνουσα, συγκλονιστική.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο και γιατί; Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση, διότι το κάθε βιβλίο έχει μια ειδική πτυχή, που συνδέεται με την διανοητική και ψυχολογική μας κατάσταση, την στιγμή που το επιλέξαμε. Για αυτό το λόγο είναι πολλά τα βιβλία που θα χαρακτήριζα ως «αγαπημένα». Ωστόσο, ξεχωριστή θέση κρατά μέσα μου, το πρώτο μυθιστόρημα που με σημάδεψε σαν παιδί, και δη το πρώτο αγαπημένο, το «Ταξίδι με τον Έσπερο», του Α. Τερζάκη. Το εν λόγω έργο αποτυπώνει στο πλαίσιο της μεσοπολεμικής λογοτεχνίας, την καταχνιά της ψυχής που κρύβει η ορμητικότητα της νιότης, με αριστοτεχνικές εικόνες, και ψυχογραφική δύναμη.
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να αποκομίσει ο αναγνώστης διαβάζοντας το βιβλίο σας; Θα προτιμούσα να το ακούσω από τον ίδιο τον αναγνώστη. Τι αποκόμισε και τι άφησε μέσα του η ανάγνωση της «Μέλπως Βαθιά». Αυτή είναι η πιο αποκαλυπτική φάση της συγγραφής, ως διαδικασίας που δεν τελειώνει στον επίλογο του βιβλίου, αλλά προχωρά στην σύνδεση του έργου με τον αναγνώστη. Όσον αφορά το γενικό περίγραμμα του βιβλίου, αφορά την χρησιμότητα της τέχνης στην σύγχρονη ζωή, και στην υπερπήδηση των εμποδίων ενάντια στο ουσιαστικό και το αληθές, που απορρέει από την πορεία αυτοπραγμάτωσης του ατόμου. Αυτή είναι ωστόσο η γενική ιδέα της ιστορίας και κρύβει πολλές συνιστάμενες.
Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με τη συγγραφή; Το γράψιμο ήταν πάντα κάτι αλληλένδετο με τον ψυχισμό μου, κι ήδη από παιδί πήγαινε χέρι-χέρι με την ανάγνωση. Έγραφα χωρίς να το συνειδητοποιώ, κείμενα, στίχους, στοχασμούς, κ.ά. Η συνήθειά μου αυτή πήρε καθοριστική τροπή, όταν βίωσα την απώλεια, σε ένα σταθμό ζωής που σήμαινε μια νέα εποχή, άγνωστη κι επίφοβη. Τότε ξεκίνησα και πάλι σπουδές, ενώ παράλληλα έγραφα διηγήματα και νουβέλες, έως ότου έφτασα στο μεγάλο είδος, στο μυθιστόρημα, λίγα χρόνια έπειτα.
Τι είναι για εσάς λογοτεχνία; Η Λογοτεχνία είναι για μένα ένα είδος στρέβλωσης της πραγματικότητας, μία μαγική της αμφίεση. Η απόσταση ανάμεσα στην σκληρή ασχήμια του κόσμου και της έντεχνης αναπαράστασής της, είναι λογοτεχνία. Θεωρώ ότι η ιδέα της λογοτεχνικότητας, δεν περιορίζεται στις σελίδες των βιβλίων και πλανάται παντού γύρω μας, εκτείνεται ακόμη και πέρα από τη διαδικασία της γραφής, που γεννά κι αποκαλύπτει την ουσία της. Λογοτεχνία είναι πάλι, πολλά και διάφορα πράγματα. Το κλειστό παντζούρι ενός παλιού, ερημωμένου σπιτιού. Είναι η στιγμή που χαράζει, ή το ενδιάμεσο ύπνου-ξύπνιου. Είναι η σκληρή δουλειά του υποκειμένου με τον εαυτό του, η πιο αναλυτική μορφή τέχνης, όσο και ένα σημαίνον συναίσθημα που παίρνει μορφή βιώματος. Και αν με αφήσετε, θα αραδιάζω ορισμούς, ασταμάτητα, γιατί μιλάμε για αυτό ακριβώς, την τέχνη του λόγου.
Σας ευχαριστώ πολύ για την συνομιλία αυτή!
Βιογραφικό συγγραφέα: Η Μαρία Μαλεγιαννάκη γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας και Ευρωπαϊκό Πολιτισμό στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Ασχολείται πολλά χρόνια με τη διδασκαλία των Αγγλικών. Έχει γράψει νουβέλες (Χαμένο Παρόν 2009, Πελαγία 2010), που έχουν λάβει έπαινο και βραβείο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών. Το πρώτο μυθιστόρημά της έχει τίτλο «Μελαγχολία, Οσμή Κυνόροδου», Εκδ. Βεργίνα, 2017 (Α’ Βραβείο 30ου Πανελλήνιου Συμποσίου Ποίησης και Πεζογραφίας, 2014, Καφενείο των Ιδεών). Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια στο ΕΚΠΑ στο κέντρο Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης στη Λογοτεχνία και την Φιλοσοφία. (Δημιουργική Γραφή και Αυτογνωσία 2019-20, Ολοκλήρωση Δημιουργικού Έργου 2020-21, Philosophical Life Coaching 2021-22, Seminar in Creative Writing 2005, Deree College). Εκτός από τη λογοτεχνία αγαπά το θέατρο, την τέχνη και της αρέσει η φύση και ο χορός. Η Αθήνα είναι η καλύτερή της φίλη.
Μαρία Μαλεγιαννάκη: Μέλπω βαθιά
Μυθιστόρημα, Σελ.: 216, Τιμή: 16,00 Ευρώ ISBN:978-618-201-452-3, Εκδόσεις 24γράμματα
Ξαπλωμένη στο δωμάτιο 29, το σύνορο της ανέμελης νιότης, η Μέλπω ονειρεύεται να μπει στο άβατο του περίφημου κάστρου της Πατησίων. Ανίδεη αρχικά για το τι θα σήμαινε κάτι τέτοιο, μια δύσκολη νύχτα το διαπιστώνει.
Η επίδοξη νεαρή συνθέτρια, καθισμένη τις νύχτες πάνω από το πιάνο με ουρά στο άδειο μεταφορικά σαλόνι του Κυψελιώτικου νεοκλασικού, του πατρικού της, σκηνοθετεί με νότες το σκοτάδι της. Νότες και μελωδικές γραμμές δικές της αναζητούν το μυστικό μιας πρωτότυπης σύνθεσης. Και συνάμα κάπου ανάμεσα στα ζωντανά όνειρα και την πεζή πραγματικότητα.
Η Μέλπω και οι σπουδές Αντίστιξης και Φυγής. Οι φόβοι για το μεγάλο βήμα, μέσα και έξω από το πεντάγραμμο. Η τέχνη ως επιβίωση. Η Μέλπω και το κίνημα των συντρόφων, ένα θεατρικό παιχνίδι με φόντο τις κεραίες και τα μπαλκόνια της πόλης.
Η Μέλπω και ο πατέρας των παθών, η Μέλπω κι η μητέρα σε κώμα στην κλινική. Η Μέλπω στην κουζίνα με τα φαντάσματα και η γυάλα με τα ψαράκια που έσπασε μια άσχημη Κυριακή, που σημάδεψε όλες τις επόμενες.
Η Μέλπω και η Βέρθα, με τις θεωρίες του Γιουνγκ για τον Θεό και το χάρισμα του ατόμου.
Χρόνια αργότερα, στο δωμάτιο 37 η Μέλπω με την εκλεκτή της Φέβρα, στη δροσερή αυλή της ταβέρνας του Αστερία, συνδιαλέγεται με τον Κορνήλιο Μπαχ και επικοινωνεί με τη στοιχειωμένη θάλασσα του Πέρα Γιαλού.
Στο τέλος ή τη νέα αρχή, η Μέλπω και ο Αμαντέους, η Μέλπω και η λογοτεχνία, ή με μια φράση, ένα όνειρο και μια ανάσα, η Μέλπω βαθιά.
Εκδόσεις 24γράμματα
Λεωφόρος Πεντέλης 77, Χαλάνδρι 152 34
Τηλ.: 210 612 70 74, [email protected]
Προβολή – επικοινωνία ArtsPR
