Η μουσική ενώνει τους λαούς και τους πολιτισμούς;
Η μουσική δηλαδή η γλώσσα των ήχων είναι η μοναδική γλώσσα μεταξύ των λαών του κόσμου η οποία αφενώς είναι ένας κοινός κώδικας νοημάτων και αφετέρου έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό να γίνεται φορέας έκφρασης του συναισθηματικού πλούτου του ανθρώπου αλλά ταυτόχρονα να απευθύνει ένα είδος ηθικής έκκλησης προς τον άνθρωπο.
Υπό αυτή την έννοια η μουσική ενώνει, δημιουργεί δεσμούς, καλλιεργεί ένα σύστημα ηθικών αξιών και εκπληρώνει, πέρα από τον ψυχαγωγικό της σκοπό, την συμφιλίωση με έναν κόσμο συναισθημάτων που δεν θα μπορούσε να ερμηνευθεί με τις λέξεις καμίας άλλης γλώσσας.
Το γεγονός ότι ένα μουσικό έργο συμπαρασύρει την ίδια χρονική στιγμή ένα πλήθος κόσμου αποτελούμενο τόσο από τους μουσικούς όσο και από τους ακροατές σε έναν μαγικό ταξίδι συναισθημάτων και μία ψυχική διέγερση είναι απόδειξη της έντασης της ηθικής δύναμης της μουσικής.
Γιατί χρειάζεται η μουσική παιδεία; Είναι πολυτέλεια ή ανάγκη;
Η μουσική παιδεία είναι ένα δώρο που οφείλουμε να το προσφέρουμε γύρω μας.
Είναι ένας τρόπος για να καλλιεργηθεί η ψυχή και το μυαλό του ανθρώπου ήδη από τα πρώτα χρόνια της ζωής του.
Ακόμη και η επιστήμη πλέον έχει αποδείξει ότι από το εμβρυϊκό στάδιο του ανθρώπου η μουσική παίζει καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη του.
Δε θεωρώ ότι είναι πολυτέλεια στις μέρες μας αλλά είναι μία κουλτούρα, μία στάση ζωής την οποία πρέπει να φροντίσουμε να την εντάξουμε στην καθημερινότητα μας με σοβαρότητα και συνέπεια.
Είναι ένας τρόπος επένδυσης με σκοπό την καλλιέργεια της ανθρώπινης φύσης. Η μουσική πέρα από τον ψυχαγωγικό της σκοπό έχει τη δύναμη να είναι φορέας της διανόησης και της ευαισθησίας του ανθρώπου.
Σε ποια ηλικία ξεκινήσατε να γράφετε μουσική;
Ξεκίνησα να γράφω μουσική σε ηλικία δεκαπέντε ετών αρχικά με ένα δισταγμό, γιατί δεν ήξερα αν επιτρέπεται στον καθένα να αγγίξει κάτι τόσο σημαντικό.
Είχα μεγάλη αγάπη στην ποίηση και στους σύγχρονους Έλληνες ποιητές ήδη από τα δεκατρία μου χρόνια.
Η επαφή μου με την ποίηση απελευθέρωνε τον φαντασιακό μου κόσμο και ήθελα με κάποιο τρόπο να εκφραστώ κι εγώ με δικά μου νοήματα και με την αίσθηση της απόλυτης ελευθερίας που χαρίζει η δημιουργικότητα.
Από τότε που άρχισα να γράφω μουσική ένιωσα να βυθίζομαι σε έναν κόσμο όπου το βάθος του ήταν απέραντο και υπήρχαν όλες του οι διαστάσεις σε υπερθετικά μεγέθη.
Ποια λέξη σας εκφράζει ως καλλιτέχνη;
Μοναξιά.
Νοιώθετε την έμπνευση πριν δημιουργήσετε;
Κάθε φορά όταν γράφω αισθάνομαι μία πνευματική και συναισθηματική διέγερση η οποία με κινητοποιεί μέσα στη διαδικασία της σύνθεσης.
Τι σημαίνει δημιουργία για σας;
Θεωρώ τη δημιουργία ένα ύψιστο αγαθό από όπου κι αν προέρχεται. Η δημιουργία για μένα είναι η ανάγκη του ανθρώπου να διατυπώσει με έναν προσωπικό και μοναδικό τρόπο τις ορίζουσες της σκέψης του, ανεξίτηλα μέσα στο χρόνο.
Και θα ήθελα να τονίσω τη λέξη «ανεξίτηλα» γιατί αυτή είναι και η σημαντικότητα του πρωτοπλάστη.
Η ικανότητα της δημιουργίας εκ του μηδενός μιας μουσικής, ενός πίνακα, ενός ποιήματος, ενός γλυπτού κατοχυρώνοντας τη μοναδικότητα αυτής της ύπαρξης και καταθέτοντας ένα λιθαράκι στην αιωνιότητα της ιστορίας και του πολιτισμού μας.
Έργα σας έχουν παρουσιαστεί και βραβευθεί σε όλο τον κόσμο. Πως αισθάνεται ένας νέος καλλιτέχνης όταν γεύεται τόσο νωρίς την παγκόσμια επιτυχία;
Η επιτυχία ήρθε στη ζωή μου ως αποτέλεσμα της δουλειάς μου.
Δεν ήτανε σκοπός της ενασχόλησης μου με τη σύνθεση να κερδίσω έναν παγκόσμιο διαγωνισμό.
Μάλιστα την πρώτη φορά που συμμετείχα σε διεθνή διαγωνισμό στη Μόσχα στο ωδείο Τσαϊκόφσκι το 2007 είχα ξεχάσει ότι έστειλα ένα έργο μου και στη συνέχεια με ειδοποίησαν ότι έλαβα το πρώτο βραβείο μεταξύ 145 συνθέσεων από 39 χώρες.
Πιστεύω ότι όλα τα πράγματα στη ζωή απαιτούν συνέπεια, προσπάθεια και προσήλωση.
Η επιβράβευση έρχεται ως αποτέλεσμα και η χαρά της επιβράβευσης είναι διπλή όταν γνωρίζεις πόσο έχεις κοπιάσει για οτιδήποτε.
Ποιά είναι η πιο πρόσφατη παρουσίαση έργου σας;
Η πιο πρόσφατη παρουσίαση έργου μου ήτανε στις 22 Ιουνίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών όπου παρουσιάστηκε το έργο μου “Morning Sea” για αντρική χορωδία από την Αμερικάνικη χορωδία Appleton Boychoir υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Kevin Meidl.
Προηγήθηκαν άλλες δύο παρουσιάσεις του έργου μου από τη συγκεκριμένη χορωδία στις 20 Απριλίου στην Αμερική στο Fox Cities Center of Performing Arts (Wisconsin) και στις 16 Ιουνίου στον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσού στην Αθήνα.
Ποιες είναι οι προγραμματισμένες συναυλίες με έργα σας στο άμεσο μέλλον;
Αυτή την περίοδο γράφω ένα έργο για σύνολο κρουστών το οποίο θα παρουσιαστεί στις 29 Σεπτεμβρίου στο IV Festival International de Musica Actual στη Βαλένθια και έπειτα στις 9 Οκτωβρίου στη Μαδρίτη από το σχήμα Neopercussion. Στη συνέχεια στις 13 Δεκεμβρίου θα παρουσιαστεί το έργο μου “Utopia ΙΙ” για σύνολο δωματίου στην Ερφούρτη από το σχήμα Via Nova Ensemble.
Ας γνωρίσουμε τη συνθέτρια.
Η Λίνα Τόνια είναι διεθνούς φήμης ελληνίδα συνθέτρια.
Η λίστα έργων της περιλαμβάνει πάνω από 100 συνθέσεις που αφορούν μουσική για όπερα, κοντσέρτα, για ορχήστρα κι έργα για μικρότερα σύνολα πολλά από τα οποία έχουν παρουσιαστεί και βραβευθεί στο Παρίσι, στη Βιέννη, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, στη Βοστόνη, στη Μόσχα, στη Βαιμάρη, στο Βερολίνο, στο Εδιμβούργο, στο Ζάγκρεμπ, στη Σόφια, στη Φιλλιπούπολη, στα Τίρανα, στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα.
Έχει βραβευτεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια, τον Πρύτανη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Αναστάσιο Μάνθο, την Ένωση Κριτικών Μουσικής και Θεάτρου και από τις εκδοτικές εταιρίες Baerenreiter και Sempre Piu.
Είναι απόφοιτος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης του Τμήματος Μουσικών Σπουδών της κατεύθυνσης Σύνθεσης στην τάξη του καθηγητή Χρήστου Σαμαρά όπου σπούδασε με υποτροφία του κληροδοτήματος Τριανταφυλλιάς Κριεζή (2002 – 2008).
Με αφορμή το Α’ Βραβείο που έλαβε στον 4ο Διεθνή Διαγωνισμό Σύνθεσης Jurgenson στη Μόσχα όπου διαγωνίσθηκε μεταξύ 145 συνθετών από 39 χώρες, τιμήθηκε από τις Πρυτανικές Αρχές του Α.Π.Θ τον Δεκέμβριο του 2007.
Διετέλεσε διδακτορικό (Ph.D degree of Doctor of Philosophy) στη Σύνθεση, κατά την περίοδο 2008 – 2012 στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου με καθηγητές τους Prof. Nigel Osborne και Michael Edwards ως υπότροφος της ΑΕΠΙ (2008 – 2009) και του ΙΚΥ (2009 – 2012).
Κατά τη διάρκεια των σπουδών της στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου συμμετείχε σε εργαστήρια σύνθεσης στο Εδιμβούργο, τη Βοστόνη, το Λονδίνο και το Σοντερχάουζεν, σεμινάρια και συνέδρια στο Λονδίνο, τη Φιλαδέλφεια και τη Βαιμάρη.
Τιμήθηκε από την Ένωση Ελλήνων Κριτικών Μουσικής και Θεάτρου με τον τίτλο του «Νέου Πρωτοεμφανιζόμενου Καλλιτέχνη» το 2008 και από την εκδοτική εταιρία Baerenreiter το 2009.
Ολοκλήρωσε τις διδακτορικές σπουδές το Νοέμβριο του 2012 με διάκριση καλύτερης επίδοσης. Παράλληλα συμμετείχε στην ομάδα συνθετών για την παραγωγή της έκδοσης σύγχρονων νέων έργων με εκπαιδευτικό χαρακτήρα «Music Without Borders» σε συνεργασία με τον ιταλικό εκδοτικό οίκο Sconfinarte Editions που εδρεύει στο Μιλάνο.
Τον Ιούνιο του 2012 παρουσιάστηκε και βραβεύθηκε η όπερα της «Ο ΔΙΩΓΜΕΝΟΣ» από την Εθνική Λυρική Σκηνή στο θέατρο Ολύμπια της Αθήνας.
Στη συνέχεια για το ακαδημαικό έτος 2012 – 2013 φοίτησε στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Σύνθεσης του Πανεπιστημίου της Βιέννης με καθηγητή τον Michael Jarrell απ’ όπου αποφοίτησε τον Ιούνιο του 2013.
Κατά την ολοκλήρωση των σπουδών της βραβεύθηκε από το πανεπιστήμιο της Βιέννης και το Ινστιτούτο Τεχνών Kunsthaus Muerz για το έργο της KIVOS για 12 βιολοντσέλα το οποίο παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2013 στο φεστιβάλ του Muerz και τον Οκτώβριο του 2013 στο Musikverein στη Βιέννη.
Το ακαδημαικό έτος 2013 – 2014 της ανατέθηκε υποτροφία της Αριστείας της Επιτροπής Ερευνών του Α.Π.Θ. για να διατελέσει μεταδιδακτορική έρευνα στο αντικείμενο της Φούγκας ως τεχνική Σύνθεσης.
Τον Απρίλιο του 2015 παρουσιάστηκε η όπερα της “Fear (&)s the Love” στην Μουσική Μπιενάλε του Ζάγκρεμπ όπου και απέσπασε το 3ο βραβείο στον διεθνή διαγωνισμό σύνθεσης όπερας “5 minute Opera”.
Τον Νοέμβριο του 2015 παρουσιάστηκε το έργο της ΕΝΝΕΑ για κουαρτέτο εγχόρδων στο φεστιβάλ σύγχρονης μουσικής Wien Modern στη Βιέννη από τους
Arditti Quartet.
Τον Φεβρουάριο του 2016 φιλοξενήθηκε ως guest composer στον 15ο Διεθνή Διαγωνισμό Πιάνου – Piano Campus – στην πόλη Cergy Pontoise της Γαλλίας όπου της έγινε παραγγελία κοντσέρτου για πιάνο και ορχήστρα πάνω στο οποίο διαγωνίσθηκαν οι φιναλίστ του διαγωνισμού κατά την τελική φάση του διαγωνισμού.
Τον Απρίλιο του 2017 παρουσιάστηκε το έργο της SQUALL για πιάνο και ορχήστρα στη Μπιενάλε του Ζάγκρεμπ από τη Συμφωνική Ορχήστρα του Ζάγκρεμπ με μαέστρο τον Dian Tchobanov.
Τον Ιούνιο του 2017 επιλέχθηκε σε μία δεκαμελή ομάδα συνθετών από όλο τον κόσμο, να φοιτήσει στα σεμινάρια σύνθεσης εργαστηριακού τύπου του ερευνητικού κέντρου IRCAM στο Παρίσι με καθηγητή τον Toshio Hosokawa και την ίδια περίoδο ηχογραφήθηκε το πιο πρόσφατο ορχηστρικό της έργο “Butterfly Effect” από την Ορχήστρα της Γαλλικής Ραδιοφωνίας στο Παρίσι υπό τη διεύθυνση του Pierre Andre Valade.
Tον Σεπτέμβριο του 2018 φιλοξενήθηκε ως guest composer στο διεθνές φεστιβάλ σύγχρονης μουσικής Takefu Music Festival από τον συνθέτη Toshio Hosokawa στην Ιαπωνία όπου παρουσιάστηκαν έργα της.
Τον Απρίλιο του 2019 παρουσιάστηκε το έργο της Morning Sea για αντρική χορωδία στο Ουισκόνσιν από την Appleton Boychoir στα πλαίσια των 40 ετών από την ίδρυση της αμερικάνικης χορωδίας.
Έχει παραδώσει σεμινάρια και διαλέξεις για τη σύγχρονη μουσική ενώ στα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνεται η ανάλυση και η θεωρητική εξέλιξη της μουσικής με βάση τη χρήση αριθμητικών συνόλων.
Έχει συνεργαστεί με τις παρακάτω ορχήστρες: Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, Δημοτική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, Ορχήστρα των Χρωμάτων, Εθνική Λυρική Σκηνή, Radio France Philharmonic Orchestra, Zagreb Philharmonic Symphony Orchestra, Cergy Pontoise Symphony Orchestra, Jalas Chamber Orchestra, London Contemporary Sinfonietta, Baskent Chamber Orchestra, Cergy Pontoise Symphony Orchestra, Αθηναϊκή Συμφωνική Ορχήστρα Νέων και με τα μουσικά σχήματα: Arditti Quartet, Idee Fix Ensemble, Dissonart Ensemble, Edinburgh Quartet, Ensemble Marges, Duo 9, Alea III.
Είναι μέλος της Διεθνής Ένωσης Γυναικών Συνθετών (IAWM) και μόνιμο μέλος της κριτικής επιτροπής διεθνών διαγωνισμών για πιάνο, βιολί, πνευστά και μουσική δωματίου της Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών ENKOR. Από τον Σεπτέμβριο του 2016 διδάσκει Σύνθεση στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης.
Έργα της έχουν ηχογραφηθεί από τις εταιρίες UT3 Records, Irida Classical music ενώ παράλληλα εκδίδονται από την εταιρία Donemus Publishing House που εδρεύει στη Χάγη και τη Sempre Piu που εδρεύει στο Παρίσι.
