Επιμέλεια συνέντευξης: Χρήστος Κατσίδης. Φοιτητής μουσικής στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
“Ακούω συχνά ότι η εποχή μας είναι αντιποιητική. Δεν ξέρω αν είναι έτσι, ειλικρινά. Ίσως όλες οι εποχές να είναι αντιποιητικές και γι’ αυτό άκρως ποιητικές τελικά, καθώς προϋποθέτουν ως αντίδοτο την ποίηση και την τέχνη γενικότερα.”
VOX: Μουσικό αναλόγιο ποιητριών της Θεσσαλονίκης (εκδόσεις Ενύπνιο)
Πείτε μας μερικές κουβέντες για τη VOX. Ποια ήταν η αρχική ιδέα, πώς ξεκίνησε; Πώς εξελίχθηκε στη συνέχεια; Η κλίση μου με έφερε από μικρό κοντά στη λογοτεχνία και στη μουσική, με τις οποίες διατηρώ μια σχέση παράλληλη, αλληλοσυμπληρούμενη και αλληλοτροφοδοτούμενη. Απότοκο αυτής της σχέσης ήταν το όραμα για μια δημιουργική συνύπαρξη ποιητικών κειμένων και μουσικών συνθέσεων σε ένα περιβάλλον διαλόγου, όπου κάθε πλευρά θα εμπνέεται από την άλλη και θα «απαντά» ανάλογα. Αυτή ήταν και η αρχική ιδέα της VOX.
Με αυτή τη «σύλληψη» κατά νου άρχισα να προσεγγίζω ποιήτριες της πόλης μου, της Θεσσαλονίκης, τις οποίες γνωρίζω και εκτιμώ ιδιαιτέρως. Οι σκέψεις μου βρήκαν ευήκοα ώτα –τύχη αγαθή. Κάθε ποιήτρια μού εμπιστεύτηκε 1-2 ποιήματα, ανέκδοτα όλα τότε, προκειμένου να ανταποκριθώ μουσικά στο ποιητικό ερέθισμα. Εν τέλει, βρέθηκα αντιμέτωπος με 18 κείμενα, καθένα από τα οποία έπρεπε να πλαισιώσω με ένα πρωτότυπο οργανικό μουσικό κομμάτι.
Τι μπορεί να συναντήσει κανείς στη VOX; Θα ήθελα με κάθε τρόπο να τονίσω ότι η VOX δεν περιλαμβάνει ούτε μελοποιήσεις ποιημάτων ούτε απαγγελίες ποίησης με μουσική υπόκρουση. Πρόκειται για μουσικοποιητικές ενότητες, κάθε μία από τις οποίες απαρτίζεται από μία απαγγελία και μία μουσική σύνθεση· ένα παιχνίδι πινγκ-πονγκ, αν μου επιτραπεί ο όρος, όπου λόγος και μουσική παίζουν στο ίδιο τερέν αλλά με διακριτές πλευρές και ρόλους. Ήταν μια μεγάλη πρόκληση τελικά, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη του ότι έπρεπε να τηρηθούν ισορροπίες αλλά παράλληλα να δημιουργηθούν και ευχάριστα ξαφνιάσματα. Αυτός είναι ο λόγος, για παράδειγμα, που ορισμένα μουσικά κομμάτια δεν απάντησαν στο κλίμα του κάθε ποιήματος αλλά «βγήκαν απέναντι» σε αυτό επενδύοντας στην αρμονία των αντιθέτων.
Ποιο είναι για σας το στοίχημα της VOX; Να υπηρετήσει τη λογική της σύμπραξης και να αντιμετωπιστεί ως αδιάσπαστη ενότητα, ως αδιαίρετο όλον. Δεν είναι ούτε cd με booklet ούτε βιβλίο με cd στο οπισθόφυλλο. Πρόκειται για ενιαίο έργο. Θα ήθελα να μου πιστωθεί ως αποτυχία αν οι αποδέκτες του το αντιμετωπίσουν μονομερώς, είτε διαβάζοντας μόνο τα ποιήματα είτε ακούγοντας μόνο τα μουσικά κομμάτια. Γι’ αυτό, άλλωστε, και το πρότζεκτ πήρε τελικά τη μορφή βιβλίου με cd, στο οποίο οι απαγγελίες εναλλάσσονται διαρκώς με τα μουσικά ακούσματα. Ακόμη και τα εικαστικά (το εξώφυλλο του βιβλίου και η στάμπα του δίσκου) υπηρετούν τη στόχευση της ολότητας, της συμφυΐας λόγου και μουσικής.
Ποιες/οι παίρνουν μέρος στη VOX εκτός από τις ίδιες τις ποιήτριες και σας; Τις απαγγελίες (με τρεις εξαιρέσεις) έκαναν οι ίδιες οι ποιήτριες. Για την τελική διαμόρφωση των μουσικών κομματιών καθοριστική υπήρξε η συνδρομή φίλων μουσικών. Σε όλες/ους αυτές/ούς, καθώς και στον ηχολήπτη μου αλλά και στην εικαστικό, χρωστώ τεράστια ευγνωμοσύνη, γι’ αυτό και θα ήθελα να τις/τους αναφέρω ονομαστικά στο τέλος της συζήτησής μας.
Πώς βλέπετε την ποίηση στη σημερινή εποχή; Το ερώτημα αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί με συντομία. Κάθε εποχή έχει τις ιδιαιτερότητές της, γεγονός που αναπόφευκτα αποτυπώνεται στον παραγόμενο ποιητικό λόγο. Μ’ αυτήν την έννοια κάθε ποίηση υπόκειται στην εποχή της αλλά ταυτοχρόνως καλείται και να την εκφράσει και –γιατί όχι– να την επηρεάσει. Υπάρχουν βέβαια και τα φιλοσοφικά ερωτήματα, που είναι πάντα ανοιχτά, με τα οποία η ποίηση αναμετριέται διαχρονικά.
Ακούω συχνά ότι η εποχή μας είναι αντιποιητική. Δεν ξέρω αν είναι έτσι, ειλικρινά. Ίσως όλες οι εποχές να είναι αντιποιητικές και γι’ αυτό άκρως ποιητικές τελικά, καθώς προϋποθέτουν ως αντίδοτο την ποίηση και την τέχνη γενικότερα.
Οι ποιήτριες της VOX
Αδαλόγλου Κούλα, Αργυροφθαλμίδου Γεωργία, Ζαχοπούλου Ξανθίππη, Θάνογλου Ελευθερία, Κορνέτη Έλσα, Κουβάτα Δήμητρα, Κουτσουμπέλη Χλόη, Λάτσαρη Μαρία, Λουκίδου Ευτυχία-Αλεξάνδρα
Οι μουσικοί της VOX
Ζαχαριάδου Μαρία: βιολί
Καρακότσιος Βασίλης: Computer drums, κρουστά
Κηπουρός Σάκης: Τύμπανα, μπάσο
Κουτρουμπάκης Κώστας: Σύνθεση, κιθάρες, γιουκαλίλι, keyboards, pad
Μοσχογιάννης Στέργιος: Σαξόφωνο
Παγιούλα Δέσποινα: Φωνητικά
Εικαστικά: Ελεάνα Κωστιάνη
Ηχοληψία: Κώστας Μανίκης
