Ο Θοδωρής Χριστοδούλου (Theo Christo), Μουσικός (drummer), Τραγουδοποιός, Εκπαιδευτικός απαντάει στις ερωτήσεις του polismagazino.gr http://www.theochristo.com/
“Αν έχω κάτι να μοιραστώ είναι απλά πως καλλιτέχνης δεν είναι μόνο ο ζωγράφος, ο γλύπτης, ο μουσικός. Καλλιτέχνης είναι όποιος εκφράζεται δημιουργικά. Και ως εκ τούτου, η τέχνη σώζει.”
Εγκλεισμός στο σπίτι. Πως διαχειρίζεστε το χρόνο σας; Ποια συναισθήματα σας διακατέχουν;
Οι πρωτόγνωρες και αντίξοες -για τις νεότερες γενιές της Ελλάδας, τουλάχιστον- συνθήκες που επικρατούν λόγω του κορονοϊού και ο κατ’ οίκον εγκλεισμός που έχει επιβληθεί από την πολιτεία, ως μέτρο αντιμετώπισης της πανδημίας, μας έχουν φέρει αντιμέτωπους με μια νέα πραγματικότητα.
Από τη μία, ακριβώς αυτό το γεγονός -ότι ζούμε- μας προσφέρει ελπίδα για την επόμενη μέρα, καθώς και την ευκαιρία να επαναξιολογήσουμε κεκτημένα που υπό φυσιολογικές συνθήκες θεωρούμε αυτονόητα, με την υγεία να κατέχει την πρωτιά, μακράν του δεύτερου.
Aπό την άλλη, πόσο ευγνώμων μπορεί να αισθάνεται ένας φυλακισμένος, για το γεγονός ότι είναι ακόμα ζωντανός και χαίρει άκρας υγείας; Και πόσο ρίσκο αξίζει η ελευθερία βούλησης; Επιπλέον, κατά πόσο θα μπορούσαμε να αντέξουμε τις ενοχές -αν όχι τύψεις- σε περίπτωση που αποτελούσαμε εμείς φορέα μετάδοσης του ιού σε κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο, ειδικά αν αυτό ανήκει στις ευπαθείς ομάδες;
Τα παραπάνω ερωτήματα, εκτός από το να με προβληματίζουν, προσωπικά με οδηγούν στο να υιοθετήσω έναν διαφορετικό απ’ ό,τι είχα συνηθίσει τρόπο ζωής: λιγότερο ίσως κοινωνικό (με τη στενή έννοια του όρου) αλλά εξίσου -και παραπάνω ίσως- δραστήριο και εποικοδομητικό. Έχοντας στη διάθεσή μου χρόνο που δε θα είχα, αν δεν υπήρχε η αναστολή εργασίας, βρίσκω τον εαυτό μου σε μια κατάσταση “δημιουργικής επώασης”. Έχω περισσότερο χρόνο να διαβάσω βιβλία, να ακούσω μουσική, να ενημερωθώ από το διαδίκτυο για θέματα που με απασχολούν, ήτοι να ψυχαγωγηθώ και να μορφωθώ. Έχω επίσης περισσότερο χρόνο να ονειροπολήσω, να προβληματιστώ, να ερευνήσω θέματα που με αφορούν, να ασχοληθώ με τη φυσική άσκηση (αν και οι χώροι εκγύμνασης και αθλοπαιδιών είναι κλειστοί, παρ’όλα αυτά υπάρχουν διεξοδικές λύσεις, πιστεύω), να αναπτύξω γνώσεις και δεξιότητες που είχα αναβάλλει λόγω φόρτου εργασίας και να ξεκουραστώ. Και βέβαια, να αφιερώσω περισσότερο χρόνο και ενέργεια στη μελέτη της μουσικής και στη σύνθεση.
Ο κίνδυνος μετάδοσης του κορονοϊού και η συνεπαγόμενη καραντίνα είναι λογικό και φυσιολογικό να μας προκαλούν φόβο, θυμό και θλίψη, να νιώθουμε ημιτελείς, ανικανοποιήτοι και ενδεχομένως κατά τι κενοί. Στο κενό, όμως, μπορεί να βρούμε απαντήσεις που δε θα τις βρίσκαμε υπό καμία άλλη συνθήκη. Πείτε με υπεραισιόδοξο, αλλά πιστεύω πως η σημερινή πραγματικότητα που όλοι μας βιώνουμε δεν ήρθε για να μείνει. Εμείς όμως θα είμαστε εδώ και αύριο και μεθαύριο. Και το ζήτημα -για μένα- είναι τι θα έχουμε αποκομίσει από αυτή την κατάσταση και πώς θα έχουμε εξελίξει τον εαυτό μας βγαίνοντας από αυτή, γιατί ως γνωστόν, όπου υπάρχει απειλή, υπάρχει και ευκαιρία.
Και επειδή δεν απολαμβάνω στο ελάχιστο να μου κάνουν υποδείξεις, δεν προσπαθώ να πω σε κανέναν πώς να ζήσει τη ζωή του. Αν έχω κάτι να μοιραστώ είναι απλά πως καλλιτέχνης δεν είναι μόνο ο ζωγράφος, ο γλύπτης, ο μουσικός. Καλλιτέχνης είναι όποιος εκφράζεται δημιουργικά. Και ως εκ τούτου, η τέχνη σώζει.
Έχετε στερηθεί κάτι από τον εγκλεισμό σας στο σπίτι και εαν ναι, πως το αντιμετωπίσατε;
Νομίζω η κύρια έλλειψη ως απόρροια της καραντίνας είναι η αυθόρμητη και εκ του σύνεγγυς κοινωνική επαφή, τόσο με αγαπημένα πρόσωπα, όσο και με αγνώστους. Ως επαγγελματίας μουσικός, δεν έχω αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα να συμμετάσχω ή και να παρακολουθήσω ακόμα συναυλίες. Αλλά και στην καθημερινότητα, αφ’ ενός η χρήση μάσκας και αφ’ ετέρου η αυξημένη φυσική απόσταση λόγω φόβου μετάδοσης του ιού, έχουν περιβάλλει τις κοινωνικές επαφές με έναν μανδύα δισταγμού, επιφυλακτικότητας και -τελικά- μας φέρνουν στα πρόθυρα της αποξένωσης. Ως αποτέλεσμα, τις κοινωνικές επαφές με φυσική παρουσία τείνω να τις υποκαθιστώ με την επιστράτευση τεχνολογικών λύσεων, όπως τις κλήσεις μέσω βίντεο και τις γραπτές συνομιλίες μέσω κοινωνικών δικτύων.
Τηλεργασία και Αναστολή εργασιακών συμβάσεων. Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί την επόμενη ημέρα του απεγκλωβισμού μας στον εργασιακό χώρο; Βιώνοντας κατά την περίοδο αντιμετώπισης της πανδημίας την εισαγωγή νέων δεδομένων στη διεξαγωγή της εκάστοτε εργασίας και ανάλογα με τη φύση αυτής, θα ήταν -κατά την άποψή μου- λογικό η επίτευξη της καταστολής της εξάπλωσης του ιού να φέρει εργοδότες και εργαζομένους προ των εξής διακλαδιζόμενων ενδεχομένων:
1) την οριστική κατάργηση της τηλεργασίας και την επιστροφή στην πρότερη κατάσταση
2) τη συνέχιση και μονιμοποίηση της τηλεργασίας
3) την εν μέρει διατήρηση της τηλεργασίας ως εναλλακτικό ή εκ περιτροπής τρόπο εργασίας.
Προσωπικά πιστεύω πως το τελευταίο ενδεχόμενο είναι και το πιο πιθανό, κυρίως ίσως για μη χειρωνακτικά, ατομικής φύσεως επαγγέλματα. Η εργασία από το σπίτι -είτε μόνιμη είτε εκ περιτροπής- μου μοιάζει ως χρήσιμο εργαλείο στη μετεξέλιξη της εργασιακής απασχόλησης, το οποίο χρησιμοποιείται ήδη εδώ και αρκετά χρόνια σε πολλούς τομείς εργασίας και με το οποίο τώρα αρχίζουμε να εξοικειωνόμαστε με επιταχυνόμενους ρυθμούς, λόγω της ισχύουσας υγειονομικής κατάστασης.
Πιστεύετε στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου; Θα εμβολιαστείτε όταν έρθει η ώρα; Πολλά έχουν ακουστεί, ακούγονται και θα ακούγονται για τις τεχνολογικές εξελίξεις εν γένει, πόσο μάλλον σε ό,τι αφορά στον τομέα που μας επηρεάζει τα μέγιστα, αυτόν της υγείας. Κάθε είδους καινοτομία που φέρνει αλλαγές στην καθημερινότητά μας προκαλεί αντιδράσεις ανάλογες σε ένταση με τη σημασία της και αμφισβητείται έντονα, μέχρι να δοκιμαστεί επαρκώς και να καταστεί αποδεκτή ή μη, πρώτα από την επιστημονική κοινότητα (εφόσον πρόκειται για θέμα δημόσιας υγείας) και εν συνεχεία από την ίδια την κοινωνία.
Ο Edward Jenner είναι απ’όσο γνωρίζω ο “πατέρας” του εμβολίου και χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια περαιτέρω έρευνας και βελτιστοποίησης, από την καινοτόμο ανακάλυψη του εμβολίου κατά της ευλογιάς, μέχρι την επίσημη καθιέρωση του μαζικού εμβολιασμού.
Παρ’όλο που δεν ανήκω στην επιστημονική κοινότητα και παρ’όλο που αυτή, όπως και οι αρμόδιοι κοινωνικοί φορείς έχουν τον πρώτο και τελευταίο λόγο, κρίνω σκόπιμο από την πλευρά μου, ως ενεργό μέλος της κοινωνίας, την παρατήρηση, την αναρώτηση, την αμφισβήτηση, την έρευνα κι το διάλογο σε θέματα που αφορούν το μέλλον της κοινωνίας στην οποία ζω και δραστηριοποιούμαι.
Μέχρι στιγμής, λοιπόν, τηρώ στάση αναμονής, όντας σκεπτικός και επιφυλακτικός, ως προς το ζήτημα του εμβολιασμού. Προσπαθώ να ενημερώνομαι από όσο το δυνατόν περισσότερες και όσο το δυνατόν διαφορετικές πηγές, έτσι ώστε να πάρω την -όσο γίνεται- ωριμότερη απόφαση, όταν θα κληθώ να εμβολιαστώ. Η πίστη είναι ανεκτίμητη σε ό,τι αφορά ηθικά και θεολογικά θέματα. Πλην όμως δεν είμαι απόλυτα πεπεισμένος για το κατά πόσον αυτή άπτεται σε θέματα τεχνολογίας, ιατρικής και βιολογίας. Έχω εμπιστοσύνη στους κοινωνικούς φορείς και πιστεύω πως το ζήτημα του κορονοϊού θα ξεπεραστεί, όπως έχουν ξεπεραστεί και όλες οι ασθένειες που έπλητταν την ανθρωπότητα τις προηγούμενες δεκαετίες.
Ακούμε συνεχώς για Βία. Ενδοοικογενειακή, εργασιακή, αθλητική, καλλιτεχνική… Εντυπωσιάζεστε από το συμβάν ή από τους πρωταγωνιστές; Εσείς έχετε υποστεί κάποια μορφή βίας;
Η βία δεν είναι μια έννοια ξένη στην ανθρώπινη φύση κι αυτό είναι αυτονόητο και αυταπόδεικτο. Κατά τη γνώμη μου, όσο κι αν την καταδικάζουμε απερίφραστα και προσπαθούμε να την καταστείλουμε, δεν πρόκειται ποτέ να καταφέρουμε να την εξαλείψουμε, χωρίς να εξετάσουμε την προέλευσή της: την επιθετικότητα. Η επιθετικότητα είναι μια μορφή ενέργειας και το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε, πιστεύω, είναι να τη μετατρέψουμε σε άλλες μορφές ενέργειας, διοχετεύοντάς τη παράλληλα -αν όχι πρώτα- σε παραγωγικές/δημιουργικές διαδικασίες, οι οποίες προάγουν τόσο την ατομική, όσο και την κοινωνική εξέλιξη.
Επιπλέον, θα πρέπει να διακρίνουμε τις διάφορες μορφές βίας ως προς τα κίνητρά τους. Είναι εντελώς διαφορετικό, κατά την άποψή μου, το να καταφεύγει κανείς στη βία για να υπερασπίσει τη ζωή του ή τη ζωή του συνανθρώπου του, από το να ασκεί βία με στόχο την κυριαρχία ή την καταστροφή. Επίσης, είναι διαφορετικό το να ασκείται βία μέσα στα πλαίσια μιας αθλητικής δραστηριότητας (π.χ. πυγμαχία, πάλη) από το να ασκείται με στόχο την εκδίκηση. Συνοπτικά θα έλεγα πως η βία διακρίνεται, ανάλογα με τα κίνητρα και τους σκοπούς της σε παθολογική και φυσιολογική (κοινωνικά αποδεκτή).
Όσο κι αν μου είναι γνωστά τα παραπάνω, δεν παύει να με σοκάρει το οποιοδήποτε θέαμα παθολογικής βίας. Και το γεγονός πως οι εκάστοτε πρωταγωνιστές μπορεί να είναι ακόμα και επιφανή και “επιτυχημένα” μέλη της κοινωνίας με κάνει να αναρωτιέμαι και ακόμα και να αμφισβητώ το κατά πόσο οδεύουμε προς ένα υγιές κοινωνικό πλαίσιο, ή οπισθοδρομούμε προς μια μεσαιωνική -αν όχι αρχαϊκή- κοινωνία. Ή ακόμα και το κατά πόσο νομίζουμε πως εξελισσόμαστε ως κοινωνικά όντα, ενώ στην ουσία νομιμοποιούμε την παθολογική βία, είτε εθελοτυφλώντας, είτε παραποιώντας την αλήθεια, είτε ακόμα και αποκρύπτοντάς τη. Το αν, δηλαδή, η ανθρώπινη ζωή έχει την αξία και την προτεραιότητα που διακηρύσσουμε ως κοινωνία ότι της προσδίδουμε, ή αν απλά χρησιμοποιούμε παραπλανητικά μέσα, στοχεύοντας στην εκμετάλλευση, τη χειραγώγηση, την απαξίωση και -εν τέλει- στην εμπορευματοποίησή της.
Ως μέλος της κοινωνίας έχω εκτεθεί (και δυστυχώς ακόμα εκτίθεμαι) σε περιστατικά κακοήθης βίας, ως θεατής ή και αυτόπτης μάρτυρας. Και δε χρειάζεται να είναι κανείς “στο λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή” για να βιώσει κάτι τέτοιο. Αρκεί να παρακολουθήσει ένα δελτίο ειδήσεων.
Η λύση στο αδιέξοδο της βίας είναι σύνθετη και διόλου εύκολη. Πολλοί και σαφώς πιο αρμόδιοι από εμένα έχουν διατυπώσει τις απόψεις τους για το θέμα. Παραθέτω τα λεγόμενα ενός από αυτούς, του καλλιτέχνη Johnny Allen “Jimmy” Hendrix, ο οποίος γεννήθηκε το Νοέμβριο του 1942 στο Seattle των Ηνωμένων Πολιτειών: “When the power of love overcomes the love of power, the world will know peace”.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που μου δώσατε την ευκαιρία να εκθέσω τις απόψεις μου σε καίρια και επίκαιρα θέματα. Εύχομαι η επόμενη μέρα να μας βρει όλους υγιείς, πιο δυνατούς και πιο ευαισθητοποιημένους. Καλή συνέχεια.