Γράφει η Ειρήνη Ζόρπα, Εικαστικός καλλιτέχνης/παιδαγωγός/εμψυχώτρια των τεχνών
Κα. Ζόρπα τι θεωρείτε τέχνη; Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, ότι ο όρος τέχνη μπορεί να έχει πολλά νοήματα ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο τοποθετείται και το νόημα που επιθυμεί να αποδώσει το άτομο που τον χρησιμοποιεί. Η Τέχνη αποτελεί πολιτιστικό προϊόν νοητικών, ψυχικών και σωματικών λειτουργιών του δημιουργού/καλλιτέχνη που αλληλοεπιδρούν με τα ερεθίσματα και τα βιώματα της καθημερινοτητάς του. Στην ουσία η τέχνη αποτελεί την υλοποιημένη έκφραση των παραπάνω. Συγκεκριμένα, «Τέχνη είναι η συνειδητή ενέργεια αλλά και η ιδιαίτερη ικανότητα του ανθρώπου για δημιουργία έργων που προκαλούν αισθητική συγκίνηση και αναπτύσσουν προβληματισμό. Μέσω της τέχνης, δεν εκφράζεται μόνο το ιδεώδες του ωραίου, σύμφωνα με την ιδιαίτερη αισθητική του καλλιτέχνη και της εποχής του, αλλά και ένας κοινωνικής υφής προβληματισμός, ανάλογος με τις ιδεολογικές αντιλήψεις, τους κοινωνικούς προσανατολισμούς, τις αξιολογικές προσεγγίσεις του δημιουργού και τις ιδιαίτερες συνθήκες του καιρού του. Αναπτύσσει μια βαθύτερη σύλληψη της πραγματικότητας και έτσι πραγματοποιείται η μετουσίωσή της σε άλλες εκφράσεις και μορφές, που μπορούν να μεταβιβαστούν σε άλλους»
Είναι η δημιουργική έκφραση που μέσα στο έργο αποτυπώνει την ψυχική κατάσταση, τα συναισθήματα, τις ιδέες, την αίσθηση ή τον οραματισμό του καλλιτέχνη. Η τέχνη κάποιες φορές εφαρμόζεται και σε πρακτικά αντικείμενα καθημερινής χρήσης, όπως ένα πήλινο μπολ μέσα στο οποίο τοποθετούνται αντικείμενα. Η τέχνη βασίζεται στην εμπειρία και στο ταλέντο. Πολλοί διαφωνούν για το τι ακριβώς είναι τέχνη και έτσι ο ακριβής ορισμός της είναι ιδιαίτερα δύσκολος.» Οι Τέχνες περιλαμβάνουν διάφορες δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης όπως το θέατρο, ο κινηματογράφος, το τραγούδι, ο χορός και η μουσική.
Η συνεισφορά των εικαστικών στο παιδί. Η ψυχική “διέξοδος” του παιδιού και η ενασχόλησή του με την τέχνη. Αρκετές φορές με ρωτάνε γιατί να ενασχοληθεί το παιδί με τις εικαστικές τέχνες ή με τις τέχνες γενικότερα; Οι γονείς πρέπει να καταλάβουν ότι είναι ένα μέσο έκφρασης που μας φέρνει κοντά στον εαυτό μας. Τραγουδώντας, ζωγραφίζοντας, χορεύοντας, αναπαριστώντας τη ζωή με το σώμα μας, ερχόμαστε σε επαφή με το βαθύτερό μας «είναι». Την ουσία μας.. Η επαφή μας αυτή είναι βαθύτατα θεραπευτική και αναζωογονητική. Ο άνθρωπος ενασχολήθηκε με τις τέχνες, διότι ένιωθε την ανάγκη να εκφράσει συναισθήματα και γενικότερα ό,τι καταπίεζε τον ψυχισμό του. Οπότε οι τέχνες αποτελούν το μέσο επικοινωνίας του. Έτσι και το παιδί μέσω μιας ζωγραφιάς ή μιας μουτζούρας, καταφέρνει να δηλώσει είτε την χαλάρωση και την ξεγνοιασιά του, είτε την οργή του, είτε τα προβλήματά του, δηλαδή τον εσωτερικό του κόσμο σε ένα χαρτί. Ως εκ τούτου, η συνεισφορά των εικαστικών τεχνών στην εκπαίδευση και συγκεκριμένα στο παιδί είναι τεράστια. Πέραν της έκφρασης του εσωτερικού κόσμου στο χαρτί, το παιδί μπορεί να αναπτύξει και κοινωνικές δεξιότητες, καθώς εξηγεί τα έργα του στους δασκάλους, αλλά και στους συμμαθητές του. Επίσης, ενισχύεται η αυτοπεποίθησή του και κατανοεί πόσο σημαντικό είναι να εκφράζεται μέσω μιας δημιουργίας. Για να εκφραστούν τα παιδιά περιγράφοντας το έργο τους, θα χρησιμοποιήσουν το λόγο άρα με την πάροδο του χρόνου εξασκούν την γλώσσα αλλα και την δημιουργική και κριτική τους σκέψη. Η φαντασία τους και οι δεξιότητές τους εμπλουτίζονται συνεχώς. Η έκφραση προωθεί την ελευθερία του παιδιού και η εικόνα είναι το κλειδί. H τέχνη δεν είναι πλέον συνδεδεμένη μόνο ως δημιουργική επιδίωξη, αλλά χρησιμοποιείται ως «μέσο για να βοηθήσει τα παιδιά να μάθουν περισσότερα θέματα». Η εξοικείωση με την τέχνη, είναι καθημερινό γεγονός και όχι κάτι απομονωμένο, βοηθά επίσης τα παιδιά να γίνουν άνετα με αυτήν. Η τέχνη δεν είναι μόνο μέσα στο μουσείο – είναι όλα γύρω μας! Αυτό σημαίνει πως το παιδί είναι ικανό να επικοινωνήσει μέσω της εικόνας τα συναισθήματα και τις εμπειρίες του μέσα από τις μορφές των τεχνών και της εμψύχωσης. Η τέχνη είναι εκδήλωση βιολογικής ανάγκης για επικοινωνία με τον κόσμο γι’ αυτό καλό είναι οι γονείς να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους σε δραστηριότητες που αφορούν τις τέχνες γενικότερα. Είναι γνωστό ότι οι εικαστικές τέχνες και η εμψύχωση τεχνών είναι ένα σπουδαίο πεδίο έκφρασης των παιδιών, μια μορφή δημιουργίας που είναι ακόμα πιο ευεργετική αλλά και θεραπευτική όταν οι συνθήκες που ζούμε είναι λίγο ως πολύ τραυματικές! Μην ξεχνάμε ότι η τέχνη σε δύσκολους καιρούς αφυπνίζει!
«Νους υγιής εν σώματι υγιεί»; Η καθημερινότητα που ζούμε αυτό το διάστημα με την πανδημία μόνο αρνητικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει σε όλους πόσο ακόμη στα παιδιά ! Αυτή την εποχή η καθημερινότητά μας είναι εύκολο να μας πνίξει συναισθηματικά και ψυχικά …… γι’ αυτό ακριβώς το λόγο είναι σημαντικό να αποκτήσουμε σύμμαχους χαλάρωσης όπως την δημιουργική απασχόληση με την τέχνη.
Αυτή την εποχή που ζούμε θα έλεγα «Τέχνη ενάντιον του ιού». Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη την τέχνη ποσό περισσότερο ακόμη τα παιδιά , οπότε όλοι μας έχουμε την υποχρέωση να βρούμε καινούριους τρόπους δημιουργίας και επικοινωνίας. «Χρειαζόμαστε την τέχνη, αυτή είναι η τροφή για την καρδιά μας κάνει τους ανθρώπους χαρούμενους. Πραγματικά δεν πιστεύω ότι δεν είμαστε απαραίτητοι». Η ζωγραφική μπορεί να μετριάσει τα αρνητικά συναισθήματα που αισθάνεται κάποιος όταν του ζητείται να θυμηθεί τις λεπτομέρειες που περιβάλλουν ένα θλιβερό προσωπικό γεγονός αυτό μην το ξεχνάμε….
