Συνέντευξη στη Μαίρη Γκαζιάνη*
Ο Γεράσιμος Μιχελής είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής Βεάκη. Παρακολούθησε το Τρίχρονο Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος του Λευτέρη Βογιατζή, για την παράσταση της Αντιγόνης του Σοφοκλή. Γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα.
Μ.Γ.: Είστε συγγραφέας και ηθοποιός. Μιλήστε μας για τον άνθρωπο Γεράσιμο.
Γ.Μ.: Γεννήθηκα στην Αθήνα από πατέρα Κεφαλλονίτη και μητέρα από την Αστυπάλαια. Μεγάλωσα στις αλάνες του Κορυδαλλού παίζοντας ποδόσφαιρο και ξύλο με τους άλλους γαβριάδες. Τα καλοκαίρια μου ξέγνοιαστα, με κολύμπι, ψάρεμα, ποδηλασία στην παραλία στα νησιά των γονιών μου και πότε-πότε ήμουν συντροφιά με ένα βιβλίο κάτω από κάποιο πεύκο ή αρμυρίκι. Ήθελα να εμπλουτίσω το λεξιλόγιό μου, να μπορώ άνετα να συνομιλώ με τους μεγάλους. Δεν ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στα Οικονομικά, οι αριθμοί μού ζάλιζαν τον νου, γίνονταν βαρίδια που με κρατούσαν σταθερά στη γη. Από μικρός αγαπούσα τα ταξίδια. Όποτε δεν κατεβαίναμε στην Αστυπάλαια, εγώ έκανα το ταξίδι με τον νου μου. Αλλά και στα ζόρια μου ξέφευγα με τον νου και διακτινιζόμουν σε τόπους μαγικούς, ανεξερεύνητους. Μου άρεσε επίσης να φτιάχνω ιστορίες που με ταξίδευαν στον χρόνο, για να τις βλέπω μετά και να συνειδητοποιώ πόσο κοντά ή μακριά είμαι από την ωραιότητα της ζωής. Δε διάλεξα τυχαία την τέχνη του θεάτρου. Είναι η τέχνη που με κέρδισε και μου προσφέρει γενναιόδωρα τη μέθη που με κάνει να νιώθω πλήρης. Να απολαμβάνω τη χαρά του παιχνιδιού και της δημιουργίας. Αγαπώ τη μουσική, τη ζωγραφική, τις όμορφες συναναστροφές. Η ζωή μου είναι ήσυχη. Αγαπώ το γάτο μου, τον Ευτύχη. Απολαμβάνω το καλό φαγητό με καλή παρέα. Τιμώ τη φιλία. Πιστεύω στη σχέση. Τι να τον κάνεις κατάμονο τον εαυτό σου; Τα βράδια εξακολουθώ να κοιμάμαι σε στεγνό μαξιλάρι.
Μ.Γ.: Ποιο ήταν το έναυσμα ώστε ν’ ασχοληθείτε με την υποκριτική και ποιο με τη συγγραφή;
Γ.Μ.: Οι αυτοσχέδιες παιδικές παραστάσεις που δίναμε στις αυλές των σπιτιών μας, όταν ήμασταν μικροί. Κατασκευάζαμε σκηνικά και κοστούμια με το τίποτα. Γράφαμε δυο λόγια στο χαρτί να ‘χουμε έναν μπούσουλα κι αφήναμε τη φαντασία να μας ταξιδέψει. Γινόμασταν θεοί, η χαρά της δημιουργίας μάς έδινε φτερά, πετάγαμε ψηλά. Δυνατές εικόνες, αλησμόνητες. Με το γράψιμο τώρα, προέκυψε αναπάντεχα. Οι καθημερινοί, μοναχικοί περίπατοι, την περίοδο του εγκλεισμού, μου έδωσαν την ευκαιρία να παρατηρώ τον κόσμο γύρω μου. Αναζητώντας φως και χαρά, ανακάλυπτα την ομορφιά της ζωής! Η συγκομιδή των εντυπώσεων από τους περιπάτους μου αποτυπωνόταν στις λευκές σελίδες του τετραδίου μου καθημερινά.
Μ.Γ.: Υπήρξε κάποιος άνθρωπος που σας ενθάρρυνε στα πρώτα σας βήματα στη μια ή στην άλλη περίπτωση;
Γ.Μ.: Οι φίλοι μου ασχολούνταν με το θέατρο. Ανήσυχα άτομα, με αγάπη και πάθος για τη ζωή και για το θέατρο. Φοιτητές σε δραματικές σχολές τότε, με άφηναν να μπαίνω στις πρόβες τους κρυφά από τους καθηγητές τους. Με μάγεψε όλη η διαδικασία των προβών, ο κόσμος του θεάτρου, τον οποίο γνώρισα από μέσα! Το γράψιμο, από την άλλη, στην άχαρη περίοδο του εγκλεισμού ήταν μια λυτρωτική διέξοδος από τον ζόφο, τη θλίψη της ζωής χωρίς προοπτική. Ο Σεφέρης , ο Καβάφης, η Κική Δημουλά, η Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ, ο Σικελιανός, ο Ντοστογιέφσκι, ο Παπαδιαμάντης, ο Τσιτσάνης, η Μπέλλου ήταν σύντροφοι καλοί στην ερημιά μου. Φάροι στα λιμάνια των φόβων, των ανήσυχων στιγμών μου.
Μ.Γ.: Τι είναι αυτό που δεν αντέχετε ως άνθρωπος ή/και ως συγγραφέας-ηθοποιός;
Γ.Μ.: Αυτό που δεν αντέχω σαν άνθρωπος είναι η έλλειψη συνείδησης. Πώς θα επικρατήσει το καλό χωρίς συνείδηση; Σαν ηθοποιός δεν αντέχω την ασυνέπεια και τον «ξερολισμό». Ως συγγραφέας αισθάνομαι άσχημα, όταν έχω στα χέρια μου ένα βιβλίο που δεν έχει φροντισμένη έκδοση.
Μ.Γ.: Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο σας με τον τίτλο «ΥΠΟΣΧΕΣΗ». Με τι έρχεται σε επαφή ο αναγνώστης στις σελίδες του;
Γ.Μ.: Τα μικρά πεζά και τα ποιήματά μου τα διατρέχει μια βαθιά υπαρξιακή φωνή. Διαγράφεται εντός τους μια μοναχική πορεία αυτογνωσίας. Η αγωνία για την ομορφιά της ζωής είναι πανταχού παρούσα.
Μ.Γ.: «Τι λόγο έχουν πια οι ποιητές» όπως αναφέρετε στο οπισθόφυλλο;
Γ.Μ.: Χωρίς ποίηση η ζωή μας θα ήταν άσχημη. Οι ποιητές μάς παρηγορούν. Το έργο τους είναι καρπός αγάπης, επουλώνει πληγές, μας ξυπνά από τον λήθαργο, μας δυναμώνει. Η ποίηση είναι το μοναδικό παράθυρο στον απόρθητο πύργο μας, από όπου μπαίνει ελεύθερα το φως της ζωής.
Μ.Γ.: Κατά τη διάρκεια της συγγραφής τα προσωπικά συναισθήματα του συγγραφέα εκφράζονται μέσω της γραφής του;
Γ.Μ.: Το γράψιμο μπορεί να γίνει εργαλείο θεραπείας, να ρίξει φως στη ζωή του συγγραφέα. Αποτυπώνει τις βαθύτερες σκέψεις του στο χαρτί, βρίσκει διέξοδο στα συναισθήματά του. Στα κείμενά του φορτώνει τα συναισθήματα οργής, αγανάκτησης ή θλίψης που μπορεί να νιώθει για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας.
Μ.Γ.: Το ίδιο συμβαίνει και στην υποκριτική;
Γ.Μ.: Στο θέατρο ο ηθοποιός ξεκινάει πρώτα με την κατανόηση του κειμένου. Μετά αφήνεται να παρασυρθεί από τον ρόλο του, να συγκινηθεί με ό,τι του συμβαίνει. Άνθρωπος είναι ο ρόλος του, έχει κι αυτός συναισθήματα. Ο ηθοποιός αφηγείται αυτό που βιώνει ο ρόλος του. Καλείται να τον αγαπήσει, για να μπορέσει μετά να τον υπερασπιστεί. Η συγκίνηση δεν είναι αυτοσκοπός. Ο ηθοποιός είναι φορέας σκέψεων και συναισθημάτων των ρόλων που ερμηνεύει κάθε φορά.
Μ.Γ.: Υπάρχει κάποιο βιβλίο που σας επηρέασε ως άνθρωπο ή ως συγγραφέα και ποιο είναι αυτό;
Γ.Μ.: Αγαπημένο μου βιβλίο : “Οι αδερφοί Καραμάζωβ” του Φ. Ντοστογιέβσκι. Σε αυτό το έργο ακτινοβολεί εκ των έσω, μέσα σε ένα μυστηριώδες κλίμα, το φως μιας ισχυρής, νέας αλήθειας. Η τελευταία λέξη του μυθιστορήματος είναι η ακατάληπτη, νικήτρια λέξη : Ανάστασις. Από το κελί του ο Μίτια Καραμάζωβ, στο τέλος του μυθιστορήματος, λέει: « Αλιόσα, τούτους τους δύο μήνες, αδερφέ μου, βρήκα μέσα μου έναν άλλον άνθρωπο, λες και αναστήθηκε εντός μου καινούργιος άνθρωπος! Τι με νοιάζει που θα σκάβω μέσα σε ορυχεία, αυτό καθόλου δεν το φοβάμαι, άλλο είναι που φαίνεται τώρα τρομερό. Μη μ’ εγκαταλείψει ο άνθρωπος που αναστήθηκε μέσα μου!» Το γοητευτικό στο μυθιστόρημα του Ντοστογιέβσκι είναι ότι δεν έχει να δώσει έτοιμη απάντηση και λύση. Η απάντησή του είναι το μοναδικό φλογερό ερώτημα περί της υπάρξεως του ανθρώπου. Το φως θα ‘ρθει από τη νύχτα της ανθρώπινης αμφιβολίας.
Μ.Γ.: Οι κριτικές παίζουν ή δεν παίζουν ρόλο στην πορεία ενός βιβλίου και γιατί;
Γ.Μ.: Μια καλή, εμπεριστατωμένη κριτική μπορεί να βοηθήσει τον αναποφάσιστο αναγνώστη να επιλέξει το βιβλίο που θα ήθελε, ενδεχομένως, να αγοράσει.
Μ.Γ.: Ένα βιβλίο πρέπει να έχει μηνύματα ή απλά να ευχαριστεί τον αναγνώστη;
Γ.Μ.: Ένα βιβλίο, για να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, να τον προβληματίσει, να τον μετατοπίσει, πρέπει να είναι έμπλεο ενός μηνύματος. Ενός μηνύματος, κάποιων ενδείξεων που θα φωτίζουν τις αγωνίες των αναγνωστών. Μήνυμα για την ελπιδοφόρα μεταμόρφωση των πάντων επί της γης, πχ…. Η ζωή είναι μουσική, έχει πνοή, μιλάει κι ο συγγραφέας την ακούει. Η αγωνία του είναι το έργο, ο μόχθος να γεμίζει το άσπρο χαρτί με το δικό του νόημα. Στόχος του να συνδεθεί ο αναγνώστης με αυτό.
Μ.Γ.: Αν αναζητούσαμε το βαθύτερο μήνυμα του βιβλίου σας, ποιο θα ήταν αυτό κατά τη γνώμη σας;
Γ.Μ.: Το φως και το σκοτάδι σε αμοιβαία εξάρτηση. Για να συναντήσεις το φως, περνάς πρώτα από το σκοτάδι. Ταξίδι η ζωή, δρόμος μακρύς που σ’ οδηγεί στ΄ απόκρυφα του νου. «Για να συναντήσεις όμως το φως, πρέπει πρώτα να γίνεις ο ίδιος φως», λένε οι πατέρες της εκκλησίας.
Μ.Γ.: Πιστεύετε ότι οι Έλληνες διαβάζουν; Και τι είδους βιβλία επιλέγουν;
Γ.Μ.: Οι Έλληνες διαβάζουν ελάχιστα. Διαβάζουν συνήθως βιβλία που θα τους συστήσουν φίλοι τους ή θα τους δωρίσουν σε κάποια γιορτή. Σπάνια βγαίνουν προς άγραν πνευματικής τροφής, να ψάξουν δηλαδή να βρουν κάποιο βιβλίο που θα διευρύνει τους πνευματικούς τους ορίζοντες. Ο σύγχρονος Έλληνας δεν έχει χρόνο για διάβασμα, χρόνο για «χάσιμο» ….
Μ.Γ.: Ποιος είναι ο επόμενος συγγραφικός στόχος σας;
Γ.Μ.: Θα ήθελα να γράψω μικρά πεζά – ψίχουλα ζωής. Κείμενα σύντομα σε λίγες γραμμές γραμμένα που θα καταγράφεται η ουσία της σύντομης, σπαταλημένης ζωής μας.
Μ.Γ.: Μιλήστε μας και για τα επόμενα σχέδιά σας ως ηθοποιό
Γ.Μ.: Επιθυμώ να ασχοληθώ με έργα κλασικού ρεπερτορίου. Να μελετήσω ξανά τους τραγικούς μας, τον Σαίξπηρ, τον Στρίντμπεργκ, τον Ίψεν, το Μολιέρο. Με αυτά τα έργα που έχουν μέσα τόσο πλούτο, δεν τελειώνεις ποτέ. Συνεχώς, με την έρευνα, ανακαλύπτεις νέες αλήθειες…
*Το βιβλίο ΥΠΟΣΧΕΣΗ του Γεράσιμου Μιχελή κυκλοφορεί από τις εκδόσεις συρτάρι
*Μαίρη Γκαζιάνη: Γεννήθηκε στα Ιωάννινα. Μεγάλωσε στην Αθήνα όπου ζει μέχρι σήμερα και εργάσθηκε στον τραπεζικό χώρο. Στο παρελθόν ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με την φωτογραφία, τη ζωγραφική και τα τελευταία δέκα χρόνια με τη συγγραφή. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές.
Την περίοδο 2011-2012 υπήρξε ραδιοφωνική παραγωγός στο magicradiolive. Από τον Νοέμβρη 2014 συνεργάζεται με το now24.gr και έχει πραγματοποιήσει πάνω από εξακόσιες συνεντεύξεις, καθώς και σχολιασμούς βιβλίων και θεατρικών παραστάσεων. Το 2016 συμμετείχε στην τηλεοπτική εκπομπή «Καλώς τους» του ΑιγαίοTV πραγματοποιώντας συνεντεύξεις σε ανθρώπους των τεχνών. Διετέλεσε Διευθύντρια Σύνταξης του on line Πολιτιστικού Περιοδικού Books and Style από Ιούλιο 2017 έως Μάρτιο 2018 οπότε αποχώρησε οικειοθελώς.
Μεγάλες της αγάπες είναι το θέατρο και ο χορός με τα οποία έχει ασχοληθεί ερασιτεχνικά κι έχει συμμετάσχει σε θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις.
Τον Μάιο του 2012 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο «Σου γράφω…», τον Σεπτέμβρη 2013 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Ένα φεγγάρι λιγότερο» από τις εκδόσεις Ελληνική Πρωτοβουλία και τον Ιούνιο του 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Τα πλήκτρα της σιωπής» από τις εκδόσεις ΄Οστρια. Επίσης, το παραμύθι της «Το ψαράκι του βυθού» συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Παραμύθια και Μαμάδες» εκδόσεις Βερέττα 2015. Τον Ιούνιο 2017 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της «Άλικα βήματα» από την Εμπειρία Εκδοτική. Τον Νοέμβριο του 2019 κυκλοφόρησε το νέο της μυθιστόρημα «Ζάχαρη άχνη» από τις εκδόσεις Ωκεανός. Τον Ιούνιο 2021 κυκλοφόρησε το νέο της μυθιστόρημα με τίτλο Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ από τις εκδόσεις Ωκεανός.
