“Υπάρχουν στιγμές έμπνευσης, όμως συνήθως γράφω αφού πρώτα επιλέξω το θέμα, τον μικρόκοσμο στον οποίο προσπαθώ να μπω”
Ο στιχουργός είναι παράλληλα και ποιητής; Νιώθω πως ο στιχουργός φλερτάρει με την ποίηση, μα δεν είναι ποιητής. Ο στόχος είναι διαφορετικός, όπως και τα εργαλεία της δουλειάς. Ο στιχουργός γράφει μια ιστορία που ξέρει πως δεν θα φτάσει στον παραλήπτη ως έχει. Θα ντυθεί με μουσική και θα φτάσει στον ακροατή μέσα από την φωνή ενός ερμηνευτή. Στη συνείδηση των ακροατών, το τραγούδι ανήκει στη φωνή που το ερμηνεύει και ο στιχουργός κάνει το 1/3 της δουλειάς. Τελικά, τα τραγούδια του «Αόριστου» ανήκουν στους ερμηνευτές μας, τον Θοδωρή Νικολάου και την Παυλίνα Κατσή. Ακόμη, ο στιχοπλόκος θέλει τα λόγια του να μπουν στα χείλη των ανθρώπων, ενώ ο ποιητής απευθύνεται σε αναγνώστες. Νομίζω πως ο ποιητής είναι πιο ελεύθερος. Μπορεί να γράψει μεγαλύτερα ποιήματα και δεν δεσμεύεται τόσο από την ρήμα, που καταδιώκει εμάς τους στιχουργούς. Ίσως σκεφτεί κανείς πως πολλά ποιήματα έχουν μελοποιηθεί, όμως αυτή δεν ήταν η πρόθεση των δημιουργών τους. Το ποίημα πρώτα στέκεται στο βιβλίο, στα χέρια του αναγνώστη. Πολλοί ποιητές μελοποιήθηκαν μετά θάνατον. Δεν άκουσαν ποτέ «το ποίημα τους ως τραγούδι», ούτε βέβαια ρωτήθηκαν. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις στιχουργών που ασχολήθηκαν με την ποίηση και μάλιστα πολύ πετυχημένα.
Όμως αυτή είναι «μια δεύτερη ζωή». Συνθέτης και στιχουργός. Σχέση ανάγκης ή αμοιβαίας αγάπης για το τραγούδι; Σχέση ανάγκης αφού απαιτούνται και τα δύο υλικά για να φτάσουμε στο τραγούδι. Ιδανικά και σχέση αμοιβαίας αγάπης. Η δημιουργία και η έκδοση μιας ολοκληρωμένης δουλειάς απαιτεί επιμονή, υπομονή και αμοιβαίο σεβασμό. Με τον Γιώργο Κωνσταντινίδη περάσαμε αρκετές δύσκολες στιγμές μέχρι να κρατήσουμε τον «Αόριστο» στα χέρια μας. Δεν μας έδεσε κάποια φιλοδοξία, αλλά η αγάπη μας για τα έντεκα αυτά τραγούδια και η κοινή μας ανάγκη να εκφραστούμε. Σταθήκαμε τυχεροί γιατί ο Θοδωρής και η Παυλίνα αγάπησαν τα τραγούδια και ενσάρκωσαν ιδανικά τους ήρωες μας. Σκέφτομαι πως στην τέχνη ειδικά, αλλοίμονο αν μας δένει η ανάγκη. Η επιθυμία, η τρέλα, το πάθος, η καλλιτεχνική συγγένεια πρέπει να μας δένει και να μας οδηγεί στο ξέφωτο. Εκτιμώ, πως στη δική μας δουλειά κάτι τέτοιο έχει συμβεί και είμαι πολύ χαρούμενος γι’ αυτή την συνεργασία. Άλλωστε ευελπιστώ πως θα έχει και συνέχεια.
Θα σας ενδιέφερε μια διεθνής καριέρα; Σκέφτεστε να γράψατε στα Αγγλικά και να απευθυνθείτε σε μεγαλύτερο κοινό; Έχω σπουδάσει για μια πενταετία στη Μεγάλη Βρετανία, οπότε μιλάω καλά Αγγλικά. Έχω γράψει κάποια πράγματα στα Αγγλικά, μα δεν τα θεωρώ ολοκληρωμένα τραγούδια. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να εκφραστείς σε μια άλλη γλώσσα. Ακόμη δυσκολεύομαι να καταλάβω πως μία γενιά Ελλήνων τραγουδοποιών που μεγάλωσε στη χώρα μας, γράφει και τραγουδάει στα Αγγλικά. Νομίζω ότι ο στιχουργός δεσμεύεται από τη γλώσσα και είναι λογικό, δεν γκρινιάζω για αυτό. Για έναν μουσικό τα πράγματα είναι πιο απλά, πιο ελεύθερα. Για παράδειγμα, οι μελωδίες του Γιώργου Κωνσταντινίδη μπορούν να ταξιδέψουν σε όλο τον κόσμο, δεν χρειάζονται μετάφραση. Η «έξοδος στο εξωτερικό» είναι κάτι που ίσως παλέψω μετά από αρκετά χρόνια και αφού κάνω κάποια πράγματα εντός των συνόρων.
Ποιοι στιχουργοί και συνθέτες υπήρξαν πρότυπα για εσάς; Η Μαριανίνα Κριεζή και ο Μανώλης Ρασούλης. Αυτές είναι οι μεγάλες μου αδυναμίες. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν εκτιμώ και θαυμάζω στιχουργούς όπως ο Μάνος Ελευθερίου και ο Άλκης Αλκαίος. Απλά το χιούμορ της Κριεζή και η αναρχία του Ρασούλη ταιριάζουν με το πως βλέπω την ζωή και το τραγούδι. Δεν αντέχω την σοβαροφάνεια και τα βαθυστόχαστα ακαταλαβίστικα νοήματα. Όσον αφορά τους συνθέτες, έχω αδυναμία στον Παύλο Παυλίδη και στον Σωκράτη Μάλαμα που όμως ανήκουν στην οικογένεια των τραγουδοποιών. Οπότε και οι δύο τους δεν έχουν καμία ανάγκη από γραφιάδες σαν και εμένα. Ακόμη, εκτιμώ ιδιαίτερα τους Νίκο Ξυδάκη, Γιώργο Ανδρέου και Χρήστο Παπαδόπουλο.
Από πού αντλείτε έμπνευση για τους στίχους σας, για τα θέματα των τραγουδιών σας; Παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου και προσπαθώ να καταλάβω τι τους βασανίζει και τι τους απογειώνει. Δεν γράφω για τα δικά μου ζόρια, δεν νομίζω πως ενδιαφέρει κανέναν. Προφανώς στις ιστορίες μου υπάρχουν θραύσματα δικών μου εμπειριών, αλλά μέχρι εκεί. Μου αρέσει να μου δίνουν κατευθύνσεις, δεν έχω κανένα ζήτημα με την παραγγελιά. Όταν ξεκινήσαμε να γράφουμε τα τραγούδια του «Αόριστου», με τον Γιώργο Κωνσταντινίδη κουβεντιάσαμε τι θέλουμε να κάνουμε, τι θέλουμε να πούμε. Μαζί αποφασίσαμε να φτιάξουμε τραγούδια για μια τρανς γυναίκα, για ένα άντρα που συμπληρώνει δώδεκα μήνες ανεργίας, για ένα πρόσφυγα που παλεύει να φτάσει στο Αιγαίο αναζητώντας την δική του Ιθάκη. Υπάρχουν στιγμές έμπνευσης, όμως συνήθως γράφω αφού πρώτα επιλέξω το θέμα, τον μικρόκοσμο στον οποίο προσπαθώ να μπω.
Ποια η σημασία της πρώτης δουλειάς για έναν δημιουργό, έχετε κάποιο αγαπημένο τραγούδι; Κανείς δεν ξέρει τι θα ακολουθήσει και αν ο «Αόριστος» είναι μόνο η αρχή μιας πορείας που θα φέρει νέα τραγούδια και cd. Όμως για εμένα που είμαι δημοσιογράφος, που έρχομαι δηλαδή από έναν τελείως διαφορετικό κόσμο, αυτό το άλμπουμ μοιάζει με ένα καινούριο δέντρο γεμάτο καρπούς. Πριν από μερικά χρόνια ποτέ δεν φανταζόμουν πως θα υπέγραφα μια δουλειά ως στιχουργός. Μου φαίνεται ακόμη περίεργο που με αντιμετωπίζουν ως κάτι άλλο, πέρα από δημοσιογράφο εννοώ. Γνωρίζω πως το πρώτο άλμπουμ φέρει αμαρτίες και αδυναμίες αφού δεν υπάρχει προηγούμενη εμπειρία. Μα είναι το πρώτο παιδί για εμένα και τον Γιώργο και το αγαπάμε πολύ. Όσο για τα τραγούδια μας, έχω υποσχεθεί στον εαυτό μου να μην «ψηλώσω» κανένα από τα έντεκα. Όλα έχουν το μπόι τους και δρόμο να βαδίσουν.
Τι θα συμβουλεύατε σε κάποιον που θα ήθελε να γίνει συνθέτης ή στιχουργός; Οι περισσότεροι καταξιωμένοι συνθέτες δύσκολα θα ασχοληθούν με έναν νέο στιχουργό, ιδιαίτερα αν δεν έχει δώσει δείγματα γραφής. Πολλοί επίσης θεωρούν πως είναι μάταιο να προχωρήσουν στην έκδοση μιας δουλειάς, αφού ζούμε στην εποχή του «ενός τραγουδιού». Αρκετοί πιστεύουν πως δεν έχει κανένα νόημα να «κόψεις» cd, δεν πιστεύουν πια στο φυσικό προϊόν. Δεν τους αδικώ, μα οι περισσότεροι κάνουν το λάθος να συγκρίνουν το παρόν με τις ένδοξες δεκαετίες του 80’ και του 90’. Αυτή είναι η εποχή μας και όλοι παλεύουμε για το καλύτερο. Οπότε για μένα, ένας νέος συνθέτης ή στιχουργός πρέπει να μην κυνηγήσει τα μεγάλα ονόματα, αλλά να αναζητήσει ανθρώπους διψασμένους, καλλιτέχνες που γνωρίζουν πως δεν θα κερδίσουν χρήματα από αυτή την ιστορία. Νομίζω πως είναι χρήσιμο οι άνθρωποι να έχουν τρέξει περίπου τα ίδια χιλιόμετρα πριν συναντηθούν. Για τον Γιώργο Κωνσταντινίδη και εμένα, ο «Αόριστος» είναι η πρώτη μας δουλειά. Είχαμε ίδια θέλω και κοινό βηματισμό. Ακόμη, για όποιον γράφει μουσική ή στίχους σημασία έχει η δουλειά, το παίδεμα. Μην το αφήνεις για να μην σε αφήσει. Τέλος, καλό είναι να μην μας νοιάζει πολύ η γνώμη των άλλων, να μην κρεμόμαστε από τα χείλη κανενός.
https://www.youtube.com/watch?v=YY-RttFP2X0&list=PLCLCpVRvZ_AK5srWuftQVVmCvUQwaPHbV
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
[CURRICULUM VITAE]
Προσωπικά στοιχεία
• Ονοματεπώνυμο: Απόστολος Στάικος
• Ημερομηνία γέννησης: 15/08/79 (Θεσσαλονίκη)
• Διεύθυνση: Ευρυτανίας 3, Αθήνα – Τ.Κ: 115 23
• E mail: [email protected]
• Μέλος της ΕΣΗΕΑ (Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών)
Σπουδές
• Bachelor of Arts: Αρχαία Ιστορία και Αρχαιολογία στο πανεπιστήμιο της Ουαλίας, Lampeter (Οκτώβριος 1997 – Ιούλιος 2000).
• Master of Arts: Πολιτικές Επιστήμες και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης στο πανεπιστήμιο του Liverpool (Σεπτέμβριος 2002 – Σεπτέμβριος 2003).
• Master of Arts: Τηλεοπτική Δημοσιογραφία στο πανεπιστήμιο του Nottingham Trent (Σεπτέμβριος 2003 – Οκτώβριος 2004).
Δημοσιογραφική Εμπειρία
• Euronews: Ρεπόρτερ και ανταποκριτής της ελληνικής υπηρεσίας από τον Νοέμβριο του 2012. Αποστολές σε Ιαπωνία, Κίνα, Καζακστάν, Τουρκμενιστάν, Γεωργία, Αζερμπαϊτζάν, Αρμενία, Τουρκία, Βουλγαρία και Αίγυπτο. Υπεύθυνος για την κάλυψη του προσφυγικού με συχνές αποστολές σε Λέσβο, Χίο και Σάμο.
• ΝΕΤ: Ρεπόρτερ της ενημερωτικής εκπομπής «Σαββατοκύριακο στη ΝΕΤ» (Δεκέμβριος 2006 – Ιούνιος 2010) και αστυνομικό/νυχτερινό ρεπορτάζ για το δελτίο ειδήσεων της ΝΕΤ (Οκτώβριος 2008 – Μάρτιος 2010).
• ΕΤ3: Ρεπόρτερ στις πρωινές ενημερωτικές εκπομπές «9 η ώρα.. μεσημέριασε», «Ραντεβού στις 8» και στο δελτίο ειδήσεων (Ιούλιος 2005- Αύγουστος 2007).
• Ρεπόρτερ του Protagon στις διπλές εθνικές εκλογές του 2012 του (youtube.com/Ekloges12).
• Συντάκτης του μουσικού περιοδικού «Δίφωνο» (2011-2012, Bestend Εκδοτική Α.Ε) και της της μουσικής ιστοσελίδας «Music Paper» (2011 -2013).
• Συνδημιουργός και παραγωγός του διαδικτυακού ραδιοφώνου «Music Society» από τον Μάιο (2010 – 2016, http://www.musicsociety.gr)
Συμμετοχή σε σεμινάρια και συνέδρια
• «Σχολείο για την ασφάλεια των δημοσιογράφων» από το Εργαστήριο Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου (24 με 29 Νοεμβρίου, Κιλκίς)
• Εισηγητής στη «Θερινή ακαδημία» (International Summer Journalism School) του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου (2017, 2018. 2019 και 2020).
• «Σεμινάριο τηλεοπτικής δημοσιογραφίας» στην Οπάτια της Κροατίας με την οικονομική κάλυψη της ΕΤ 3 (28/02 – 11/03 2006). Διοργάνωση: Circom Regional (Ένωση περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών Ευρώπης).
• «Σεμινάριο παραγωγής μουσικής ραδιοφωνικής εκπομπής» με τον ραδιοφωνικό παραγωγό Γιώργο Φλωράκη στο Μικρό Πολυτεχνείο (Φεβρουάριος – Ιούνιος 2008).
• «Σεμινάριο Ορθοφωνίας της ΕΣΗΕΑ» με τον δημοσιογράφο Αργύρη Κουσούρη από τον (Φεβρουάριος – Ιούνιος 2009).
