Kάκια Μπαχαρακάκη: “πιστεύω πως όλοι γεννιόμαστε με το “καλλιτεχνικό” μικρόβιο της  αναζήτησης του εαυτού μας”

Σε ποιά ηλικία ξεκινήσατε να γράφετε;

Απ’ τα εφηβικά μου χρόνια 16 ετών κρατώντας ένα ” κωδικοποιημένο” ημερολόγιο,λιτό με τηλεγραφικό λόγο, επιθυμώντας να κρατήσω τη σκέψη και το έντονο συναίσθημα που με κυρίευε σε σημαντικά γεγονότα της ζωής μου.

Καλλιτέχνης γεννιέται κανείς ή γίνεται;

Πιστεύω πως όλοι γεννιόμαστε με το “καλλιτεχνικό” μικρόβιο της αναζήτησης του εαυτού μας. Στην πορεία της ζωής μας επιλέγουμε, να γίνουμε αυτό που μας χαρακτηρίζει. Αν εκθέσω το ταλέντο μου θα ικανοποιηθώ στιγμιαία, όμως δεν ισχύει το ίδιο αν επιλέξω να εκτίθεμαι συνεχώς επειδή κατέχω αυτό το ταλέντο και έχω ακατανίκητη δίψα γι’ αυτό γιατί δεν μπορώ να πράξω κάτι διαφορετικό, παρά μόνον αυτό: να εκφράζομαι μέσω της τέχνης μου.

Ποιά λέξη σας εκφράζει ως καλλιτέχνη;

Η λέξη “ελευθερία”: απαραίτητη, ζωτικής σημασίας έννοια- αίσθηση για να ζω και να δημιουργώ καθημερινά. Δίχως αυτή, η ζωή μου μπορεί να έχει νόημα, αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για την ύπαρξη μου,την ταυτότητά μου: ως γυναίκας και ως ανθρώπου.

Νοιώθετε την «έμπνευση» πριν δημιουργήσετε;

Η έμπνευση έχει αναρχικά χαρακτηριστικά σε εμένα. Την νοιώθω ως έντονη ανησυχία να εντοπίσω κάτι που φαινομενικά λείπει, σαν ένας χαμένος κρίκος που παλεύω να τον συναρμολογήσω στο σκοτάδι. Μετά από αρκετούς πειραματισμούς και ένταση το κατορθώνω και αναδύεται το δημιούργημα μου, είτε είναι ποίημα είτε παραμύθι.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ως Καλλιτέχνη;

Λατρεύω τον μινιμαλισμό σε όλες τις εκφάνσεις της τέχνης και τον εμπιστεύομαι απόλυτα σαν αισθητική. Γι’ αυτό το λόγο επέλεξα να εκδώσω τα 43 χάικου ερωτικά ποιήματα στην συλλογή μου “Ατόφια Εκδοχή”. Δεν έχω ακόμη νιώσει την ανάγκη να πλαισιώσω την ταυτότητα μου με άλλους χαρακτηρισμούς. Ίσως το μοναδικό που έχω να πω για τον εαυτό μου είναι ότι με συναρπάζει να “αιχμαλωτίζω” δυνατά και καταλυτικά στιγμιότυπα τόσο του λόγου όσο και της εικόνας.

Ποιά είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Κάποια στιγμή θέλω να υλοποιήσω ένα διαθεματικό καλλιτεχνικό concept- project βασισμένο στις δύο κουλτούρες που αγαπώ, θαυμάζω και εμπνέομαι καθημερινά: τον ελληνικό και τον ιαπωνικό.

Γιατί διάλεξα αυτό το ποιητικό είδος και όχι κάποια άλλο;

To xάϊκου έχει μια μοναδικότητα, τη δύναμη να περάσει μέσα από λιτό, πυκνό και πειθαρχημένο λόγο, μέσα σε μόλις 17συλλαβές ένα μήνυμα με υπαινικτικό τρόπο, τόσο ελαφρύ αέρινο και συμπαγές ώστε να δημιουργήσει ισχυρό και άμεσο αντίκτυπο στον αναγνώστη να τον διαπεράσει απαλά και διάφανα και να ακουμπήσει-να συγκινήσει έστω και στιγμιαία τη ψυχή του αναγνώστη, να συγκινήσει τη ψυχή, τις μνήμες, τις συνειδητές και υποσυνείδητες καταγραφές του «εαυτού».

Τα χαϊκου μου είναι ερωτικά. Είναι αποτυπώσεις ερωτικών στιγμών, που προκαλούν άμεσα τη συναισθηματική μας αντίδραση χωρίς ψυχολογικές ή διανοητικές αναλύσεις. Η ένταση και το πάθος τρυπώνουν στη ψυχή μας και ξεκλειδώνουν, θέλω να πιστεύω, ερωτικούς μας πόθους και μνήμες. Τρυφερότητα, αισθησιασμός, «γλυκός πόνος» και «άγρια φύση»-για να αναφέρω δύο μόνο φράσεις μου –κι όλα αυτά που είναι έρωτας με το μεγαλείο του και την απόγνωσή του, στέκουν ταπεινά μα κι αγέρωχα απέναντι στο χρόνο, που ξέρει να σβήνει στιγμές και ζωές, κι αντιστέκονται στην ίδια τη φθορά, στον ίδιο το θάνατο.
Οι εικόνες που εγχαράσσονται στις σκέψεις μου είναι άλλοτε μνημονικές καταγραφές των αισθήσεων –που επιδιώκω να τις αποτυπώσω με φωτογραφικό τρόπο, μέσα από το μνημονικό μου φίλτρο, για να τις κρατήσω ανεξίτηλες στο προσωπικό μου «ιστορικό»- και άλλοτε ιδεατές αναζητήσεις του έρωτα. Αυτές που θα θέλαμε να ζήσουμε/βιώσουμε. Πρόκειται για εικόνες στη διάθεση των αισθήσεών μας. Αισθήσεις, που αποτελούν κινούμενες καταστάσεις, οι οποίες δυνητικά ξετυλίγουν τα συναισθήματα και τη δημιουργική μου σκέψη, και ανακαλύπτουν τη προσωπική μου συνείδηση. Καθώς οι εικόνες αυτές που συλλαμβάνω κινούνται και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, νιώθω έντονα και αδιάκοπα ότι μεταμορφώνουν τη συνείδηση μου από στιγμή σε στιγμή, ωσότου καταλαγιάσουν οι «εντάσεις» μεταξύ τους και «συνάψουν» ανακωχή, ένα «είδος ειρήνης». Τότε, αναπλαισιώνονται αυτόματα όλες οι αισθήσεις και οι σκέψεις μου και καταγράφεται το χάικου μου, για να αποτυπωθεί στο χαρτί όπως ακριβώς το θέλω. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Αλλά και τίποτα τυχαίο. Σίγουρα, όμως, απόλυτα και αδιαπραγμάτευτα «ακαριαίο».
Τα χάικου μου, θέλω να πιστεύω, δεν αφηγούνται, δεν περιγράφουν και πολύ περισσότερο δεν ερμηνεύουν. Νομίζω, όμως, ότι -ως ένα βαθμό-, ως πρώτη απόπειρά μου να γράψω σε αυτή τη φόρμα, μπορούν να λειτουργήσουν ως ακαριαία καθρεπτίσματα-αντανακλάσεις όλων όσων αισθάνθηκα τη στιγμή της αποτύπωσής τους, δίχως όμως να συγκρατήσουν τίποτα. Με λίγα λόγια, να λειτουργήσουν ως καθρέφτης, που όλα τα αντανακλά αλλά δεν συγκρατεί τίποτα.
Προσπάθησα οι λέξεις που διάλεξα να τοποθετηθούν όσο καταλληλότερα γινόταν σε συνάρτηση με την ακουστική ποιότητα τους και σε ποικίλους συνδυασμούς.
Για όλα τα παραπάνω, κατά τη γνώμη μου, η ιαπωνική ποίηση έχει οικουμενική παναθρώπινη αξία. Γιατί τί άλλο είμαστε οι άνθρωποι, αν όχι πλάσματα που έχοντας επίγνωση της θνητότητάς μας, εξακολουθούμε να ερωτευόμαστε και να ζούμε στιγμές αιωνιότητας;
Τι κερδίζει-αποκομίζει ένας αναγνώστης από τα χάικου; Ποια είναι η ιδιαίτερότητά τους ως ποιητικό ειδος;

H ανάγνωση και η κατανόηση του χάικου αποκαλύπτει ουσιαστικά μια ψυχική –νοητική κατάσταση από την οποία είναι εμποτισμένο το ίδιο το χάικου. Αυτή η ψυχική κατάσταση μεταφέρεται στον αναγνώστη που βυθίζεται σ’ αυτή όπως σε ένα αμνιακό υγρό. Οι βασικές ψυχικές-νοητικές καταστάσεις που συναντάμε στα χάικου είναι 4.

Μπορεί να είναι παρούσες ταυτόχρονα ή ξεχωριστά η καθεμιά. Οι αποχρώσεις είναι πολυάριθμες και τα όρια μεταξύ τους συχνά ανεπαίσθητα.

Α.Sabi (η σιωπή). Είναι το αίσθημα μεγάλης μοναξιάς, μεγάλης ηρεμίας, γαλήνης, απεριόριστης ησυχίας. Το αίσθημα της αποστασιοποίησης-αποταύτισης, της μη κατοχής. Δεν υπάρχει θλίψη σ αυτό, μόνο παρατήρηση και μοναχικότητα, τόσο μεγάλες και κυκλωτικές, ώστε το παρατηρούμενο κι ο παρατηρητής να είναι το ίδιο πράγμα.

Β. Wabi (το απρόσμενο, η αφύπνιση της προσοχής). Είναι εκείνη η ψυχική-νοητική κατάσταση που εμφανίζεται στη συνείδησή μας ξαφνικά. Είναι το στοιχείο που μας αφυπνίζει από τη θλίψη, απ’ τη γκριζάδα, από τις στιγμές που η ζωή μοιάζει να μην έχει κανένα νόημα κι όλα εμφανίζονται τετριμμένα, θλιβερά και παράξενα μακρινά, να που εμφανίζεται κάτι το απρόσμενο, το οποίο καθίσταται ορατό με ξεχωριστή ένταση. Ξυπνά τη προσοχή μας. Κι εμεις το «αναγνωρίζουμε» στο σύνολό του και στην καθολικότητά του. Αυτό το μικρό γεγονός γίνεται, τότε, ξαφνικά μεγάλο και φωτεινό στα μάτια μας. Μας επαναφέρει στη ζωή.
Γ.Aware (η νοσταλγία , το εφήμερο). Ένα χάικου μπορεί να διακατέχεται από το συναίσθημα aware, αίσθημα της νοσταλγίας, της θλιβερής ανάμνησης, του χρόνου που περνάει, του εύθραυστου χαρακτήρα των πραγμάτων, της ανώφελης ανησυχίας των ανθρώπων, της εξαφάνισης του κόσμου, της διάλυσης. Αλλά δεν υπάρχει πόνος, ούτε το αίσθημα της ανεπανόρθωτης απώλειας. Υπάρχει, αντίθετα, η κατανόηση αυτής της ευθραστότητας, η ώριμη επίγνωση ότι απλά ανήκουμε σε αυτήν. Το σύμπαν βρίσκεται μέσα στη λεπτομέρεια, στο συγκεκριμένο, στο ελάχιστο συμβάν. Η αντίληψη του ελάχιστου και φαινομενικά ασήμαντου πράγματος ως δοχείου ολόκληρου του σύμπαντος. Το ελάχιστο περιεχόμενο περιέχει το περιέχον, είναι ένα και το αυτό.
Δ.Yugen (το μυστήριο, το ασύλληπτο). Είναι το αίσθημα του μυστηρίου, της ανεξήγητης ομορφιάς που τυλίγει τα πράγματα , ακόμα και τα πιο μικρά, είναι η ενέργεια του κόσμου που πάλλεται παντού, είναι ο θαυμασμός, η κατάπληξη, η λάμψη των πραγμάτων, είναι η αίσθηση του οικουμενικού, της μαγείας και του πολυσύνθετου της ζωής.
Προσωπικά, θα επιθυμούσα τα ποιήματα μου να «αγγίξουν», έστω και ελάχιστα, κάποιες από τις παραπάνω ψυχικές-διανοητικές καταστάσεις (ίσως to Sabi, Wabi και το Υugen…αλλά αυτό θα το κρίνετε εσείς όσοι τα διαβάσετε). Προσωπικά σας προσκαλώ και σας προκαλώ να πειραματιστείτε με το χάικου κυρίως για να αντιληφθείτε τη δομή του, την αξία του, που βοηθά να μάθετε να ξεχωρίζετε το ουσιαστικό από το επιφανειακό.
Βιογραφικό Σημείωμα

Ασχολείται με τη συγγραφή παιδικών ιστοριών και τη ποίηση. Έχει συγγράψει διδακτικά εγχειρίδια για μεγάλο εκδοτικό οίκο, όπου και εργάστηκε ως επιμελήτρια και συγγραφέας επί σειρά ετών. Παρακολούθησε σεμινάρια συγγραφής και εικονογράφησης παιδικού βιβλίου. Σπούδασε Μεθοδολογία, Ιστορία και Θεωρία της Επιστήμης (ΜΙΘΕ) και έχει μεταπτυχιακό τίτλο στη «Βασική και Εφαρμοσμένη Γνωσιακή Επιστήμη».

Έχει εκπαιδευτεί στην Αφηγηματική Ψυχοθεραπεία & Κοινοτική Πρακτική (Narrative Therapy) στο Dulwich Centre-Αυστραλίας, και εφαρμόζει τις αντίστοιχες τεχνικές ως Ειδική Παιδαγωγός Το ενδιαφέρον της εστιάζεται στη συγγραφή ιστοριών και ποιημάτων με θεραπευτικό χαρακτήρα.
Διοργανώνει διαθεματικά εκπαιδευτικά projects. Έχει βραβευτεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς στη ποίηση, στο διήγημα και στο παραμύθι (2ο Πανελλήνιο Βραβείο Παραμυθιού από την ΠΕΛ) ενώ ποιήματά της έχουν συμπεριληφθεί στο Ανθολόγιο Χαϊκού (2015), Πνευματικοί Ορίζοντες Λεμεσού. στην «Ασημένια Σελίδα» (2015) των εκδόσεων Εντύποις-Μωραϊτη ς και στο «Το Ολοκαύτωμα (2015) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Τέχνης (EUARCE, Ανθολόγιο Χαϊκου (Ελληνο-Ιαπωνικός Σύνδεσμος, 2014). Παράλληλα δραστηριοποιείται στη διοργάνωση και επιμέλεια καλλιτεχνικών projects με καλλιτέχνες από το χώρο των εικαστικών, της μουσικής, της λογοτεχνίας.
Στοιχεία επικοινωνίας
Τηλ. 6908526036