Σε πολιτικό, πολιτισμικό και οικονομικό επίπεδο υπάρχει, η έννοια της νόρμας και του ξένου.
Η επέτειος της πτώσης του τείχους του Βερολίνου, μας θυμίζει την απόπειρα, και όχι την επιτυχία της Δύσης να διαμορφώσει τον κόσμο.
Στο μυαλό του νέου ανθρώπου, σήμερα, που έχει μεγαλώσει μέσα από το ίντερνετ, που του προσφέρει εμπειρίες απαλλαγμένες από αισθήσεις, τέτοια ζητήματα δεν ‘’του λένε πολλά’’.
Έχει συνηθίσει τo ότι μέσα εδώ κανείς δεν πεθαίνει, αλλά κάποτε οι άνθρωποι για τις ιδέες τους πέθαιναν.
Τότε λοιπόν, στις 9 Νοέμβρη σηματοδοτήθηκε η πρωτιά και η επικράτηση της Δύσης ως κυρίαρχη να διδάξει τον know-how προς τον δρόμο της επιτυχίας.
Δεν ήταν μία νίκη, όμως, ήταν επικράτηση. Πόσο, όμως, κράτησε αυτό;
Οι Micklethwait και Wooldridge χαρακτηρίζουν τον 21ου αιώνα ως Σάπιο Αιώνα για την Δύση.
Ο φιλελευθερισμός/καπιταλισμός υποσχόταν από εκείνο το 1989 μέχρι και σήμερα, ευημερία και γαλήνη μέσω της οικονομίας, αρκεί να ακολουθήσουμε την δυτική συνταγή.
Και πιστέψτε με, είναι πολύ δύσκολο να διαφωνήσεις αν έχεις απέναντί σου μια αμερικάνικη πυρηνική στην Ιαπωνία, Ναπάλμ στο Βιετνάμ και όπλα στο Βερολίνο.
Και ας συγκρατήσουμε πως εγώ πρώτος είμαι ο λάτρης της τεχνικής, της τεχνολογίας σε καθημερινή βάση και μίας ανώτερης αισθητικής ζωής. Και καθόλου δεν διαφωνώ με την εργασία, την παραγωγή, και την απλή εμπορευματική παραγωγή.
Σε αυτήν, άλλωστε, η ιδιωτική ιδιοκτησία είναι συνέπεια και καρπός της εργασίας. Ο εργάτης ήταν κύριος των παραγωγικών του μέσων και των προϊόντων του.
Η καπιταλιστική παραγωγή σπάζει το δεσμό της εργασίας με την ιδιοκτησία. Δημιουργεί ένα βραχυκύκλωμα κοινωνικό πάνω στην ιδιοκτησία και ο εργάτης δεν έχει πια κανένα δικαίωμα ιδιοκτησίας επάνω στο προϊόν της εργασίας του.
Απεναντίας μέσα παραγωγής και προϊόντα ανήκουν στον μη εργάτη.
Ο δυτικός τρόπος οργάνωσης του κράτους-έθνους και της φιλελεύθερης Δημοκρατίας είναι, πλέον, ο νέος δούρειος Ίππος για την επικράτηση του κεφαλαίου. Για την ταγό της ευρώπης, Γερμανία, ο ναζισμός αποτέλεσε ενδιάμεσο step προς τον καπιταλισμο.
Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα μετά τον Μεσοπόλεμο επιτάχυναν τις διαδικασίες προς ενα πιό καπιταλιστικό αύριο, και ότι απέμεινε ζωντανό από ανθρωπιά στις κοινωνίες, το ισοπέδωσε ο σύγχρονος φιλελευθερισμός.
Τα πρώτα μικρά μαγαζιά, οι πρώτοι ελεύθεροι μικροί επαγγελματίες, και η μικρή αγροτική παραγωγή ισοπεδώθηκαν για πρώτη φορά από τον ναζισμό.
Από το ναζιστικό Βερολίνο άρχισαν οι πρώτες βιομηχανίες οικιακών συσκευών, αυτοκινήτου και φαρμάκου.
Τα πρώτα εμπορικά κέντρα και η πρώτη ισοπέδωση του εργαζομένου.
Τότε έμοιαζε λαϊκο και γοητευτικά ρωμαλέο κάθε τέτοιο κίνημα, με το κλείσιμο της αυλαίας, όμως οι μόνοι που είδαν διαφορά στις τσέπες και στις ζωές τους ήταν η Bayer, Krups, Alfa Romeo, BMW…κ.ο.κ.
Αφού η συνταγή αυτή ήταν θνησιγενής, γιατι δύσκολα ελέγχεις τα κινήματα, επιχειρήθηκε ένα πιο ελεγχόμενο μοντέλο.
Και κάπως έτσι πάμε στο sequel της ταινίας, με follow-up τον φιλελευθερισμό.
Δεν εξισώνω τις φύσεις αυτών των δυο αλλά τα αποτελέσματά τους στην ελευθερία μας. Το έθνος-κράτος με την σημερινή του μορφή οργανωμένο γύρω απο την φιλελεύθερη οικονομία.
Ο Χέρτσεν, το ονομάζει ως την τελική θρησκεία.
Το κακό είναι πως τις υπέροχες (sic) αυτές ιδέες δεν τις κρατάμε μόνο για τον εαυτό μας, αλλά πηγαίνουμε να τις μεταλαμπαδεύσουμε, ανα την υφήλιο, ‘’λαμπαδιάζοντας’’ την κιόλας.
Γιατί, λοιπόν, εξακολουθούν να κηρύξουν το ολέθριο μύθο ότι κάθε κοινωνία πρέπει να εξελιχθεί κατά τα δυτικά πρότυπα;
Γιατί, αν όχι με το σίδερο, αλλά με τη Δημοκρατία, πρέπει ο κόσμος να ακολουθήσει το πικρό φάρμακο για να γίνει καλά -όπως η Δύση προτάσσει;
Μετά το χτύπημα της 9/11, ήρθε στο προσκήνιο ένας κόσμος, στην απέναντι όχθη της Μεσογείου, που αγνοούσε η κοινή γνώμη. Το πρώτο μας τηλεοπτικό ραντεβού ήταν ένα τρομοκρατικό χτύπημα, και από τότε οι μισοί ξυπνάνε και κοιμούνται με το να τους αφανίσουν εξουδετερώνοντάς τους βιολογικά και οικονομικά και οι άλλοι μισοί με το να τους κάνουν δημοκρατία όπως εμείς.
Οι πετυχημένες Δημοκρατίες μας… που και πάλι χωρίζονται σε κράτη πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, βλέπε, οικονομική κρίση…
Πρελούδιο των μεγαλύτερων αιματοκυλισμάτων, ο οικονομικός φιλελευθερισμός και η επικράτηση της Δύσης, ο οποίος δεν ξέρω ακριβώς με ποια δικαιολογία έγινε δημοφιλής.
Η Δύση έχει γεμίσει περισσότερες πληγές τον κόσμο, παρά θετικά, πλέον.
Με τους Ναπολεόντειους πολέμους, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες συνειδητοποιούν πώς αν αναπτύξουν αποτελεσματικά ένα σύγχρονο στρατό, την τεχνολογία, σιδηρόδρομους, δρόμους, δικαστικά και εκπαιδευτικά συστήματα μπορούν να επιβληθούν.
Μπορούν μέσω της ανάπτυξης να δημιουργήσουν ένα αίσθημα του ανήκειν και να εντοπίζουν επικίνδυνους εχθρούς μέσα και έξω από το γεωγραφικό τους χώρο. Οι αποικίες έκαναν ένα δυναμικό boost στην αφύσικη και αποτυχημένη κοινωνία του ανταγωνισμού, τότε.
Το σύστημα αναστήθηκε, αλλά και πάλι ήταν κλινήρες. Ακολούθησαν και άλλες αποτυχίες και η φύση του ανθρώπου το ανέτρεψε με τους αποποικιακούς πολέμους, ώσπου ήρθε η κρίση των αυτοκρατοριών που πάλι λειτουργούσε ανταγωνιστικά, και πάλι κατέρρευσε.
Έπειτα το Κραχ του Μεσοπολέμου και ο Εθνικισμός, που προσπάθησε να ξαναδώσει ένα boost στον καπιταλισμό και να κάνει τον πολίτη, εργάτη μέχρι θανάτου. Και πάλι σήμερα το σύστημα αυτό αποτυγχάνει.
Από τις αλεπάλληλες επιθέσεις του ανθρώπου που του επιβάλλουν αυτό το μη ανθρωποκεντρικό και θνησιγενές σύστημα.
«Δεν μπορούμε να υποκρινόμαστε , » λέει ο Φέργκιουσον, ότι η «εκμετάλλευση των φθηνών χεριών εργασίας της Ασίας για να αυξηθεί καουτσούκ και σκάβουν το χρυσό δεν έχει καμία οικονομική αξία.
«Δεν παράγει μία οικονομία με μέλλον, παρά μόνο πλούτο. Κέρδος για την κοινωνία και πλούτος, όμως είναι οικονομικά διαφορετικές αν όντως αντίθετες έννοιες. Και όμως αυτό το σύστημά μας θέλουμε και καταφέραμε να το επιβάλλουμε παντού. Και τι θα γίνει μετά; Τώρα, στα τελευταία του;
Αναγνώστες μου, ναι, βελτιώθηκαν οι υλικές συνθήκες και ως ένα μέτρο η κοινωνική και οικονομική ισότητα αλλά ο Μοντερνισμός που θέλουμε να επιβάλλουμε είναι τόσο χρήσιμος τελικά;
Κατά τη μακρά περίοδο που η βιομηχανικοί πληθυσμοί αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς, οι προσωπικές ελευθερίες, η καθολική ψηφοφορία και το κοινοβουλευτικό σύστημα επέτυχαν μόνο καμινάδες εργοστασίων διαφαινόμενες πάνω από τα προάστια και τους σιδηροδρόμους και τις γέφυρες που κατασκευάστηκαν στον πλούσιο βορρά της Ευρώπης.
Τα κράτη-τσέλιγκες με όπλα, θα σε εξαντλήσουν οικονομικά, θα δουλεύεις για να πλουτίζουν και όταν ορθώσεις κεφάλι θα δεις την κάννη του όπλου στραμμένη επάνω σου. Γιατί είσαι κάτι το διαφορετικό από το συνάφι τους… και δεν θα είναι κανείς εκεί για να δικαιωθείς.
Με πρόσχημα τον Μοντερνισμό βεβαίως, βεβαίως.
Ο Μοντερνισμός αυτός είναι ένα ενοχλητικό στοιχείο που κάθε 30-40 χρόνια μας χτυπάει την πόρτα για ‘’ανανέωση συμβολαίου’’.
Πάντα τον υποδεχόμαστε θριαμβευτικά, πάντα μας γίνεται αντιπαθής έπειτα και του κλείνουμε την πόρτα, πάντα την σπάει και το υπομένουμε…
Ο Ιωάννης Κωνσταντινίδης γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1988, όπου και μεγάλωσε. Έχει ζήσει στις Βρυξέλλες, στην Ολλανδία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Κύπρο. Καλλιτεχνική φύση ως μουσικός, αλλά πάνω από όλα με πάθος για τον άνθρωπο, την Νομική και την Πολιτική Ιστορία. Κάτοχος πτυχίου Νομικής, απόφοιτος Πολιτικών επιστημών και απόφοιτος MSc Health Economics Policy and Law- Erasmus University of Rotterdam. Αρθρογραφεί γιατί θεωρεί πως είναι η πιο αγνή μορφή επικοινωνίας με το κοινό. Επαγγελματικά δραστηριοποιείται στην Θεσσαλονίκη ως στέλεχος επιχειρήσεων.