Ο Δημήτρης Αστερίου, Εικαστικός, Ζωγράφος, απαντάει στις ερωτήσεις του polismagazino.gr
Η εμπειρία της «μη αυτοδιάθεσης» του εαυτού στο χώρο και τον χρόνο γεννά ένα πρωτόγνωρα σύνθετο συναισθηματικό τοπίο που αλλάζει διαρκώς.
Πως διαχειρίζεστε το χρόνο σας; Συχνά συμβαίνει να μας διαφεύγει η έννοια του χρόνου. Κατά τη γνώμη μου είναι η μοναδική περιουσία που διαθέτουμε, το μοναδικό πράγμα, συγκεκριμένο και περιορισμένο που στην πραγματικότητα κατέχουμε στη ζωή. Τον πλούτο μας αυτόν μπορούμε να τον αξιοποιήσουμε, να επενδύσουμε σ’ αυτόν, να τον ξοδέψουμε, να τον προσφέρουμε ή ακόμα, όπως δυστυχώς νοιώθω να συμβαίνει τον τελευταίο χρόνο, να μας τον κλέψουν.
Προσωπικά, είμαι ευλογημένος που συναντήθηκα με μία τέχνη που μπορεί να λειτουργήσει ατομικά. Ως εικαστικός καλλιτέχνης, ευτυχώς, έχω τη δυνατότητα να αξιοποιήσω τον, όπως μας φαίνεται, ατελείωτο χρόνο του λοκντάουν δημιουργώντας. Στην πραγματικότητα, από αυτή τη σκοπιά, για μένα ο χρόνος αυτός ήταν δώρο.
Ποια συναισθήματα σας διακατέχουν; Δύσκολο να το περιγράψω, μιας και είναι τόσα πολλά και αλληλοσυγκρουόμενα. Θυμός και ένα αίσθημα ασφυξίας, δημιουργική χαρά, θλίψη, ελπίδα, απελπισία, όλα μαζί σε μια συνεχή μετάπτωση από το ένα στο άλλο… Η εμπειρία της «μη αυτοδιάθεσης» του εαυτού στον χώρο και τον χρόνο γεννά ένα πρωτόγνωρα σύνθετο συναισθηματικό τοπίο που αλλάζει διαρκώς.
Ακούμε συνεχώς για Βία. Ενδοοικογενειακή, εργασιακή, αθλητική, καλλιτεχνική… Εντυπωσιάζεστε από το συμβάν ή από τους πρωταγωνιστές; Εσείς έχετε υποστεί κάποια μορφή βίας;
Δυστυχώς, η βία βρίσκεται παντού. Και είναι παιδί της εξουσίας. Εκτός από την ηθική υπόσταση του καθενός, που του επιτρέπει ή του απαγορεύει να την ασκήσει, η βία τρέφεται από την δύναμη, την ισχύ που μπορεί να κατέχει κάποιος λόγω θέσης, φύλου, κοινωνικής τάξης, σεξουαλικού «ορθού» προσανατολισμού, σωματικής διάπλασης, φυλής, ακόμα και επαγγέλματος. Όλοι σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό έχουμε υποστεί βία στη ζωή μας και ίσως κάπου, ασυναίσθητα, την έχουμε ασκήσει. Και δεν μιλάω μόνο για την ωμή βία που συνεχώς αυξάνεται σύμφωνα με τα όσα έρχονται στο φως τελευταία, μιλάω ακόμα και για την συναισθηματική βία, την «μεταξωτή» βία των λεπτών χειρισμών, της επιβολής της μιας και μοναδικής κρατούσας άποψης.
Χρειάζεται να προβληματιστούμε βαθιά ως κοινωνία για όλα αυτά που συμβαίνουν τόσο σε ευρύτερο, όσο και σε ατομικό πλαίσιο. Και να δώσουμε στους εαυτούς μας και στους άλλους τον χώρο να υπάρχουν και να αναπτύσσονται χωρίς τη σκιά αυτού του φόβου.
Πιστεύετε στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου; Θα εμβολιαστείτε όταν έρθει η ώρα; Είμαστε όλοι μας παιδιά του Διαφωτισμού και της ορθής λογικής. Όπως και να το κάνουμε έχουμε πολιτιστικά αποδεχτεί την επιστήμη ως αλάνθαστη, έχουμε ζυμωθεί με την ιδέα ότι την πιστεύουμε, την εμπιστευόμαστε αναμφισβήτητα. Ωστόσο μέσα μας ενυπάρχει ο αταβιστικός φόβος απέναντι στο νέο, το άγνωστο. Επομένως είναι κατανοητό το να υπάρχει αυτή η συζήτηση όσον αφορά τον εμβολιασμό.
Είναι επόμενο μέσα στη δύσκολη και θολή κατάσταση που περιήλθαμε όλοι μας με την εμφάνιση της πανδημίας και με την ασφυκτική συναισθηματική φόρτιση που επιβάλλει ο εγκλεισμός, η σκέψη μας να παλινδρομεί, σφυροκοπούμενη επιπλέον και από τις διαρκώς αυτοαναιρούμενες ειδήσεις που ακούμε. Χρειάζεται καθαρή σκέψη και σεβασμός σε όλες αυτές τις συναισθηματικές και νοητικές μεταπτώσεις για να μπορέσει να πάρει ο καθένας μας ατομικά την ευθύνη απέναντι στον εαυτό του αλλά και στο κοινωνικό σύνολο.
Έχετε στερηθεί κάτι από τον εγκλεισμό σας στο σπίτι και εαν ναι, πως το αντιμετωπίσατε; Ω ναι, πάρα πολλά. Τους φίλους, τις αγκαλιές, τις συζητήσεις, τα αγαπημένα πρόσωπα, τα αγαπημένα μου Χανιά, το Ababa μου. Ένα χαλαρό ποτό, ένα ούζο στην Μαρτιάτικη λιακάδα. Tο ταξίδι, την περιπέτεια της επόμενης μέρας που δεν είναι ίδια με την σημερινή. Δεν ξέρω από πού να αρχίσω και πού να τελειώσω. Ευτυχώς όπως είπα ήδη, είμαι ευλογημένος γιατί έχω την ζωγραφική μου, την τέχνη μου. Δουλεύω πυρετωδώς και χωρίς ανάσα, είναι για μένα όπως η σχεδία για τον ναυαγό. Ταξιδεύω μ’ αυτήν, με κρατάει, δεν μ’ αφήνει να βυθιστώ.
Τηλεργασία και Αναστολή εργασιακών συμβάσεων. Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί την επόμενη ημέρα του απεγκλωβισμού μας στον εργασιακό χώρο; Δυστυχώς ο χρόνος που πέρασε και το γεγονός ότι ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να δούμε το τέλος αυτής της δύσκολης διαδρομής, δεν μου αφήνει πολλές χαραμάδες αισιοδοξίας. Η τεχνολογία έδωσε σίγουρα κάποιες επιπλέον δυνατότητες μέσα σ’ αυτό το χάος της εργασιακής ανασφάλειας που δημιούργησε η υγειονομική κρίση, ωστόσο δεν μπορεί να αποτελέσει μια συνολική λύση, δεδομένου ότι υπάρχουν τομείς στους οποίους είναι πρακτικά ανεφάρμοστη. Φοβάμαι, και θεωρώ ότι το φόβο αυτόν τον συμμερίζονται όλοι, ότι η επόμενη μέρα, όποτε έρθει αυτή, θα επιφέρει μεγάλες και δυσάρεστες προσαρμογές. Και ότι θα χρειαστεί πολλαπλάσιος χρόνος και ευρύτερη κοινωνική συναίνεση ώστε να επουλωθούν όσο γίνεται πιο γρήγορα οι πληγές και να επιστρέψουμε κατά το δυνατόν σε μια, όσο γίνεται, πιο δίκαιη και ανταποδοτική εργασιακή κανονικότητά.
