Μια διεθνής συλλογική εικαστική δράση
Μαρία Παπατζέλου, Βάγια Πολίτη, Everett Kennedy Brown, Masashi Nakamura, Σταύρος Παρχαρίδης
25.09 – 15.11.2020
“Foretold” Stories that draped the body
An international collective art project
Maria Papatzelou, Vaya Politi, Everett Kennedy Brown, Masashi Nakamura, Stavros Parcharidis
Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
25 Σεπτεμβρίου – 15 Νοεμβρίου 2020
Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα που διαπραγματεύονται την αναμέτρηση ή συμπόρευση του γυναικείου σώματος με τις κυρίαρχες αναπαραστάσεις, όπως έχουν αποτυπωθεί σε ιστορίες και μύθους διαφόρων πολιτισμών.
Με αφετηρία αναπαραστάσεις του θηλυκού στην αρχαία και σύγχρονη ευρωπαϊκή τέχνη, τα εικαστικά βιβλία «Το κουτί της Πανδώρας» και «Αφορισμοί: Βιβλίο Ι (Mea Culpa), Βιβλίο ΙΙ (Αφύπνιση), Βιβλίο ΙΙΙ (De Facto)» της Βάγιας Πολίτη (Vaya Politi) που ζει στη Γαλλία συνδιαλέγονται με την εγκατάσταση «Δεύτερο δέρμα» της Μαρίας Παπατζέλου, η οποία εμπνεόμενη από την ιαπωνική παράδοση, δημιουργεί ένα χάρτινο κιμονό από χειροποίητο ιαπωνικό washi χαρτί με ζωγραφισμένα άνθη και φύλλα χρυσού και χάρτινες ζώνες Obi μήκους 3 μ.
Η εγκατάσταση της Μ. Παπατζέλου επαναπροσεγγίζεται φωτογραφικά από τον Αμερικανό καλλιτέχνη Everett Kennedy Brown, ο οποίος με έδρα το Κυότο είναι διεθνώς γνωστός για την εφαρμογή πρωτόλειων μεθόδων της φωτογραφικής τέχνης, από τον Ιάπωνα ερευνητή συγγραφέα και φωτογράφο Masashi Nakamura, καθώς και από τον σκηνοθέτη Σταύρο Παρχαρίδη.
Η έκθεση εντάσσεται στις δράσεις του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης για τον διεθνή εορτασμό «Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς» με θέμα για το 2020: «Πολιτιστική Κληρονομιά και Εκπαίδευση: η διά βίου μάθηση».
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Συντονισμός
Αγγελική Κουκουβού, αρχαιολόγος, Aναπληρώτρια Προϊσταμένη ΑΜΘ
Επιμέλεια
Στυλιάνα Γκαλινίκη, αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Συλλογών Λίθινων, Τοιχογραφιών & Ψηφιδωτών ΑΜΘ
Μαρία Παπατζέλου, εικαστικός
Ιδέα
Μαρία Παπατζέλου
Βάγια Πολίτη, εικαστικός
Οργάνωση παραγωγής
Μ. Παπατζέλου / ΕΘΒΕ Μαίωτρον
Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός
Γιώργος Τσεκμές, αρχιτέκτονας ΑΜΘ
Γραφιστική επιμέλεια
Ρωξάνη Βλαχοπούλου, γραφίστρια ΑΜΘ
Ηλεκτρονική υποστήριξη
Αγγελική Μονέδα, ηλεκτρολόγος μηχανικός & μηχανικός Η/Υ ΑΜΘ
Τεχνική υποστήριξη
Στέλιος Καραμπίκας, αρχιτεχνίτης ΑΜΘ
Στέλιος Αποκατανίδης, Εργατοτεχνίτης ΑΜΘ
Φωτισμοί
Τρύφωνας Αβραμίκας, ηλεκτρολόγος ΑΜΘ
Εκτυπώσεις εποπτικού υλικού
ΔΗΝΕΑ Ε.Π.Ε.
ΑΜΘ
Διοικητικό και Φυλακτικό προσωπικό ΑΜΘ
Διαφημιστικό Βίντεο
Σκηνοθεσία: Σταύρος Παρχαρίδης
Παραγωγή-Μοντάζ: 24plus
Μοντέλο: Κική Παρχαρίδου
Βίντεο Έκθεσης
Σκηνοθεσία: Σταύρος Παρχαρίδης
Μοντάζ: Νίκος Ξυρίχης
Προλεγόμενες: Ιστορίες που ντύθηκε το σώμα
Το γυναικείο σώμα δημιουργείται αενάως από μύθους και παραδόσεις που το ‘ενδύουν’ με κοινωνικούς ρόλους, απαγορεύσεις, προσταγές, υπερφυσικές δυνάμεις ή που ‘γυμνώνουν’ επιθυμίες, όνειρα, αμφιβολίες, ανάγκες, δυνατότητες. Είναι ένα σώμα στο όριο, εκεί που συνήθως κρίνονται οι μεταβάσεις, γεννιέται η τέχνη και πλάθονται οι ιστορίες.
Σε αυτές τις παλιές, σχεδόν αρχέγονες, ιστορίες για τη Γυναίκα δίνουν σώμα, ύλη και χώρο δύο γυναίκες εικαστικοί και συγγραφείς, η Βάγια Πολίτη και η Μαρία Παπατζέλου. Τα χειροποίητα εικαστικά βιβλία της Πολίτη με αφετηρία αρχαίες και σύγχρονες αναπαραστάσεις του θηλυκού και το χάρτινο γυναικείο κιμονό και οι ζώνες της Παπατζέλου, η οποία αφορμάται, ως ένας Λευκάδιος Χερν του καιρού μας, από την πλούσια ιαπωνική παράδοση, συνιστούν το καθένα με τον τρόπο του ένα δοκίμιο για την αναμέτρηση ή συμπόρευση του γυναικείου σώματος με τις κυρίαρχες αναπαραστάσεις που το αφορούν. Τα εικαστικά έργα τους αποτελούν τα ίδια αναπαραστάσεις του σώματος, που, αν και απόν, διεκδικεί τη ζώσα ύπαρξη στις ιστορίες που έχουν λεχθεί ερήμην του, αλλά και στις νέες που οι καλλιτέχνες δημιουργούν.
H διεκδίκηση αυτή φαίνεται να ιστορείται στις φωτογραφίες τριών αντρών καλλιτεχνών, του Everett Kennedy Brown, του Masashi Nakamura και του Σταύρου Παρχαρίδη. Οι τρεις τους προσεγγίζουν φωτογραφικά το κιμονό που δημιούργησε η Μαρία Παπατζέλου, τοποθετημένο σε διαφορετικά περιβάλλοντα: ως ονειρική οπτασία στο δάσος, ως θεότητα σε ναό του Κυότο, ως το ρούχο μιας νεαρής Γιαπωνέζας που θέλει να διατηρήσει ζωντανές τις παραδόσεις της χώρας της ‘ενδυόμενη’ εκ νέου τις ιστορίες.
Η συνύπαρξη των ποικίλων αυτών εικαστικών αφηγήσεων δεν μπορεί παρά να συμβαίνει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης που συγκροτείται διαρκώς ως τόπος γνώσεων, ιστοριών και συναντήσεων, αναδεικνύοντας τη σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς ως πηγή δημιουργικής μαθητείας.
Η έκθεση εντάσσεται στις δράσεις του μουσείου για τον διεθνή εορτασμό «Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς» με θέμα για το 2020: «Πολιτιστική Κληρονομιά και Εκπαίδευση: η διά βίου μάθηση».
Η έκθεση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας στην Ελλάδα και με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης.
Κείμενο:
Στυλιάνα Γκαλινίκη, αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Συλλογών Λίθινων, Τοιχογραφιών & Ψηφιδωτών ΑΜΘ
FORETOLD
Stories that draped the body
An international collective art project
Maria Papatzelou, Vaya Politi, Everett Kennedy Brown, Masashi Nakamura, Stavros Parcharidis
25 September – 15 November 2020
FORETOLD: Stories that draped the body
The female body is perpetually created by myths and traditions that ‘drape’ it with social roles, prohibitions, commands, supernatural forces or that ‘unveil’ desires, dreams, doubts, needs, possibilities. It is a body on the border, where transitions are usually judged, art is born and stories are created.
Two female artists and writers, Vaya Politi and Maria Papatzelou, give body, matter and space to those old, almost primitive, stories about Woman.
Politi created handmade artistic books starting from ancient and modern representations of the female; Papatzelou, inspired by the rich Japanese tradition as a Lafcadio Hearn of our time, created a paper female kimono and belts. Each of their creations constitute, in its own way, an essay on the confrontation or coexistence of the female body with the dominant representations that concern it; the artworks themselves are representations of the body, which, although absent, claims to exist in the stories -those that have been told in its absence, but also these new ones that the artists create.
This claim seems to be narrated in the photographs of three male artists, Everett Kennedy Brown, Masashi Nakamura and Stavros Parcharidis. They approach the Papatzelou’s kimono placed in different environments: as a dreamy vision in the forest, as a deity in a Kyoto temple, as the clothes of a young Japanese woman who wants to keep alive the traditions of her country by ‘draping’ her body again with the stories.
These various artistic narratives coexist in the Archaeological Museum of Thessaloniki, which is constantly being constructed as a place of knowledge, stories and meetings, highlighting the importance of cultural heritage as a source of creative learning.
The exhibition is part of the museum’s activities for the international celebration “European Heritage Days” with the theme for 2020: “Heritage and Education”.
Μαρία Παπατζέλου
Eικαστικός, απόφοιτη της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ. Συνεπιμελείται ομαδικές εικαστικές δράσεις, ασχολείται με το ραδιόφωνο ως παραγωγός και τη σκηνογραφία, ενώ είναι μέλος της Εταιρείας Θεάτρου «Μαίωτρον». Γράφει ποίηση Χαϊκού και πρόσφατα εκδόθηκε το πρώτο της βιβλίο με τίτλο Inner Connections of the Liquid Sky στην Ιαπωνία (μετάφραση και σχόλια: Masashi Nakamura). Haibun της περιλαμβάνεται στην ανθολογία Luz Del Mes Tri-Anthology (2020). Ως εικαστικός έχει παρουσιάσει 6 ατομικές εκθέσεις και έχει πάρει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αναζητώντας την έννοια της σύνδεσης του εσωτερικού με τον εξωτερικό κόσμο, επιχειρεί, μέσα από τις συνθέσεις που δημιουργεί (installations), να εκφράσει μία ιστορία ή ιδέα αποκαλύπτοντας την κρυμμένη εκφραστικότητα των απλών υλικών που συνήθως χρησιμοποιεί (χαρτιά, χώμα, χάρτες, ξύλο, νήμα, κερί, πέτρες).
Αφετηρία και αρχική έμπνευση στο εικαστικό της ταξίδι στην Ιαπωνία, αποτέλεσε η συστηματική μελέτη των γραπτών του Λευκάδιου Χερν καθώς και η μύηση στα μυστικά της Ιαπωνικής Πνευματικότητας και Κουλτούρας, από τον ερευνητή Masashi Nakamura, με τον οποίο συνεργάζονται σε διάφορες εικαστικές και λογοτεχνικές διεθνείς δράσεις.
Ζει στη Θεσσαλονίκη και εργάζεται ως εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. https://www.facebook.com/mpapatzelou/
mpapatzelou.blogspot.com
Βάγια Πολίτη
Η Βάγια Πολίτη δημιουργεί εικόνες, κείμενα και καλλιτεχνικά βιβλία. Με το έργο της θέτει ερωτήματα γύρω από τη θέση του Άλλου στην κοινωνία: των εύθραστων, των ξεριζωμένων, των αόρατων στον δημόσιο χώρο. Επίσης, στις καλλιτεχνικές της διερωτήσεις εντάσσεται και η σχέση των ανθρώπων με το οικοσύστημα. Αντιλαμβάνεται τη δουλειά της μέσα σε μια τεχνική συνέχεια, ψάχνοντας να συνδέσει το χέρι με το ψηφιακό εργαλείο, το σχέδιο με τη γραφή και επιθυμώντας να διαμορφώσει μια οικουμενική γλώσσα.
Δραστηριοποιείται, επίσης, ως συντονίστρια προγραμμάτων για την καλλιτεχνική εταιρία Arts en cercle οργανώνοντας, στο πνεύμα μιας καλλιτεχνικής λαϊκής εκπαίδευσης, εικαστικά εργαστήρια σε σχολεία, κέντρα νεότητας, βιβλιοθήκες πολυμέσων και μουσεία.
Ζει και εργάζεται στη Νότια Γαλλία από το 2001.
(http://vayapoliti.wixsite.com/artiste)
Everett Kennedy Brown
Αμερικανός καλλιτέχνης και συγγραφέας που ζει και δημιουργεί στο Κυότο της Ιαπωνίας. Είναι διεθνώς γνωστός για την εφαρμογή παραδοσιακών μεθόδων στο φωτογραφικό του έργο. Το 2013 το Υπουργείο Πολιτισμού της Ιαπωνίας του απένειμε το βραβείο «Bunkacho Chokan Hyosho» για τη συμβολή του, μέσω του ξεχωριστού καλλιτεχνικού του έργου και των διαλέξεών του, στη διεθνή διάδοση του ιαπωνικού πολιτισμού.
Έργα του παρουσιάζονται σε διεθνείς εκθέσεις μεγάλων μουσείων και συλλογών ανά τακτά διαστήματα. Έχει γράψει τα βιβλία: Oretachi no Nippon, Ganguro Girls, Nippon Ryoku, Japanese Samurai Fashion, Ushinaware-yuku Nihon: Endless Discovery, Ancient Futures και Kyotoha no Idenshi.
www.everettkennedybrown.kyoto
Masashi Nakamura
Ιάπωνας φωτογράφος, ερευνητής και συγγραφέας έργων για την ιαπωνική κουλτούρα. Είναι ιδρυτής του «Ιαπωνικού Κώδικα» (η δομική φιλοσοφία του ιαπωνικού πνευματικού πολιτισμού) και Γενικός Διευθυντής του RJS (Research Center for Japanese Culture Structural Studies).
Ως ακαδημαϊκός σύμβουλος ασχολείται με θέματα που αφορούν σε ιστορικούς ορεινούς ναούς της Ιαπωνίας, ενώ είναι αποφασιστική η συμβολή του στην έκδοση “Official Qualification and Cultural Tourism Magazine about Kyoto”.
Ζει και εργάζεται στο Κυότο της Ιαπωνίας.
https://japancode.jimdofree.com/books/
Σταύρος Παρχαρίδης
Σκηνοθέτης, με σπουδές δημοσιογραφίας και υποκριτικής, ιδρυτής και καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εταιρείας Θεάτρου “Μαίωτρον” από το 1992. Η μικρού μήκους ταινία του με τίτλο «Πορεία» έλαβε το βραβείο Κίνητρο στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας και προτάθηκε από την Kodack ως η καλύτερη ελληνική ταινία το 2004. Η δεύτερη μικρού μήκους ταινία του, με τίτλο «Αγαπημένη πόλη» (2014), ήταν υποψήφια για το βραβείο πρώτου αντρικού ρόλου στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας
Έχει συμμετάσχει ως ηθοποιός στον κινηματογράφο και το θέατρο. Ασχολείται, επίσης, με το βίντεο και τη φωτογραφία και έργα του έχουν εκτεθεί στην Crypt Gallery του Λονδίνου.
Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.
https://www.facebook.com/meotrontheatre/
