Το νησί του Καστελορίζου ήταν το πρώτο κομμάτι της Ελληνικής επικράτειας που απελευθερώθηκε.
Στις 13 Σεπτεμβρίου του 1943, συγκεκριμένα το αντιτορπιλικό “Ναύαρχος Κουντουριώτης” κατέπλευσε στο λιμάνι και το απελευθέρωσε Το Καστελόριζο στη συνέχεια οχυρώνεται και μεταβάλλεται από τους ‘Αγγλους σε κέντρο ανεφοδιασμού του συμμαχικού στόλου. Από τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1943, γερμανικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν το νησί γκρεμίζοντας όσα σπίτια είχανε μείνει όρθια και αναγκάζοντας τους λιγοστούς κατοίκους να το εγκαταλείψουν και να βρεθούν πρόσφυγες άλλοι στις τουρκικές ακτές και άλλοι στο προσφυγικό στρατόπεδο στη Γάζα της Παλαιστίνης.
Μόνο η “Κυρά της Ρω”, Δέσποινα Αχλαδιώτη, παρέμεινε στην ομώνυμη βραχονησίδα της για να υψώνει κάθε πρωί την ελληνική σημαία, όπως επί χρόνια συνήθιζε να κάνει.
Το 1945, οι Καστελοριζιοί επιστρέφουν στην πατρίδα τους σε τρεις αποστολές. Η τελευταία είχε σοβαρές απώλειες, αφού ξέσπασε πυρκαγιά στο πλοίο “Εμπάιρ Πατρόλ”, το πλοίο στο οποίο επέβαιναν, με αποτέλεσμα να πνιγούν 33 άνθρωποι και να καούν αρκετοί. Τα ονόματα των νεκρών είναι γραμμένα σε ειδικό πίνακα, που βρίσκεται στον καθεδρικό ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Το νησί πολλές φορές βομβαρδίστηκε, κάηκε, λεηλατήθηκε και γενικά καταστράφηκε εντελώς. Παρέμεινε υπό συμμαχική στρατιωτική κατοχή, όπως και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα, μέχρι τις 7 Μαρτίου του 1948, οπότε ενώθηκε επισήμως με την Ελλάδα.
Πηγή: capital.gr.
