Τι είναι Μουσικοθεραπεία και ποιους μπορεί να βοηθήσει;
Η Μουσικοθεραπεία είναι η διεπιστημονικά τεκμηριωμένη μορφή θεραπείας με χρήση μουσικής ώστε να επιτευχθούν θεραπευτικοί στόχοι ψυχικής και σωματικής υγείας.
Η παρέμβαση της Μουσικοθεραπείας μπορεί να βοηθήσει άτομα με ψυχικές, αναπτυξιακές, αγχώδεις διαταραχές, άτομα με κατάθλιψη, με εγκεφαλικό, σε αποκατάσταση από ατυχήματα, σε πένθος, πρώην χρήστες, εγκύους, άτομα με Αλτσχάιμερ, καρδιαγγειακούς ασθενείς κ.α.
Επίσης μπορεί να εφαρμοστεί και σε ψυχικά υγιείς ανθρώπους για την ανάπτυξη της πνευματικής τους ευεξίας, την ανάδειξη ικανοτήτων και δεξιοτήτων, τη διαχείριση του στρες και την εξέλιξή τους ως προσωπικότητες καθώς επίσης και σε ομάδες για την ενίσχυση της ομαδικότητας και τη διαχείριση εντάσεων.
Είναι γνωστή η Μουσικοθεραπεία; Την επιλέγουν;
Η Μουσικοθεραπεία κερδίζει ολοένα περισσότερο έδαφος. Υπάρχουν αρκετά επιστημονικά περιοδικά παγκοσμίως, γίνονται συνεχώς νέες έρευνες και λειτουργούν μεταπτυχιακά προγράμματα σε πολλές χώρες καθώς και στην Ελλάδα.
Τα περισσότερα σοβαρά θεραπευτήρια στην Αθήνα συνεργάζονται με μουσικοθεραπευτή και στην υπόλοιπη Ελλάδα η κατάσταση είναι αισιόδοξη σε σχέση με το παρελθόν.
Όταν ο κόσμος δει τα αποτελέσματα της Μουσικοθεραπείας, την αποδέχεται και την επιλέγει.
Σε αυτό το σημείο, ο κάθε μουσικοθεραπευτής φέρει τη δική του προσωπική ευθύνη απέναντι στον κλάδο ώστε η παρουσία του και η δουλειά του να είναι με Ηθική, Δεοντολογία και Επαγγελματισμό ώστε να δημιουργούνται οι συνθήκες για την εξέλιξη του επαγγέλματος και την ευρεία αποδοχή του.
Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο όργανο που χρησιμοποιείται στη Μουσικοθεραπεία;
Πρώτα και πριν απ’ όλα, σημαντικότατη είναι η χρήση της φωνής. Σχετικά με τα όργανα, δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο που προβλέπεται.
Συνήθως όμως χρησιμοποιούνται πολυφωνικά και κρουστά όργανα στα οποία εύκολα μπορεί να παραχθεί ο ήχος, όπως πιάνο, ξυλόφωνο, κιθάρα, τύμπανο, μικρά ρυθμικά κρουστά κ.α.
Ο μουσικοθεραπευτής υψηλού επιπέδου είναι σε θέση να φέρει εις πέρας τη συνεδρία, με τη φωνή του και μόνο.
Το άτομο που λαμβάνει τη Μουσικοθεραπεία χρειάζεται να έχει μουσικές γνώσεις;
Δεν χρειάζεται ο πελάτης να κατέχει μουσικές γνώσεις. Τον πλαίσιο δεν είναι εκπαιδευτικό ή ψυχαγωγικό αλλά αμιγώς θεραπευτικό με προσανατολισμό στην επίτευξη θεραπευτικών στόχων.
Δεν μας ενδιαφέρει το αισθητικό αποτέλεσμα παρά μόνο η ελεύθερη και πηγαία έκφραση, μέσω του μουσικού βιώματος, της ψυχικής κατάστασης του πελάτη στο «εδώ και τώρα».
Υπάρχουν συγκεκριμένα μουσικά κομμάτια ή είδη που χρησιμοποιούνται στη Μουσικοθεραπεία;
Γνωρίζουμε μέσα από την έρευνα ότι η μουσική που ταιριάζει στη θεραπεία του κάθε ανθρώπου είναι απόλυτα εξατομικευμένη.
Ενδέχεται το ίδιο μουσικό κομμάτι να ηρεμεί έναν άνθρωπο τη στιγμή που διεγείρει κάποιον άλλον. Η μουσική, εντός της συνεδρίας, συνδημιουργείται από θεραπευτή και πελάτη και δεν υπόκειται σε κάποιο συγκεκριμένο μουσικό είδος.
Με αφορμή αυτή την ερώτηση, να πω πως δεν είναι η μουσική η οποία θεραπεύει αλλά η θεραπευτική σχέση θεραπευτή – πελάτη.
Εσείς ποια όργανα χρησιμοποιείτε;
Χρησιμοποιώ κιθάρα, πιάνο, γιουκαλίλι, διάφορα κρουστά και τη φωνή μου.
Η επιλογή του οργάνου βέβαια, προσαρμόζεται στις ανάγκες του πελάτη και στους εκάστοτε θεραπευτικούς στόχους.
Πολλοί αναφέρουν τη Μουσικοθεραπεία ως εναλλακτική μορφή θεραπείας. Η επιστημονική της τεκμηρίωση όμως δεν συνάδει με αυτόν τον όρο. Ποια η θέση σας σε αυτό;
Πάρα πολύ σωστά το θέσατε. Η Μουσικοθεραπεία είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη θεραπεία και όχι εναλλακτική.
Αυτό σημαίνει πως αρχικά έγιναν παρατηρήσεις, μετά επιστημονικές υποθέσεις, ακολούθησαν έρευνες και πανεπιστημιακές μελέτες και εν τέλει καταλήξαμε σε Evidence Based θεωρίες, προσεγγίσεις και τεχνικές παρέμβασης.
Κατά συνέπεια έχει ακολουθηθεί όλη η επιστημονική μεθοδολογία και αυτό πήρε δεκαετίες για να γίνει. Πολλές φορές ακούω πως η Μουσικοθεραπεία άργησε να εξελιχθεί και απαντώ πως καλώς έκανε και άργησε ώστε να έχουμε τώρα μια επιστημονικά τεκμηριωμένη και ασφαλής για τον άνθρωπο, θεραπεία μέσω μουσικής. Θα ήθελα να πω με αφορμή αυτήν την ερώτηση πως υπάρχουν διάφορα σεμινάρια και εκπαιδεύσεις για Μουσικοθεραπεία στις οποίες οι εισηγητές ασχολούνται, εκτός των άλλων, με ζώδια, ενέργειες, δονήσεις και άλλα πολλά ατεκμηρίωτα πράγματα.
Η Μουσικοθεραπεία δεν έχει καμία σχέση με αυθαιρεσίες και εφαρμόζεται με σεβασμό στον Άνθρωπο και στο δικαίωμα του για θεραπεία.
Ποιες είναι οι δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας μουσικοθεραπευτής;
Θα πρέπει να έχει μουσικά και θεραπευτικά skills σε πολύ καλό επίπεδο και να συνεχίζει να τα καλλιεργεί για πάντα. Θα πρέπει να γνωρίζει πάρα πολύ καλά μουσική, να είναι εξοικειωμένος με αρκετά όργανα, να γνωρίζει άριστα κλίμακες και τρόπους και να αντιλαμβάνεται ανά πάσα στιγμή τι συμβαίνει μουσικά.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να γνωρίζει τεχνικές επικοινωνίας και έχει εξαιρετικά καλλιεργημένη ενσυναίσθηση. Να γνωρίζει τεχνικές θεραπευτικών παρεμβάσεων και πρωτόκολλα. Να αντιλαμβάνεται το συναίσθημα πίσω από τον ήχο της μουσικής, να φεύγει από το εκτελεστικό και να μπαίνει με όλο του το είναι σε αυτό που συμβαίνει μέσα στη συνεδρία.
Πολύ συχνά δουλεύουμε με ανθρώπους που δεν έχουν λόγο ή που έχουν αλλά δυσκολεύονται να βάλουν σε λέξεις αυτά που αισθάνονται.
Άλλες φορές ενδέχεται να βιώσουν τη λεκτική επικοινωνία ως επιθετική. Μέσα από τη Μουσικοθεραπεία θα ειπωθεί το ανείπωτο και ο θεραπευτής θα πρέπει να είναι εκεί για να το ενσυναισθανθεί και να το αξιοποιήσει θεραπευτικά.
Βιογραφικό.
Ο Χριστόφορος Καρράς σπούδασε Μουσικολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, είναι καθηγητής μουσικής και Coach Trainer στο Athens Coaching Institute Ltd. Είναι απόφοιτος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Μουσικής και Κοινωνίας με κατεύθυνση στη Μουσικοθεραπεία του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Έχει εκπαιδευτεί πάνω στο Evidence – based Coaching, στο Athens Coaching Institute. Είναι κάτοχος πιστοποιητικού γραφής ατόμων με τύφλωση Braille (επάρκεια). Είναι πιστοποιημένος Εκπαιδευτής Ενηλίκων και συνεργάζεται με το Athens Coaching Institute εκπαιδεύοντας ενήλικες στην Τέχνη του Coaching.
Είναι λάτρης του Εποικοδομισμού και του Ουμανισμού στην εκπαίδευση αλλά και στη θεραπεία. Παρέχει Coaching υπηρεσίες σε Performers, σε «άτομα που εκτίθενται σε κοινό και επιτελούν έργο σε πραγματικό χρόνο», όπως επαγγελματίες στο εταιρικό περιβάλλον, publicspeakers, καλλιτέχνες επιτελεστικών Τεχνών, αθλητές κτλ.
Μέχρι σήμερα έχει συνεργαστεί με μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, επιχειρήσεις, επαγγελματίες και δομές ψυχικής υγείας. Ως Μουσικοθεραπευτής συνεργάζεται με το θεραπευτήριο «Αστεριών Δράσεις» και με το Ελληνοβρετανικό Κολλέγιο. Έχει δισκογραφήσει με τη Universal music ent. και τραγούδια του έχουν χρησιμοποιηθεί ως μουσική επένδυση τηλεοπτικών διαφημίσεων και ραδιοφωνικών jingles.
Έχει σκηνοθετήσει τηλεοπτικές διαφημίσεις εκ των οποίων η τελευταία ήταν το τηλεοπτικό μήνυμα της Κιβωτού του Κόσμου με μουσική επένδυση, το τραγούδι του «Μπορώ».
