Χρήστος Σάββας: «Ζωή είναι η θύμηση και θάνατος η λήθη»

Επιμέλεια: Εύα Πετροπούλου Λιανού

«Για ένα κράτος που σέβεται τον εαυτό του και την μακρόχρονη ιστορία του, ένα έθνος που οι πρόγονοί του με την πλούσια παρακαταθήκη που άφησαν και διαμόρφωσαν τον Δυτικό πολιτισμό, το λιγότερο που θα έπρεπε να κάνει είναι να θεωρεί σημαντικότατη την διδασκαλία των αρχαίων στα Σχολεία…»

Αγαπητέ κύριε Σάββα έχετε ένα πλούσιο βιογραφικό και μιαν μακρά εμπειρία στο θέατρο όπως και μια πλούσια παρουσία στο Εθνικό. Μιλήστε μας για όλα αυτά. Πώς ξεκινήσατε; Ξεκίνησα με τον ενθουσιασμό της νιότης και με πολλά ερωτηματικά γύρω από την ανθρώπινη ταυτότητα μου. Ποιος είμαι, από πού ήρθα, ποιος ο σκοπός μου κ.α. Σε όλα αυτά έπρεπε να δώσω λύσεις και απαντήσεις που τα περισσότερα βιβλία στο σχολείο δεν με κάλυπταν. Ακολούθησα το θέατρο γιατί στην ουσία πίστεψα ότι είναι το μόνο που «διαδραματίζει» την ανθρώπινη συμπεριφορά και δίνει μαθήματα τιμωρίας – λύσης (λύτρωσης) – εξαγνισμό, και κάθαρση. Μέσα απ’ αυτή λοιπόν την συνεχ΄διδασκαλία, κατάφερα με τα χρόνια να βρω λύσεις και να διαμορφώσω τον χαρακτήρα μου. Γνώρισα ανθρώπους και «ανθρώπους» με τα καλά και τα άσχημα τους, καλούς και κακούς συνεργάτες, δάσκαλους, ηθοποιούς, σκηνοθέτες τεχνικούς, που ο καθένας είχε να μου διδάξει κι από κάτι. Κάτι που για μένα αποτελούσε εμπειρία και μάθηση. Στην εποχή μου το Εθνικό θέατρο αποτελούσε την κορωνίδα της θεατρικής απόδοσης κι εγώ είχα την τύχη για αρκετό καιρό να δουλέψω σ’ αυτό δίπλα σε μεγάλους ηθοποιούς και σκηνοθέτες, παίζοντας σε όλα τα αρχαία μας θέατρα καθώς και στο εξωτερικό, (Αμερική – Καναδά – Βέλγιο – Ιταλία – Βουλγαρία – Νότια Αφρική κ.α.) Σήμερα αμφιβάλλω αν έχει την αίγλη που είχε τότε.. Φέτος κλείνω πενήντα τρία χρόνια στο θέατρο. Κάνοντας τον απολογισμό μου, βλέπω ότι όλη η πορεία μου ήταν γεμάτη. Έλαβα μέρος σε πάνω από 45 θεατρικά έργα, σε 19 σήριαλ, 18 ταινίες και 129 βιντεοκασέτες, 8 ντοκιμαντέρ και πολλές διαφημίσεις, ξέχωρα τα όσα έχω γράψει. Κι όμως, θαρρώ πως όλα αυτά είναι λίγα μπροστά σ’ αυτό που μου χάρισε το θέατρο. Που μ’ έκανε «άνθρωπο»…

Πότε μπαίνει η γραφή στη ζωή σας και δη το θέατρο; Ήδη από τα δεκαεπτά μου άρχισα να ασχολούμαι με την ποίηση. Το θέατρο το ξεκίνησα παράλληλα με τις θεατρικές σπουδές μου. Ένιωθα την ανάγκη να εκφραστώ όχι μόνο σαν ηθοποιός στη σκηνή αλλά και σαν συγγραφέας. Ήταν κάτι που με ενθουσίαζε. Μέχρι σήμερα έχω γράψει εκτός από όλες τις  μεταφράσεις των μεγάλων μας Τραγωδών (Ασχύλου – Σοφοκλή – Ευριπίδη – Αριστοφάνη) σύνολο 44  και τις διασκευές, πάνω από δεκαπέντε έργα κάθε είδους, τραγωδίες – κωμωδίες – πολιτικό θέατρο -παιδικό κ.α. με δύο κρατικά βραβεία από το Υπ. Πολιτισμού και διάκριση από παγκόσμιο θεατρικό διαγωνισμό του Ωνασείου Ιδρύματος.

Είναι σημαντική η διδασκαλία των αρχαίων Ελληνικών στα Σχολεία; Για ένα κράτος που σέβεται τον εαυτό του και την μακρόχρονη ιστορία του, ένα έθνος που οι πρόγονοι του με την πλούσια παρακαταθήκη που άφησαν και διαμόρφωσαν τον Δυτικό πολιτισμό, το λιγότερο που θα έπρεπε να κάνει είναι να θεωρεί σημαντικότατη την διδασκαλία των αρχαίων στα Σχολεία και περισσότερο στα ανώτατα ιδρύματα με σκοπό την μελέτη, την έρευνα και την καταγραφή της ιστορικής και πολιτιστικής μας διαδρομής ανά τους αιώνες στον κόσμο που διαδραμάτισαν κι έζησαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι. Το μεγαλείο που έχουμε σαν Έλληνες είναι η ιστορία μας, που εμείς νομίζω ότι ακόμα δεν έχουμε συνειδητοποιήσει, γιατί αν το είχαμε, θα καταργούσαμε αλλάζοντας πολλά πράγματα και συνήθειες.

Έχετε ασχοληθεί με την μετάφραση των αρχαίων τραγικών μας (Αισχύλου – Σοφοκλή – Ευριπίδη – Αριστοφάνη). Μιλήστε μας γι’ αυτό. Ναι, έχουν μεταφραστεί και τα σαράντα τέσσερα έργα τους όπως ανάφερα. Πρόκειται πραγματικά για μια επίπονη δουλειά που χρειάστηκε πάρα πολύ χρόνο και κόπο για να ολοκληρωθεί, γιατί δεν πρόκειται για ελεύθερη μετάφραση αλλά θεατρική, που κρατάει, -πέρα από την απλότητα του λόγου,- την πιστότητα του αρχαίου κειμένου, το μέτρο και την ποιητικότητα του.

Ηθοποιός σημαίνει φώς; Ακριβώς! Με όλα τα παράγωγα του, όπως πρόοδος – παιδεία -ευγένεια – σεβασμός – πολιτισμός – ανθρωπισμός..

Τα πρόσφατα βιβλία σας είναι αφιερωμένα στα παιδιά. Πόσο σημαντικό είναι το θέατρο για την ανάπτυξη των παιδιών; Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό. Τα παιδιά μεγαλώνοντας είναι υπερκινητικά σε όλες τις εκδηλώσεις τους. Η θεατρική αγωγή κατά την γνώμη μου μπορεί να διαμορφώσει και να μετατρέψει την κινητικότητα τους σε ένα αποτέλεσμα με παιδαγωγικό χαρακτήρα, προσφέροντας στα παιδιά την δυνατότητα της οργανωμένης σκέψης, έρευνας και γνώσης.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Πάντα είχα και συνεχίζω να έχω σχέδια. Πολλά απ’ αυτά πραγματοποιήθηκαν και άλλα όχι. Το θέατρο και η συγγραφή είναι ανεξάντλητα και με πολλές βαθμίδες. Είναι ένας χώρος που γίνεται τρόπος ζωής. Μέσα από κει ο ηθοποιός αποκτά τα βιώματα του την διαμόρφωση του χαρακτήρα του κι αυτήν ακόμα την συμπεριφορά του. Τα σχέδια για τον καθένα μας είναι δύο ειδών. Τα προσωπικά και τα ομαδικά ή συμμετοχικά.. Προσωπικά σχέδια έχω ελάχιστα πια.. Υπάρχουν όμως κάποια από τα δεύτερα που με απασχολούν από χρόνια και κυρίως ένα απ’ αυτά που χρειάζεται όμως μεγάλη οργάνωση και είναι πέρα των δυνατοτήτων μου.. Μιλάω για ένα «παν μεσογειακό φεστιβάλ αρχαίο ελληνο ρωμαϊκού θεάτρου» αφού σε όλα τα κράτη της Μεσογείου είναι διάσπαρτα αρχαιοελληνικά και ρωμαϊκά Θέατρα. Ήταν και είναι μια σκέψη που θα μπορούσε η Ελλάδα στον τομέα του Πολιτισμού ν’ αποκτήσει την αίγλη που της αξίζει σε όλη την Μεσόγειο και γιατί όχι παράλληλα και στην αντίθετη πλευρά έως τα βάθη της Ασίας, και που ευτυχώς, τώρα τελευταία αυτή σκέψη με την προτροπή άξιων συνεργατών και φίλων αρχίζει και ενεργοποιείται παίρνοντας σάρκα και οστά..

Μια φράση που σας αντιπροσωπεύει; «Ζωή είναι η θύμηση και θάνατος η λήθη».

Μια ευχή για το 2025; Καλύτερες μέρες για όλο τον κόσμο..

polismagazino.gr