Συνέντευξη της φωτογράφου Φωτεινής Ζαγλάρα στον Ανδρέα Κατσικούδη για το polismagazino.gr
«Θα συμβούλευα κάποιον που ξεκινάει τώρα τη φωτογραφία να πειραματιστεί αρκετά ώστε να βρει την κατηγορία (πορτρέτα, documentary, conceptual κλπ) που του ταιριάζει και αν αγαπάει αυτό που κάνει να μην ακούσει κανένα και να το προσπαθήσει…»
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα. Σπούδασα στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών στα Γιάννενα, αλλά το επάγγελμα μου είναι φωτογράφος. Κατά την διάρκεια των σπουδών μου άρχισα να ασχολούμαι με την φωτογραφία εντελώς ερασιτεχνικά. Ξεκίνησα να πειραματίζομαι και να βγάζω μερικά αυτοπορτρέτα, μέχρι που συνειδητοποίησα ότι αυτό δεν είναι απλά ένα χόμπι, αλλά είχα βρει αυτό που λέμε το πάθος μου. Όταν τελείωσα τις σπουδές μου και επέστρεψα στην Αθήνα, άρχισα να ασχολούμαι επαγγελματικά με την φωτογραφία, κάτι το οποίο κάνω μέχρι και σήμερα.
Είμαι αυτοδίδακτη πάνω στην φωτογραφία, δεν έχω τελειώσει κάποια φωτογραφική σχολή, ούτε έχω κάνει εντατικά σεμινάρια. Έχω περάσει ατέλειωτες ώρες από το να μάθω να χειρίζομαι την κάμερα, μέχρι να μάθω να χρησιμοποιώ τα εργαλεία επεξεργασίας (Photoshop, Lightroom).
Στο σημείο που έχω φτάσει έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο θεωρώ δύο παράγοντες: η αγάπη μου στην φωτογραφία, γιατί αν δεν αγαπάς αυτό που κάνεις, δεν θα έχεις και την όρεξη να ασχοληθείς παραπάνω και να το εξελίξεις και η σκληρή δουλειά.
Το επίκεντρο στις φωτογραφίες μου είναι ο άνθρωπος και ασχολούμαι με την conceptual φωτογραφία, δηλαδή προσπαθώ να αφηγούμαι ιστορίες με συγκεκριμένες θεματικές που ακροβατούν κάπου ανάμεσα στον ρεαλισμό και στον σουρεαλισμό. Όσο βρισκόμουν στα Γιάννενα, μου άρεσε να παίρνω την κάμερα και να βγάζω αυτοπορτρέτα στην φύση. Η Ήπειρος φημίζεται για τα μαγικά τοπία που έχει, οπότε είχα εξερευνήσει και είχα φωτογραφηθεί σε λίμνες, ποτάμια, καταρράκτες, λιβάδια. Όταν επέστρεψα στην Αθήνα και επειδή χρειάζεται χρόνος για να ταξιδέψεις και να βρεις κάποιο ωραίο σημείο έβγαζα αυτοπορτρέτα στο μικρό μου υπνοδωμάτιο.
Δεν έχω κάποιο αγαπημένο μέρος, όταν έχω έμπνευση μπορώ παντού να δημιουργήσω. Στην αρχή ήμουν επηρεασμένη πολύ από τα παραμύθια και έβγαζα φωτογραφίες χωρίς να φιλτράρω τις θεματικές. Τώρα πια οι φωτογραφίες μου επικεντρώνονται σε παγκόσμια και κοινωνικά θέματα, μερικά από τα οποία είναι η εικόνα του εαυτού, οι ψυχικές διαταραχές, η τεχνολογία, η θέση της γυναίκας κλπ.
Είχα κάποιες διακρίσεις, αλλά το βραβείο που έφερε την δουλειά μου με τα αυτοπορτρέτα στο προσκήνιο ήταν η πρώτη θέση στο National Awards στα Sony World Photography Awards 2022 (με το αυτοπορτρέτο Rolling Boil). Μετά από εκεί ακολούθησαν και άλλες διακρίσεις, όπως να είμαι φιναλίστ στην Μπιενάλε της Φλωρεντίας, πρώτες θέσεις σε παγκόσμιους διαγωνισμούς και φεστιβάλ, με αποκορύφωμα φέτος να βρεθώ στην λίστα 30 under 30 Women Photographers.
Έχω συμμετάσχει σε αρκετές εκθέσεις στο εσωτερικό και εξωτερικό σε γκαλερί , μουσεία καθώς και στο Ευρωκοινοβούλιο.
Στην δουλειά μου συνδυάζω και άλλες μορφές τέχνης μερικές φορές, όπως ζωγραφική και γλυπτική γιατί υπάρχουν κάποια concepts στα οποία χρειάζεται να φτιάξω εγώ τα props. Για παράδειγμα, όταν μου ζητήθηκε να δημιουργήσω το εξώφυλλο της Καθημερινής για την παρένθετη μητρότητα (με το αυτοπορτρέτο Surrogacy), έφτιαξα ένα καλούπι με γυψόγαζα, για να μπορέσω να δημιουργήσω το αυτοπορτρέτο που ήθελα
Επίσης ακούω πολλά είδη μουσικής από pop, RnB, τζαζ, κλασική και είναι αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας μου, ειδικά όταν κάνω edit ή φωτογραφίζω ή ακόμα και όταν κάνω δουλειές στο σπίτι. Αν ξεκινήσω να γράφω τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες νομίζω δεν θα τελειώσω ποτέ την λίστα.
Θα ακουστεί κλισέ αλλά παίρνω έμπνευση από τα πάντα γύρω μου. Προσωπικά αυτό που με βοηθάει με την έμπνευση είναι η παρατηρητικότητα και το να είμαι mindful σε ό,τι κάνω. Η τέχνη επίσης μ’ έχει επηρεάσει σε όλες τις μορφές της είτε είναι φωτογραφία, ζωγραφική, είτε κάποια παράσταση, ακόμα και ο κινηματογράφος κ.α. Γενικά όταν μου αρέσει το έργο ενός καλλιτέχνη κάνω μια ενδελεχή έρευνα πάνω στην ζωή του και στα υπόλοιπα έργα του, κάτι το οποίο με βοηθάει και στην δικιά μου τέχνη. Κάποιους καλλιτέχνες τους οποίους μελετάω ξανά αυτή την περίοδο είναι ο Δημήτρης Παπαϊωάννου (σκηνοθέτης, χορογράφος), η Λήδα Παπακωνσταντίνου (εικαστικός), η Leonora Carrington (ζωγράφος) και ο Antoine d’Agata (φωτογράφος).
Για να αρχίσεις να ασχολείσαι με την φωτογραφία, ο εξοπλισμός δεν είναι το παν, αλλά εξαρτάται πάντα από το επίπεδο στο οποίο βρίσκεσαι. Αν αρχίζεις να βγάζεις φωτογραφίες μπορείς να το κάνεις και με ένα κινητό ή μια πιο φθηνή φωτογραφική. Αν όπως θες να το πας σε επαγγελματικό επίπεδο χρειάζεται να έχεις μια καλύτερη κάμερα που μπορεί να σε βοηθήσει στις λήψεις, όπως αν έχει αυτόματη εστίαση κλπ., για την επεξεργασία της φωτογραφίας ή ακόμα και στην εκτύπωση των φωτογραφιών να μπορεί να σου παρέχει υψηλή ανάλυση .
Ταλέντο ή δουλειά; Σίγουρα και τα δύο. Όσο ταλέντο και να έχεις, αν δεν δουλέψεις σκληρά δεν υπάρχει περίπτωση να πας μακριά και είναι που κάτι η ιστορία της τέχνης μας έχει διδάξει. Και ο συνδυασμός αυτών των δύο στοιχείων θεωρώ είναι που σε βοηθούν να βρεις το στυλ σου.
Η οικογένεια μου δεν έχει καμία σχέση με τον καλλιτεχνικό κλάδο, οπότε ήταν κάπως επιφυλακτικοί για τον δρόμο που ήθελα να ακολουθήσω. Γενικά στην Ελλάδα υπάρχει η νοοτροπία του να βρεις μια δουλειά και ειδικά στο Δημόσιο, ώστε να έχεις οικονομικά εξασφαλιστεί για τα επόμενα χρόνια, κάτι που βλέπω ότι η γενιά μου δεν ακολουθεί και επιλέγει να σπάσει αυτή την νοοτροπία και να χαράξει τον δικό της δρόμο. Όταν είδαν πόσο αγαπάω αυτό που κάνω και την πλήρη αφοσίωση μου σε αυτό, κάπως το αποδέχτηκαν. Από την άλλη, οι φίλοι μου από τα πρώτα μου βήματα ήταν τόσο υποστηρικτικοί και πίστευαν και πιστεύουν σε εμένα που σε στιγμές που έφτανα και φτάνω να τα παρατήσω από την πίεση και το στρες είναι δίπλα μου και μου δίνουν δύναμη να συνεχίσω.
Μόλις τελείωσα ένα επαγγελματικό project για την τεχνολογία και την επιρροή που ασκούν στους ανθρώπους τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δουλεύω ταυτόχρονα σε αρκετά projects , καθώς και στην on-going σειρά αυτοπορτρέτων που έχει ξεκινήσει από το 2018 και ονομάζεται “Je est une autre”.
Η τέχνη σίγουρα βοηθάει και έχει θεραπευτικό χαρακτήρα, το αν σε κάνει όμως καλύτερο άνθρωπο νομίζω βασίζεται και στον χαρακτήρα του καθενός. Προσωπικά εμένα με βοήθησε να ξεπεράσω μια πολύ δύσκολη περίοδο της ζωής μου το 2016. Με έχει βοηθήσει σίγουρα να ανακαλύψω καλύτερα τον εαυτό μου και να βουτήξω πιο βαθιά μέσα μου και να προσπαθώ να εξελίσσομαι στην καλύτερη version μου. Αυτό δεν έγινε μόνο με την βοήθεια της τέχνης, αλλά και με την ψυχοθεραπεία που κάνω αρκετά χρόνια και ήταν το καλύτερο δώρο που θα μπορούσα να κάνω στον εαυτό μου.
Δεν θυμάμαι να έχω δουλέψει δωρεάν. Σίγουρα στην αρχή ήταν δύσκολο να βρω δουλειές, ειδικά όταν δεν έχεις καμία σχέση με τον καλλιτεχνικό χώρο και ούτε έχεις μεγάλο portfolio να παρουσιάσεις, αλλά το καλό είναι πως άρχισαν να με προσεγγίζουν πελάτες γιατί τους άρεσε η αισθητική μου στα αυτοπορτρέτα και έτσι άρχισα να κλείνω τις πρώτες δουλειές μου. Είναι καθαρά θέμα του κάθε φωτογράφου το αν θα παρέχει τις φωτογραφικές του υπηρεσίες δωρεάν και εξαρτάται και στο επίπεδο που μπορεί να βρίσκεται (ερασιτέχνης π.χ.)
Όσον αφορά όμως τον επαγγελματικό κλάδο θα ήταν καλό να μην παρέχονται δωρεάν υπηρεσίες γιατί οικονομικά επηρεαζόμαστε όλοι από αυτό στο τέλος.
Θα συμβούλευα κάποιον που ξεκινάει τώρα τη φωτογραφία να πειραματιστεί αρκετά ώστε να βρει την κατηγορία (πορτρέτα, documentary, conceptual κλπ) που του ταιριάζει και αν αγαπάει αυτό που κάνει να μην ακούσει κανένα και να το προσπαθήσει. Στην Ελλάδα αν ασχολείσαι με οποιαδήποτε μορφή τέχνης είναι αρκετά δύσκολα τα πράγματα και ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Στην αρχή έκανα και άλλες δουλειές γιατί δεν μπορούσα να βιοποριστώ μόνο από την φωτογραφία. Τώρα έχω φτάσει σε σημείο που μπορώ να βιοποριστώ από την φωτογραφία, αλλά δεν είναι κάτι που συμβαίνει από την μια στιγμή στην άλλη. Θέλει αρκετό χρόνο, υπομονή και επιμονή.
Γενικά δεν βάζω στόχους, κάτι που διδάχθηκα μέσα από την πανδημία. Μπορεί να έχεις ένα πλάνο για τους επόμενους 2-3 μήνες και μέσα σε μερικά λεπτά μπορούν όλα να αλλάξουν. Οπότε απλά συνεχίζω να δουλεύω και κάπως αφήνω τα πράγματα να έρθουν από μόνα τους. Στη ζωή υπάρχουν πολλές δύσκολες στιγμές, αλλά άλλες τόσες καλές και όμορφες και μπορεί τα πράγματα να μην πηγαίνουν όπως τα θέλουμε την δεδομένη στιγμή, αλλά όλα γίνονται για κάποιο λόγο και το επαληθεύω αρκετά συχνά αυτό.
Website: https://foteinizaglara.com/
Instagram: https://www.instagram.com/foteinizaglara/
Facebook: https://www.facebook.com/FoteiniZaglaraPhotography/
