Γράφει η Βάγια Σεραφειμίδου*
Σε λίγες εβδομάδες ξεκινάει η επαναλειτουργία των σχολείων με ομόφωνη έγκριση της αρμόδιας επιτροπής λοιμωξιολόγων. Ποια θα είναι άραγε η στάση των μαθητών και των κηδεμόνων τους στη νέα κατάσταση που θα επικρατήσει στις σχολικές αίθουσες λόγω της πανδημίας; Τι θα γίνει με τις αποστάσεις; Στην τάξη θα φοράνε μάσκα, εκτός τάξης;
Οι μαθητές είναι κατάλληλα ενημερωμένοι και συνειδητοποιημένοι ότι θα πρέπει να τηρήσουν αυστηρά τους κανόνες υγειονομικής ασφάλειας και όλα τα μέτρα και πρωτόκολλα για την αποφυγή διασποράς του ιού; Ή μήπως οι εντυπωσιακές θεωρίες που ακούμε καθημερινά από επίδοξους δήθεν τάχα επιστήμονες και όχι μόνο περί κατασκευασμένου ή ανύπαρκτου ιού, έχουν αποσυντονίσει τη λογική σκέψη μικρών και μεγάλων και αντ’ αυτού είναι έτοιμοι να αποδοκιμάσουν τα μέτρα αψηφώντας κάθε κίνδυνο για όλους τους υπόλοιπους;
Κάποιοι έχουν πιστέψει όλες αυτές τις αντισυστημικές θεωρίες που κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα περί Covid-19 μαζί με εκείνους που τις κατασκευάζουν. Θεωρούν δηλαδή ότι δεν είμαστε ελεύθεροι πολίτες αλλά ελεύθεροι – φυλακισμένοι που οριοθετούν και αδρανοποιούν τη ζωή μας για να την ελέγχουν. Τρέφω την ελπίδα ότι δεν έχουν περάσει στα παιδιά τους αυτές τις ανυπόστατες ιδέες. Θέλω να πιστεύω ότι η σχολική χρόνια θα κυλήσει όσο το δυνατόν πιο ομαλά και αποτελεσματικά με τη συνεργασία και συναίνεση όλων μας. Θέλω επίσης να πιστεύω ότι δε λέμε άλλα επισήμως και άλλα πράττουμε ανεπισήμως.
Επιτέλους, ας ξυπνήσουμε. Ας ανοίξουμε διάπλατα τα μάτια και τα αυτιά μας και ας δώσουμε σημασία μόνο στους ειδικούς επιστήμονες. Οι συνωμοσιολογίες δεν είναι το τείχος προστασίας που θα θωρακίσει και θα προστατέψει την υγεία μας.
Δεν είναι καιρός να αγνοούμε τόσο προκλητικά την πραγματικότητα. Οι μέρες που έρχονται μόνο ευοίωνες δεν είναι. Το θέμα δεν είναι να ελέγχεται ο πολίτης, να αδρανοποιηθεί και τελικά να περιοριστεί από τις δραστηριότητες του μένοντας άπραγος στο σπίτι του. Ούτε βεβαίως, διευκολύνεται η κατάσταση όταν ο πολίτης αντιδράει πεσιμιστικά και ανεύθυνα. Το θέμα είναι να αντιδράσει υπεύθυνα και συνετά γιατί η πανδημία δεν είναι ατομική υπόθεση αλλά κοινωνική ευθύνη όλων μας.
Δε ζούμε σε κοινωνία συνωμοσιολογίας. Αλλά σε κοινωνία που νοσεί. Πρωτίστως, από την πανδημία και ύστερα από όλα τα αλλά. Γιατί δυσκολευόμαστε τόσο πολύ να τη θεραπεύσουμε; Γιατί γινόμαστε αντισυμβατικοί κάθε φορά που πρέπει να υπακούσουμε σε κάτι για το κοινό καλό; Μήπως ως λαός μας χαρακτηρίζει η ημιμάθεια και η εύκολη εξαγωγή συμπερασμάτων;
Γιατί σνομπάρουμε όσους πρεσβεύουν επάξια την επιστήμη έχοντας αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωή τους σε πραγματική έρευνα και μελέτη και υιοθετούμε φαιδρές απόψεις ανεπιτήδευτων; Που είναι ο σεβασμός μας στους ανθρώπους με πληθώρα περγαμηνών;
Ενστερνιζόμαστε με περίσσια άνεση ότι πιο σαθρό μας σερβίρουν ή σερβίρετε με αδικαιολόγητη έπαρση μόνο του, εύκολα πια μέσω κυρίως των social media και σαν έρμαια το υιοθετούμε. Και μόλις ακουστεί μια ισχυρή φωνή που μέσα από τη γνώση και την επιχειρηματολογία προσπαθήσει να αφυπνίσει τη σκέψη μας τη λοιδορούμε.
Οι προσπάθειες κάποιων να παρεμποδίσουν την αλήθεια είναι το λιγότερο φαιδρές. Δυστυχώς, η εσκεμμένη παραπληροφόρηση και συνωμοσιολογία βρίσκεται παντού και όσο αυξάνεται ο αριθμός των κρουσμάτων τόσο θα γιγαντώνεται ο παραλογισμός κάποιων ανθρώπων. Θα πρέπει να είμαστε εντελώς αδαείς ως λαός για μην αντιλαμβανόμαστε ότι αυτή είναι η πραγματική απειλή για τη δημόσια υγεία μας.
Και επανέρχομαι στους μαθητές που επιστρέφουν στη ρουτίνα τους. Θέλω να ελπίζω ότι δεν είναι αίφνης απροετοίμαστοι. Θέλω να πιστεύω ότι έχουν αναπτυγμένη κριτική σκέψη ώστε να συμπεριφερθούν ανάλογα στις σχολικές τους αίθουσες αλλά και έξω από αυτές. Θέλω να πιστεύω ότι θα τηρήσουν τα δέοντα όχι γιατί πρέπει, όχι γιατί είναι κανόνας που τους επιβάλλεται αλλά γιατί η αντίληψη τους είναι πιο ισχυρή από την έκρηξη της συνωμοσιολογίας. Άλλωστε τα παιδιά, καταλαβαίνουν πάντα τι συμβαίνει γύρω τους και πάντα μας δείχνουν το σωστό δρόμο. Εμείς τους δείχνουμε το λάθος δρόμο.
Θέλω να πιστεύω ότι υπάρχουν ακόμη μαθητές που διψούν για γνώση. Θέλω να πιστεύω ότι η πανδημία και οι επιπτώσεις της, δεν θα είναι η δικαιολογία που θα τους αλλάξει προσανατολισμό και κατεύθυνση από τις μαθησιακές τους υποχρεώσεις είτε φορώντας την προστατευτική μάσκα στις σχολικές αίθουσες, είτε όχι. Είτε παρακολουθώντας τα μαθήματα μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας. Επιτέλους, ας επικεντρωθούμε στο δια ταύτα.
*Η κυρία Σεραφειμίδου Βάγια σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και Δημοσιογραφία στο ANT1 MediaLab. Αρθρογραφεί στον ηλεκτρονικό και περιοδικό Τύπο, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα θεμάτων του κοινωνικού και πολιτικού ρεπορτάζ. Παράλληλα, δραστηριοποιείται επαγγελματικά και στο χώρο των δημοσίων σχέσεων και επικοινωνίας.