Φωτογραφία Robert McCabe
Ο καταξιωμένος ζωγράφος Στέφανος Δασκαλάκης απαντάει στις ερωτήσεις της δημοσιογραφικής ομάδας του polismagazino.gr
Ποιες αρχές και αξίες σας εκφράζουν ως καλλιτέχνη και γιατί; Στην ουσία με ρωτάτε κάτι για το οποίο μόνον ο απολογισμός μιας ολόκληρης ζωής θα μπορούσε να δώσει με πληρότητα μια απάντηση. Σίγουρα η μεγαλύτερη ευθύνη του ζωγράφου είναι το να σταθεί με ειλικρίνεια απέναντι στην δική του αίσθηση για τα πράγματα και τον κόσμο. Κάθε έργο είναι αυτή η προσπάθεια να αποδώσεις με ακρίβεια το ύφος και την ένταση της κάθε στιγμής. Και επειδή αυτό είναι αδύνατο να το καταφέρεις με τρόπο επαρκή σ’ ένα έργο, μεταθέτεις κάθε φορά την προσπάθεια στο επόμενο έργο. Και κάθε επόμενο έργο επαναδιαμορφώνει την αισθαντικότητα μας, της δίνει νέες διαστάσεις, οι απαιτήσεις αυξάνονται. Ποτέ δεν θα αποδώσεις με ακρίβεια το αίσθημα που σου δίνει μια θαμπή γυαλάδα πάνω σε ένα πρόσωπο ή σε ένα αντικείμενο, τη σημασία ενός βλέμματος, μιας χειρονομίας… Και αυτή η αδυναμία είναι που μας κινητοποιεί διαρκώς.
λάδι σε πανί, 188Χ166 εκ.
Αρκεί το ταλέντο ως εφόδιο για την επιτυχία ενός ζωγράφου, και ποια χαρακτηριστικά κάνουν για εσάς ένα έργο σημαντικό; Το ταλέντο, που κανείς δεν ξέρει τι σημαίνει ακριβώς, είναι κάτι που σίγουρα βοηθάει. Μερικοί άνθρωποι μοιάζουν να έχουν γεννηθεί με κάποια δεξιότητα και τους βλέπεις να τα καταφέρνουν εύκολα εκεί που άλλοι δυσκολεύονται. Γι’ αυτούς λέμε ότι έχουν ταλέντο.
Το ταλέντο είναι μια καλή βάση, αλλά αν αρκεστείς σ’ αυτό δεν πας πολύ μακριά. Έχω δει ανθρώπους πολύ προικισμένους να τα παρατάνε. Άλλους που ξεκινούν καταπληκτικά, αλλά που απογοητεύουν στην συνέχεια, θύματα της δεξιοτεχνίας τους και της εύκολης επιτυχίας.
Το ταλέντο για να διατηρήσει την λάμψη του και να εξελιχθεί, πρέπει να υποστηριχθεί από επίπονη εργασία. Εκείνο που τελικά αποφασίζει, εκείνο από το οποίο εξαρτάται η τελική έκβαση των πραγμάτων, είναι το τι πιστεύουμε ότι αξίζει, το τι είδους ζωή θέλουμε να κάνουμε, τι στάση ζωής θα κρατήσουμε. Όλα αυτά περνάνε μέσα στην ζωγραφική και διαμορφώνουν το έργο.
Πόσο εύκολο είναι στην σημερινή εποχή ένας νέος ζωγράφος να επιτύχει στο χώρο; Τί τον συμβουλεύετε; Δεν κατέχω την συνταγή της επιτυχίας. Πιστεύω πάντως το να έχουμε πολλές απαιτήσεις από τον εαυτό μας είναι κάποια εγγύηση.
Με ποιο σκεπτικό θα συμβουλεύατε έναν αγοραστή να αποκτήσει ένα πίνακα; Η συμβουλή μου είναι να του αρέσει το έργο που θα πάρει. Ο συλλέκτης ή αυτός που θα αγοράσει δύο τρία έργα για το σπίτι του πρέπει να αγοράζει τα έργα που του αρέσουν. Είναι κάπως σαν τον ίδιο το ζωγράφο. Πρέπει να δίνει λογαριασμό κυρίως στον εαυτό του. Να κάνει ό,τι είναι συνεπές με τον εαυτό του. Βέβαια, επειδή ο εαυτός είναι κάτι το οποίο εξελίσσεται και εκπαιδεύεται, είναι καλό να θέλουμε να μαθαίνουμε και να λαμβάνουμε υπ’ όψιν και τις γνώμες των άλλων. Όμως η τελική απόφαση πρέπει να είναι η προσωπική του καθενός. Δεν πιστεύω στους ειδικούς. Δεν πιστεύω στις καθωσπρέπει συλλογές. Η συλλογή πρέπει να είναι προσωπική υπόθεση του συλλέκτη, του φιλότεχνου.
Πιστεύετε ότι η πανδημία του κορονοϊού θα επηρεάσει γενικά τον πολιτισμό και την αγορά της τέχνης; Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πανδημία μετά από δέκα χρόνια κρίσης θα έχει συνέπειες και θα επηρεάσει αρνητικά. Η τέχνη συνδέεται με την οικονομία. Αυτό είναι γνωστό. Όμως κάθε κρίση μας φέρνει αντιμέτωπους με τον εαυτό μας. Ίσως λοιπόν να γίνουμε λιγότερο επιπόλαιοι… βέβαια οι άνθρωποι ξεχνάμε γρήγορα… πάντως ελπίζω.
Πόσο έχει επηρεάσει η πανδημία του κορονοϊού την καθημερινότητα σας; Μου λείπουν οι φίλοι, οι έξοδοι το βράδυ, οι κουβέντες στις παρέες. Ήταν πολύ ωραία. Και οι εκθέσεις μου λείπουν και τα μουσεία. Ευτυχώς όμως, η ζωγραφική δεν επηρεάζεται ως προς την ίδια τη δουλειά από την καθημερινότητα με τρόπο άμεσο. Έτσι συνεχίζω να ζωγραφίζω όπως και πριν. Βέβαια σταμάτησε να έρχεται όλο αυτό το διάστημα το μοντέλο, αλλά ξαναρχίζουμε σύντομα. Μου λείπουν και όσοι έρχονταν στο εργαστήριο και συζητούσαμε για τα έργα μου. Τα έργα μπορεί να τα κάνεις μόνος αλλά πάντα κάπου απευθύνεσαι. Μαθαίνεις από τις αντιδράσεις των φίλων, των φίλων ζωγράφων, και των φιλοτέχνων. Διαμορφώνεσαι από αυτούς. Οι επισκέψεις λοιπόν στο εργαστήριο είναι μέρος της δουλειάς. Τις νοσταλγώ!
