Σοφία Παπαδοπούλου: “Η συγκεκριμένη σειρά έργων είναι στην ουσία μια σειρά από οπτικές αλληγορίες μέσω των οποίων προσπαθώ να αναγνωρίσω και να αφυπνίσω τον ίδιο μου τον εαυτό, μαζί όμως και να στείλω ένα μήνυμα για την ακινητοποίηση της ανθρώπινης υποκειμενικότητας και την εντός στεγανού πλαισίου ανθρώπινης συνείδησης”

Η διαδικτυακή έκθεση που παρουσιάζεις στο MALOU ART CONSULTING έχει τίτλο «Η Κοινωνία του Θεάματος». Μίλησέ μας για αυτή την ενότητα έργων αλλά και για τον τίτλο της. Ζούμε στην εποχή των εικόνων, όπου όλες οι προβολές τους αντικατοπτρίζουν τις κοινωνικές και πολιτικές σχέσεις των ανθρώπων.
Η ενότητα των έργων διερευνά την ηθική του Θεάματος που διαμορφώνει συμπεριφορές και συνειδήσεις και κατευθύνει τα άτομα σε συγκεκριμένους πολιτικοινωνικούς προσανατολισμούς..
Όσο περισσότερο τείνουμε να αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας εντός των κυρίαρχων εικόνων του θεάματος, τόσο λιγότερο κατανοούμε την δική μας επιθυμία και την ίδια μας την ύπαρξη.
Η συγκεκριμένη σειρά έργων είναι στην ουσία μια σειρά από οπτικές αλληγορίες μέσω των οποίων προσπαθώ να αναγνωρίσω και να αφυπνίσω τον ίδιο μου τον εαυτό, μαζί όμως και να στείλω ένα μήνυμα για την ακινητοποίηση της ανθρώπινης υποκειμενικότητας και την εντός στεγανού πλαισίου ανθρώπινης συνείδησης.
Είναι ένας προβληματισμός για την ελευθερία του πνεύματος και την ανεξαρτησία της σκέψης. Ένας υπαινιγμός για την κοινωνική σχέση των ανθρώπων.

Προσεγγίζοντας την έννοια του θεάματος ταυτίστηκα με τις ιδέες του Γάλλου στοχαστή Guy Louis Debord, ιδρυτικού μέλους της Καταστασιακής Διεθνούς. O τίτλος του βιβλίου/μανιφέστου του Η Κοινωνία του Θεάματος είναι και ο τίτλος της έκθεσής μου.
Ο Guy Debord, επίκαιρος και εύστοχος, αναλύει και καταδικάζει:
Άπασα η ζωή των κοινωνιών στις οποίες κυριαρχούν οι σύγχρονες συνθήκες παραγωγής προαναγγέλλεται ως μια απέραντη συσσώρευση θεαμάτων.
Ό,τι υπήρξε άμεσο βίωμα έχει απομακρυνθεί σε μια παράσταση.

Πώς προσεγγίζεις εννοιολογικά και πώς εικαστικά τον όρο «Θέαμα»; Το Θέαμα παρουσιάζεται από τα ΜΜΕ μέσω της «εικονικής πραγματικότητας» που προβάλλουν και εισχωρεί τόσο βαθιά στις συνειδήσεις που μετατρέπει την κοινωνία σε προσομοίωση.
Η πραγματικότητα αναδύεται μέσα από την παρατήρηση του θεάματος και το θέαμα «είναι» πραγματικό. Κι έτσι ζούμε μέσα σε μία ψευδαίσθηση.
Το θέαμα ως εικόνα συνδέεται με την όραση για την κατανόηση της πραγματικότητας και καταχωρείται στο μυαλό μας ως αλήθεια.
Χωρίς αμφιβολία η εποχή μας τείνει προς την εικόνα, την αναπαραγωγή από το πραγματικό, το αντίγραφο από το πρωτότυπο. Το φαινόμενο από το είναι…

Μέσα από τα έργα μου δημιουργώ αφηγήσεις που συνδέονται με τις μνήμες.
Μία διαδρομή αναζήτησης στο βάθος της ανθρώπινης ψυχής για να αναγνωρίσει τον εαυτό της, μία ερμηνεία του κόσμου σε σχέση με τα γεγονότα που τον συγκροτούν. Το προσωπικό στοιχείο, αναζητά το συλλογικό και αποδίδεται εικαστικά.
Χρησιμοποιώ το κολάζ σαν τεχνική, κατακερματίζω εικόνες, ενώνω ετερόκλητα στοιχεία για να δημιουργήσω μια νέα φόρμα. Είναι ένας κώδικας στοιχείων που ανασυνθέτω και με βοηθάει να μεταπλάσω την ιδέα μου σε ένα εικαστικό έργο.
Δημιουργώ έναν μακρόκοσμο, ο οποίος εμπεριέχει έναν μικρόκοσμο με πολλές αλληγορίες, δαίμονες, περσόνες που μεταλλάσσονται και μεταμορφώνονται για να επιτείνω τη συμβολική δύναμη ενός έργου.
Υπάρχει η ανάγκη μιας υπερφόρτωσης και μιας πολυπλοκότητας η οποία προκύπτει από το πώς αντιλαμβάνομαι τις πληροφορίες τις οποίες δέχομαι. Εξάλλου η ίδια χειρωνακτική εργασία του κολάζ είναι μία διαδικασία που οδηγεί στην λύτρωση και στην ψυχική μου ισορροπία.

Είναι η καλλιτεχνική πράξη στη δική σου συγκεκριμένη περίπτωση πολιτική πράξη;

Για εμένα η τέχνη είναι μία πράξη πολιτική αλλά ταυτόχρονα αυτόνομη, θέτει τους δικούς της όρους. Κάθε ιδέα πίσω από ένα έργο τέχνης γεννιέται από τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες και τους παράγοντες της πραγματικής ζωής και αποσκοπεί στο να περάσει μηνύματα αφύπνισης. Είναι ένας καθρέπτης που μου επιτρέπει να βλέπω μέσα από τον εαυτό μου αυτά που συμβαίνουν γύρω μου. Και παράλληλα είναι μία προσέγγιση κατανόησης και ερμηνείας της πραγματικότητας. Έτσι, στη συγκεκριμένη ενότητα έργων διερευνώ την οικειοποίηση της εικόνας και της λατρείας αυτής – μία εικονολατρία που δίνει έμφαση στο εικονικό, στο ομοίωμα.

Ποια είναι η λειτουργία και ο ρόλος του καλλιτέχνη όταν παίρνει θέση μέσα από την εικαστική δημιουργία;

Ο καλλιτέχνης λειτουργεί αρχικά ως παρατηρητής που έχει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται με τις αισθήσεις του την πραγματικότητα. Είναι αυτός ο οποίος όχι μόνο βλέπει αλλά αισθάνεται γενικά. Η πληροφορία περνάει στο μυαλό, στην ψυχή, αγγίζει τη συνειδητότητά του και παίζει κεντρικό ρόλο στη δουλειά του.
Και η ερμηνεία εξωτερικεύεται στον καμβά με ξεκάθαρο μήνυμα συναισθήματος, μεταφέρεται η ιδέα ενός οράματος με ριζοσπαστικές αλλαγές στην αισθητική και με μία διαφυγή από τα δεσμά του χώρου και του χρόνου.
Το συμπέρασμα είναι πάντα μία έρευνα, μία συνομιλία στις σχέσεις των εννοιών. Μία έκβαση του εγώ που φέρει μέσα του την πληροφορία της δημιουργίας και της ερμηνείας του.
Ένα έργο όμως δεν ολοκληρώνεται ποτέ, εξελίσσεται, μετουσιώνεται. Η εικαστική συνάντηση, συνομιλία με ένα θέμα είναι μια μάχη ατέρμονη που στοιχειώνει τον καλλιτέχνη εφ’ όρου ζωής.

Τελικά τι συμβαίνει στην συνάντηση του έργου με τον θεατή;

Αυτό που επιδιώκει ο καλλιτέχνης είναι να επηρεάσει τον θεατή προτείνοντάς του τρόπους σκέψεις και καλλιεργώντας του ιδέες. Έναν νέο τρόπο να βλέπει τον κόσμο.
Οι ερμηνείες και ο συναισθηματισμός του θεατή απέναντι σε ένα έργο τέχνης έχει πολλαπλές αναγνώσεις και ποικίλλει, ανάλογα με το προσωπικό βίωμα και το πολιτιστικό του περιβάλλον.
Αρκετές φορές ο θεατής ταυτίζεται με το έργο γιατί έχει ανάγκη τη διάσωση του ψυχικού του χώρου με το να τοποθετήσει αυτή την εικόνα που βλέπει ανάμεσα στον ίδιο και στην αβάσταχτη εξωτερική πραγματικότητα.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Σοφία Παπαδοπούλου ανήκει στο νέο αίμα της εικαστικής σκηνής της χώρας μας και είναι ένας άνθρωπος με έντονες ανησυχίες και ενεργητικότητα, που όχι μόνο παρακολουθεί αλλά και συμμετέχει στο εικαστικό γίγνεσθαι με επιμονή και συνέπεια αλλά και με πνεύμα συναδελφικότητας που ξεχωρίζει.
Είναι απόφοιτη της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας.
Παράλληλα παρακολούθησε τα Εργαστήρια Σκηνογραφίας, Φωτογραφίας, Ψηφιδωτού και Γλυπτικής.
Συμμετείχε για ένα εξάμηνο στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Erasmus στη Σχολή Καλών Τεχνών στη Βαρκελώνη.
Έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Η δημιουργική διαδικασία που ακολουθεί αποτελείται κυρίως από στοιχεία προσωπικά και βιωματικά που μαρτυρούν μια πρόθεση ενδοσκόπησης και εσωτερικής αναζήτησης…Η Σοφία εισέρχεται σε έναν διάλογο με τον εαυτό της αναζητώντας μια διαδρομή στο βάθος της ανθρώπινης συνείδησης με σκοπό την αντιμετώπιση του “εγώ”. Διερευνά τις διαπροσωπικές σχέσεις, την έννοια της σχέσης δεσμού, και τα συναισθήματα τα οποία προσπαθεί να συνδυάσει με την συλλογή προσωπικών της εμπειριών.

www.sofia-papadopoulou.com