“Το 2022 θέλω να επικοινωνήσω το έργο μου με τις/τους θεατές όσο περισσότερο γίνεται σε Ελλάδα και εξωτερικό. Με ατομικά και συλλογικά projects. Έχω πολλές ιδέες, ωστόσο η φωτογραφία είναι μαραθώνιος και όχι δρόμος ταχύτητας. Θέλω να υποστηρίξω μέσω δράσεων όσο το δυνατόν περισσότερο τη γυναικεία ταυτότητα και την ενδυνάμωση της γυναικείας φωτογραφικής κοινότητας στον Ελλαδικό χώρο”
Ποια είναι τα συναισθήματά σας για το 2021; Τα συναισθήματα είναι πολλά και αλληλοσυγκρουόμενα. Το 2021 ήταν μια χρονιά αβεβαιότητας, αλλά δε μπορώ να μην αναγνωρίσω ότι επίσης ήταν και δημιουργική και παραγωγική χρονιά για εμένα καλλιτεχνικά. Από την άλλη είδα τον παραλογισμό να “κανονικοποιείται”. Είδα 17 γυναικοκτονίες, είδα βία, είδα το φόβο ζωγραφισμένο στο πρόσωπο των συνανθρώπων μου. Θύμωσα πολύ, το αποτύπωσα στο έργο μου. Ο θυμός είναι ένα πολύ γνώριμο συναίσθημα σε μένα. Θυμός και αμφισβήτηση κυριαρχούν. Από την άλλη είναι δυο συναίσθήματα που πυροδοτούν τη δράση.
Συμφωνείτε με τα νέα μέτρα της κυβέρνησης ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας; Εμπιστεύομαι την επιστήμη, όχι το πολιτικό σύστημα. Υπάρχουν πρωτόκολλα αντιμετώπισης της πανδημίας, τα οποία έχω την εντύπωση ότι δεν εφαρμόστηκαν ποτέ. Έχω την αίσθηση ότι η πανδημία μετατράπηκε σε ιδανική συνθήκη επώασης φασιστικών και αντιδημοκρατικών μεθόδων στο όνομα της δημόσιας υγείας. Οι ίδιοι αριθμοί και οι επίσημες μελέτες πιστοποιούν ότι τα μέτρα δεν ήταν απλώς αναποτελεσματικά αλλά και επικινδύνα. Οι αριθμοί είναι αδυσώπητοι, δεν μπορείς να τα βάλεις με αυτούς. Από πότε ο διχασμός και το να μετατρέπεις ένα λαό σε ένα εχθρικό τοπίο είναι τρόπος πρόληψης; Υπήρχε και υπάρχει μια a la cart αυστηρότητα. Για παράδειγμα πλήρη ελευθερία στις εκκλησίες, τρομεροί περιορισμοί στο χώρο του πολιτισμού. Από ένα σημείο και μετά ως δημιουργός άρχισα να αναρωτιέμαι, ποιος είναι ο πραγματικός εχθρός, ο ιός ή ο πολιτισμός;
Ποιο θα είναι το μέλλον του Πολιτισμού το 2022; Παρατηρώ, μιλάω με καλλιτέχνες και ώρες, ώρες αμφισβηττώ την ίδια την πραγματικότητα. Δε μπορώ να πιστεψω ότι διανύουμε μια εποχή που θυμίζει Μεσαίωνα. Έχουμε ανάγκη το φως, ωστόσο βλέπω το σκοταδισμό να επικρατεί. Το υπουργείο Πολιτισμού που θυμίζει πια Ιερά Εξέταση κλυδωνίζεται από απανωτά σκάνδαλα, θίγοντας την αξιοπιστία και την ακεραιότητα του. Τον Πολιτισμό τον προάγουμε ένα μάτσο τρελοί, ονειροπόλοι και τολμηροί. Πολλοί χρησιμοποιούμε την Τέχνη ως μια μορφή ακτιβισμού, αντίστασης και διαμαρτυρίας απέναντι σε κάθε τι άσχημο και χυδαίο. Κάθε μορφή τέχνης είναι μια εφήμερη νίκη απέναντι σε αυτή τη τόσο νεκρόφιλη εποχή που ζούμε και που βασίζεται στο τσιμέντο, στο καίω και καταστρέφω. Είναι η ίδια η ζωή.
Ως καλλιτέχνης και άνθρωπος του πολιτισμού, τι θα προτείνατε για την επιστροφή στην κανονικότητα; Έχω συνδέσει την κανονικότητα με την παθητικότητα και την αποδοχή κάθε μορφή παραβίασης. Τι είναι άραγε κανονικο; Τι είναι νορμάλ; Καμία ιδέα δε γεννήθηκε, καμία υπέρβαση δεν έγινε σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον κανονικότητας. Θα μου πείτε, η λύση είναι η αναρχία; Σαφέστατα όχι. Το να διαβάζουμε όμως την εποχή μας, να κάνουμε δεύτερη και τρίτη ανάγνωση, να εμβαθύνουμε ίσως είναι μια καλή αρχή. Δεν είναι απαραίτητο όλοι να είμαστε καλλιτέχνες. Ωστόσο το να δημιουργούμε ζωή είναι ένας τρόπος ύπαρξης. Θα πρότεινα λοιπόν μικρές και σταδιακές αλλαγές για να φτάσουμε στις μεγάλες. Θα ξεκινούσα από την εκπαίδευση και τη θετική επιβράβευση. Όχι τη τιμωρία. Επίσης καταναλώνουμε πολύ περισσότερο από ότι παράγουμε. Αυτό είναι κάτι πολύ ανησυχητικό. Τι θα συνέβαινε άραγε αν όλοι ξεκινούσαμε να μην πετάμε τα σκουπίδια μας όπου βρούμε, αν σταματούσαμε να πετάμε τα κατοικίδια μας στο δρόμο και αν φυτέυαμε δέντρα και λουλούδια ακόμη και σε γλάστρες στη βεράντα μας; Όλα αυτά, είναι πολιτισμός.
Κοινωνία, Απομόνωση, Αποξένωση, Βία. Πως θα είναι η επόμενη μέρα; Αν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να αναλάβουμε τις προσωπικές μας ευθύνες από το να τις επιρρίπτουμε στο αδιαμφισβήτητα σαθρό πολιτικό σύστημα και καθεστώς, αν δεν πάψουμε να είμαστε παρελθονολάγνοι, θα συνεχίσουμε την ανθρωποφαγεία. Δεν αρκεί ένα τουιτάρισμα και ένα πόστ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ναι, είναι εργαλεία που αναδεικνύουν γρήγορα την πληροφορία, ωστόσο το 2021 ήταν η χρονιά που καταναλώσαμε τον περισσότερο χρόνο κρατώντας ένα κινητό τηλέφωνο στα χέρια αντί για βιβλίο. Οι λέξεις που προαναφέρατε είναι αποτέλεσμα του ατομισμού. Αν ξεκινούσαμε να δημιουργούμε κοινότητες, μικρές συλλογικότητες πιστεύω ότι όλα σταδιακά θα βελτιωνόντουσαν και το τέρας του ατομισμού θα υποχωρούσε. Είναι δύσκολο όχι όμως και ακατόρθωτο. Εχουμε ανάγκη η μια την άλλη, ο ένας τον άλλον.
Ποια είναι τα καλλιτεχνικά σχέδιά σας για το 2022; Να επικοινωνήσω το έργο μου με τις/τους θεατές όσο περισσότερο γίνεται σε Ελλάδα και εξωτερικό. Με ατομικά και συλλογικά projects. Έχω πολλές ιδέες, ωστόσο η φωτογραφία είναι μαραθώνιος και όχι δρόμος ταχύτητας. Θέλω να υποστηρίξω μέσω δράσεων όσο το δυνατόν περισσότερο τη γυναικεία ταυτότητα και την ενδυνάμωση της γυναικείας φωτογραφικής κοινότητας στον Ελλαδικό χώρο. Να ενοχλήσω όσο το δυνατόν περισσότερο και να προβληματίσω. Νομίζω πως σε μια άλλη ζωή, θα ήμουν μια ενοχλητική αλογόμυγα! Αστειεύομαι!
