Ο Τουρισμός υγείας στην χώρα μας και ειδικότερα ο Ιαματικός τουρισμός τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν σημάδια ανάκαμψης. Το θεσμικό πλαίσιο αλλάξει, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών να προσπαθούν να οργανώνουν την λειτουργία τους σε στέρεες βάσεις.
Είναι γεγονός πως μετά την χρεοκοπία του Ελληνικού κράτους το 2010 ο κλάδος των ιαματικών πηγών δέχθηκε ένα τεράστιο οικονομικό πλήγμα καθώς τα ασφαλιστικά ταμεία περιόρισαν στο ελάχιστο τις χορηγήσεις τους ενώ η μεσαία τάξη, που αποτελούσε και αποτελεί, την κύρια πηγή εισοδήματος για τις ιαματικές πηγές περιόρισε στο ελάχιστο τις επισκέψεις της.
Βέβαια υπήρχαν και τεράστιες δομικές ελλείψεις οι οποίες απέτρεπαν τις επενδύσεις στις εγκαταστάσεις και στο management των πηγών.
Πιο συγκεκριμένα μέχρι πρότινος οι φυσικοί μας πόροι δεν είχαν ταυτότητα, δηλαδή δεν είχαν προχωρήσει οι επίσημες αναγνωρίσεις από το Υπ.Τουρισμού των φυσικών πόρων ως ιαματικών με αποτέλεσμα να υπάρχουν τεράστιες παρανοήσεις σε ζητήματα τρόπου χρήσης των Ιαματικών Φυσικών Πόρων, χημισμού, θεραπευτικών ενδείξεων και αντενδείξεων.
Ακόμη μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν οι επιχειρήσεις εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών να βγάλουν νόμιμη άδεια λειτουργίας με ότι συνεπάγεται αυτό.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι σχεδόν στο σύνολο της χώρας μας υπάρχουν γεωθερμικά πεδία. Σε αυτά τα γεωθερμικά πεδία ξεπηδούν 750 φυσικές αναβλύσεις. Από αυτές τις φυσικές αναβλύσεις έπρεπε να επιλέξουμε κάποιες προκειμένου να τις αξιοποιήσουμε τουριστικά. Σίγουρα δεν μπορούμε, και δεν θέλουμε να τις αξιοποιήσουμε όλες τουριστικά στρεβλώνοντας την αγορά. Οι φυσικοί πόροι μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην ενέργεια, στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και σε πολλά άλλα πεδία οικονομικού ενδιαφέροντος.
Έτσι λοιπόν μετά την πολύ και καλή δουλειά που έγινε τα τελευταία χρόνια έχουν κατατεθεί στο Υπ.Τουρισμού 124 φάκελοι για αναγνώριση των φυσικών πόρων ως ιαματικών. Από αυτούς τους 124 φακέλους που περιέχουν υδρογεωλογικές μελέτες, υγειονομικές εκθέσεις, φυσικοχημικές, μικροβιολογικές, ραδιολογικές αναλύσεις, έχουν εκδοθεί 54 ΦΕΚ αναγνώρισης.
Έχουμε λοιπόν σήμερα έχουμε
-54 αναγνωρίσεις φυσικών πόρων ως Ιαματικών. Έχουν δηλαδή οι πηγές μας ταυτότητα, χημισμό, τρόπο χρήσης, θεραπευτικές ενδείξεις και αντενδείξεις.
-Οι Μονάδες Ιαματικής Θεραπείας και τα Κέντρα Ιαματικού Τουρισμού – Θερμαλισμού, τα παλιά υδροθεραπευτήρια, μπορούν να βγάλουν Ειδικό Σήμα Λειτουργίας. Μέχρι χθες λειτουργούσαν με προσωρινές ετήσιες άδειες. Τώρα ήρθε η ώρα της προσαρμογής με τις προδιαγραφές που ζητάει ο νόμος.
-Έχει δημιουργηθεί ομάδα εργασίας που δουλεύει πάνω στην διανομή των Ιαματικών Φυσικών Πόρων.
-Σήμερα υπάρχει το portal Τουρισμού Υγείας, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τον ΕΟΠΥΥ, στο πρότυπο των άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το μόνο που υπολείπεται είναι μια Υπ. Απόφαση από το Υπ.Υγείας που θα επιτρέψει στον ΕΟΠΥΥ να διαχειριστεί το portal.
-Σήμερα έχει ξεκαθαρίσει το ζήτημα της Ευρωπαϊκής οδηγίας 24/2011 για την διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη και μπορούμε να φέρουμε επισκέπτες από το εξωτερικό. Όλα τρέχουν μέσα από τον ΕΟΠΥΥ που είναι το contact point εφαρμογής της οδηγίας στη χώρα μας.
Εκτός βέβαια από τις υποδομές γίνεται πολύ καλή δουλειά και στο επίπεδο των προσφερόμενων υπηρεσιών, οι οποίες πρέπει να φτάσουν στο επίπεδο των άλλων Ευρωπαϊκών κρατών. Τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει πολύ η συνεργασία μεταξύ του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας με τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Ιστορικών Λουτροπόλεων – European Historic Thermal Towns Association. Το άμεσο μετρήσιμο αποτέλεσμα είναι η άρση της απομόνωσης του Ελληνικού Θερμαλιστικού συστήματος, η άντληση τεχνογνωσίας και η πολυεπίπεδη συνεργασία με στελέχη επιχειρήσεων εκμετάλευσης Ιαματικών πηγών άλλων κρατών που κατάφεραν να έχουν υψηλό επίπεδο παροχής τουριστικών – θερμαλιστικών υπηρεσιών και βιώσιμες επιχειρήσεις.
Σίγουρα θα χρειαστεί να περιμένουμε λίγα χρόνια ακόμη προκειμένου να δούμε και στην χώρα μας πολλές καλές βιώσιμες επιχειρήσεις που προσφέρουν υψηλό επίπεδο θερμαλιστικών – τουριστικών υπηρεσιών, αλλά είναι γεγονός πως οι κανόνες έχουν τεθεί, τα θεμέλια πλέον υπάρχουν, η καλή αρχή έχει γίνει και όπως ξέρουμε εμείς οι Έλληνες η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.
Δανάς Μάρκος
Γενικός Γραμματέας Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας
Μέλος Επιτροπής Προστασίας Ιαματικών Φυσικών Πόρων του Υπ.Τουρισμού
Member of the Executive Council of the European Historic Thermal Towns Association