Παρουσίαση βιβλίου: «Αγνοδίκη η Αθηναία»

Λευκοθέα Μαρία Γκολγκάκη – Δημήτρης Βαρβαρήγος

24 γράμματα εκδόσεις

Η πρώτη γυναίκα ιατρός γυναικολόγος της αρχαιότητας 4ος- 3ος αιώνας π.Χ.

Η πλούσια κληρονομιά της αρχαίας ελληνικής γραμματείας αποτελεί έναν εκλεκτό θησαυρό για όλους μας. Διαβάζοντας κατά καιρούς ιστορίες από το παρελθόν, συναντάμε κάποιες προσωπικότητες που οι γνώσεις και τα οράματα τους ξεπέρασαν την εποχή τους κι έφεραν αλλαγές που οδήγησαν την ανθρωπότητα βήματα μπροστά.

Το γεγονός πως η Αθήνα άπλωσε τη φήμη της στα πέρατα της γης ως η πιο ξακουστή πόλη κράτος στον αρχαίο κόσμο, δεν ήταν τυχαία και οφείλεται σε κάποιες σπουδαίες μορφές που η δράση και η ενεργητικότητα τους άφησε σημαντικό έργο και παρέμειναν σύμβολα στην αιωνιότητα.

Με πίστη σε αυτήν την παράδοση, επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε πρωτόλεια κείμενα που ακολουθούν τους κανόνες και τη δομή της Αριστοφανικής κωμωδίας. Σαφώς και δεν μπορούμε να σταθούμε στο πλευρό των μεγάλων ποιητών μας –άλλωστε κάτι τέτοιο θα ήταν αλαζονεία-έπαρση εκ μέρους μας. Στόχος είναι να διατηρηθεί ζωντανή αυτή η μορφή γραφής, επιτρέποντας στους αναγνώστες να δημιουργήσουν εικόνες τέτοιες ώστε να απολαύσουν μια συνδυασμένη εμπειρία τέρψης και στοχασμού.

Ο συλλογισμός μας πάνω σε θέματα όπως: η εξουσία, η κοινωνική τάξη, και η ανθρώπινη φύση, προσφέρουν πολλαπλά επίπεδα ερμηνείας και συνεισφέρουν στο να εμβαθύνει ο αναγνώστης στην εποχή και στον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας.

Μέσα από τη σατιρική ματιά δίνεται έμφαση στη διαχρονική αξία της κωμωδίας ως εργαλείο κοινωνικής κριτικής.

Η Αγνοδίκη προσωποποιεί μία μορφή η οποία σύμφωνα με τις πηγές, έζησε στα τέλη του 4ου και αρχές του 3ου αιώνα π. Χ. στην Αθήνα. Αν και υπάρχουν αμφιβολίες ως προς τη βεβαιότητα ότι ήταν υπαρκτό πρόσωπο ο ρόλος που της αποδόθηκε, έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς ενέπνευσε διάφορες ομάδες που προσπάθησαν και προσπαθούν ακόμα να προάγουν τον ρόλο της γυναίκας. Για αιώνες, η θέση της στην αρχαία ελληνική κοινωνία υποτιμήθηκε συγκριτικά με εκείνη του άνδρα.

Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο σε αυτό το σημείο να αναλύσουμε το περιεχόμενο του έργου, σε σχέση με τη ζωή και τη δράση της νεαρής αυτής κοπέλας.

Η Αγνοδίκη, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, βασανίζεται βλέποντας πως αδικοχάνονται αθώες ψυχές σε μεγάλο ποσοστό θνησιμότητας. Πολλές εξ αυτών είναι απρόθυμες να ζητήσουν ιατρική βοήθεια, ιδίως σε θέματα γυναικολογίας, λόγω της ντροπής που νιώθουν να εκθέτουν το γυμνό τους σώμα σε άντρα ιατρό.

Η ηρωίδα μας αποφασίζει να πάρει την κατάσταση στα χέρια της. Με τη στήριξη του πατέρα της, ταξιδεύει στην Αλεξάνδρεια για να μαθητεύσει στη σχολή του διάσημου ιατρού, Ηρόφιλου. Μέρος όμως των κοινωνικών περιορισμών που επιβάλλονται στις γυναίκες είναι και η στέρηση δικαιώματος τους να σπουδάζουν Ιατρική. Έτσι, κόβει τα μαλλιά της, αλλάζει όνομα, διώχνει από πάνω της ο,τιδήποτε μαρτυρά τη θηλυκή της φύση, και παριστάνει τον άντρα για να επιτύχει τον σκοπό της. Με το πέρας τριών χρόνων, αποκτά το πτυχίο της και επιστρέφει στην Αθήνα για να ασκήσει το επάγγελμά της Γυναικολόγου-Μαιευτήρος με αξιοπρέπεια και αφοσίωση.

Η Αγνοδίκη αποκαλύπτει το μυστικό της σε μια επίτοκο, η οποία αρχικά διστάζει να δεχθεί τη βοήθειά της καθώς θεωρεί ότι είναι άντρας. Διαπιστώνοντας πλέον το αληθινό της φύλο όλο και περισσότερες ζητούν τις ιατρικές της υπηρεσίες. Οι άνδρες, παρατηρώντας την αυξανόμενη πελατεία της, αρχίζουν να υποψιάζονται ότι οι γυναίκες τους ίσως έχουν ερωτικές σχέσεις μαζί της.

Την παραπέμπουν σε δίκη, κατηγορώντας την για αθέμιτες σχέσεις με τις συζύγους τους. Μοναδικό και ατράνταχτο στοιχείο που συνηγορεί στην απαλλαγή της είναι η αποκάλυψη της πραγματικής της ταυτότητας. Η Αγνοδίκη σηκώνει το ρούχο της και αποκαλύπτεται εν μέσω του κατηγορητηρίου γεγονός που την οδηγεί σε καταδίκη εις θάνατο, αφού όπως φαίνεται έχει παραβιάσει τον νόμο. Σε αυτό το σημείο, γυναίκες από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, εμφανίζονται ως υπερασπίστριες, ανατρέποντας την καταδικαστική αυτή απόφαση. Αθωώνεται πανηγυρικά και γίνεται η αφορμή για αναθεώρηση της νομοθεσίας που ανοίγει τον δρόμο για τις επόμενες γενιές. Η αποκάλυψη της πραγματικής της ταυτότητας και η αθωωτική απόφαση του δικαστηρίου σηματοδοτούν το τέλος μιας εποχής και την αρχή μιας νέας.

Η «Αγνοδίκη η Αθηναία» δεν είναι απλώς μια ιστορία του παρελθόντος, αλλά μια διαρκής υπενθύμιση του αγώνα για την ισότητα και τη δικαιοσύνη σε κάθε εποχή και κοινωνικό στρώμα. Η ιστορία της παραμένει επίκαιρη, πηγή έμπνευσης και ελπίδας για όλες τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν διακρίσεις και περιορισμούς.

Η Αγνοδίκη παρουσιάζεται με έναν σοβαρό και σταθερό χαρακτήρα ως μία γυναίκα που αξίζει να μιμηθεί κανείς, ενώ όλα τα στοιχεία σάτιρας προέρχονται από τους υπόλοιπους χαρακτήρες του έργου: τους θεούς Ήφαιστο και Άρτεμις, τον γιατρό Αρίσταρχο και τη σύζυγό του Αρίστη, τον Πολίτη, τον πατέρα της Αγνοδίκης, μια έγκυο γυναίκα και τη μητέρα της.

Μέσα από τα κωμικά δρώμενα αναδεικνύονται βαθύτερα ζητήματα, όπως οι διαπροσωπικές σχέσεις των δύο φύλων. Η Αγνοδίκη λειτουργεί ως σύμβολο προόδου, ενσαρκώνοντας την ελπίδα για όλες τις γυναίκες που καταπιέζονται από κοινωνικές νόρμες και προκαταλήψεις. Ως φάρος φωτός και ελπίδας ο βίος της είναι υπενθύμιση ότι ο αγώνας για την ισότητα δεν ανήκει στο παρελθόν αλλά συνεχίζεται και σήμερα, σε πολλές γωνιές του κόσμου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η Λευκοθέα Μαρία Γκολγκάκη είναι συγγραφέας και εκπαιδευτικός. Έχει λάβει μέρος σε τέσσερις συλλογικές δουλειές στο εξωτερικό με ποιήματά της στα αγγλικά, από τις «Scars Publications», και τα βρετανικά λογοτεχνικά περιοδικά «The Poet» και «Adelaide Literary Magazine». Εκτός από ποιήματα, διηγήματα και άρθρα της εμφανίζονται σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες σε Αμερική, Αγγλία, Σκωτία και Ιρλανδία, όπως τα Bright Flash Literary Review, Flash Fiction North, Uppagus, Litbreak Magazine, Aphelion, Eskimo pie, Mediterranean Poetry, Twist&Twain, Academy of The Heart and Mind, The Sentinel και Tri-town Tribune.

Στη χώρα μας, αρθρογραφεί σε περιοδικά και ηλεκτρονικά μέσα. Από τις εκδόσεις Υδροπλάνο έχουν εκδοθεί δύο παιδικά της βιβλία με τίτλους: «Μα τι Φαντάστηκες» και «Μαθαίνω να προστατεύω τον εαυτό μου».

Από τις εκδόσεις 24γράμματα, το βιβλίο με τίτλο «Αγγλικά για Πανελλήνιες». Στο θέατρο έχει διασκευάσει την Άλκηστη του Ευριπίδη, με τίτλο «Άλκηστις», εκδόσεις 24γράμματα. Το 2024 ανέβηκε στη σκηνή από τη θεατρική ομάδα Άγερσις.

Facebook: maria golgaki

Email: [email protected]

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Δημήτρης Βαρβαρήγος, έχει γράψει συνολικά 28 βιβλία. 16 μυθιστορήματα ενηλίκων και 12 παιδικά. Το βιβλίο «Υπατία» παρουσιάστηκε στην κεντρική αίθουσα της βιβλιοθήκης στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 2007. Γυρίστηκε ταινία με τον τίτλο “Agora” Ισπανική παραγωγή 2009. Τελευταία του μυθιστορήματα είναι: «Πίστη και Περηφάνια» «Μεθοδολογία Δημιουργικής γραφής» «Λιπεσάνορες Κραυγές γυναικών» «Σχεδόν γυναίκα» «Ιδανικό αόριστο» «Παράτα με» μυθιστορήματα από 24 γράμματα εκδόσεις.

Ραδιοφωνικός παραγωγός στην εκπομπή «Εγώ κι Εσείς», στο Greek Radio and news Florida.  Μέλος της Εταιρίας Συγγραφέων 

facebook: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΡΒΑΡΗΓΟΣ

Email:  [email protected]