Γράφει ο Στέλιος Καλαθάς Ηθοποιός, Σκηνοθέτης [email protected] www.facebook.com/theatro33 synaisthimatikhdialektikh.com
Σ’ αυτή τη νησίδα, οχυρό από την αρχαιότητα, βρέθηκα προσκυνητής να δω κατάματα την ιστορία μας αλλά και να προσκυνήσω τον τάφο της Δέσποινας Αχλαδιώτη.
Την αποκαλούσαν «Κυρά της Ρω» για τη δύναμη του πατριωτισμού της όπου επί 40 χρόνια κάθε πρωί ύψωνε την Ελληνική σημαία και σε κάθε Δύση έκανε την υποστολή της έτσι ώστε να υπενθυμίζει στους Τούρκους που βρίσκονται απέναντι σε απόσταση αναπνοής, την Ελληνικότητα του νησιού.
H Kυρά Δέσποινα έζησε μια ζωή γεμάτη δυσκολίες στο ξερονήσι. Ο άντρας της αρρώστησε βαριά ,αυτή μόνη όπως ήταν μαζί του, άναψε μεγάλες φωτιές για να τις δούν οι ψαράδες απο το Καστελόριζο και να πάνε για να τον μεταφέρουν. Δεν της είδαν όμως και αυτή μέσα στην απελπισία της, τον βάζει μέσα στην νύχτα στη μικρή τους βάρκα και με κουπιά, παλεύοντας με τα κύματα, προσπαθούσε να τον πάει μόνη της. Ο άντρας της πέθανε μέσα στην βάρκα. Μετά τον θάνατο του επιστρέφει μαζί με την τυφλή μητέρα της στην Ρω και συνεχίζει να υψώνει την γαλανόλευκη.
Η μητέρα της σε μια προσπάθειά της να πιάσει μια κατσίκα που χάθηκε, τυφλή όπως ήταν, έπεσε σε μια χαράδρα. Ακόμα και στην διάρκεια του μεγάλου βομβαρδισμού απο τα Γερμανικά αεροπλάνα όπου όλοι οι κάτοικοι απο το Καστελόριζο έφυγαν, Η κυρά της Ρω όχι μόνο έμεινε άλλα δεν σταμάτησε να ανεμίζει την σημαία της. Μια σημαία που μόνη είχε φτιάξει απο ένα λευκό σεντόνι και λίγο γαλάζιο πανί.
Βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών (1975), το Πολεμικό Ναυτικό, τη Βουλή των Ελλήνων, το Δήμο Ρόδου, την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και άλλους φορείς. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έστειλε ναυτικό άγημα και αντιπροσωπεία του ΓΕΝ στο Καστελόριζο όπου, στις 23 Νοεμβρίου 1975, της απένειμε το μετάλλιο για την πολεμική περίοδο 1941-1944 για τις «προσφερθείσες εθνικές υπηρεσίες της», όπως ανέφερε η απόφαση του Υπουργού Άμυνας.
Απεβίωσε σε ηλικία 92 ετών, σε νοσοκομείο της Ρόδου, στις 13 Μαΐου του 1982. Η κηδεία της έγινε δημοσία δαπάνη στο Καστελλόριζο, και η σορός της μεταφέρθηκε στη Ρω και ετάφη όπως επιθυμούσε κάτω από τον ιστό όπου ύψωνε τη σημαία.
Όπως είχε πει η ίδια: «Τα ξερονήσια του Καστελόριζου και της Ρω τα αγαπώ. Έμεινα μόνη μου το 1943 στο Καστελόριζο με την τυφλή μου μάνα, όταν έφευγαν όλοι οι κάτοικοι του νησιού στη Μέση Ανατολή και στην Κύπρο. Με την ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για την Ελλάδα βαθιά ριζωμένη μέσα μου πέρασα όλες τις κακουχίες. Βέβαια η ζωή στη Ρω δεν είναι και τόσο ευχάριστη, αλλά νιώθεις πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις Τούρκικες ακτές. Την ελληνική σημαία θέλω να μου τη βάλουν στον τάφο μου»….
Σήμερα φαντάροι συνεχίζουν το συμβολικό έργο της και ήταν πραγματικά συγκινητική η στιγμή που περνώντας με το καραβάκι για να μπούμε στο μικρό λιμάνι του νησιού αντικρίσαμε τη γαλανόλευκη να ανεμίζει στην κορυφή και να μας υποδέχεται όπως τότε που η “Κυρά της Ρωμιοσύνης” με πάθος ανέμιζε την Ελληνική της περηφάνεια.