Ο Μενέλαος Τζαβέλλας, Σκηνοθέτης, Γενικός Γραμματέας Ιδρύματος Πολιτισμού Νομού Ηλείας ΚΑΛΛΙΑΦΕΙΑ, τοποθετείται στο polismagazino.gr για το lockdown, τον πολιτισμό, το φόβο, την απώλεια, την υποχρεωτική μάσκα και το άγνωστο αύριο.
Η πανδημία “σκοτώνει” τον πολιτισμο. Δε γίνεται να μην υπάρχει Θέατρο, Μουσική, Χορός. Η πολιτεία θα βρει το τρόπο, όπως βρήκε και για όλα τα άλλα. Αυτό που ζούμε είναι πρωτόγνωρο χρειάζεται χρόνος για να λυθούν τα προβλήματα.
Τοπικά Lockdown: Αναγκαία ή όχι; Covid-19. Ένας ιός που έχει στην κυριολεξία φέρει τα πάνω κάτω στις ζωές των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Μπορεί η ελληνική κυβέρνηση και οι Έλληνες επιστήμονες να διαχειρίστηκαν την πανδημία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τα κρούσματα και οι θάνατοι στη χώρα μας να μειώθηκαν σημαντικά, όμως τίποτα δεν έχει ακόμα τελειώσει.
Από τότε που άρχισε το lockdown συζητούσαμε όλοι πότε θα αρθούν τα μέτρα. Και είχαμε επανειλημμένα πει ότι τα μέτρα θα αρχίσουν να αίρονται σταδιακά, με την προοπτική, αν τυχόν η άρση αυτή έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση των κρουσμάτων, να επαναφέρονται. Αυτό το on – off, που γίνεται πάντοτε και γινόταν και είχε σχεδιαστεί εξαρχής. Τώρα είμαστε στη φάση λοιπόν που πιθανόν να χρειαστεί να επαναφέρουμε τα περιοριστικά μέτρα ή να εντατικοποιήσουμε μερικά μέτρα τα οποία είχαν χαλαρώσει. Μην ξεχνάτε ότι το μόνο που έχει μέχρι στιγμής αποδώσει αποδεδειγμένα είναι η τήρηση των αποστάσεων. Όλα τα άλλα είναι για να τα συζητάμε: εμβόλια, θεραπείες κλπ. Άρα, λοιπόν, εκεί πρέπει να εστιάσουμε, στις αποστάσεις οι οποίες δεν τηρούνται και δευτερευόντως στη χρήση μάσκας, το πλύσιμο των χεριών και όλα τα άλλα. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση είναι αναγκαία, η επαναφορά περιοριστικών μέτρων και η εντατικοποίηση των ήδη υπαρχόντων. Τα τοπικά Lockdaown εάν τηρούνται μπορεί να είναι βοηθητικά στο να μειωθούν τα κρούσματα.
Πολιτισμός: στη χώρα που γεννήθηκε ποιο είναι το μέλλον του; Πάνω στον αφρό των θεατρικών μας ημερών, τα τελευταία χρόνια βλέπει κανείς μια ένταση, μια δημιουργική κινητικότητα, από κάτω όμως καιροφυλακτεί μια βουβή και αδυσώπητη εξίσωση: το θεατρικό μέλλον αυτής της χώρας θα παιχτεί εκεί που παίζεται και το πολιτικό της μέλλον. Στην παιδεία.
Παρά την τεράστια κρίση και τις ανυπέρβλητες οικονομικές δυσκολίες, «ο Ελλην θεατής» παραμένει στο ύψος των περιστάσεων. Εξακολουθεί να πηγαίνει στο θέατρο. Επειδή το Θέατρο δεν είναι μόνο θέαμα. Ούτε ήταν ποτέ. Είναι πάνω απ’ όλα – εθνικό προϊόν. Είναι δημόσιο σχολείο γλώσσας, μνήμης και ζωντανών συναισθημάτων. Η νεότερη γενιά του θεάτρου πρέπει και μπορεί να αλλάξει πολλά….
Η πανδημία “σκοτώνει” τον πολιτισμο δεν γίνεται να μην υπάρχει ΘΕΑΤΡΟ, μουσική, χορός. Η πολιτεία θα βρει το τρόπο, όπως βρήκε και για όλα τα άλλα. Αυτό που ζούμε είναι πρωτόγνωρο χρειάζεται χρονος για να λυθούν τα προβληματα.
Αγκαλιάζω: μία λέξη ή κάτι πιο σημαντικό σήμερα; Αγκαλιά. Μία λέξη απλή με μεγάλη ουσία. Προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «ἀγκάλη» η οποία ουσιαστικά αναφέρεται στον λυγισμένο βραχίονα, στην κίνηση εκείνη που κάνεις όταν ετοιμάζεσαι να κρατήσεις κάτι ή κάποιον σφιχτά επάνω σου, λυγίζοντας τα δυο σου χέρια. Υπάρχουν πολλά είδη αγκαλιάς πέρα από την ερωτική. Από την αδελφική στη μητρική και από τη φιλική σε εκείνη που θα κάνεις στο αγαπημένο σου κατοικίδιο, εκείνο το πλάσμα που σου κρατά συντροφιά κάθε βραδύ. Στην εποχή της πανδημίας, το τρίπτυχο απόσταση, μάσκα, αντισηπτικό, έβαλε «φρένο» στα φιλιά και τις αγκαλιές. Χάθηκε η αγκαλιά της μάνας, το χάδι του παππού ακόμη και η τυπική χειραψία, μεταλλάχθηκε για λόγους υγείας.
Φόβος – Απώλεια: υπάρχουν ως σκέψεις στην καθημερινότητά σας; Αποδέξου το φόβο! Κατ’αρχάς, μην ντρέπεσαι αν νιώθεις φόβο λόγω της κατάστασης. Είναι απόλυτα φυσιολογικός. Μην κρίνεις και κατακρίνεις τον εαυτό σου. Αποδέξου το συναίσθημα του φόβου. Αγκάλιασε το. Αποδέξου τον εαυτό σου και όταν φοβάται και όταν κατακλύζεται από αρνητικά συναισθήματα! Παρατήρησε τις σκέψεις σου. Μην τις κρίνεις, μην τις αναλύεις. Απλά παρατήρησε τες! Μάθε όμως να διαχειρίζεσαι τον φόβο… Διώξε τον φόβο!
Μάσκα: ήρθε για να μείνει; Η μάσκα ήρθε για να μείνει και ήδη έχει ενταχθεί στη ρουτίνα μας ενώ θα συνοδεύεται από όλο και πιο σύνθετα κριτήρια (ιατρικά, αισθητικά, τεχνικά κ.λπ.) τα οποία θα μαρτυρούν πρώτον τη σχέση μας με τον νόμο και δεύτερον την ταξική μας καταγωγή. Η μάσκα μπήκε στην καθημερινότητα των Ασιατών από τον προηγούμενο αιώνα, αλλά στη Δύση αυτό δεν συνέβη, οπότε η χρήση της σήμερα σε Ευρώπη και Αμερική αποτελεί μάλλον μία τελείως νέα εμπειρία! Σήμερα, την εποχή του covid 19, «Οι μάσκες σώζουν ζωές» καθώς αποτελούν το πιο σημαντικό όπλο για την αποφυγή της μετάδοσης του ιού. Η χρήση μάσκας προσώπου είναι απαραίτητη και επιστημονικά τεκμηριωμένη. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η μάσκα στην Ελλάδα θα εξακολουθήσει να χρησιμοποιείται ευρέως ακόμα και μετά τον covid 19. Γιατί στο μέλλον, λόγω της μεγάλης κινητικότητας των πληθυσμών στον πλανήτη, πάντα θα υπάρχει ένας ιός από τον οποίο θα πρέπει να προστατευτούμε.
Καλλιτέχνης: “υπάρχει ελπίς” επιβίωσης για το αύριο; Κι επειδή υπάρχει μια ερώτηση εδώ, που δεν έχουμε καταφέρει ακόμα να απαντήσουμε ικανοποιητικά –Μπορεί ένας καλλιτέχνης να ζήσει μόνο από την τέχνη του στην Ελλάδα; Δεν είναι πολύ εύκολο στην Ελλάδα κάποιος να βιοποριστεί από την τέχνη του μόνο. Θα πρέπει λοιπόν να κάνεις κι άλλα πράγματα παράλληλα. Η συμβουλή μου προς οποιονδήποτε καλλιτέχνη είναι να μη σταματήσει ποτέ την προσπάθεια για κάθε τι δημιουργικό, να μη σταματήσει να εκφράζεται μέσω της τέχνης του, να μη σταματήσει να παθιάζεται και να αγαπάει αυτό που κάνει. Γιατί όταν ο καλλιτέχνης κάνει αυτό που αγαπάει, η δημιουργία του είναι μαγική. Και τα συναισθήματα, η δουλειά και το πάθος που θα περιέχονται μέσα στην τέχνη του αργά η γρήγορα θα αναγνωριστούν και θα ανταμειφθούν… Πάντα υπάρχει Ελπίδα στην Ζωή μας και πρέπει να ρισκάρουμε και να αρπάζουμε την ζωή γιατί δεύτερη φορά δεν έχει !
Μουσεία, Gallery, Θέατρα, Μουσικές Σκηνές: Ανοιχτά, κλειστά, με λίγα άτομα ή με κανονική λειτουργία; Τι προτείνετε; Τα μέτρα είναι μεταβαλλόμενα και αλλάζουν ή μένουν σταθερά ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα. Αυτό που μένει να δούμε είναι ποιες επιχειρήσεις θα μπορέσουν να λειτουργήσουν με τα ισχύοντα μέτρα, δηλαδή με 30% πληρότητα στα θέατρα, σινεμά και συναυλίες
Η πολιτεία πρέπει να βρει τρόπους να βοηθήσει με κάποιο πρόγραμμα, υποστηρικτικό και αναγκαίο στους καιρούς που θα έλθουν. Οχι σαν ελεημοσύνη, μα σαν στήριξη ενός κλάδου που θα περάσει περίοδο απελπιστικής κρίσης. Και ας σκεφτούμε και εμεις οι ίδιοι οι καλλιτέχνες τι θα κάνουμε. Το Θεατρο δεν θελει Μνημόσυνα–Κόλλυβα θελει πραξεις !!!!!!!!!!! Οι καλλιτέχνες οφείλουν, να ειναι ενωμένοι γιατι χωρίς το φως τους, δεν μπορεί να υπάρξει πολιτισμός!!
Ποιο είναι το δικό σας αντίδοτο στο άγνωστο αύριο; Αν μελετήσει κανείς προσεκτικά ομηρικούς στίχους, μάλλον θα ξεχωρίσει εκείνον που υποστηρίζει πως «ο θαρραλέος άνθρωπος σε κάθε πράξη πιο καλά προκόβει». Ισως επειδή το θάρρος και η ψυχραιμία δεν έπαψαν ποτέ να είναι «αντίδοτο» στην ανακατωσούρα ή στους φόβους που προκαλούν οι περιστάσεις. Κυρίως, στη δική μας γωνιά του χάρτη, όπου ο κοινός νους έχει συνταιριάξει με τη θέληση, μεγαλουργεί συχνά το φιλότιμο και περισσεύει η συμπόνια για τους αδικημένους της μοίρας και τις βασανισμένες υπάρξεις. Αρκεί να μην μπαίνει στο περιθώριο η πρόβλεψη, που κληροδότησε στους θνητούς ο μυθικός Τιτάνας Προμηθέας και μπορεί να γίνει «όπλο» για την αντιμετώπιση του κακού…
Ένα μήνυμά σας για τους αναγνώστες του polismagazino.gr; Θα προσπαθήσω λοιπόν φέρνοντας παράδειγμα τη δική μου ζωή, να στείλω ένα μήνυμα σε εκείνους που χωρίς καμιά δεύτερη σκέψη καταστρέφουν όνειρα, ελπίδες και ζωές και να τους θυμήσω πως πίσω από κάθε στοχο κρύβεται μια ανθρώπινη ιστορία άλλοτε ευκολότερη και άλλοτε πολύ δύσκολη. Να Χαμογελαμε στην Ζωή και να ξερουμε πως η Ζωή μας είναι μια βόλτα ανάλογα με τι τρόπο θέλουμε εμείς να πάμε αυτό το ταξίδι…
