Συνέντευξη της φωτογράφου Μανιάννας Τσερκέζου
στον Ανδρέα Κατσικούδη για το polismagazino.gr
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα. Έχω σπουδάσει διακόσμηση εσωτερικού και εξωτερικού χώρου καθώς και αρχιτεκτονικό σχέδιο στην Σχολή Δοξιάδη. Ασχολήθηκα λίγα χρόνια με αυτό το αντικείμενο, αλλά αργότερα με κέρδισαν οι γραφικές τέχνες. Έκανα επεξεργασία εικόνας, σελιδοποίηση και μοντάζ την εποχή που το μοντάζ γινόταν σε ρετουσέρες με το χέρι. Αργότερα έκανα την δική μου εταιρία με εκδόσεις και διαφημίσεις.
Πάντα φωτογράφιζα. Είχα μια Pentax (με φιλμ φυσικά), για να φωτογραφίζω τα ταξίδια μου – πάντα έκανα πολλά – αλλά και τα παιδιά μου. Την περίοδο των εκδόσεων ξεκίνησα πιο επαγγελματικά τη φωτογραφία για τις ανάγκες του περιοδικού. Αργότερα άφησα το περιοδικό γιατί είμαι ένας άνθρωπος που όταν «κατακτήσω» ένα χώρο, αρχίζω να τον βαριέμαι. Έτσι αλλάζω κατεύθυνση και αυτό μου συμβαίνει συνήθως κάθε 7 χρόνια – είναι αυτό που λέμε 7 χρόνια φαγούρα.
Η προτελευταία επαγγελματική ασχολία ήταν με την τέχνη γενικότερα. Άνοιξα μία γκαλερί στην Γλυφάδα που κράτησε μερικά χρόνια. Λίγο πριν την κρίση, το 2007, έδωσα την επιχείρηση και αποφάσισα ότι ήρθε η ώρα πλέον να ασχοληθώ σοβαρά με τη φωτογραφία και έτσι γράφτηκα στην σχολή LEICA ACADEMY. 2ετής φοίτηση τότε και 5 ώρες την ημέρα. Ήμουν η μεγαλύτερη μαθήτρια αλλά το λάτρεψα, ίσως γιατί μου αρέσει να είμαι μαθήτρια, και μάλλον αυτός είναι ο λόγος που από τότε έχω παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια εξειδίκευσης, όπως αρχιτεκτονική φωτογραφία, καλλιτεχνικό ρεπορτάζ και όλα τα είδη φωτογράφισης.
Δεν μπορώ να πω ότι έχω ιδιαίτερη αδυναμία σε κάποιον φωτογράφο. Υπάρχουν παλαιότεροι και νεότεροι φωτογράφοι με πολύ ενδιαφέρον και προσπαθώ να κρατάω από όλους κάτι, αλλά σε γενικές γραμμές το επαναλαμβανόμενο στιλ που έχουν οι περισσότεροι φωτογράφοι με κουράζει και έτσι ψάχνω πάντα για κάτι άλλο. Η σχολή που φοίτησα, τα πολλά σεμινάρια και όλοι αυτοί οι δάσκαλοι που είχα κατά καιρούς σίγουρα με βοήθησαν να βελτιώσω το φωτογραφικό μου επίπεδο.
Η σχέση μου με την φωτογραφία δεν είναι απλά ερωτική, γιατί ο έρωτας σε μένα κρατάει, αν κρίνω από το παρελθόν μου, το πολύ 7 χρόνια και εδώ έχω σπάσει κάθε ρεκόρ – επομένως μιλάμε για βαθιά αγάπη. Σκέψου πόσα χρόνια δεν έχω ασχοληθεί με τίποτα από τις προηγούμενες ασχολίες μου. Ασχολίες επίσης καλλιτεχνικές και με απόλυτη σχέση με την φωτογραφία. Ότι έκανα είχε έστω έμμεση σχέση με τη φωτογραφία. Για παράδειγμα το σχέδιο είναι εικόνα, ενώ και η διακόσμηση έχει και σχέδιο(εικόνα δηλαδή) και καλή γνώση του χρώματος. Επομένως το παρελθόν μου σίγουρα έχει επηρεάσει το παρόν μου.
Έχω πάρει μέρος σε μερικές ομαδικές εκθέσεις και αυτό μετά από παρότρυνση, ίσως γιατί υπάρχουν τόσοι πολλοί φωτογράφοι και σπανίως βλέπω κάτι διαφορετικό. Αισθάνομαι ότι δεν έχω να πω τίποτα καινούργιο. Ούτε μέρος σε διαγωνισμούς παίρνω, γιατί διατηρώ τις επιφυλάξεις μου για το πόσο αμερόληπτοι είναι, άσε που έχουν γίνει επιχείρηση και δεν με ενδιαφέρει να πληρώνω για να κυνηγήσω ένα τίτλο. Για μένα η μεγαλύτερη επιβράβευση είναι ο πελάτης που θα μείνει ευχαριστημένος από τη δουλειά μου και θα με συστήσει σε γνωστούς του. Με την φωτογραφία ασχολούμαι περισσότερο ερασιτεχνικά και λιγότερο επαγγελματικά και εφόσον πρόκειται για θέμα που με ενδιαφέρει. Δεν ζω από την φωτογραφία οπότε θεωρώ τον εαυτό μου ερασιτέχνη.
Από που παίρνω έμπνευση για την φωτογραφία; Μα όλα είναι μία εικόνα. Όπου και αν κοιτάξω: οι άνθρωποι που μιλάνε ή στέκονται ακίνητοι, ένα ζωάκι που λιάζεται, τα παιδιά, η ζωή μας όλη… είναι χιλιάδες εικόνες αρκεί να μάθεις να βλέπεις – άλλωστε αυτό μας μαθαίνει η φωτογραφία: να βλέπουμε! Μπορώ να πω ότι αυτό ακριβώς είναι το σπουδαιότερο που με έχει διδάξει η φωτογραφία: ΝΑ ΒΛΕΠΩ!
Ο εξοπλισμός είναι σημαντικός. Αν θέλεις να κάνεις συγκεκριμένα πράγματα δεν μπορείς να τα κάνεις με μία compact μηχανή που βγάζει αυτόματα και το μόνο που ορίζεις στην ουσία είναι το κάδρο. Όμως όταν αγαπάς την φωτογραφία καλό είναι να έχεις μία μηχανή,όποια μπορείς να έχεις, αρκεί να φωτογραφίζεις αν αυτό σε κάνει χαρούμενο. Όποιος αγαπάει την φωτογραφία πραγματικά με δουλειά και μελέτη, να βλέπει άλλους φωτογράφους, να παίρνει πληροφορίες από το ίντερνετ και γενικότερα να προσπαθεί, μπορεί να μάθει πολλά και να γίνει ένας καλός φωτογράφος – ακόμα και αν δεν έχει ιδιαίτερο ταλέντο.
Η οικογένειά μου με αγαπάει και με υποστηρίζει σε ό,τι και αν αποφασίσω να κάνω σε σχέση με τη φωτογραφία. Άσε που τους αρέσει πολύ γιατί έχουν ένα φωτογράφο για ότι χρειαστούν.
Μου αρέσει σε ό,τι φωτογραφίζω να υπάρχει άνθρωπος. Γι’ αυτό μου αρέσουν τα πορτραίτα, ο δρόμος, το καλλιτεχνικό και πολιτικό ρεπορτάζ και φυσικά η ταξιδιωτική φωτογραφία, στην οποία δίνω έμφαση κυρίως στους ανθρώπους και λιγότερο στο τοπίο.
Για μένα η φωτογραφία γίνεται τέχνη όταν βλέπεις μια εικόνα, ας πούμε ένα άδειο δωμάτιο, με ένα γερμένο κάδρο, μια καρέκλα πεταμένη και νιώθεις την αγωνία και την εγκατάλειψη του χώρου – ακόμα και μπορεί να νιώσεις τον ήχο στα αυτιά σου ή τον λυγμό ή την χαρά ενός ανθρώπου. Τότε ναι έχεις κάνει τέχνη… Με λίγα λόγια το συναίσθημα που εισπράττεις από μια εικόνα, αυτό την κάνει τέχνη. Όλα τα άλλα είναι απλώς ωραίες εικόνες. Αυτό είναι το όνειρό μου: οι φωτογραφίες μου να αγγίζουν τον θεατή και να μένει μπροστά από την εικόνα που έχω δημιουργήσει και να ζει μαζί της λίγα λεπτά από τον χρόνο του.
