Πολιτισμός και Μουσική Παιδεία.
Θεωρώ πως η Τέχνη, είναι η αρμονική συνύπαρξη πολλών στοιχείων, που στα χέρια του καλλιτέχνη, γεννούν ένα καινούργιο, πρωτότυπο έργο. Δημιουργούν μια νέα ύπαρξη, που απευθύνεται στον άνθρωπο και στην κοινωνία με την αυτοτέλεια και την μοναδικότητα της, Γι’ αυτό η Τέχνη, αποτελεί και τον πυρήνα του πολιτισμού των λαών.
Ένα απ’ τα βασικότερα προβλήματα των νέων ανθρώπων στην πατρίδα μας, είναι η έλλειψη Πολιτιστικής Παιδείας. Η Μουσική Παιδεία όπως και η κάθε καλλιτεχνική έκφραση, είναι από τα βασικά υλικά του Πολιτισμού, που οδηγεί στην πνευματική και ψυχική ολοκλήρωση του ατόμου.
Εκτός όμως από την μάθηση, την εκπαίδευση, αυτή που επίσης έχει άμεση και καθοριστική επιρροή στην εξέλιξη της Τέχνης και του Πολιτισμού, με μια σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης, είναι η κοινωνία, οι κοινωνικές σχέσεις και η γενεσιουργός αιτία τους. Αυτή η αιτία που διαμορφώνει ήθη, έθιμα, αξίες και προκαταλήψεις.
Στον σύγχρονο κόσμο, εφαρμόστηκε δυστυχώς η πρακτική της εύπεπτης και μαζικής παραγωγής, μετατρέποντας την Τέχνη σε εμπόρευμα καταναλωτικής αξιοκρατίας και αξιολόγησης. Με αυτό τον τρόπο, αποδυνάμωσαν την ιδιαιτερότητα και την καλλιέργεια της δημιουργικής ανησυχίας του ατόμου, κάνοντας αυτοσκοπό την ομοιότητα και την προσομοίωση της τέχνης με την κοινωνική ανώδυνη κολακεία και την εν ολίγοις εμπορική επιτυχία και καταξίωση. Με αυτόν τον τρόπο καταφέρνουν και απαξιώνουν την Τέχνη και τον ρόλο της, χρήζοντας την ακόλουθο κι όχι πρωτοπόρο των εξελίξεων και παράλληλα αφαιρούν απ’ την κοινωνία και τον λαϊκό μας πολιτισμό, ένα απ’ τα ισχυρότερα εφόδια, για την πορεία της προς το μέλλον.
Η μουσική ενώνει τους λαούς και τους πολιτισμούς;
Μα η πηγή της κάθε έμπνευσης, είναι πανανθρώπινη. Δεν ξεχωρίζει λαούς, αλλά συναισθήματα, Δεν ξεχωρίζει χρώμα, καταγωγή, δεν έχει σύνορα. Αυτό που διαμορφώνει τις ιδιαιτερότητες κάθε πολιτισμού, εκτός από τη γλώσσα και τα έθιμα, είναι οι κοινωνικές, οικονομικές, αλλά και γεωφυσικές συνθήκες. Αλλά κι αυτά μπαίνουν στο παιχνίδι των συναισθημάτων. Έτσι ο Έλληνας νέος θα χορέψει ένα ροκ τραγούδι η θα επηρεαστεί απ’ αυτό. Ιδιαίτερα στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης, της πληροφόρησης και της τεχνολογίας, τα όποια αχνά σύνορα έχουν κι αυτά εξαφανιστεί. Αυτό φυσικά δεν έχει μόνο τις καλές πλευρές, αφού έρχονται “μόδες” και ρεύματα που αλληλεπιδρούν στην Τέχνη, αλλά μαζί τους έρχονται και κατευθυνόμενες συλλογικές πρακτικές, όπως αυτή που σε οδηγεί να ενδιαφέρεσαι περισσότερο για το “μέσο” παρά για το “περιεχόμενο”. Αποτέλεσμα να έχουμε τηλεοράσεις υψηλής ευκρίνειας, και περιεχόμενο υψηλής τοξικότητας.
Ποιον μουσικό θαυμάζετε και γιατί;
Είναι τόσοι πολλοί οι μουσικοί που θαυμάζω, από το παρελθόν και το παρόν που μου καλύπτουν το μέλλον για άλλα εκατό χρόνια. Αυτούς όμως που ξεχωρίζω είναι όσοι ακολούθησαν το δικό τους δρόμο και έγιναν σημεία αναφοράς, διδαχής και έμπνευσης για τους επόμενους.
“Η μουσική είναι μία, οι μουσικοί πολλοί.” Πως θα περιγράφατε αυτή την πρόταση;
Αυτές οι επτά νότες είναι τόσο πολλές που όσοι μουσικοί κι αν γεννηθούμε, δεν θα καταφέρουμε ποτέ να τις καλύψουμε.
Πώς μπορεί ένας γονιός να ανακαλύψει το ταλέντο του παιδιού του στη μουσική;
Να έχει ανοιχτά αυτιά, αλλά πιο ανοιχτή ψυχή, για να μην παρασύρεται από τα επαγγελματικά ρεύματα αξιολόγησης για το μέλλον του παιδιού του.
Ας αρχίσουμε με το ότι η μουσική είτε έχεις ταλέντο είτε όχι, είναι ένα από τα βασικά συστατικά της ανάπτυξης, της εξέλιξης και της έκφρασης ενός παιδιού. Ο χειρότερος σύμβουλος πάντως είναι η πίεση και η βιασύνη. Η μουσική συνυπάρχει με το συναίσθημα των παιδιών. Εάν μπορέσει να περάσει και στην λογική-μάθηση, τότε θα έχουμε ένα άτομο με καλλιτεχνική ωριμότητα.
Διδάσκεται σήμερα η Μουσική παράδοση μέσα από την εκπαίδευση;
Διδάσκεται, αλλά θέλει προσοχή. Η παράδοση είναι ένας από τους πυλώνες για να χτίσεις την εξέλιξη κι όχι για να αφεθείς στην απομίμηση. Το ελληνικό τραγούδι έχει τεράστια παράδοση και μοναδικότητα. Έρχεται από την αρχαιότητα και εμπνέει το σήμερα. Η ελληνική μουσική, είναι ένα απέραντο χωράφι, όπου κάθε καλλιτέχνης πρέπει να καλλιεργεί τα δικά του δέντρα. Δεν πρέπει να κάθεται στη σκιά των παλαιών. Το ίδιο ισχύει και για τη στιχουργική, την ποίηση, την ενορχήστρωση κλπ. Από την μουσική των αρχαίων Ελλήνων, μέχρι τη βυζαντινή μουσική, αλλά και τη σύγχρονη, οι δρόμοι είναι ίδιοι. Πολλούς τους γνωρίζουμε με τα τούρκικα ονόματα τους, τα οποία όμως αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα αντιδανεισμού, αφού πρώτα τα προσφέραμε με την δική μας ορολογία (πχ. Φρυγικός ή Πρώτος, Λυδικός, Ιωνικός ή Πλάγιος Τετάρτου κλπ που μετονομαστήκαν σε Ουσάκ, Κιουρντί, Ραστ κλπ) και στα ύστερα τα ξαναπήραμε με την τούρκικη ονομασία τους. Σημασία λοιπόν έχει πόσο μπορείς να εξελίξεις αυτούς τους δρόμους και να τους φέρεις στις μελωδίες του σήμερα. Όπως έχουν κάνει πολλοί Έλληνες δημιουργοί με σπουδαία κατάρτιση και ταλέντο.
Ποια είναι τα μελλοντικά μουσικά σας σχέδια;
Πρώτα απ’ όλα να έχω το δικαίωμα να γράφω τη μουσική μου, τα τραγούδια μου, γιατί τόσα χρόνια τα δικαιώματα των δημιουργών ήταν στα χέρια ανθρώπων που έκαναν οικονομικά εγκλήματα σε βάρος των καλλιτεχνών. Είναι απαράδεκτο να πρέπει να έχεις μια μεγάλη οικονομική άνεση για να μπορέσεις να δισκογραφίσεις. Ελπίζω να λυθούν σύντομα αυτά τα δυσάρεστα γεγονότα που στοίχησαν στους δημιουργούς πάρα πολλά, όχι μόνο σε κόπο κι αγώνες, αλλά οδηγηθήκαμε και σε σημείο οικονομικής καταστροφής.
Από ‘κει και πέρα, η μουσική είναι τρόπος ζωής. Κι έτσι η δική μου μουσική ζωή συνεχίζεται με έναν δίσκο εμπνευσμένο από τις κόρες μου. Περιέχει οκτώ τραγούδια που αναφέρονται στα παιδιά, αλλά απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες. Στον δίσκο αυτό είχα τη χαρά να συνεργαστώ για άλλη μια φορά με την εξαίρετη Ελένη Τσαλιγοπούλου, όπως και με την τρομερά ταλαντούχα νέα ερμηνεύτρια τη Μαίρη Δούτση. Δεν σταματάμε όμως εκεί, αφού η ουσία του δίσκου είναι στη συμμετοχή καμιά εξηνταριά μαθητών και μαθητριών από νηπιαγωγείο, δημοτικό και γυμνάσιο της Νάουσας όπου και ζω με την οικογένεια μου τα τελευταία χρόνια.
Και το έργο συνεχίζεται…
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ:
Γεννήθηκα στην Αθήνα τον προηγούμενο αιώνα. Η γενιά μου έζησε λίγο την αμφισβήτηση, λίγο το πολυτεχνείο μεγάλωσε στην μεταπολίτευση και έβγαλε πολλούς μαλάκες. Τώρα συμπληρώνει το μεγαλύτερο μέρος των κλάδων της εξουσίας και μ’ ένα μισαλλόδοξο και παράλληλα αδιάφορο χαμόγελο, αναπνέει απ’ τα παράθυρα της τηλεόρασης, κρύβοντας επιμελώς την αλήθεια και την μνήμη.
Μεγάλωσα στην Κυψέλη και στην Ν. Φιλαδέλφεια. Ο πατέρας μου ο Απόστολος, ήταν ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του ελληνικού τραγουδιού και η μητέρα μου η Σταυρούλα η αρχηγός του σπιτιού. Θα μπορούσα να δηλώσω ακόμα φοιτητής, αν δεν με είχαν προλάβει τα χρόνια. Χρωστάω 7-8 μαθήματα για το πτυχίο του χημικού μηχανικού, που με χαρά αρνήθηκα, για να ασχοληθώ με την ζωγραφική, την μουσική, τον στίχο, το ραδιόφωνο και κάποιες καταλήψεις του Πολυτεχνείου. Τα πρώτα χρόνια, δούλεψα σαν σκιτσογράφος, αγιογράφος και ταμίας στον ιππόδρομο.
Κάπου στα τέλη του ’80 (1987-88), ήρθα σε επαφή με την δισκογραφία. Στην αρχή με την βοήθεια και την συμπαράσταση του Μάνου Χατζιδάκι, ηχογραφήθηκε στον Σείριο το πρώτο μου τραγούδι η «Εκτέλεση». Ακολούθησε ο πρώτος μου «μεγάλος δίσκος», η «Νυχτερινή Κυβέρνηση» με τον Γιώργο Νταλάρα και την συμμετοχή της Δήμητρας Γαλάνη, της Μαρίας Φωτίου και του Κώστα Χατζημιχάλη. Συμβολή στους στίχους είχαν εξαιρετικοί στιχουργοί, όπως η Λίνα Νικολακοπούλου, η Μανίνα Ζουμπουλάκη κι ο Βασίλης Αναστασίου. Τον τίτλο στον δίσκο αυτό, τον έδωσα από μια ραδιοφωνική εκπομπή που έκανα τότε στο «Κανάλι 1» του Πειραιά. Το ραδιόφωνο ήταν από τις αγαπημένες μου ασχολίες εκείνα τα πρώτα χρόνια της μη κρατικής ραδιοφωνίας κι έτσι κράτησα αρκετό διάστημα την επαφή μου, κάνοντας εκπομπές στο «Κανάλι 1», στον «Σκάι» και τέλος στο «Τρίτο Πρόγραμμα», όπως και κάποιες τηλεοπτικές εκπομπές στην κρατική τηλεόραση. Ακολούθησαν οι δίσκοι: «Γεια σας …που πέφτουν τα Σύνορα;» (τίτλος κι αυτός….) με την στιχουργική συμμετοχή του Γιώργου Κρητικού και την ερμηνεία τραγουδιστριών και τραγουδιστών, που για μένα τότε αποτελούσαν τα σύνορα του ελληνικού τραγουδιού. Ήταν η Σωτηρία Μπέλλου, η Βίκυ Μοσχολιού, η Ελένη Βιτάλη, η Αφροδίτη Μάνου, ο Βασίλης Λέκκας κι η Ελένη Τσαλιγοπούλου. Οι πωλήσεις ήταν καλές αλλά όχι όσο οι αναμενόμενες από την εταιρεία. Η αιτία αποδόθηκε στο ότι το κοινό δεν είχε ένα συγκεκριμένο τραγουδιστή να επικεντρωθεί…:))! Έτσι ο επόμενος ήταν μόνο με την Ελένη Τσαλιγοπούλου, οι «Καθρέφτες» κι έγινε επιτυχία, αυτή την φορά ίσως μεγαλύτερη της αναμενόμενης! Ακολούθησαν τα «Τραγούδια απ’ το παράθυρο» με τον Μιχάλη Παπαζήση και την Μελίνα Κανά, το «Πες μου ψυχή» με την Μόρφω Τσαϊρέλη (μοιρασμένος συνθετικά με τον Ηρακλή Βαβάτσικα) και ο δίσκος «Στην αυλή του Φεγγαριού» με την Ειρήνη Χαρίδου.
Από το 1996 είχα φτιάξει την Μουσική Σκηνή «Γραμμές». Εκεί εμφανίστηκαν σημαντικοί καλλιτέχνες όπως : Μίκης Θεοδωράκης, Ελευθερία Αρβανιτάκη, Διονύσης Σαββόπουλος, Χρήστος Νικολόπουλος, Μανώλης Μητσιάς, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Έλλη Πασπαλά, Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Ελένη Βιτάλη, Διονύσης Τσακνής, Μελίνα Κανά, Σωκράτης Μάλαμας και δεκάδες άλλοι. Μετά όμως από έξι χρόνια έντονης πολιτισμικής παρουσίας, επήλθε και η έντονη χρηματική απουσία.
Στα τέλη του 2013 εκδόθηκε το βιβλίο μου “Η Σκιά του Ταξιδευτή” από τις εκδόσεις “Οδός Πανός”, που αφορά σ’ ένα μεγάλο ταξίδι μου 10χιλ χιλιομέτρων και επτά καραβιών , στο γύρω της Ευρώπης και της Β. Αφρικής. Το ‘15 πήρε βραβείο ταξιδιωτικού διηγήματος.
Επανέρχομαι πλέον στη δισκογραφία το 2019-20 με ένα έργο επηρεασμένο από τις κόρες μου. Ένας δίσκος με 8 τραγούδια που απευθύνονται σε μικρούς και μεγάλους με τον τίτλο “Τα θέλω Όλα” και ερμηνευτές την Ελένη Τσαλιγοπούλου, τη Μαίρη Δούτση και 60 μαθητές και μαθήτριες του 8ου Νηπιαγωγείου, του 8ου Δημοτικού και του 3ου Γυμνασίου Νάουσας Ημαθίας. Της Νάουσας όπου ζω με την οικογένεια μου από το 2011. Στην ηρεμία αυτής της πόλης μπόρεσα και ξανάπιασα τα πινέλα και τα μολύβια μου. Έτσι τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι και πάλι επαγγελματικά με τη ζωγραφική, κάνοντας ατομικές εκθέσεις.
Εκτίθεμαι λοιπόν εμπρός σας, μέσα από την έκφραση της τέχνης μου, αλλά και από τις κοινωνικές και πολιτικές μου ανησυχίες.
Τέλος, μια συμβουλή αν μου επιτρέπετε: Μην αφήσετε μια οθόνη να σας κρύβει τον κόσμο. Έξω συμβαίνουν και δίπλα μας.
Να είστε καλά κι ανήσυχοι. Να έχετε μνήμη και να δημιουργείτε.
Κώστας Καλδάρας
Τραγουδοποιός – Εικαστικός
ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ:
1988 «ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ» Μουσική Κ. Καλδάρας Τραγουδούν: Γ. Νταλάρας, Δ. Γαλάνη, Μ. Φωτίου, Κ. Χατζημιχάλης Στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου, Μανίνα Ζουμπουλάκη Κ. Καλδάρας.
1991: «ΓΕΙΑ ΣΑΣ…ΠΟΥ ΠΕΦΤΟΥΝ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ;» Μουσική Κ. Καλδάρας Στίχοι: Γ. Κρητικός , Κ. Καλδάρας. Τραγουδούν: Σωτηρία Μπέλλου, Βίκυ Μοσχολιού, Ελένη Βιτάλη, Αφροδίτη Μάνου, Βασίλης Λέκκας, Ελένη Τσαλιγοπούλου
1992: «ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ» Μουσική – Στίχοι Κ. Καλδάρας. Τραγούδι: Ελένη Τσαλιγοπούλου
1997: «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΑΠ’ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ» Μουσική – Στίχοι Κ. Καλδάρας. Τραγουδούν: Μιχάλης Παπαζήσης, Μελίνα Κανά.
1999: «ΠΕΣ ΜΟΥ ΨΥΧΗ» Μουσική Κ. Καλδάρας Στίχοι: Μιχάλης Μπουρμπούλης, Χριστίνα Πούλου, Κ. Καλδάρας. Τραγούδι: Μόρφω Τσαϊρέλη.
2000: « ΣΤΗΝ ΑΥΛΗ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ» Μουσική Κ. Καλδάρας Στίχοι: Χριστίνα Πούλου, Κ. Καλδάρας, Λιζέτα Καλημέρη. Τραγούδι: Ειρήνη Χαρίδου.
2002 – 10 Μουσικές και τραγούδια για το Θέατρο.
2019 “ΤΑ ΘΕΛΩ ΟΛΑ” Μουσική-Στίχοι: Κώστας Καλδάρας. Ερμηνεύουν Ελένη Τσαλιγοπούλου, Μαίρη Δούτση, Μαθητές-τριες Νάουσας.
Επίσης συμμετοχές σε συλλογικές δισκογραφικές εκδόσεις όπως «Το ελληνικό πρόσωπο του Γ. Νταλάρα» από τον Σείριο του Μ Χατζιδάκι κά . “Γράμμα στον πατέρα μου” LYRA κ.ά.
