Ο Κώστας Ευαγγελάτος, Ζωγράφος, λογοτέχνης, θεωρητικός τέχνης, εικαστικός performer, ιδρυτής του Art Studio EST, Αθήνα 1990 και της Σύγχρονης Πινακοθήκης Villa Ροδόπη, Αργοστόλι Κεφαλονιάς 2000, απαντάει στις ερωτήσεις της δημοσιογραφικής ομάδας του polismagazino.gr
Εγκλεισμός στο σπίτι. Πως διαχειρίζεστε το χρόνο σας; Ποια συναισθήματα σας διακατέχουν; Επέλεξα να παραμείνω όλο αυτό το δύσκολο διάστημα του εγκλεισμού στο πατρικό μου σπίτι στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς από τον προηγούμενο Ιούνιο. Νοσταλγώ βέβαια το ατελιέ και το εικαστικό εκθετήριό μου στο κέντρο της Αθήνας, αλλά προσπαθώ εκ του μακρόθεν να συντονίζω εφικτές καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Ζώντας στο Αργοστόλι παρά την απομόνωση έχω το προνόμιο του περιβάλλοντος ενός μεγάλου κατάφυτου κήπου και τη δυνατότητα να κάνω σύντομες βόλτες για άθληση στις υπέροχες παραλίες του νησιού. Παράλληλα αξιοποίησα εκθεσιακά την παραμονή μου με εκθέσεις έργων από τη συλλογή μου καθώς και νέες ζωγραφικές δημιουργίες μου στη Σύγχρονη Πινακοθήκη Villa Ροδόπη. Τα συναισθήματά μου εκδηλώνονται αυθόρμητα στις αγαπημένες μου γάτες και στα φυτά. Ευτυχώς, ελάχιστοι αλλά πραγματικά καλοί μου φίλοι με συντρέχουν με αγάπη, όπως και μερίδα φιλότεχνων συμπολιτών μου που χαίρονται για τη χειμερινή δημιουργική παραμονή μου στο Αργοστόλι.
Ακούμε συνεχώς για Βία. Ενδοοικογενειακή, εργασιακή, αθλητική, καλλιτεχνική… Εντυπωσιάζεστε από το συμβάν ή από τους πρωταγωνιστές; Εσείς έχετε υποστεί κάποια μορφή βίας; Ειλικρινά δεν εντυπωσιάζομαι καθόλου ούτε από το γεγονός, ούτε από τους πρωταγωνιστές που κατά καιρούς συλλαμβάνονται, κατηγορούνται, καταδικάζονται ή αθωώνονται ένεκα έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων και αμφιβολιών. Έχοντας εκτός από εικαστικά και θεωρία της τέχνης σπουδάσει και νομικά γνωρίζω καλά τα ερμηνευτικά κόλπα και τα προβλήματα της αστικής δικαιοσύνης και των παραθύρων της. Δυστυχώς οι περιπτώσεις βιασμού, εκμετάλλευσης και αποπλάνησης κάθε μορφής, ιδιαίτερα βέβαια της γενετήσιας ορμής είναι υπαρκτές και συνεχείς σε κάθε τομέα της ζωής μας. Δεν είναι μόνο το αίσθημα υπεροχής, εξουσίας, ψυχικών διαταραχών και απωθημένων που ωθεί κάποιους να εκδηλώσουν τέτοιες συμπεριφορές. Κατά τη γνώμη μου η αθεράπευτη σεξουαλικότητα είναι ακάθεκτη και δεν υπολογίζει τιμωρίες και ποινές. Απαιτείται διαμόρφωση χαρακτήρων ικανών να αντιστέκονται σε όλα αυτά. Δυστυχώς η γενική παιδεία, η οικογενειακή αγωγή και τα παραδείγματα σκοντάφτουν σε πολλά. Αναρωτηθήκατε επίσης σε πόσα σημαντικότατα έργα του πνεύματος, ποιήματα, έργα τέχνης, τραγωδίες, έπη, οι ήρωες, οι ημίθεοι, οι θεοί αλλά και οι σύγχρονοι άνθρωποι υποπίπτουν σε ανάλογα εγκληματικά παραπτώματα… Από τον Αγαμέμνονα του Αισχύλου και τις ανήλικες βασιλικές Τρωάδες σκλάβες του στην Ιλιάδα μέχρι τα έργα του Ντε Σάντ και τα άπειρα ερωτικά απεικάσματα της εποχής μας που προβάλλουν παντοιοτρόπως εκδοχές ερωτικής βίας… Το παραμύθι περί συγγραφικής κάθαρσης είναι δυσθεώρητο για το ευρύ κοινό.
Οι απαγορευμένες πράξεις και οι φαντασιώσεις των ηδυπαθών ηρώων έλκουν πολλούς… κάποιοι δυστυχώς επιχειρούν και τις πραγματοποιούν.
Όμως υπεράνω όλων υπάρχει η νομική πραγματικότητα που έχει τον κύριο και κυρίαρχο λόγο, οπότε όσοι αισθάνονται ότι έχουν ανάγκη την καταφυγή σε αυτήν είναι δημοκρατικό και απαραίτητο να την επικαλούνται, αν και η απόδοση της αστικής δικαιοσύνης έχει πολλά μεμπτά.
Προσωπικά όταν αποφάσισα να γίνω καλλιτέχνης παρά τη θέληση των γονέων μου, ανέλαβα με ωριμότητα από μικρός και την ευθύνη για το κάθε τι που μπορούσε να προκύψει σε ένα χώρο ανέκαθεν πασίγνωστο για τα μη χρηστά του ήθη…
Βίωσα αρκετές επικίνδυνες στιγμές και καταστάσεις αλλά το ενσυνείδητο θάρρος μου με βοήθησε καθοριστικά.
Όταν είσαι νέος, ωραίος και ταλαντούχος οι επιβολές για αποπλάνηση, ακόμη και πιθανό βιασμό, είναι πολλές. Δεν είναι λίγοι αυτοί που επιχειρούν κάτι τέτοιο. Χρειάζεται αγωγή, χαρακτήρας και τύχη για να επιβιώσεις σε όλους τους χώρους, ειδικά στον καλλιτεχνικό και κύρια θάλεγα στον εικαστικό που η χρηματική πίτα από την προβολή και την καθιέρωση είναι τεράστια σε εποχές ευμάρειας, όπως τότε που ξεκίνησα. Γνώρισα, άκουσα και είδα πολλά παραγεγραμμένα πλέον γεγονότα ποικίλης «βίας» από όλους τους τομείς των τεχνών, της δημοσιογραφίας, της εκκλησίας, της πολιτικής. Θα θλίβομαι όμως εσαεί, και εκεί κατανοώ με συγκίνηση τα θύματα που απαιτούν τιμωρία των ενόχων, γιατί σιχάθηκα προσωπικότητες που εκβίαζαν φίλους μου καλλιτέχνες τάζοντάς τους εκθέσεις, πωλήσεις έργων και κριτικές με αντάλλαγμα τον σεξουαλικό εξαναγασμό. Υπεύθυνοι λογοτεχνικών ανθολογιών, κορυφαίοι του ποιοτικού θεάτρου και της τραγουδο-μουσικής, που αρχικά θαύμαζα είχαν θεσπίσει με άγραφο νόμο αυτές τις τακτικές συναλλαγής. Όταν είδαν ότι δεν ενδίδω στις προτάσεις τους μου έκλεισαν κάθε δρόμο εξέλιξης στο πανίσχυρο περιβάλλον τους. Και το χειρότερο ήταν και είναι να ακούω διαρκείς επαίνους και συνεχή αφιερώματα για ορισμένους από αυτούς, ενώ κάποιους από τους ζώντες να τους τιμούν με κρατικά βραβεία. Όμως για όλους έρχεται κάποια στιγμή η ώρα τους, όπως αναφέρει ο Σαίξπηρ «όλα φανερώνονται στα μάτια των ανθρώπων»… Τόσο το εικαστικό, όσο και το λογοτεχνικό μου έργο που δεν μπόρεσαν να ανακόψουν, εμπεριέχει απτά αυτές τις αυτοβιογραφικές εξομολογητικές νύξεις. Η ποιητική συλλογή μου ΕΓΚΑΡΣΙΑ ΡΗΜΑΤΑ, αποδίδει ποιητικά τις εμπειρίες μου.
Στο νεανικό συμβολικό ποίημα μου «Το Δωμάτιο» αναφέρω μεταξύ άλλων «Νύχτα βιασμού παγιδευμένο, δωμάτιο ανεπιστρεπτί χαμένο»
Πιστεύετε στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου; Θα εμβολιαστείτε όταν έρθει η ώρα; Το εμβόλιο, όπως όλα τα εμβόλια, έχω πεισθεί ότι θάχει κάποια σημαντικά ποσοστά αποτελεσματικότητας. Ήδη έκανα την πρώτη δόση και αναμένω να κάνω τη δεύτερη. Οι προφυλάξεις συνεχίζονται βέβαια γιατί κανείς δεν έχει ακόμη ξεκάθαρη εικόνα και προοπτική για το μέλλον μας σχετικά με τις επιπτώσεις και παρεπόμενα από την πανδημία.
Έχετε στερηθεί κάτι από τον εγκλεισμό σας στο σπίτι και εαν ναι, πως το αντιμετωπίσατε; Στερήθηκα αγαπημένους φίλους και γενικά την έντονη κοινωνική ζωή που είχα. Δεν λυπάμαι ιδιαίτερα που δεν πηγαίνω σε συναυλίες, στο θέατρο, στα club και τις καφετέριες ή δεν κάνω ταξίδια στο εξωτερικό. Περισσότερο μου έχουν λείψει τα τραπέζια σε φιλικά σπίτια. Καθώς επίσης οι επισκέψεις μου για μελέτες σε Βιβλιοθήκες και Πινακοθήκες, όσο και μια απλή άνετη έξοδος στην πόλη τα βράδια. Έργα τέχνης και εκδηλώσεις μέσα από πλατφόρμες, δεν με ενδιαφέρουν ούτε έχω χρόνο να ασχοληθώ, προτιμώ να ζωγραφίζω, να γράφω, να σκέπτομαι. Στην περίοδο του εγκλεισμού είδα με νέα προσέγγιση τις ουσιαστικές ανάγκες μου.
Τηλεργασία και Αναστολή εργασιακών συμβάσεων. Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί την επόμενη ημέρα του απεγκλωβισμού μας στον εργασιακό χώρο; Ζούμε το τέλος του Εργατικού Δικαίου διεθνώς. Όλες και όποιες σημαντικές κατακτήσεις είχαν επιτευχθεί σε κάποιο θετικό επίπεδο μετά από αγώνες των εργαζομένων, τείνουν να εξαφανιστούν και να αντικατασταθούν από νέους κώδικες συντονισμού ολιγαρχικού και μεσαιωνικού τύπου. Η τηλεργασία βέβαια είναι μια εφικτή διέξοδος που την είχα πρωτογνωρίσει με έκπληξη στη Σουηδία το 1997… Σύμφωνα με τις τότε στατιστικές είχαν αυξηθεί εκεί οι ψυχικά άρρωστοι εργαζόμενοι καθώς και οι αυτοκτονίες… Το «σύστημα» γενικά είναι σε κατάσταση μεγάλων αλλαγών, αναπροσαρμογών και περιορισμών, πάντα σε βάρος των πολλών, οι οποίοι με τις συνθήκες φόβου και απειλής που επικρατούν θάναι πολύ δύσκολο να αντισταθούν πρακτικά και αποτελεσματικά.
