“Τα καταγγελτικά πονήματα, όπως «Η Κόρη του Στρατηγού», ενδιαφέρουν περισσότερο τη σύγχρονη λογοτεχνία, γιατί παρουσιάζουν απτά το πρόβλημα μιας νεκροζώντανης παράδοσης και της ισοτιμίας των φύλων σε μια κοινωνία που θα ’πρεπε να καλλιεργείται περισσότερο ο πολιτισμός και η πρόοδος του ανθρώπινου γένους”
Πείτε μας δυo λόγια για το βιβλίο σας «Η Κόρη του Στρατηγού».
Η κόρη του Στρατηγού είναι ένα αστικό μυθιστόρημα με επίκεντρο τη γυναίκα και προέκταση την οικογένεια μέσα στην οποία μεγαλώνει και αναπτύσσεται ως προσωπικότητα. Φανερά, τίποτε δεν της λείπει. Είναι εύπορη, καλοπροικισμένη, από ευυπόληπτη οικογένεια. Είναι η κόρη του στρατηγού Μακρή, η Μαρούλα, ρομαντική, ευαίσθητη, περιζήτητη νύφη στον καιρό της, που ωστόσο ζει, μόνη, σε μια τελματωμένη καθημερινότητα. Η αγάπη του πατέρα της είναι εγωιστική, τυραννική στο βάθος. Αφού εκείνος θέλει να ορίζει τα βήματά της και να της επιβάλει τη θέλησή του με τον τρόπο του. Της αφαιρεί όνειρα και ελπίδες. Όλα έχουν ξεκινήσει από χρόνια σιγά σιγά και ασφυκτικά σαν ένα παλιό παιχνίδι εξουσιαστή που πιστεύει πως «με την πειθαρχία πρώτα κι ύστερα με την αγάπη προχωρά μια φαμελιά» και εξουσιαζόμενου, τη Μαρούλα δηλ. που νιώθει κατώτερο όν μέσα στο ίδιο της το σπίτι, όπως η μάνα της, η γιαγιά και οι θειάδες της κάποτε.
Ώσπου, από ένα αναπάντεχο γεγονός, η ταλαιπωρημένη αυτή γυναίκα θα θελήσει να σπάσει τις αλυσίδες της, να αναδείξει την προσωπικότητά της και την αξιοπρέπειά της με κάθε τίμημα. Φεύγει, επαναστατεί. Κι έτσι φανερώνονται πλέον οι κακουχίες και τα «δαιμόνια» των ανθρώπων.
Η κόρη του Στρατηγού είναι μια σκληρή, δωρική στο λόγο της, ηθογραφία σε μια εποχή που η τεχνολογία αναπτύσσεται, αλλά παράλληλα υπάρχει και η παρουσία της ανδροκρατούμενης κοινωνίας μας. Δεν είναι προϊόν μυθοπλασίας. Είναι η γυναίκα, ίσως, του διπλανού σας διαμερίσματος. Ίσως να είναι κάποια γυναίκα, που στα τρία της χρόνια της δέσανε μια κόκκινη κλωστή στην μέση σφικτά, τον Μάρτη, για να μη ματιαστεί το ριζικό της. Εικαστικά δοσμένη σε μια τοιχογραφία με θέμα τα βάθη της ύπαρξής μας και την πικρή γεύση της ελληνικής πραγματικότητας.
Ποια ήταν η αφορμή για να το γράψετε;
Πιστεύω πως η γυναίκα είναι η αφορμή, η πηγή έμπνευσης και η αφηγηματική κατάληξη στην παλαιότερη και στην σύγχρονη λογοτεχνία. Εμπνέει τους δημιουργούς σαν οντότητα, συμβάλλει στην παγκόσμια λογοτεχνία και γίνεται αιτία να δημιουργηθούν τα μεγαλύτερα αριστουργήματα του πεζού και του θεατρικού λόγου. Το στίγμα της προσφοράς της από την αλετρίδα γυναίκα της Οδύσσειας έως σήμερα, δίνει την αφορμή σε κάθε δημιουργό να αναδείξει τη ζωή της μέσα σε ανδροκρατούμενες κοινωνίες.
Μεγάλωσα σ’ αυτή την κοινωνία σε μια γειτονιά και είχα πολλά ερεθίσματα που αφορούσαν τη ζωή της γυναίκας. Κάποια σαν μέρη, σαν στοιχεία αρχαίας τραγωδίας καλά φυλαγμένα στην μνήμη μου, που θεώρησα πως έπρεπε να διατυπωθούν στο χαρτί, αφού τίποτα δεν έχει αλλάξει. Έπρεπε να αναδειχθούν οι ανθρώπινες σχέσεις, η καταπίεση από τη λεγόμενη «ανωτερότητα του άρρενος», αλλά και η αυτογνωσία του κάποιες φορές, που δεν άλλαζε όμως τα πράγματα, σ’ έναν κόσμο που δεν ήθελε να αποχωρισθεί εύκολα και παρέμενε σ’ αυτόν σαν παράδειγμα για τους επιγενόμενους «εξουσιαστές».
Αφορμή επίσης για να γράψω αυτό το βιβλίο είναι το ότι στον τόπο που γεννήθηκα, τα βιωματικά στοιχεία των καθημερινών εκείνων ανθρώπων ακόμη με ακολουθούν και με πικραίνουν. Υπήρξαν γυναίκες που καταχωνιάστηκαν σαν αξίες και θυσιάσθηκαν στον βωμό των άγραφων νόμων. Όπως η Μαρούλα Μακρή και ας μην έζησε σε γειτονιά, σε συνοικισμό. Έζησε σε προάστειο. Ο τόπος αλλάζει. Τα γεγονότα είναι ίδια. Και γίνονται ιστορία…
Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με τη συγγραφή;
Δεν ξέρω πως έγινε. Στα έντεκά μου χρόνια. Αλλά θυμάμαι καλά ακόμη και την ημέρα που πρωτοέγραψα κάτι σαν διάλογο, σαν να μιλούσαν δύο ευγενικές κυρίες από τα μπαλκόνια τους. Εκείνη την εποχή λίγα σπίτια είχαν μπαλκόνια. Αλλά εκεί ήθελα να στήσω το σκηνικό μου δίχως να πολυκαταλαβαίνω. Με μάγευε το συναίσθημα.
Το πρώτο που έγραψα στη ζωή μου και σ’ αυτή την ηλικία ήταν θεατρικό δίχως να γνωρίζω τίποτα από θέατρο, στο σπίτι της γιαγιάς Κωνσταντίνας. Εκεί είχα βρει ένα βιβλίο που έγραφε «Πάρτε εικοσιπέντε σωρούς από στάχτη στοιβαγμένοι εδώ κι εκεί μέσα σ’ ένα χέρσο κομμάτι γης. Μεγαλώστε με τη φαντασία μερικούς από αυτούς και θα ’χετε μπροστά σας τα μαγεμένα νησιά. Δεν ήξερα ότι επρόκειτο για το βιβλίο του Χέρμαν Μέλβιλ ΕΝΚΑΝΤΑΔΑΣ ΜΠΑΡΤΕΛΜΠΥ ΜΠΙΛΥ ΜΠΑΝΤ. Εγώ έγραψα ότι φανταζόμουνα για τα μαγεμένα νησιά. Ένα πρωτόλειο κείμενο που θέλησα να υπάρχουν συνομιλητές. Αργότερα ερχόντουσαν κατά καιρούς και με βρίσκανε διάφοροι ήρωες, και έμπαινε σε ενέργεια η φαντασία και η γραφή.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο και γιατί.
Αν με ρωτάτε για δικό μου βιβλίο είναι η Μαρούλα Μακρή. Εάν με ρωτάτε για την παγκόσμια λογοτεχνία, αυτά είναι πολλά. Από «το μοιρολόγι της φώκιας» του Παπαδιαμάντη, έως την «Ιστορία ενός αλόγου» του Τολστόι. Από το «Ενκαντάδας» του Μέλβιλ έως τη «Σιδερένια φτέρνα» του Τζακ Λόντον. Από τον «Λογοκλόπο» του Μπάσεβιτς Σίνγκερ έως «Τα φραγκοστάφυλα» του Τσέχωφ, τους «Φτωχούς» του Ντοστογέφσκι και το «Στον Βυθό» του Γκόρκι…
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να αποκομίσει ο αναγνώστης διαβάζοντας το βιβλίο σας;
Την αξιοπρέπεια του ανθρώπου, την αγάπη και την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων. Ο πεζός λόγος εκπαιδεύει και καταγγέλει συμπεριφορές και καταστάσεις που γίνονται διδαχή για τον αναγνώστη, κι έτσι εξασφαλίζει τη διάρκεια του πολιτισμού. Τα καταγγελτικά πονήματα, όπως «Η Κόρη του Στρατηγού», ενδιαφέρουν περισσότερο τη σύγχρονη λογοτεχνία, γιατί παρουσιάζουν απτά το πρόβλημα μιας νεκροζώντανης παράδοσης και της ισοτιμίας των φύλων σε μια κοινωνία που θα ’πρεπε να καλλιεργείται περισσότερο ο πολιτισμός και η πρόοδος του ανθρώπινου γένους.
Βιογραφικό: Η Κωνσταντίνα Δούκα γεννήθηκε και σπούδασε στην Αθήνα. Ασχολήθηκε με τον θεατρικό λόγο και την πεζογραφία. Τιμήθηκε τρεις φορές από το Υπουργείο Πολιτισμού με δύο κρατικούς επαίνους και ένα βραβείο για τα θεατρικά της έργα: «To παιχνίδι της αγάπης», «O δρόμος για τον Άνω Κόσμο» και «H σοφίτα», που ανέβηκε στη Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου το 1997-1998. Την ίδια χρονολογία βραβεύτηκε από την Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών για το θεατρικό της έργο «Αποχαιρετώντας τους απ’ έξω».
Παράλληλα με τον θεατρικό λόγο ασχολήθηκε με το διήγημα και το μυθιστόρημα. H συλλογή διηγημάτων με τον γενικό τίτλο: «O Σωτήρης ο σιδεράς και ο κόσμος του» μεταφράστηκε στα ιαπωνικά από τη βυζαντινολόγο Mασάκο Kίντο. Το πρώτο από τα διηγήματα αυτά έχει λάβει Α’ βραβείο διηγήματος σε Πανελλήνιο Διαγωνισμό (1976) και έχει παρουσιαστεί δραματοποιημένο στην ΕΡΤ, σε σκηνοθεσία Ηλία Μυλωνάκου.
Άλλα έργα της είναι: «H συνωμοσία» (1983), «Ιστορίες μυστηρίου» (1987), θεατρικά κείμενα με τον γενικό τίτλο «Μονόπρακτα» (1992), «Eπταφωνίας αναγνώσματα» (1998), όπου η συγγραφέας συμμετείχε σε ομαδική έκδοση διηγημάτων. Και το μυθιστόρημα «Η κόρη του Στρατηγού» (1998). Επίσης ο εκδοτικός οίκος PELICAN ALFA έχει μεταφράσει διηγήματά της στα βουλγαρικά σε έναν τόμο με τίτλο: «Δώδεκα Νεοέλληνες διηγηματογράφοι».
Τον Φεβρουάριο του 2013, η Κωνσταντίνα Δούκα παρουσίασε το θεατρικό της έργο «Η Σοφίτα» στην αίθουσα «Μιχαήλας Αβέρωφ» στο πλαίσιο των θεατρικών δρώμενων της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών. Την ίδια χρονιά παρουσίασε σε θεατρικό αναλόγιο το έργο της «Ο Επισκέπτης» στο Cafe Volter. Επίσης τον Μάρτιο του 2015 παρουσίασε το θεατρικό της έργο «Ο Επισκέπτης» στην αίθουσα «Μιχαήλας Αβέρωφ» της Ε.Ε.Λ.
Έργα της, θεατρικά και πεζά, παρουσιάστηκαν από τα M.M.E. και περιέχονται σε ξένες και ελληνικές ανθολογίες.
Το 2016 κυκλοφόρησε το βιβλίο «Τα Μυστικά Παράθυρα», συλλογή διηγημάτων της Κωνσταντίνας Δούκα και της Κικής Σεγδίτσα. Το 2018 κυκλοφόρησε το θεατρικό της έργο «Ο Άγνωστος του Τρένου» και παρουσιάστηκε σε πολλές δημοτικές σκηνές της Αθήνας. Το 2020 κυκλοφόρησε η συλλογή διηγημάτων της «Το σπίτι στην άκρη της πόλης».
H Kωνσταντίνα Δούκα είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών από το 1983, τη δε διετία 2012-14 διετέλεσε Πρόεδρος της Επιτροπής Κρίσης στην E.E.Λ. για την εισδοχή νέων μελών και τη διετία 2016-2018 ήταν μέλος του Δ.Σ. της Ε.Ε.Λ. Είναι επίσης μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων καθώς και του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου.
Κωνσταντίνα Δούκα: Η κόρη του Στρατηγού
Τιμή: 14,40 ευρώ, Σελίδες: 224
ISBN: 978-960-651-059-5
Εκδόσεις Βεργίνα
Η συγγραφέας Κωνσταντίνα Δούκα στο μυθιστόρημα «Η κόρη του Στρατηγού» μας αποκαλύπτει αλήθειες και νοοτροπίες μιας εποχής σ’ έναν κόσμο καθωσπρεπισμού και ανωτερότητας, επιχειρώντας να εισχωρήσει στον βυθό της ψυχής των ηρώων της. Πρόκειται για την πορεία της οικογένειας του Στρατηγού, μιας από τις ευυπόληπτες και εύπορες οικογένειες της πόλης, που ξεδιπλώνεται μέσα στις δεκαετίες που πέρασαν.
Ο γερο-Μακρής, από γενιά στρατιωτικών, στρατιωτικός κι ο ίδιος –παρασημοφορημένος μάλιστα–, μεγάλωσε τρία παιδιά με την τάξη και τις αρχές που όριζε η γενιά του. Του άρεσε να ’χει τον πρώτο λόγο στο σπίτι του, όπως και στον στρατώνα, κι έλεγε πως, με την πειθαρχία πρώτα κι ύστερα με την αγάπη, προχωράει μια οικογένεια. Η Μαρούλα, η μοναχοκόρη του, μεγαλωμένη σ’ ένα τέτοιο σπίτι, όπου η πειθαρχία και η τιμή καθόριζαν την καθημερινότητά της, έκανε τα δικά της όνειρα για το μέλλον, για τις μέρες που θα ’ρθουν. Τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια της ονειρευόντουσαν κι εκείνα να φτιάξουν την καινούργια γενιά των Μακρήδων. Όμως ο πρώτος χάθηκε από ένα τίποτα. Ο δεύτερος από ένα «λάθος». Ο γάμος του πριν παντρευτεί η αδελφή του, η Μαρούλα, έφερε τριγμούς στην οικογενειακή σταθερότητα. Εκείνη, ύστερα από ένα αποτυχημένο συνοικέσιο, κλεισμένη πια στον εαυτό της, στο περιθώριο, ξεχνάει τα όνειρα της νιότης της. Μοναδικό της χρέος είναι να φροντίζει τον γέρο Στρατηγό και το παιδί του αδελφού της. Τα χρόνια περνούν κι εκείνη μεγαλώνει χωρίς ελπίδα για το αύριο. Ώσπου αναπάντεχα έρχεται η άνοιξη στο πρόσωπο ενός άντρα. Η Μαρούλα αρχίζει και πάλι να ονειρεύεται τον προορισμό της, να ελπίζει, μόλο που ο γέρος Στρατηγός πιστεύει πως ο καιρός έχει περάσει για κείνη.
Ώρα για απόδραση, λοιπόν, από το σπίτι του Στρατηγού; Με ποιον τρόπο; Θα μας εκπλήξει άραγε η Μαρούλα;
Εκδόσεις Βεργίνα: Φειδίου 14-16, Αθήνα 10678, Τηλ.: 210 3833725 – 3830663 www.verbooks.gr, [email protected]
Προβολή – επικοινωνία ArtsPR
