Ένα θεατρικό έργο με αφορμή την ερωτική ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη
@Ζώγια στις 20.30
Έρχεται και πάλι στην «Ζώγια» για να μας θυμίσει πως το θέατρο μπορεί και θέλει να μας βρίσκει παντού. Το “Θυμησου σώμα” είναι το αποτέλεσμα ενός κοινού καλλιτεχνικού οράματος που θα απολαύσουμε την Δευτέρα 5 Νοεμβρίου στις 20.30. Τέσσερις καλλιτέχνες, ο Δημήτρης Γούλιος, η Μαριλένα Λιακοπούλου, η Άννα Μπουντζή και η Λίνα Παλερά, με σεβασμό και αγάπη προς τον ποιητή Κ. Καβάφη δημιούργησαν, με βάση κάποια από τα ερωτικά του ποιήματα, ένα θεατρικό κείμενο, μια θεατρική παράσταση που δε θα μπορούσε παρά να αναφέρεται στον έρωτα.
Η έμπνευση
Έμπνευση και πρωταγωνιστής μας είναι ο έρωτας, λοιπόν, που μας χαρίζει όχι μόνον την πλήρωση σε ηδονή, μα ταυτοχρόνως θρέφει τις ψυχές μας και τότε νιώθουμε πως βιώνουμε μια απεραντοσύνη, πως δε φοβόμαστε το θάνατο. Ίσως όντως μέσω της δυνατής συγκίνησης του έρωτα να γευόμαστε μια στιγμή αθανασίας, να αισθανόμαστε προσκαίρως άτρωτοι. Ο έρωτας μας λαμπρύνει. Προσπαθώντας να συναντήσουμε τον Άλλον, μετουσιωνόμαστε και πορευόμαστε προς μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Ο ψυχοθεραπευτής και παιδοψυχίατρος Δημήτρης Καραγιάννης στο έργο του (….) περιγράφει πως οι άνθρωποι είμαστε «Ερωτικοί ως τον θάνατο. Και τότε καταργείται ο θάνατος. Γιατί το θαύμα της ζωής που υπερβαίνει το τυχαίο και το δοσμένο, δεν σβήνει ποτέ. Συντελείται σε μια σκυταλοδρομία ζωής που υπερβαίνει τις φθαρτές ατομικότητες. Και ο έρωτας είναι η πρόσκληση για να υπερβούμε την ατομική μας ανεπάρκεια, για να συναντήσουμε τον πυρήνα της ζωής, που θα παραμείνει άφατος, ακατανόητος, απερίφραστα, πάντα υπάρχων, ανέφικτος μέσα από τις γνώσεις και τις πληροφορίες αλλά πάντα διαθέσιμος στο να αγγίζει εκείνους που δεν κλείνονται στην ατομική τους αυτάρκεια και δεν παραιτούνται από το να αναζητούν». Κι αλλού, σε συνέντευξη του, ο ίδιος συγγραφέας παρουσιάζει τον έρωτα σαν «μια υπαρξιακή δύναμη που λέει “μπορώ να είμαι κάτι περισσότερο από αυτό το περιορισμένο της ύπαρξής μου”». Αυτή η πορεία του ανθρώπου, αυτή η «μαθητεία» του στον έρωτα προσεγγίζεται στην παράστασή μας σαν μια εξελικτική δύναμη, ή μάλλον σαν ένα θεϊκό σχέδιο που, με όχημα την σωματική απόλαυση, οδηγεί σε ανάταση της ψυχής. Πολλές φορές όμως, αυτό το “έργο των θεών” διακόπτεται από τους ανθρώπους, καθώς δεν αφήνονται να ωριμάσουν μέσα από τις δοκιμασίες που τους υποβάλλει η ερωτική σχέση και να οδηγηθούν έτσι σε ένα ανώτερο επίπεδο διαβίωσης. Όταν τα έντονα συναισθήματα ξεθυμαίνουν και επέρχονται τα πρώτα σημάδια της φθοράς στη σχέση τους, οι άνθρωποι, απρόθυμοι να αντιμετωπίσουν και να υπερκεράσουν τις δυσκολίες, επιλέγουν ως λύση τη διακοπή.
Διακοπή
Το έργον των θεών διακόπτομεν εμείς,
τα βιαστικά κι άπειρα όντα της στιγμής.
Στης Ελευσίνος και στης Φθίας τα παλάτια
η Δήμητρα κ’ η Θέτις αρχινούν έργα καλά
μες σε μεγάλες φλόγες και βαθύν καπνόν. Aλλά
πάντοτε ορμά η Μετάνειρα από τα δωμάτια
του βασιλέως, ξέπλεγη και τρομαγμένη,
και πάντοτε ο Πηλεύς φοβάται κ’ επεμβαίνει.
Κωνσταντίνος Καβάφης
(από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)
Στο ποίημα αυτό, ο Καβάφης αφηγείται πώς ο Αχιλλέας και ο Δημοφώντας στερήθηκαν την αθανασία, λόγω των γονιών τους, που εμπόδισαν από φόβο την ολοκλήρωση της μεταμορφωτικής διαδικασίας. Για την ακρίβεια, στην πρώτη περίπτωση, σύμφωνα με τον μύθο, η θεά Δήμητρα έφτασε στην Ελευσίνα μεταμορφωμένη σε θνητή, αναζητώντας την κόρη της, Περσεφόνη, που την είχε απαγάγει ο Πλούτων με σκοπό να την κάνει γυναίκα του. Η Μετάνειρα, βασίλισσα της Ελευσίνας, προσέλαβε τη Δήμητρα για τροφό του μικρότερου γιου της, Δημοφώντα. Η θεά αγάπησε τόσο το παιδί, ώστε αποφάσισε να το καταστήσει αθάνατο. Κάθε νύχτα, το έτρεφε με αμβροσία και το κρατούσε πάνω από τις φλόγες της εστίας για να κάψει το θνητό του σώμα. Την ανακάλυψε όμως, η μητέρα του παιδιού, Μετάνειρα, και φωνάζοντας τρομαγμένη, εμπόδισε τη Δήμητρα να αποτελειώσει το έργο της. Τότε η θεά αποκάλυψε την πραγματική της ταυτότητα στη θνητή γυναίκα, η οποία αμέσως ζήτησε συγχώρεση, παρόλα αυτά, όμως, ο γιος της Μετάνειρας παρέμεινε θνητός. Με παρόμοιο τρόπο, η Θέτις, σύμφωνα με το μύθο, γέννησε τον Αχιλλέα, τον οποίο αντιστοίχως προσπάθησε, ανεπιτυχώς, να καταστήσει αθάνατο. Ο πατέρας του Αχιλλέα και βασιλιάς της Φθίας, Πηλεύς, έντρομος, εμπόδισε τη Θέτιδα να ολοκληρώσει το πέρασμα του βρέφους από την πυρά της αφθαρσίας. Έτσι ο Αχιλλέας έμεινε τρωτός στην πτέρνα, γεγονός που αποτέλεσε και αιτία του θανάτου του στον Τρωικό Πόλεμο, όταν τοξεύτηκε από τον θεό Απόλλωνα στο αδύνατο σημείο του. Επομένως με τρόπο συμβολικό αποδίδεται στο ποίημα το πώς οι άπειροι θνητοί εγκλωβίζονται σε έναν στιγμιαίο φόβο και αδυνατούν να κατανοήσουν πως υπαρξιακά θα εξελιχθούν μόνον εάν αποδεχτούν την πρόκληση να αναμετρηθούν με την «πυρά», δηλαδή την εξελικτική διαδικασία του έρωτα. Φαινομενικά τους απειλεί, αλλά ουσιαστικά οι δοκιμασίες της σμιλεύουν και ενδυναμώνουν το θνητό “είναι”, οδηγώντας τους ανθρώπους σε όλο και ανώτερα εξελικτικά επίπεδα.
«Μέσα από το θεατρικό μας έργο, ευχή κι επιθυμία για τον και προς τον καθέναν από μας, είναι να μην δειλιάσουμε, μπροστά στους μόχθους και τις δυσκολίες που απαιτεί η διαδικασία αυτής της “θέωσης”, αλλά αποδεχόμενοι την πρόκληση, να κατακτήσουμε την πρόσβαση στο καλύτερο δυνατό υπαρξιακό επίπεδο και να ζήσουμε όπως πραγματικά μας αξίζει» δηλώνουν οι συντελεστές της παράστασης.
Info: Θεατρική παράσταση «Θυμήσου Σώμα»
Δευτέρα 5 Νοεμβρίου
«Ζώγια» / Βιβλίο, τσάι και συμπάθεια
Αλ.Σβώλου 54
Ώρα έναρξης: 20.30
Είσοδος: 4 ευρώ
Τηλέφωνο για πληροφορίες και κρατήσεις: 2310 243.459
Συντελεστές:
Ηθοποιοί: Μαριλένα Λιακοπούλου, Δημήτρης Γούλιος, Άννα Μπουντζή
Μουσική Επιμέλεια: Λίνα Παλερά
Βιολί: Μάριος Ποδάρας
