Η σιωπή των κοριτσιών

PAT BARKER
ΒΡΑΒΕΙΟ BOOKER

Η σιωπή των κοριτσιών

Μυθιστόρημα
Μετάφραση: Δέσποινα Κανελλοπούλου
ISBN: 978-618-5369-11-8
σελ.: 432, σχήμα: 14 x 20,5 εκ., τιμή: 17,70 ευρώ

Δέκα χρόνια η πόλη της Τροίας αντέχει στην πολιορκία των ελληνικών στρατευμάτων. Το αίμα συνεχίζει να χύνεται για την Ωραία Ελένη. Μετά από πολεμικές επιχειρήσεις σε γειτονικές πόλεις, μια άλλη γυναίκα καταλήγει ως σκλάβα στο στρατόπεδο των πολιορκητών, η Βρισηίδα, η βασίλισσα της Λυρνησσού. Γίνεται παλλακίδα του πανίσχυρου Αχιλλέα, το τρόπαιο εκείνου που κατέστρεψε την πόλη της και σκότωσε τον σύζυγο και τα αδέρφια της· μια από τις χιλιάδες αιχμάλωτες –τις ιερόδουλες, τις νοσοκόμες, τις γυναίκες που ετοιμάζουν τους νεκρούς για ταφή–, των οποίων η τύχη δεν απασχολεί την επίσημη ιστορία. Οξυδερκής, ευαίσθητη αλλά και αλύγιστη από την καθημερινή φρίκη του πολέμου, παρατηρεί τους άντρες και τις άλλες γυναίκες, μέχρι την τελική αναμέτρηση που θα κρίνει όχι μόνο τη δική της μοίρα αλλά και ολόκληρου του αρχαίου κόσμου.
Η Πατ Μπάρκερ αφηγείται το έπος της Ιλιάδας με τη φωνή της Βρισηίδας. Με την άμεση, ρεαλιστική και ωμή γραφή της αγκιστρώνει τον αναγνώστη, ενώ ταυτόχρονα πυροδοτεί τη φαντασία και χτίζει με μαεστρία τους χαρακτήρες. Οι ιστορίες που αφηγείται μπορεί να μας είναι γνωστές από τη μυθολογία, αλλά ιδωμένες από την οπτική της Μπάρκερ πλημμυρίζουν από αναπάντεχες αποκαλύψεις. Δεν έχει τίποτα το ωραίο και το μεγαλειώδες ο πόλεμος, φέρνει μόνο όλεθρο, καταστροφή και ανυπολόγιστο ανθρώπινο κόστος. Οι δε γυναίκες, ανύπαρκτες και ξεχασμένες…

«Ένα σπουδαίο, δυνατό, αξέχαστο βιβλίο, που μας καλεί να ρίξουμε μια διαφορετική ματιά όχι μόνο στην Ιλιάδα αλλά και στον τρόπο που αφηγούμαστε ιστορίες για το παρελθόν και το παρόν μας, καθώς και στον ρόλο που παίζουν η οργή και το μίσος στην κοινωνία μας». The Guardian

Η Πατ Μπάρκερ γεννήθηκε το 1943 στο Γιόρκσαϊρ της Αγγλίας και σπούδασε Ιστορία στο London School of Economics και στο Πανεπιστήμιο Ντάραμ. Δίδαξε Ιστορία και Πολιτική μέχρι το 1982, οπότε και ξεκίνησε την ενασχόλησή της με τη συγγραφή. Στα πρώτα μυθιστορήματά της ασχολήθηκε με τη δύσκολη ζωή –μέσα στη φτώχεια και τη βία– των γυναικών της εργατικής τάξης στη βόρεια Αγγλία. Η ιστορία του παππού της ως στρατιώτη στα χαρακώματα του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου ήταν η έμπνευσή της για την τριλογία με τίτλο Regeneration (Ζωντανοί ξανά, εκδ. Οδυσσέας, 1995). Το 1995 τιμήθηκε με το βραβείο Booker. Ζει στο Ντάραμ της Αγγλίας.

Επιπλέον υλικό και πληροφορίες

Εξομολογήσεις της Πατ Μπάρκερ στη στήλη Books that made me της εφ. The Guardian
https://www.theguardian.com/books/2018/aug/31/pat-barker-if-youre-a-woman-european-literature-begins-with-silence
https://www.theguardian.com/books/2019/jan/04/pat-barker-women-carry-the-can-long-term
~ ~
ΕΡΩΤ.: Τραβάτε την προσοχή, θετική και αρνητική, επειδή γράφετε για το σεξ
BARKER: Μπορεί κανείς να προσποιηθεί ότι το σεξ είναι εκτός της συνηθισμένης εμπειρίας ή να αποδεχτεί ότι είναι μέρος αυτής της εμπειρίας. Το δικό μου κριτήριο για να γράψω μια τέτοια σκηνή είναι το εξής: Οι άνθρωποι θα ξέρουν περισσότερα γι’ αυτό τον χαρακτήρα αφού διαβάσουν αυτή τη σκηνή; Αν ναι, τότε αυτή η σκηνή είναι απόλυτα δικαιολογημένη. Δεν νομίζω ότι έγραψα ποτέ μια ερωτική σκηνή μόνο για να προκαλέσω, πάντα αποκαλύπτει κάτι για τον χαρακτήρα.
Απόσπασμα από συνέντευξη της Πατ Μπάρκερ στην Paris Review
~ ~
Από την αρχαιότητα μέχρι το Βερολίνο του 20ού αιώνα, και από τα Βαλκάνια της δεκαετίας του ’90 μέχρι τη σημερινή Νιγηρία, οι γυναίκες πάντα θεωρούνταν λάφυρα στις πολεμικές συγκρούσεις των αντρών. […] Οι άντρες αποκτηνώνονται από τους πολέμους που προκαλούν. Αυτό το βιβλίο αρχικά δείχνει το κακό που κάνει ο πόλεμος στις γυναίκες, αλλά η Μπάρκερ εξετάζει και το τι κάνει στους άντρες.
«Ο Πρίαμος πιάνει πιο σφιχτά τα γόνατά του, τα δάχτυλά του μπήγονται στο δέρμα του: “Κάνω αυτό που κανένας άντρας δεν έχει ξανακάνει, φιλώ τα χέρια του ανθρώπου που σκότωσε τον γιο μου”.»
Κριτική για το βιβλίο στην εφημερίδα Irish Times
~ ~
Συνέντευξη της Π. Μπάρκερ στο περιοδικό Five Dials όπου απαντάει γιατί διάλεξε τη ματιά της Βρισηίδας, γιατί θεωρεί τον Αχιλλέα συναρπαστικό χαρακτήρα και σχολιάζει πόσο σύγχρονη είναι η ομηρική Ιλιάδα.