Η 27η Ιανουαρίου, ημέρα που το 1945 ο σοβιετικός στρατός απελευθέρωσε το στρατόπεδο θανάτου Άουσβιτς-Μπιρκενάου, έχει καθιερωθεί από το 2004, με ομόφωνη απόφαση της ελληνικής Βουλής, ως Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος. Πέρα από τη μνήμη των χιλιάδων Ελλήνων Εβραίων που έχασαν τη ζωή τους στα ναζιστικά στρατόπεδα, σκοπός της καθιέρωσης αυτής της ημέρας είναι να λειτουργεί ως μια διαρκής υπόμνηση για τις τραγικές συνέπειες της μισαλλοδοξίας, του μίσους και της αδιαφορίας.
Στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθούν φέτος δύο σχετικές εκδηλώσεις: η παρουσίαση του βιβλίου Μη με ξεχάσετε σε επιμέλεια του Λεόν Σαλτιέλ (26 Ιανουαρίου) και η συναυλία των Ούβε Μάτσκε, Δανάης Παπαματθαίου-Μάτσκε και Kerstin Feltz με έργα Μπλοχ και Μπετόβεν (27 Ιανουαρίου).
• Παρουσίαση βιβλίου
Σε συνεργασία με τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια και με την υποστήριξη της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης θα παρουσιαστεί ένα εξαιρετικά σημαντικό ντοκουμέντο, το βιβλίο Μη με ξεχάσετε. Τρεις Εβραίες μητέρες γράφουν στους γιους τους από το γκέτο της Θεσσαλονίκης, σε επιμέλεια του Λεόν Σαλτιέλ (εκδόσεις Αλεξάνδρεια 2018). Το βιβλίο περιέχει τρεις συλλογές επιστολών, γράμματα που έστελναν τρεις Εβραίες μητέρες από το γκέτο της Θεσσαλονίκης στους γιους τους στην Αθήνα, μερικές εβδομάδες ή μέρες πριν την αναχώρησή τους προς το Άουσβιτς. Οι συγκλονιστικές αυτές μαρτυρίες δίνουν μια μοναδική ματιά στη ζωή των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στην Κατοχή, μέσα από περιγραφές αυτοπτών μαρτύρων. Δείχνουν πώς οι ίδιες οι μητέρες αντιλαμβάνονταν και ζούσαν τα γεγονότα, μέσω μιας γυναικείας οπτικής που συχνά απουσιάζει από την ιστοριογραφία. Αυτό το σπάνιο υλικό, τόσο για τη Θεσσαλονίκη όσο και για όλη την Ευρώπη, ανοίγει το δρόμο για νέες προσεγγίσεις των γεγονότων από τους μελετητές και μας επιτρέπει να φωτίσουμε άγνωστες πτυχές της ιστορίας.
Ομιλητές:
Γιώργος Αντωνίου επίκουρος καθηγητής, έδρα Εβραϊκών Σπουδών ΑΠΘ
Νίκος Μαραντζίδης καθηγητής ΠΑΜΑΚ
Σοφία Νικολαΐδου συγγραφέας
Λεόν Σαλτιέλ επιμελητής της έκδοσης
Συντονίζει η δημοσιογράφος Σοφία Χριστοφορίδου
Αποσπάσματα διαβάζει η ηθοποιός Σοφία Βούλγαρη
Θα προσφωνήσουν ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης και ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ.
Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2019
Έναρξη: 19.00
Χώρος: Μ2 – Αίθουσα Μωρίς Σαλτιέλ
Είσοδος ελεύθερη με δελτία εισόδου
Η διάθεση των δελτίων εισόδου θα γίνει από τα εκδοτήρια του κτιρίου Μ2 του Μεγάρου Μουσικής μία ώρα πριν από την έναρξη της εκδήλωσης.
• Συναυλία Μουσικής Δωματίου
Ενταγμένη στις εκδηλώσεις της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος, η συναυλία του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει έργα των Έρνεστ Μπλοχ και Λούντβιχ βαν Μπετόβεν.
To Nigun για βιολί και πιάνο του Μπλοχ ανήκει στην τριλογία Baal Shem (Three Pictures of Chassidic Life), η οποία είναι βασισμένη στις ρίζες του ανατολικοευρωπαϊκού ιουδαϊσμού και αποτελεί μια κατ’ εξοχήν μουσική έκφραση του εβραϊκού πνεύματος.
Ακολουθεί το μεγαλειώδες Τρίο του Αρχιδούκα για πιάνο, βιολί και βιολοντσέλο, του Μπετόβεν. Η σύνθεση είναι περισσότερο ένα συμφωνικό έργο για τρεις μουσικούς παρά ένα τρίο, και αποτελεί ένα έργο κορυφαίου ανθρωπιστικού συμβολισμού.
Τρεις καλλιτέχνες πανευρωπαϊκής εμβέλειας, οι Ούβε Μάτσκε (πιάνο), Δανάη Παπαματθαίου-Μάτσκε (βιολί) και Kerstin Feltz (βιολοντσέλο), αποτίνουν με τη συναυλία αυτή φόρο τιμής στη μνήμη των 6.000.000 Εβραίων θυμάτων του ναζισμού, μεταξύ των οποίων 67.000 Έλληνες Εβραίοι και ειδικότερα 50.000 Θεσσαλονικείς.
Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2019
Έναρξη: 19.00 (πέρας προσέλευσης 18.30)
Χώρος: Μ1 – Αίθουσα Φίλων Μουσικής
Είσοδος ελεύθερη με δελτία εισόδου
Η διάθεση των δελτίων εισόδου ξεκινά στα εκδοτήρια του κτιρίου Μ1 του Μεγάρου Μουσικής την Πέμπτη 24 Ιανουαρίου 2019 (ώρες 10.00-18.00) και μέχρις εξαντλήσεως των θέσεων.
