Photo by: Yannis Gutmann
Η Ερατώ Αλακιοζίδου, Σολίστ πιάνου, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Music Diaries International Workshop Festival, Καθηγήτρια Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης & Ωδείου Αθηνών, απαντάει στις ερωτήσεις της δημοσιογραφικής ομάδας του polismagazino.gr
Κοινωνία και υποχρεωτική καραντίνα. Πώς θα είναι η επόμενη ημέρα; Ήγγικεν η ώρα της αποξένωσης των ανθρώπων; Δεν είναι εύκολο να μαντέψει κανείς το πως θα είναι η επόμενη μέρα. Σίγουρα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα θα είμαστε όλοι σε ένα μεταβατικό στάδιο προσπαθώντας να επανέλθουμε σε μια «κανονικότητα» και να πάρουμε πίσω τις ζωές μας. Βέβαια, το πως ορίζεται η «κανονικότητα» είναι ένα μεγάλο θέμα, καθώς οι ζωές όλων μας μόνο κανονικές δεν είναι. Oλοι τρέχουν να προλάβουν «κάτι» και αυτό το «κάτι» σίγουρα δεν προέρχεται από τις δικές μας εσωτερικές ανάγκες τις περισσότερες φορές παρά ορίζεται από εξωτερικούς παράγοντες κυρίως οικονομικούς και βιοποριστικούς.
Ο τρελός ρυθμός ζωής και το συνεχόμενο κυνήγι των υποχρεώσεων είναι αυτά που έχουν φέρει την αποξένωση στις σχέσεις των ανθρώπων- η οποία προϋπήρχε του κορωνόϊου. Στις διαπροσωπικές μας σχέσεις γίναμε λίγο η πολύ ξένοι και οι σχέσεις μας έγιναν πιο επιφανειακές καθώς ο χρόνος μιας πραγματικής ενασχόλησης έπαψε να υπάρχει. Από τη άλλη ο σύγχρονος άνθρωπος προτιμά να βρίσκεται σε μια εικονική ενασχόληση λαμβάνοντας αμέτρητες πληροφορίες -τις περισσότερες φορές άχρηστες- μέσω του διαδικτύου παρά να απολαμβάνει τη σιωπή της ηθελημένης απομόνωσης η την ουσιαστική επικοινωνία με τους γύρω του.
Με την επιβεβλημένη καραντίνα νομίζω πως όλα αυτά αρχίζουν να έρχονται σε μια ισορροπία – η τουλάχιστον εύχομαι για αυτό-. Ο χρόνος που βρέθηκε ξαφνικά μας ανάγκασε να επικοινωνήσουμε περισσότερο και με πιο ουσιαστικό τρόπο με τους δικούς μας ανθρώπους και κυρίως με τον εαυτό μας, ενώ το διαδίκτυο έγινε χρήσιμο μέσο επικοινωνίας και εργασίας αντί άσκοπης σπατάλης χρόνου.
Πολιτισμός και κορωνοϊός. Άλλο ένα «χτύπημα» για τον πολιτισμό ή μια «ευκαιρία» για διαδικτυακή πολιτιστική επικοινωνία; Είναι σίγουρα ένα τεράστιο πλήγμα για τον πολιτισμό. Εκατοντάδες παραστάσεις και συναυλίες έχουν ακυρωθεί και χιλιάδες καλλιτέχνες βρίσκονται σε μία αβεβαιότητα εργασιακή και οικονομική και μπροστά σε ένα αβέβαιο μέλλον.
Με την επιβεβλημένη καραντίνα όλοι μας απολαμβάνουμε ταινίες, μουσικές και βιβλία που δεν προλαβαίναμε να απολαύσουμε πριν. Όμως οι παραστατικές τέχνες στηρίζονται κυρίως στη σχέση που υπάρχει με τους ακροατές. Ως εκ τούτου η διαδικτυακή πραγματικότητα δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να υποκαταστήσει και να αντικαταστήσει την πραγματική και ουσιαστική σχέση που υπάρχει μεταξύ καλλιτεχνών και ακροατών. Αυτή η σχέση είναι «ιερή» και αναντικατάστατη.
Ελπίζω οι νέες συνθήκες να μας επιτρέψουν σύντομα να έχουμε ξανά αυτή την επαφή- ίσως πιο ουσιαστική από πριν-.
Το κράτος μέσω του Υπουργείου Πολιτισμού είναι υποχρεωμένο να στηρίξει όλες τις ομάδες των καλλιτεχνών σε όλους τους τομείς που πλήττονται αυτό το διάστημα καθώς ο Πολιτισμός και η έκφρασή του είναι το Α και το Ω της ανθρώπινης υπόστασης. Δυστυχώς μέχρι τώρα το Υπουργείο παραμένει εκκωφαντικά σιωπηλό. Ο Μάνος Χατζιδάκις είχε πει «Δεν έχουμε πολιτισμό και η απόδειξη είναι ότι έχουμε Υπουργείο Πολιτισμού»
Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα αίτια, εξαιτίας των οποίων, η ενδοοικογενειακή βία αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του “μένουμε σπίτι” λόγω του κορωνοϊού; Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα φαινόμενο διαχρονικό με ανησυχητικές διαστάσεις και ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια. Βία οικογενειακή- ανάμεσα σε γονείς και παιδιά, σε συντρόφους κ.λ.π Και δυστυχώς δεν συμβαίνει μόνο στο οικογενειακό περιβάλλον αλλά το φαινόμενο συναντιέται πλέον στο σχολείο, στην εργασία, στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον και δυστυχώς και στα ζώα.
Ένας άνθρωπος με τάσεις βίας θα εκδηλωθεί ασχέτως καραντίνας. Σε συνθήκες καραντίνας υπάρχουν άνθρωποι που μένουν εγκλωβισμένοι σε βίαιες καταστάσεις και για αυτό θα πρέπει να υπάρξει κρατική μέριμνα και όχι μόνο.
Ο Τουρισμός, λόγω της θετικής εξέλιξης στη χώρα μας ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας, πιστεύετε ότι θα αυξηθεί ή θα πληγεί; Είναι προφανές πως όλοι οι κλάδοι θα υποστούν ένα μεγάλο πλήγμα όχι μόνο ο τουρισμός. Ακόμα και αν η χώρα μας ανήκει στους πιο «ασφαλείς» χώρες για να περάσει κάποιος τις καλοκαιρινές διακοπές του, νομίζω πως δεν θα είναι εύκολο για κάποιον να ταξιδέψει με την ίδια ευκολία που ταξίδευε πριν, κυρίως λόγω των νέων κανονισμών που θα υπάρξουν αλλά και με την ενδεχόμενη αύξηση του κόστους των αεροπορικών εισιτηρίων.
Το ίδιο πλήγμα θα υπάρξει και θα είναι παράλληλο και για τον πολιτιστικό τουρισμό που ας μην ξεχνάμε ότι είναι εξίσου σημαντικός και για την πλειοψηφία των τουριστών ο πολιτιστικός τουρισμός είναι βασικός λόγος ενός ταξιδιού σε μια άλλη χώρα, πόσο μάλλον στην Ελλάδα. Ο πολιτισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας όπως έλεγε και η Μελίνα Μερκούρη.
Η «καραντίνα» είναι η αρχή ενός «ελέγχου» της κοινωνίας, της οικονομίας και της καθημερινότητάς μας; Πριν τρείς μήνες όλα αυτά που ζούμε τώρα θα φάνταζαν σαν ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας κάποιας ταινίας και όμως μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα αυτό το σενάριο έγινε μια καθημερινότητα. Ποιος μπορεί να ξέρει πόσο γρήγορα θα προσαρμοστούμε σε τέτοιου είδους νέων σεναρίων που τώρα μπορεί να φαντάζουν εξωπραγματικά;
Οι αποφάσεις που λαμβάνονται τώρα θα μας επηρεάσουν για τα επόμενα χρόνια και θα ζήσουμε μια διαφορετική καθημερινότητα που θα περιλαμβάνει νέα δεδομένα.
Για πρώτη φορά η τεχνολογία επιτρέπει τη συνεχόμενη παρακολούθηση στο όνομα μιας πανδημίας. Πολύ φοβάμαι πως στο κοντινό μέλλον θα βρεθούμε αντιμέτωποι με τον περιορισμό των ελευθεριών μας φοβούμενοι για την υγεία μας η για ότι άλλο προκύψει ως ενδεχόμενος κίνδυνος.
Ο σημερινός κίνδυνος δεν είναι ο ιός αλλά όλα αυτά που θα έρθουν με τον δικό μας φόβο απέναντι στον ιό. Εάν φανούμε αλληλέγγυοι και ικανοί να διακρίνουμε την αλήθεια και όχι πιθανές θεωρίες συνωμοσίας πιστεύω πως θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την κρίση και θα φανούμε αντάξιοι του ανθρώπινου πνεύματος και της ανθρώπινης υπόστασης.
Ποια είναι τα σχέδια σας την επόμενη ημέρα της κανονικότητας; Η επόμενη μέρα θα με βρεί να κρατώ πολλά πράγματα από αυτά που πριν προσπερνούσα εξαιτίας ενός ρυθμού ζωής που επέβαλε την δική του «κανονικότητα».
Λέμε «κανονικότητα» και εννοούμε τον τρελό ρυθμό που φτιάξαμε για να ζούμε, ενώ παράλληλα αισθανόμαστε δυσφορία για τον χρόνο που δεν έχουμε να αφιερώσουμε σε όλα αυτά που έχουν ένα βαθύτερο νόημα και αξία για εμάς.
Το τελευταίο διάστημα μας δόθηκε το δώρο του χρόνου που μας έδωσε την ευκαιρία να ανακαλύψουμε τα απλά πράγματα της ζωής. Ένας περίπατος, ένας χαιρετισμός με έναν άγνωστο στο δρόμο, χρόνος για διάβασμα, ενασχόληση με τα φυτά, ξύπνημα χωρίς ξυπνητήρι, διαδικτυακές συνομιλίες με φίλους που ζουν μακριά, μαγειρεμένα φαγητά, ενδεχομένως ένα καινούργιο χόμπι, γυμναστική και πολλά άλλα ….. Αυτή την «κανονικότητα» επιλέγω πλέον ως τρόπο ζωής και σε αυτόν τον τρόπο θα προσαρμοστεί και η εργασία μου και όχι το αντίστροφο.
Θα κρατήσω όλα αυτά τα θετικά που ήρθαν ξαφνικά, για να μου θυμίσουν τι μπορώ να κάνω, να είμαι κοντά στην οικογένειά μου, στους φίλους μου και κυρίως στον εαυτό μου. Γιατί ο χρόνος, η ηρεμία, το χαμόγελο, η καλοσύνη, η ευγένεια, ο στοχασμός, η κατανόηση, η ανθρωπιά και όλα όσα δίνει απλόχερα η ζωή αποτελούν την αληθινή κανονικότητα. Αυτή που θα προσπαθήσω να τηρήσω με ευλάβεια.
