Φωτογράφος Λευτέρης Τεκτονίδης
Η νέα Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Δημοτικού ωδείου Πυλαίας-Χορτιάτη, Ερατώ Αλακιοζίδου μιλάει στο polismagazino.gr.
“Στόχος είναι να γίνει ένα Ωδείο πρότυπο, που να δίνει βήμα έκφρασης και σκέψης στα παιδιά, δημιουργώντας σκεπτόμενους νέους ανθρώπους και χαρακτήρες για το μέλλον, ενώ παράλληλα οι καλλιτεχνικές δράσεις του φορέα να δώσουν δείγμα γραφής στα δρώμενα του τόπου.”
Γενικό Lock Down Αναγκαίο ή όχι; Πως ανταποκρίνεται η μουσική εκπαίδευση με τα εξ αποστάσεως μαθήματα; Φυσικά και αναγκαίο, όταν η ανθρώπινη απώλεια μας χτυπάει την πόρτα, αλλά υπό προϋποθέσεις. Μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί άλλος τρόπος αντιμετώπισης της εξάπλωσης του ιού, οπότε προτεραιότητα δίνεται στην ανθρώπινη ύπαρξη σε βάρος της οικονομίας με ό,τι αυτή συμπεριλαμβάνει.
Για να είναι όμως και ικανό πρέπει να στηρίζεται και από άλλα παράλληλα μέτρα. Όλα αυτά βέβαια συνδυαστικά με το αίσθημα ατομικής ευθύνης μπορούν πιστεύω, να φέρουν θετικά αποτελέσματα. Οι εικόνες γύρω μας όμως, λένε πως δεν ανήκουμε σε αυτή την περίπτωση.
Η απόσταση που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας της κατάστασης, μας φέρνει πιο κοντά μέσω της τεχνολογίας, τουλάχιστον στον τομέα της εκπαίδευσης.
Για τη μουσική εκπαίδευση τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, καθώς η δια ζώσης διδασκαλία δεν είναι εύκολο να αντικατασταθεί. Η τεχνολογία μας βοηθάει να κρατάμε σε επαφή τους μαθητές – οι οποίοι – σας βεβαιώνω ότι παρακολουθούν τα μαθήματα με πολύ μεγάλη χαρά. Η ανάγκη των νέων που σπουδάζουν μουσική είναι πολύ μεγάλη και θέλουν να έχουν επαφή με τον καθηγητή τους και κατά συνέπεια με το αντικείμενο που σπουδάζουν. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα οι μικροί μαθητές εμφανίζονται πιο επιμελείς απ’ ότι στα δια ζώσης μαθήματα! Πιθανόν ο συνδυασμός τεχνολογίας και μαθήματος τους εξιτάρει. Ωστόσο, η κοινή προσπάθεια όλων είναι η δημιουργία.
Πιστεύω όμως, πως ακόμα και αυτή η λύση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας έχει ένα όριο, καθώς είναι προσωρινή. Η παραμονή στις οθόνες των υπολογιστών είναι επίπονη για όλους τους εμπλεκόμενους. Για τους διδάσκοντες δε, η προετοιμασία είναι διπλάσια.
Το ενθαρρυντικό είναι η διάθεση για επικοινωνία με κάθε πρόσφορο τρόπο.
Δηλαδή για τα Ωδεία αυτή τη στιγμή, τα διαδικτυακά μαθήματα γίνονται κανονικά; Όχι σε όλα. Στην πλειοψηφία τους τα Ωδεία συνεχίζουν τη διαδικτυακή εκπαίδευση, κυρίως σε αυτά που ανήκουν στον Δημόσιο ή στον ευρύτερο Δημόσιο τομέα, αλλά και αρκετά ιδιωτικά. Αρκετά είναι αυτά που έχουν κάνει αναστολή της λειτουργίας τους με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το εργαζόμενο καλλιτεχνικό διδακτικό προσωπικό.
Οι διαφορετικές ταχύτητες λειτουργίας των ιδρυμάτων θα φέρουν προβλήματα καθώς λειτουργούν με δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Στο Δημοτικό Ωδείο Πυλαίας- Χορτιάτη ήμασταν προετοιμασμένοι από την αρχή του έτους, καθώς οι γονείς στην αίτηση εγγραφής τους είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν τα διαδικτυακά μαθήματα σε περίπτωση lock down. Επίσης, ψηφίστηκε από το Δ.Σ της ΚΕΠΑΠ -στην οποία ανήκει η λειτουργία του ωδείου- ξεχωριστός κανονισμός ως παράρτημα στον βασικό κανονισμό λειτουργίας, που αφορούσε μόνο την εξ αποστάσεως διδασκαλία.
Υπάρχουν βεβαίως και γονείς που δεν επέλεξαν την εξ αποστάσεως διδασκαλία…
Με την πρώτη ανακοίνωση του lock down η αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας έγινε αυτόματα χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα. Στη συντριπτική πλειοψηφία όλοι οι σπουδαστές παρακολουθούν τα μαθήματά τους διαδικτυακά.
Πως πρέπει να είναι οι σχέσεις του Διοικητικού Συμβουλίου ενός Καλλιτεχνικού Οργανισμού με τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή; Τα πράγματα κατά τη γνώμη μου είναι απλά. Ένα Δ.Σ είναι επιφορτισμένο με εκτελεστικές αρμοδιότητες ενώ ένας Καλλιτεχνικός Διευθυντής με καλλιτεχνικές. Υπάρχει ένας κοινός τόπος συν-εργασίας που ορίζεται από το κοινό όραμα. Όταν οι ρόλοι δεν είναι διακριτοί και δημιουργούνται υπερεξουσίες, οι καταστάσεις γίνονται επώδυνες για όλους και η δημιουργία συγκρουσιακών σχέσεων είναι αναπόφευκτη- κυρίως εις βάρος του κάθε οργανισμού. Οι διαμάχες μεταξύ Καλλιτεχνικών Διευθυντών και Διοικητικών συμβουλίων είναι δυστυχώς ένα επαναλαμβανόμενο μοντέλο που συναντιέται πολύ συχνά στην Ελλάδα, κυρίως γιατί επιλέγονται λάθος άνθρωποι σε λάθος θέσεις και οι επιλογές τους βασίζονται σε εσφαλμένα κριτήρια. Ωστόσο, όταν υπάρχει ένα κοινό όραμα που μπορεί να εναρμονιστεί με καλή χημεία τότε μπορούν να συμβούν θαύματα. Στην πραγματικότητα ένα Δ.Σ υπάρχει για να συνεργάζεται με τον εκάστοτε Καλλιτεχνικό Διευθυντή προς μια κοινή κατεύθυνση. Βέβαια η σύγκλιση απόψεων δεν είναι απαραίτητη για την λειτουργία ενός φορέα, εάν όλοι είναι επαγγελματίες στη δουλειά τους.
Στη δική μου πορεία ήταν ελάχιστες οι περιπτώσεις που βίωσα αυτή τη μοναδική κατάσταση ευημερίας και σύμπνοιας. Η τωρινή μου συνεργασία με το Δήμαρχο Πυλαίας- Χορτιάτη και τον Πρόεδρο της ΚΕΠΑΠ ανήκουν στις φωτεινές αυτές περιπτώσεις που αποτελούν την εξαίρεση και όχι τον κανόνα.
Καλλιτέχνης. Υπάρχει ελπίς επιβίωσης για το αύριο; Ο Καλλιτέχνης έχει μάθει να πειθαρχεί από μικρή ηλικία και από τη φύση του είναι μαχητής. Τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης έφεραν ένα σοβαρό πλήγμα στην παγκόσμια μουσική αγορά, πόσο μάλλον στην Ελλάδα που στον τομέα της κλασσικής μουσικής ήταν πάντα αρκετά βήματα πίσω από τις διεθνείς εξελίξεις. Τα lock down έριξαν τη χαριστική βολή στο πιο βασικό ζήτημα- σε αυτό της επιβίωσης δεδομένου ότι οι παρασταστικές τέχνες στηρίζονται στη σχέση που υπάρχει με τους ακροατές, στη χημεία που δημιουργείται μεταξύ του καλλιτέχνη και του ακροατή που επιλέγει να βρεθεί στην αίθουσα και να αφεθεί στη μαγεία της στιγμής.
Από τη φύση μου είμαι αισιόδοξη και θέλω να πιστεύω πως και σε αυτή τη δύσκολη στιγμή θα υπάρξει φως στο τούνελ, για αυτό πιστεύω στην ελπίδα. Dum Spiro Spero.!
Πείτε μας δυο λόγια για το Δημοτικό Ωδείο Πυλαίας Χορτιάτη που πρόσφατα αναλάβατε την Καλλιτεχνική του Διεύθυνση. Ποιες είναι οι δραστηριότητές του; Και σε ποιους τομείς; Το Δημοτικό Ωδείο Πυλαίας- Χορτιάτη είναι ένα αναγνωρισμένο μουσικό ίδρυμα που συστάθηκε με σχετική απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού ήδη από το 2012 και αφορά το Ωδείο που στεγάζεται στο Πανόραμα ενώ στη συνέχεια ακολούθησε ανάλογη απόφαση το 2016 και αφορά το Παράρτημα του Ωδείου που στεγάζεται στην Πυλαία. Η λειτουργία του υπάγεται διοικητικά στο Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου της Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού, Αθλητισμού και Περιβάλλοντος (Κ.Ε.Π.Α.Π) του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη. Ως Αναγνωρισμένο μουσικό ίδρυμα μπορεί να λειτουργήσει όλες τις σχολές και ειδικότητες όπως ακριβώς και το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης που αποτελεί σημείο αναφοράς για όλα τα Ωδεία της χώρας.
Το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021 στο Δημοτικό Ωδείο Πυλαίας- Χορτιάτη λειτουργούν οι εξής σχολές και τμήματα των αναγνωρισμένων οργάνων όπως: Σχολή Πληκτροφόρων (Τμήμα Πιάνου), Σχολή Πνευστών (Τμήμα φλάουτου, φλογέρας, σαξόφωνου, φαγκότου, κλαρινέτου), Σχολή Εγχόρδων (Τμήμα βιολιού, βιόλας), Σχολή Μονωδίας και Μελοδραματικής, Σχολή Ανώτερων Θεωρητικών (Τμήμα Αρμονίας, Αντίστιξης, Φούγκας), Σχολή Σύνθεσης, καθώς και των μη αναγνωρισμένων όπως η Σχολή Μοντέρνας Μουσικής (Τμήμα Ηλεκτρικής Κιθάρας, Ηλεκτρικού Μπάσου, Ντράμς, Φωνητικής) και Σχολή Λαϊκής Μουσικής (Τμήμα Μπουζουκιού).
Παράλληλα λειτουργούν και τα σύνολα Χορωδιών και Φιλαρμονικής στα οποία μπορούν να συμμετέχουν φιλόμουσοι κάθε ηλικίας και τμήματα στα κέντρα πολιτισμού του Χορτιάτη, Φιλύρου και Ασβεστοχωρίου.
Ποια είναι η στρατηγική και τα σχέδια του Ωδείου για τη φετινή χρονιά; Η αποστολή του Δημοτικού Ωδείου είναι η υποδειγματική μουσική και γενικότερη καλλιτεχνική εκπαίδευση και επιμόρφωση των μαθητών του στις Σχολές Ενόργανης, Φωνητικής και Θεωρητικής μουσικής κατεύθυνσης, μέσω κρατικώς αναγνωρισμένων Τίτλων Σπουδών. Η πρότυπη και καινοτόμος καλλιτεχνική-εκπαιδευτική λειτουργία του για τη διάσωση, τη διάδοση και την εξέλιξη του μουσικού πολιτισμού. Η παρουσία και η συνεισφορά του Δημοτικού Ωδείου. ως εκπαιδευτικού και πολιτιστικού πόλου στην κοινωνία.
Εκτός από τη μουσική καλλιέργεια και αγωγή των μαθητών που αποτελεί τους άμεσους στόχους, συμπεριλαμβάνονται η καλλιτεχνική και επαγγελματική κατάρτιση, η διοργάνωση φεστιβάλ, σεμιναρίων, συναυλιών κλπ, η καλλιέργεια και η εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων στην εκπαιδευτική διαδικασία και η παρουσίαση και προώθηση του πνευματικού πλούτου των Ελλήνων Συνθετών. Σημαντικός στόχος επίσης, αποτελεί η διασύνδεση και η συνεργασία με πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς φορείς της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Ο καθορισμός της στρατηγικής που θα ακολουθηθεί θα αποτελέσει πυξίδα για την εύρυθμη λειτουργία του ωδείου. Θα οριοθετήσει το χώρο του και θα δοθεί η ευκαιρία να αποκτήσει συγκεκριμένη «Προσωπικότητα». Με την αμέριστη υποστήριξη του Δημάρχου κ. Ιγνάτιου Καϊτεζίδη, πρωτοστάτη στο όραμα του Πολιτισμού και πρωτοπόρου στις παροχές προς τους δημότες και με τη στενή συνεργασία του νέου προέδρου της ΚΕΠΑΠ κ. Αστέριου Κισκίνη, ο οποίος χαρακτηρίζεται από αμεσότητα, ειλικρίνεια και αποτελεσματικότητα, ο βηματισμός της αλλαγής είναι γρήγορος, καθώς συμμεριζόμαστε ένα κοινό όραμα. Ένα εκπαιδευτικό μουσικό ίδρυμα, υψηλού επιπέδου με διεθνείς προδιαγραφές. Η αναβάθμιση του εκπαιδευτικού και καλλιτεχνικού έργου του Ωδείου καθώς και ο εκσυγχρονισμός των παροχών είναι το κύριο μέλημά και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε καθημερινά.
Για εμένα προσωπικά, ο στόχος είναι να γίνει ένα Ωδείο πρότυπο, που να δίνει βήμα έκφρασης και σκέψης στα παιδιά, δημιουργώντας σκεπτόμενους νέους ανθρώπους και χαρακτήρες για το μέλλον, ενώ παράλληλα οι καλλιτεχνικές δράσεις του φορέα να δώσουν δείγμα γραφής στα δρώμενα του τόπου.
Οι προκλήσεις και τα προβλήματα είναι πολλά, όμως τίποτα δεν είναι ανυπέρβλητο όταν υπάρχει εμπιστοσύνη, συνεργασία και ομαδική δουλειά. Αυτό είναι για μένα το κλειδί της επιτυχίας.
Η δημιουργία νέας ιστοσελίδας του ωδείου ήταν από τα πρώτα πράγματα που έγιναν παράλληλα με τη σελίδα του ωδείου στο youtube, ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκε η αναβάθμιση των αιθουσών, του υλικοτεχνικού εξοπλισμού, ο εκπαιδευτικός και καλλιτεχνικός προγραμματισμός. Το lock down ήρθε πιο γρήγορα απ’ ότι φανταζόμασταν, όμως ήμασταν άρτια προετοιμασμένοι και η ενεργοποίηση των διαδικτυακών μαθημάτων ήταν άμεση. Το καλλιτεχνικό διδακτικό προσωπικό του Ωδείου είναι πολύ αξιόλογο και συμμερίζεται την ανάγκη αναβάθμισης προς όλες τις κατευθύνσεις.
Η παράλληλη ενίσχυση του καλλιτεχνικού ρόλου του ωδείου με στόχο την ανάδειξη του προφίλ του ανάμεσα σε ομοειδής οργανισμούς, και η ανάπτυξη του εκπαιδευτικού έργου ανήκει επίσης στους άμεσους στόχους μας.
Στον καλλιτεχνικό σχεδιασμό πραγματοποιείται ήδη μια χαρτογράφηση όλων των πιθανών συνεργασιών με φορείς της Ελλάδας και του εξωτερικού ενώ παράλληλα προσπαθούμε να ενδυναμώσουμε το σύστημα διαχείρισης και οργανωτικής ικανότητας του οργανισμού.
Ο άξονας του καλλιτεχνικού προγραμματισμού θα σχεδιαστεί με ισορροπία εκδηλώσεων υποδοχής και παραγωγών έτσι ώστε με τη λήξη των lock down, να μπορέσουμε να αποτελέσουμε σημείο αναφοράς στα καλλιτεχνικά δρώμενα του τόπου.
Πως μπορούν να εγγραφούν και να ενημερωθούν οι ενδιαφερόμενοι στο Δημοτικό Ωδείο; Μέσω της νέας ιστοσελίδας του Δημοτικού Ωδείου https://www.odio-pilaia-hortiati.com/ μπορούν να λάβουν πληροφορίες για όλα τα τμήματα και τις σχολές που λειτουργούν, το καλλιτεχνικό-διδακτικό προσωπικό αλλά και για όλες τις δράσεις του Ωδείου. Μπορούν επίσης να καταθέσουν online τα ερωτήματά τους, ή την αίτηση εγγραφής τους. Δια ζώσης ή τηλεφωνικά μπορούν να απευθυνθούν στις γραμματείες του Ωδείου στο Πανόραμα, στην Πυλαία αλλά και στα εποπτευόμενα κέντρα πολιτισμού.
Και μια που γίνεται λόγος για καλλιτεχνικό προγραμματισμό. Μουσικές σκηνές, Θέατρα κ.α, Ανοιχτά, κλειστά, με λίγα άτομα η με κανονική λειτουργία; Πολλές φορές μιλάμε για παιδεία- για την ανύπαρκτη παιδεία της Ελλάδας. Για το σύστημα της παιδείας που δεν μπορεί να αλλάζει κάθε φορά που αλλάζει μια κυβέρνηση.
Οι τέχνες λοιπόν αποτελούν μέρος αυτής της παιδείας. Δυστυχώς ο κρατικός μηχανισμός δεν το αντιλαμβάνεται αυτό και δεν είναι φυσικά τωρινό φαινόμενο. Η υποστήριξη της Πολιτείας πρέπει να υπάρχει έμπρακτα εκ των προτέρων και όχι εκ των υστέρων. Πρέπει να δοθεί αξία στις τέχνες ως μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Πρέπει να μάθουμε ως κοινωνία να είμαστε πειθαρχημένοι- όχι από φόβο -αλλά από σεβασμό προς τον συνάνθρωπό μας. Πρέπει να αποκτήσουμε συλλογική συνείδηση και ατομική ευθύνη. Οι χώροι των τεχνών πρέπει να είναι ανοιχτοί σε όλους και για όλους με κάθε πιθανό τρόπο ή ακόμα και με εναλλακτική λειτουργία.
Η Πολιτεία οφείλει να βρει τον τρόπο, για να μπορέσει να δοθεί η ευκαιρία σε δημιουργούς και κοινό να διατηρήσουν την επικοινωνία τους με ασφάλεια, όπως επίσης οφείλει να στηρίζει τις τέχνες διαχρονικά με στρατηγική και όραμα.
Η έννοια του Πολιτισμού στη σύγχρονη εποχή περιλαμβάνει όχι μόνο τις Καλές Τέχνες αλλά αφορά επίσης και στον τρόπο ζωής, στην πρόσληψη της ιστορίας, στην αυτοσυνειδησία της κοινωνίας καθώς επίσης και στην εξέλιξη της τεχνολογίας. Ως εκ τούτου, το εύρος του πεδίου της πολιτιστικής διακυβέρνησης και πολιτιστικής πολιτικής συνδέεται μόνο με τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία.
Ο δικός σας προσωπικός καλλιτεχνικός προγραμματισμός; Συναυλίες που αναμένονται; Δυστυχώς με τα lock down από πέρσι τον Μάρτιο έχουν ακυρωθεί πάρα πολλές δράσεις, συναυλίες, σεμινάρια, φεστιβάλ. Η επιχορήγηση που έλαβε από το Υπουργείο Πολιτισμού το πρότζεκτ M.M.S για περιοδεία στην Ευρώπη κυρίως σε χώρες της Μεσογείου, πήρε παράταση για το 2021. Μέρος του προγράμματος αυτού είχε παρουσιαστεί ακριβώς ένα χρόνο πριν στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Αναμένεται λοιπόν η άρση των απαγορεύσεων για να μπορέσουν να ανακοινωθούν οι ημερομηνίες στην Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Σερβία, Ισραήλ κλπ. Επίσης στον πάγο μπήκαν και οι δύο επόμενες δισκογραφικές παραγωγές, οι οποίες επίσης θα ενσωματωθούν στον επόμενο καλλιτεχνικό προγραμματισμό, όπως και όλες άλλες δράσεις, το Φεστιβάλ Music Diaries International Music Festival που φιλοξενείται στο Δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη, σεμινάρια και διεθνείς διαγωνισμοί στο εξωτερικό, συνέδρια κλπ. Ευελπιστώ να μπορέσουμε σύντομα να επανέλθουμε στις δια ζώσης δράσεις με ότι έχουμε αποκομίσει από την εμπειρία του εγκλεισμού σε έναν χώρο, στον εαυτό μας κλπ. Αυτό που μου λείπει πιο πολύ απ’ όλα, φαντάζομαι και σε πολλούς από εμάς είναι τα ταξίδια.
Ένα μήνυμά σας για τους αναγνώστες του polismagazino.gr; If you can dream it, you can do it ! Τα καλύτερα έπονται !