Ο Δημοσθένης Δαββέτας, Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, εικαστικός, γεωπολιτιστικός αναλυτής, τοποθετείται στο polismagazino.gr για το Lockdown, τον πολιτισμό, το φόβο, την απώλεια, την υποχρεωτική μάσκα και το άγνωστο αύριο.
“Ο Πολιτισμός στην Ελλάδα είναι κάτι σαν λάμπουσα πενία, όπου όλοι μιλούν με παχυά λόγια αλλά δρουν με ισχνές πράξεις. Κρίμα. Έχω συχνά την αίσθηση, ανεξαρτήτως κομμάτων, ότι ο πολιτισμός είναι χαμηλά στην Ελλάδα γιατί οι κυβερνήσεις θέλουν χαμηλό το μορφωτικό επίπεδο του λαού. Θέλουν το λαό ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό σε παραγωγικές μόνο διαδικασίες κι όχι σκεπτόμενους υπεύθυνους πολίτες. Με αυτήν την αντίληψη το μέλλον του πολιτισμού στην Ελλάδα είναι σκοτεινό.”
Γενικό Lockdown: Αναγκαίο ή όχι; Αν δεχτούμε ακριβώς ό,τι λένε οι γιατροί τότε είναι αναγκαίο το lockdown σαν εσχατη λύση προστασίας. Ομως μήπως μπορούσε ν’αποφευχθει; Γιατί το να περιμένουμε τα πάντα από την προσωπική ευθύνη των πολιτών δεν φτάνει. Θά’πρεπε και το κράτος να ήταν πιο παρεμβατικό αμέσως μετά το πέρας της πρώτης Καραντινας και να επέβαλλε πιο σκληρή στάση στην τήρηση των όσων έπρεπε να γίνουν. Η εικόνα σε λεωφορεία και τρένα ήταν απαράδεκτη. Η εικόνα στα μπαρ επίσης. Κοντολογίς θά’πρεπε να υπήρχε προληπτική προστασία κι όχι διαπίστωση δραματικής κατάστασης που μας ανάγκασε σε νέο εγκλεισμό. Αφήστε που υπάρχει και μια άλλη άποψη, σε σοβαρά κράτη, όπως η Σουηδία, όπου το lockdown, δεν υιοθετείται γιατ προκαλεί ζημιά, όχι μόνο σε οικονομία που συνήθως όλοι λένε, αλλά και σε ψυχολογία. Φαινόμενα κατάθλιψης, φόβου, επιθετικότητας, παράνοιας, συνωμοσιολογιας τροφοδοτούνται μέσα από τέτοιες καταστάσεις εγκλεισμού κι οδηγούν, όχι στην ζητούμενη κοινωνική αποστασιοποίηση,αλλά σε μια κοινωνική απομόνωση, περιθωριοποίηση,κατάθλιψη κι έλλειψη εμπιστοσύνης στοιχεία που οδηγούν κυρίως σε κοινωνική αποσύνθεση και διαταραχή ως και διάλυση.
Πολιτισμός: στη χώρα που γεννήθηκε ποιο είναι το μέλλον του; Ο πολιτισμός θά ‘πρεπε νά ‘χει εξαιρεθεί από την καραντίνα. Θέατρο και κινηματογράφος ειδικά όπου οι θεατές μπορούν να κάτσουν θέση παραθέση ύστερα από οργανωμένο σχεδιασμό, δεν είναι εμπόδιο. Δεν φροντίζουμε τον πολιτισμό στην Ελλάδα. Μόνο “υποδομες” κι υπαλληλικές θέσεις γεμίζουμε αλλά δεν κάνουμε εξωστρεφείς δράσεις που θα επέτρεπαν το άνοιγμα και τον διάλογο των Ελλήνων καλλιτεχνών με άλλους από διαφορετικές χώρες. Ο Πολιτισμός στην Ελλάδα είναι κάτι σαν λάμπουσα πενία, όπου όλοι μιλούν με παχυα λόγια αλλά δρουν με ισχνές πράξεις. Κρίμα. Έχω συχνά την αίσθηση, ανεξαρτήτως κομμάτων, ότι ο πολιτισμός είναι χαμηλά στην Ελλάδα γιατί οι κυβερνήσεις θέλουν χαμηλό το μορφωτικό επίπεδο του λαού. Θέλουν το λαό ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό σε παραγωγικές μόνο διαδικασίες κι όχι σκεπτόμενους υπεύθυνους πολίτες. Με αυτήν την αντίληψη το μέλλον του πολιτισμού στην Ελλάδα είναι σκοτεινό.
Αγκαλιάζω: μία λέξη ή κάτι πιο σημαντικό σήμερα; Το αγκαλιάζω σήμερα έχει ιδιαίτερη σημασία. Αγκαλιάζω σημαίνει βάζω κάποιον στον χώρο μου κι εγώ μπαίνω στον δικό του. Δεν πρόκειται περί εισβολής αλλά περί συνειδητής συνύπαρξης που επιτρέπει την διεύρυνση του εαυτού μας την αυτογνωσία μας που επιτρέπει να δοκιμάσουμε δημιουργικά τα όριά μας. Αγκαλιάζω σημαίνει “αγαπω” με την έννοια που ο Εμπεδοκλής χρησιμοποιούσε τη “Φιλότητα” (φιλία), ως δημιουργική σύνθεση και γόνιμο εμπλουτισμό.
Φόβος – Απώλεια: υπάρχουν ως σκέψεις στην καθημερινότητά σας; Μάχομαι εναντίον του Φόβου που συχνά νοιώθω. Μάχομαι μέσα από τη φιλοσοφική σκέψη. Προσπαθώ, όσο γίνεται,να βλέπω τις φοβίες μου ως αφετηρία για να μάθω καλύτερα τον εαυτό μου και τα όρια του. Ο Φόβος για μένα είναι θεμέλιο εσωτερικής ανάπτυξης κι αυτογνωσίας. Όσο για την απώλεια είναι κάτι που και πάλι χρειάζεται βαθύ διάλογο με τον εαυτό μας ώστε να καλύψουμε τις συνέπειες της. Έχασα πέρυσι μέσα σε 6 μήνες και τη μητέρα μου και την αδελφή μου. Φοβερές απώλειες. Μεγάλωσα απότομα. Έπρεπε όμως να διαχειριστώ το θέμα. Έχω δύο παιδιά που με χρειάζονται. Βυθίστηκα λοιπόν και πάλι στα άδυτα της ποιητικής και φιλοσοφικής σκέψης για ν’ αντλήσω δύναμη κι ενέργεια ώστε να σταθώ στα πόδια μου και να καλύψω τις απώλειες. Μια σειρά από λογοτεχνικά κείμενα, φιλοσοφικά και ζωγραφικά έργα ήταν κάτι σαν σανίδα σωτηρίας που με γλύτωσε από τα πελώρια κύματα της απώλειας. Κι ο δρόμος αυτός δεν έχει τέλος. Είναι καθημερινός αγώνας.
Μάσκα: ήρθε για να μείνει; Ελπίζω να μην μείνει η μάσκα που μου θυμίζει φίμωτρο. Ναι μεν είναι προς το παρόν αναγκαία, όμως, ελπίζω να βγει το εμβόλιο και να ξαναζήσουμε βγάζοντας την αναπνοή μας προς τα έξω.
Καλλιτέχνης: “υπάρχει ελπίς” επιβίωσης για το αύριο; Ο πραγματικός καλλιτέχνης αυτός που είναι έτσι από την φύση του είναι διαχρονικός. Κανένας κορωνα-ιος δεν μπορεί να τον απειλήσει. Ο δημιουργικός καλλιτέχνης είναι σε μόνιμη” κρίση” και μόνιμη καραντίνα. Έχει μάθει να ζει στα σκοτάδια του Φόβου και της απώλειας και βγαίνει πάντοτε νικητης από αυτά κρατώντας το φως της δημιουργίας. Δεν υπάρχει ζωή χωρίς τέχνη. Δεν υπάρχει μέλλον χωρίς δημιουργικό καλλιτέχνη που ‘ναι πάντα πιο μπροστά από τα γεγονότα μέσα από την ενόραση του. Ο μεγάλος ποιητής Φερνάντο Πεσσόα έλεγε ότι το γεγονός ότι υπάρχει πάντα τέχνη είναι η απόδειξη ότι η ζωή από μόνη της δεν φτάνει.
Μουσεία, Gallery, Θέατρα, Μουσικές Σκηνές: Ανοιχτά, κλειστά, με λίγα άτομα ή με κανονική λειτουργία; Τι προτείνετε; Προτείνω να ‘ναι ανοιχτά με κανονισμενο έλεγχο εισόδου ώστε να μην υπάρχει ο συνωστισμός που φοβόμαστε. Η τέχνη είναι φάρμακο. Βοηθά στην αντιμετώπιση των δυσκολιών της ζωής αλλάζοντας την ψυχολογία μας. Τη χρειαζόμαστε.
Ποιο είναι το δικό σας αντίδοτο στο άγνωστο αύριο; Το αντίδοτο μου είναι: διαβάζετε βιβλία, ζήστε ποιητικά, μάθετε να σκέφτεστε φιλοσοφικά και να ενεργείτε δημιουργικά έχοντας σαν σκοπό μια ποιοτική πνευματικά και ψυχικά ζωή. Και να βλέπετε Πολλά έργα τέχνης πηγαίνοντας σε γκαλερί και μουσεία.
Ένα μήνυμά σας για τους αναγνώστες του polismagazino.gr; Για τους αναγνώστες σας στέλνω αυτό το μηνυμα: μάθετε να ζείτε με υλική λιτότητα και πνευματικό πλουτο.. Ταξιδέψτε όχι μόνο πραγματικά αλλά και μέσα από την φαντασία σας. Μεθύστε με ζωή μέσα στην ζωή, μεταμορφώνοντας τον εαυτό σας σε μοναδικό διαμάντι.
