Πολιτισμός και Μουσική Παιδεία. Η μουσική ενώνει τους λαούς και τους πολιτισμούς;
Η μουσική όπως και κάθε μορφή τέχνης απευθύνεται στη ψυχή και το συναίσθημα κάθε ανθρώπου. Η μουσική δε γνωρίζει από σύνορα, είναι παγκόσμια γλώσσα και αφορά όλους. Τραγουδώντας, παίζοντάς ή ακούγοντάς μουσική κάθε άνθρωπος γίνεται αυτόματα κοινωνός του πολιτισμού που φέρει η μουσική που τραγουδάει, παίζει ή ακούει.
Ποιον μουσικό θαυμάζετε και γιατί;
Θαυμάζω πολλούς μουσικούς για διαφορετικούς λόγους τον καθένα. Πολλοί με έχουν εμπνεύσει με το παίξιμό τους, την επιλογή ρεπερτορίου, τον ήχο, και την αισθητική τους. Η προσωπικότητα του Bernstein και του Horowitz, η ισορροπία του Richter, το πηγαίο ταλέντο του Pavarotti, η προσφορά του Segovia στην ιστορία της κιθάρας, ο λόγος του Χατζιδάκι, η μουσική του Γιάννη Χρήστου… κ.α. Όλοι αυτοί οι καλλιτέχνες αποτελούν για εμένα παράδειγμα, με συντροφεύουν, με κάνουν να ονειρεύομαι, με παρακινούν να βάζω όλο και πιο υψηλούς στόχους και σίγουρα μου εμπνέουν απεριόριστο θαυμασμό.
“Η μουσική είναι μία, οι μουσικοί πολλοί.” Πως θα περιγράφατε αυτή την πρόταση;
Η μουσική είναι μία, αποτυπώθηκε στο χαρτί και ακολουθούμε τις οδηγίες. Παρ’ όλα αυτά, σε μία παρτιτούρα είναι σαφές οτι καθορίζονται κάποια πράγματα σε έναν βαθμό. Όταν παραδείγματος χάριν συναντάμε ένα Allegro, που σημαίνει ζωηρά, αλλiώς το αντιλαμβάνεται κάθε άνθρωπος αυτό το ζωηρά, ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του. Πολλές φορές μπορεί ακόμα και στον ίδιο άνθρωπο αυτό να αλλάξει από εκτέλεση σε εκτέλεση ή με την πάροδο του χρόνου ή ακόμα και από τις συνθήκες υπό τις οποίες παίζει εκείνη τη στιγμή. Αυτές λοιπόν οι σχετικές παράμετροι αφήνουν μεγάλο περιθώριο στον κάθε εκτελεστή να δώσει τη δική του ξεχωριστή ερμηνεία. Η γοητεία της διαφορετικής εκτέλεσης είναι κάτι μαγικό για έναν ακροατή. Ακόμα και εκτός της μουσικής, στο θέατρο συμβαίνει ακριβώς το ίδιο. Προσωπικά προσπαθώ πάντα να μένω όσο το δυνατόν πιο πιστός στο κείμενο που ερμηνεύω, προσπαθώ να εξοικειώνομαι με τη μουσική του συνθέτη και όχι μόνο με το έργο που μελετάω, ώστε να έρθω πιο κοντά με τον κόσμο του, τις ιδέες του και την αντίληψη του ήχου της μουσικής του.
Γιατί χρειάζεται η μουσική παιδεία; Είναι πολυτέλεια ή ανάγκη;
Με τον όρο παιδεία εννοούμαι τη γενικότερη καλλιέργεια του ανθρώπου. Η παιδεία συνδέεται με έννοιες, όπως η «μόρφωση», η «αγωγή» και η «κουλτούρα». Η μουσική, όπως και κάθε μορφή τέχνης καλλιεργεί τη ψυχή και την αισθητική του ατόμου. Μας εκπαιδεύει να αναζητούμε και να αναγνωρίζουμε το ωραίο όχι μόνο στη μουσική αυτή κάθε αυτή αλλά στα πάντα γύρω μας, από τα πιο απλά. Η μουσική παιδεία μας μαθαίνει να αμφισβητούμε και να προσπαθούμε διαρκώς για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στηριζόμενοι πάντα στις δικές μας δυνάμεις.
Πιστεύω πως η Μουσική Παιδεία είναι ανάγκη, πιστεύω πως η ενασχόληση με τις Τέχνες είναι απαραίτητη, όπως είναι απαραίτητο να είμαστε σκεπτόμενοι άνθρωποι, που αμφισβητούν και παλεύουν για το καλύτερο.
Δεν είναι τυχαίο που στην αρχαία Ελλάδα η έκφραση «μουσικός ανήρ» χαρακτήριζε τον πνευματικό άνθρωπο.
Πώς μπορεί ένας γονιός να ανακαλύψει το ταλέντο του παιδιού του στη μουσική;
Το ταλέντο είναι ένα φυσικό χάρισμα. Ένα παιδί με ταλέντο στη μουσική από νήπιο θα δείξει την έφεσή του π.χ. θα σταματήσει το παιχνίδι του αν ακούσει κάτι που του κεντρίζει το ενδιαφέρον ή θα τρέξει προς την πηγή του ήχου. Το χάρισμα δεν μπορείς να μην το ανακαλύψεις πόσο μάλλον στις μέρες μας που οι γονείς μπορούν και δίνουν πολλά ερεθίσματα στα παιδιά τους.
Διδάσκεται σήμερα η Μουσική παράδοση μέσα από την εκπαίδευση;
Βεβαίως, μέσα από τα μουσικά σχολεία αλλά και τα Ωδεία / Μουσικές Σχολές, τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τη μουσική μας παράδοση. Επίσης ακόμα και στα μουσικά πανεπιστήμια ως φοιτητές μπορούν να εξειδικευτούν από την κατασκευή μέχρι και την εκτέλεση παραδοσιακών οργάνων.
Υπάρχουν Έλληνες αξιόλογοι μουσικοί, με μουσική κατάρτιση και γνώσεις;
Υπάρχουν πολλοί Έλληνες μουσικοί με εξαιρετικά προσόντα και γνώσεις. Συνθέτες, πνευστοί, μαέστροi, πιανίστες, κιθαρίστες… Νομίζω πως το επίπεδο των Ελλήνων μουσικών είναι πολύ υψηλό και χάρη στους σημερινούς δασκάλους, νομίζω προβλέπεται να ακολουθήσει μια γενιά ακόμα πιο ολοκληρωμένων μουσικών.
Ποια είναι τα μελλοντικά μουσικά σας σχέδια;
Τον Σεπτέμβρη τελείωσα το Μεταπτυχιακό και ξεκίνησα το προδιδακτορικό πρόγραμμα στη Βασιλική Ακαδημία Μουσικής του Λονδίνου, με στόχο την δημιουργία νέων έργων για κιθάρα από Έλληνες συνθέτες σύγχρονης Μουσικής. Μέσα στα πλαίσια των σπουδών αυτών θα έχω την χαρά να συνεργαστώ με δύο εξαιρετικούς συνθέτες, τον Φίλιππο Τσαλαχούρη και τον Πέτρο Κλαμπάνη. Θα γράψουν, για πρώτη φορά, έργα για κιθάρα και θα έχω την χαρά να κάνω την πρεμιέρα τους το Μάιο στην Ακαδημία στο Λονδίνο. Επίσης, στην ίδια συναυλία θα γίνει και η πρεμιέρα (στο Η.Β.) του Κοντσέρτου του μεγάλου Ακαδημαικού, Θεόδωρου Αντωνίου, για κιθάρα και ορχήστρα εγχόρδων. Μιλάμε για ένα έργο αφιερωμένο στη μνήμη του Μάνου Χατζιδάκι, γράφτηκε το 2007 για τον βιρτουόζο κιθαριστή, Κώστα Κοτσιώλη, και είναι πολύ μεγάλη μου χαρά και τιμή που μου εμπιστεύτηκε την πρεμιέρα του.
Επίσης, ετοιμάζομαι για τις συναυλίες που έχω να δώσω τον Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Θα έχω την ευκαιρία να δώσω ρεσιτάλ στο Φεστιβάλ κιθάρας της Ουψάλα στη Σουηδία, στο Πλοφντιφ της Βουλγαρίας, στο Λονδίνο δύο κοντσέρτα με ορχήστρα, και το Δεκέμβρη σόλο στο Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
O Δημήτρης Σουκαράς γεννήθηκε στην Κόρινθο, είναι απόφοιτος Μάστερ με Διάκριση της Βασιλικής Ακαδημίας Μουσικής του Λονδίνου στις τάξεις των Michael Lewin και Stephen Goss. Επίσης, τακτικά παρακολουθεί μαθήματα από τους επισκέπτες καθηγητές David Russell και Fabio Zanon. Είναι υπότροφος της Ακαδημίας Αθηνών, της Βασιλικής Ακαδημίας του Λονδίνου καθώς και της Athena Scholarship/Award.
Από τον Σεπτέμβρη του 2019 παρακολουθεί το προδιδακτορικό πρόγραμμα (Advance Diploma), στην Βασιλική Ακαδημία με πλήρη υποτροφία. Μέσω του προγράμματος αυτού θα συνεργαστεί με έλληνες συνθέτες σύγχρονης μουσική (Φίλιππος Τσαλαχούρης, Θεόδωρος Αντωνίου, Πέτρος Κλαμπάνης) που θα γράψουν γι αυτόν νέα έργα για κιθάρα, προσπαθώντας να εξερευνήσει την σχέση εκτελεστή συνθέτη.
Έχει διακριθεί με 20 βραβεία σε πανελλήνιους και διεθνείς διαγωνισμούς. Πιο πρόσφατα κέρδισε, το David Russell Guitar Prize (2019) το οποίο του δόθηκε από τον ίδιο τον Μαέστρο, το πρώτο βραβείο στο Ivor Mairants Guitar Competition (2019) έναν από τους σπουδαιότερους διαγωνισμούς κιθάρας της Μεγάλης Βρετανίας, το πρώτο βραβείο στον Διεθνή Διαγωνισμό κιθάρας στη Μόττολα της Ιταλίας (2018), το διαγωνισμό του International Guitar Foundation of London (2018). Επιπλέον, είναι ο πρώτος κιθαρίστας που κέρδισε τον διαγωνισμό της Ακαδημίας Αθηνών (2018) για την χορήγηση υποτροφίας για μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό.
Ανήκει στην πλατφόρμα των Eurostrings Artists, μέσω της οποίας του δόθηκε η ευκαιρία για μια ευρωπαϊκή περιοδεία σε 16 φεστιβάλ κιθάρας στην Ευρώπη (Αυστρία, Ουγγαρία, Βέλγιο, Αγγλία, Σουηδία, Ιταλία, Πορτογαλία κ.α.) το 2018-19. Tον Ιούλιο του 2019 κυκλοφόρησε το πρώτο του CD με τίτλο “From Dawn to Dusk” από την dotGuitar σε έργα J. Dowland, L.Brouwer, W. Walton και B. Britten. Επίσης, ως νικητής του International Guitar Foundation (U.K.) “Young Artists Platform” το 2019, θα δώσει σόλο ρεσιτάλ στο London Guitar Festival, Bath Guitar Festival και North East Guitar Festival.
Έχει συμπράξει ως σολίστ με την συμφωνική ορχήστρα του Ιονίου Πανεπιστημίου, καθώς και με την Αθηναϊκή Μαντολινάτα. Έχει συμμετάσχει ως καλεσμένος σε πολλά φεστιβάλ, πρόσφατα έδωσε το «ντεμπούτο» του στο Kings Place του Λονδίνου, όπου έκανε και την πρεμιέρα του νέου έργου για σόλο κιθάρα του Άγγλου συνθέτη G. Lynch με τίτλο “Masques”, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές, έπαιξε σόλο ρεσιτάλ στο Musikverein της Βιέννης, και στο Θέατρο του Ινστιτούτου Cervantes στο Λονδίνο. Επίσης, έχει ηχογραφήσει για την «ΕΡΤ» Κέρκυρας καθώς και για το “University of Patras Radio”, με αφορμή τις επιδόσεις του στην κιθάρα. Έχει την καλλιτεχνική επιμέλεια της σειράς συναυλιών MUΣΑ του Δήμου Κορίνθιων που πραγματοποιείται κάθε Αύγουστο στον Αρχαιολογικό χώρο Αρχαίας Κορίνθου.
Είναι αριστούχος απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, στην κατεύθυνση Εκτέλεσης Κλασσικής Κιθάρας, στις τάξεις του διεθνούς φήμης σολίστ Κώστα Κοτσιώλη και της Κορίνα Βουγιούκα. Ακόμη, παρακολούθησε μαθήματα διεύθυνσης ορχήστρας με τον Μίλτο Λογιάδη, και μουσικής δωματίου με τον Νίκο Τσούχλο. Είναι ο πρώτος σπουδαστής του τμήματός του που ολοκλήρωσε τις σπουδές του στα τρία αντί για πέντε έτη που είναι η προβλεπόμενη διάρκεια φοίτησης στο τμήμα.
Ξεκίνησε τις σπουδές του στην κιθάρα σε ηλικία 12 ετών με τον πατέρα του Νίκο Σουκαρά. Το 2011 συνέχισε με το Γιώργο Μπεχλιβάνογλου, και έλαβε το Πτυχίο (2014), καθώς και το Δίπλωμά Κιθάρας (2016) με βαθμολογία Άριστα παμψηφεί και Α΄ Βραβείο από τη Μαδριγάλειο Μουσική Σχολή Κορίνθου. Παράλληλα, το 2016 παρακολούθησε σεμιναριακά μαθήματα με τον Αντώνη Χατζηνικoλάου και μαθήματα σε θέματα ερμηνείας με τον πιανίστα Αναστάσιο Πάππα. Στα θεωρητικά υπήρξε καθηγητής του ο συνθέτης Φίλιππος Τσαλαχούρης.
Έχει συνθέσει κομμάτια για κιθάρα και βιολοντσέλο, κιθάρα και φλάουτο (μουσική δωματίου). Επιπλέον, από το καλοκαίρι του 2016 συνεργάζεται με τη Θεατρική Σκηνή του Χιλιομοδίου Κορινθίας, συνθέτοντας μουσική για τρεις θεατρικές παραστάσεις, «ο Φιλάργυρος» του Μολιέρου (2016), «Ο Γυάλινος Κόσμος» του T. Williams (2017) και το καλοκαίρι του 2018 έγραψε τη μουσική για τις «Τρωάδες» του Ευριπίδη.
Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια με: L. Brower, D. Russell, F. Zanon, O. Ghiglia, H. Käppel, R. Dyens, R. Gallen,, M. Dylla, M. Tamayo, A. Desiderio, S. Prieto – A. Mouzourakis (DuoMelis), T. Hoppstock, E.Asimakopoulos, M. Socias, L. Eisenhardt,
K. Tosidis κ.α., ενώ έχει λάβει εξαιρετικές κριτικές για ερμηνείες του.
