Μουσική: Κωνσταντίνος Αθυρίδης
Στίχοι: Γεωργία Βεληβασάκη / Στίχοι στα ισπανικά: Luis Borda
Κυκλοφορεί από τον Μετρονόμο το νέο τραγούδι “Άσπρα μαντίλια” σε μουσική Κωνσταντίνου Αθυρίδη, στίχους της Γεωργίας Βεληβασάκη και στίχους στα ισπανικά του Luis Borda, που ερμηνεύουν ο Δημήτρης Ζερβουδάκης, η Γεωργία Βεληβασάκη και ο Luis Borda.
Ένα τραγούδι για τις μανάδες που ύψωσαν το ανάστημά τους απένταντι στην εξουσία, την εποχή της δικτατορίας του Βιντέλα στην Αργεντινή, όταν 30.000 νέοι “εξαφανίστηκαν” αφήνοντας αναπάντητα ερωτήματα και αγιάτρευτες ανοιχτές πληγές, όπως περιγράφεται στο βιβλίο του Κώστα Ιουλιανού Λουλουδάκη, Άσπρα μαντίλια στην Plaza de Mayo, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΨΜ, όπως περιγράφει η στιχουργός στο σημείωμά της.
Το εικαστικό έργο του εξωφύλλου με τίτλο «¡Basta!» (Φτάνει!) είναι του Carlos Terribili και φιλοξενείται στο Museo del Bicentenario στην Αργεντινή.
Ακούστε το τραγούδι εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=eqmIG-mMrGQ
Η Γεωργία Βεληβασάκη γράφει για το τραγούδι «Άσπρα μαντίλια»: Η έμπνευση για το τραγούδι ήταν το βιβλίο του παλιού μου φίλου και συμμαθητή, Κώστα Ιουλιανού Λουλουδάκη, Άσπρα μαντίλια στην Plaza de Mayo (εκδ. ΚΨΜ), που με συγκίνησε βαθύτατα. Το βιβλίο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην εποχή της δικτατορίας του Βιντέλα στην Αργεντινή και στις μανάδες εκείνες που ύψωσαν το ανάστημά τους απέναντι σε μια εξουσία που τους είχε στερήσει τα ίδια τους τα παιδιά. Τριάντα χιλιάδες νέοι ‘’εξαφανίστηκαν’’ εκείνο τον καιρό, αφήνοντας αναπάντητα ερωτήματα και ανοιχτές πληγές.
Με τα λόγια του Κώστα Λουλουδάκη: «Παραστρατιωτικές ομάδες εμφανίζονταν από το πουθενά οδηγώντας τα μαύρα FordFalcon. Κάθε πολίτης ήταν πιθανός στόχος. Ακόμη και τα παιδιά. Τα μωρά τα έδιναν ως λάφυρα πολέμου σε οικογένειες που είχαν το ’σωστό φρόνημα’. […] Κι έμειναν μια χούφτα ηλικιωμένες γυναίκες να σηκώσουν την αξιοπρέπεια για όλη την ανθρωπότητα στις βασανισμένες πλάτες τους. Ένα απόγευμα, στις 30 Απριλίου του 1977, συγκεντρώθηκαν για πρώτη φορά 14 μητέρες και γιαγιάδες αγνοουμένων στην PlazadeMayo (Πλατεία του Μάη), φορώντας λευκά μαντίλια.Σκούπισαν τα δάκρυα από τα μάτια τους, έσφιξαν σε γροθιά τα χέρια τους και αντέδρασαν! Οργάνωσαν εβδομαδιαίες διαδηλώσεις. Κάθε Πέμπτη ήταν εκεί και πιασμένες από το μπράτσο η μία της άλλης γύριζαν γύρω από την πλατεία στην αντίθετη φορά του ρολογιού. Για να βρουν τα παιδιά και τα εγγόνια τους που τα είχε καταπιεί το φασιστικό καθεστώς. Ανάμεσά τους ήταν και η Αλίσια Μορό ντε Χούστο (AliciaMoreaudeJusto), που κόντευε τα εκατό, μα που από το 1910 μιλούσε στον κόσμο για σοσιαλισμό, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για τα δικαιώματα της γυναίκας.
Στα τέλη του 1977, οι τρεις πρώτες μανάδες και γιαγιάδες που οργάνωσαν τις διαμαρτυρίες και δύο καλόγριες απήχθησαν από τα «τάγματα θανάτου». Τις έδεσαν, τις γύμνωσαν, τις βασάνισαν και στο τέλος τις πέταξαν ζωντανές από αεροπλάνο στη θάλασσα – ήταν οι γνωστές «πτήσεις θανάτου», οργανωμένες από τον ίδιο τον Βιντέλα. Όμως, οι υπόλοιπες δεν κάμφθηκαν. Ανασυγκροτήθηκαν και υποστηριζόμενες σιγά σιγά από ξαδέρφες, κόρες, φίλους, αλληλέγγυους, εξακολούθησαν κάθε Πέμπτη να ορθώνουν τα ηλικιωμένα κορμιά τους χλευαστικά απέναντι στην εξουσία. ’’
Οι ντεσαπαρεσίδος (desaparecidos) της Αργεντινής, αλλά και τα ‘‘εξαφανισμένα’’ παιδιά του σύγχρονου κόσμου˙ από βία, από πείνα, από αδιαφορία… Τα παιδιά που ίσως ποτέ δεν θα έχουν την ευκαιρία μιας ‘‘κανονικής’’ ζωής, που χάνονται μέσα στην αδυσώπητη σημερινή πραγματικότητα.
Το τραγούδι ‘‘Άσπρα μαντίλια’’ είναι ένας ύμνος στις μανάδες-σύμβολα που μάχονται για τα παιδιά τους απέναντι σε ανθρωποφάγες πολιτικές, πολέμους και συνθήκες, πέρα από χρόνο και τόπο, τότε και τώρα, από την Πλάζα ντε Μάγιο μέχρι τη Λουάντα, τη Λαμπεντούσα, τη Δαμασκό, την Ειδομένη…»
Έπαιξαν οι μουσικοί:
Κωνσταντίνος Αθυρίδης: πιάνο, synthesizers
Δημήτρης Λάππας: ηλεκτρικές κιθάρες
Maria Hristova: τσέλο
Κώστας Τζούνης: μπάσο
Νίκος Βαργιαμίδης: ντραμς
Ενορχήστρωση: Κωνσταντίνος Αθυρίδης
Preproduction sound engineer: Διαμαντής Καραγιαννακίδης
Ηχογράφηση – Mastering: Γιάννης Μαυρίδης, Cue Productions
Στίχοι
Ο θάνατος φτάνει με μαύρη Ford Falcon
φοράει γραβάτα και βλέμμα κοράκων
αρπάζει παιδιά, μωρά από το στήθος
εμπόρευμα ή λάφυρο, desaparecidos
και στόλισμα αλλόκοτο του Rio del Plata
Alicia, αδερφή μου, τη φρίκη σταμάτα
«Mi niño, μονάκριβο, παιδί μου θλιμμένο
πού να ’σαι, μιαν είδηση στερνή περιμένω.
Κρυώνεις; Διψάς; Ανασαίνεις;
Κανείς δεν μ΄ απάντησε αν ζεις ή αν πεθαίνεις…»
Άσπρα μαντίλια στην Plaza de Mayo
μάνα καράβι, μάνα ναυάγιο
στρέφεις μ’ ανάποδο βήμα το χρόνο
και με το δάχτυλο στο δολοφόνο
για τα παιδιά σου που ακόμα τώρα
γίνονται λεία σε σαρκοβόρα
νύχια εμπόρων και σαστισμένα
γυρνούν στους δρόμους γυμνά και ξένα.
μάνα αφόβητη, μάνα αγία
σε μιαν ατέλειωτη χορογραφία
το σώμα υψώνεις, γίνεσαι ασπίδα
να μη χαθεί η ύστατη ελπίδα.
Στη Δαμασκό, στην Ειδομένη
άγνωστη, μόνη κι απελπισμένη
κι απ’ τη Λουάντα στη Λαμπεντούσα
αδικημένη, μοιρολογούσα
κάπου μια μάνα πάντα χορεύει
και το παιδί της πίσω γυρεύει.
Hebe, María, Azucena, μανάδες
Delicia, Marta, Tereza, μαινάδες
τα σπλάχνα σας πίσω ζητάτε απ’ τον δήμιο
στα χέρια σημαία, της φρίκης ενθύμιο
κερί αναμμένο, μια φωτογραφία
και το παιδί της πίσω γυρεύει
του δόλιου παιδιού που σας πήραν με βία
Hijo de mi alma…
Pañuelos blancos en Plaza de Mayo
Madres que vuelven del naufragio
Se han vuelto bandera los hijos buscados
por ríos y mares, los hijos amados.
No importa si es hoy, ayer o mañana
Llegara΄ el día, nacerá el alba!
Mientras te busco, hijo de mi Alma!
Danzando en el río su danza macabra
oculta el verdugo su cara de lata.
Su cara de lata delata su alma
vacía, sin sueños, sin risas, sin nada.
Cobarde…
Hay odio en sus ojos, hay sangre en sus manos.
En su odio, cobarde, se oculta el verdugo
pero no te olvides que yo no me olvido.
Todo lo que pasa queda en la memoria!
