“Θέλω να ασχοληθώ περισσότερο με την κεραμική. Να κλείσω τις εκκρεμότητες που πάγωσαν λόγω του ιού και να ετοιμαστώ για τις επόμενες δράσεις και εκθέσεις που προγραμματίζονται σε προσεχή χρόνο.”
Η φωτογράφιση είναι από το φωτογράφο Michele Troiani
Πώς και πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε συστηματικά με τη ζωγραφική; Θα ήθελα να απαντήσω πιο προσωπικά στο ερώτημά σας. Λόγοι υγείας από μικρή ηλικία, που αφορούσαν στην ανάπτυξη της ομιλίας και τη μερική δυσλειτουργία της όρασης, με ώθησαν να καλύψω τη φυσική μου ανάγκη επικοινωνίας με εναλλακτικούς τρόπους έκφρασης πέρα της όποιας εν δυνάμει χρήσης του προφορικού λόγου και της οπτικής παρατήρησης του οικείου μου τότε κόσμου. Οι εναλλακτικές αυτές εκφράστηκαν μέσω της ζωγραφικής και της ψηλάφησης των γύρω πραγμάτων, αναπτύσσοντας έντονα την αίσθηση της αφής. Εκ των πραγμάτων και εξ ανάγκης διαμόρφωνα ένα δικό μου τρόπο επικοινωνίας με τους άλλους μέσω της τέχνης, κάτι που τέθηκε σοβαρά υπόψιν στους γονείς μου, τους γιατρούς και τους δασκάλους μου, οι οποίοι με ενθάρρυναν σε αυτή την κατεύθυνση. Επομένως, μία βιολογική μου ανάγκη έγινε επιθυμία, κι αυτή με τη σειρά της συνειδητή απόφαση να επικεντρωθώ στην τέχνη από νωρίς. Ασχολούμαι, δηλαδή, με την τέχνη από πάντα κι εύχομαι για πάντα.
Σε ποιο ρεύμα ή κίνημα θα εντάσσατε τα έργα σας; Δεν θέλω να εντάξω τα έργα μου πουθενά! Πιστεύω πως όταν εντάσσεται το έργο, και η τέχνη γενικά, χάνεται και η αυθεντικότητά τους. Όσο ανένταχτο το έργο, τόσο καλύτερα για την αυτοτέλεια και τη διάρκεια της ουσίας του. Η αναγωγή των έργων σε τάσεις αποκτούσε παλαιότερα ένα πιο έντονο νόημα, αφού υπήρχαν πιο καθαρές ιδέες και αντιπαραθέσεις απ’ ότι τώρα. Σήμερα η καλλιτεχνική δημιουργία είναι πολύπλευρη και κινείται πλέον και στον ψηφιακό κόσμο με ατέρμονο εύρος πληροφοριών και ιδεών, που η ποσότητα και η πυκνότητά τους καθιστά αδύνατη τη διατύπωσή τους σε μία συγκεκριμένη μορφή. Έχοντας υπόψιν αυτή την κατάσταση, προσπαθώ να διευρύνω τους τρόπους έκφρασής μου από τη ζωγραφική και την κεραμική έως στις κατασκευές, τις performances και τις εγκαταστάσεις, επίσης και τις σκέψεις μου.
Από πού αντλείτε την έμπνευσή σας; Από τον κόσμο που ζω, ώστε να βυθιστώ στο δικό μου κόσμο, να φτιάξω έναν καινούριο και ίσως τον εκθέσω.
Υπάρχουν προσωπικότητες ή άλλοι καλλιτέχνες που έχουν επηρεάσει το έργο σας; Σίγουρα θα ανέφερα μία προσωπικότητα από τον χώρο της φιλοσοφίας, όπως ο Adorno. Η ανάγνωση του βιβλίου του, «Αισθητική Θεωρία», με βοήθησε προσωπικά στην ερμηνεία της καλλιτεχνικής μου δραστηριότητας που επικεντρώνεται στη βιωματική διαδικασία υλοποίησης και μορφοποίησης του έργου εν παρόδω του χρόνου και ερήμην τελικού σκοπού. Απ’ ό,τι θυμάμαι αμυδρά, ο Adorno θεωρεί στο εν λόγω βιβλίο πως το έργο τέχνης είναι ένα διαρκώς αναπάντητο ερώτημα, όπου αναβάλλει συνεχώς την οριστική του απάντηση και την μεταθέτει σε απροσδιόριστο προσεχή χρόνο. Αποτελεί μία συνεχής υπόσχεση κριτικής ως προς το ίδιο το έργο και της πραγματικότητας που τρέχει γύρω του. Ταυτόχρονα είναι και μία υπόσχεση ευτυχίας που αφορά τον καλλιτέχνη, καθώς απολαμβάνει βιωματικά τη διαδικασία αυτή της εξέλιξης του έργου χωρίς να του ενδιαφέρει να το ολοκληρώσει απόλυτα. Αν χρειάζεται να αναφέρω κάποιον καλλιτέχνη, … σαφώς και είναι πολλοί αυτοί από τους οποίους έχω επηρεαστεί και εξακολουθεί να μου αφορά το έργο τους. Όμως είναι αρκετοί, που είτε αποτελούν κομμάτι της ιστορίας και τους θυμάμαι, είτε «συναντώ» καινούριους τυχαία στο διαδίκτυο, κι ενώ κοιτώ το έργο τους, δεν συγκρατώ το όνομά τους, διότι το ενδιαφέρον μου έχει μετατοπιστεί ήδη σε νέα ψηφιακή πληροφόρηση. Ποικίλο το φάσμα των επιρροών πλέον και αδυνατώ να τις προσδιορίσω!
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε θέσει στον εαυτό σας ως καλλιτέχνης; Δυσκολεύομαι να δω κάτι σαν πρόκληση σε ένα πεδίο όπως αυτό της τέχνης, αφού έχει διευρυνθεί αρκετά και ελάχιστα τα όρια που έχει κανείς για να τα προσπεράσει. Συνήθως λόγω προσωπικής απειρίας μου βιώνω ως πρόκληση κάτι που μου φαίνεται καινούριο κι άγνωστο να δοκιμάσω. Μόλις κάνω το πρώτο βήμα, παύω να το βλέπω σαν πρόκληση και προχωράω κανονικά. Αν δεν φοβάμαι να κάνω λάθος στην καλλιτεχνική μου διεργασία, δεν χρειάζεται να ανησυχώ.
Πόσο αποδεκτή είναι η Τέχνη στην Ελλάδα σήμερα και τι ρόλο καλείται να παίξει στο δημόσιο χώρο; Εστιάζω στον τομέα της σύγχρονης τέχνης, καθώς υποτίθεται ότι η πολιτισμική κληρονομιά ευρίσκεται σε ένα θεσμικό πλαίσιο που τη διαφυλάσσει σε θεωρητικό και σε ενδεχόμενο επίπεδο τουλάχιστον. Σχετικά με τη τρέχουσα τέχνη, νομίζω πως η κοινωνία μας είναι σε μικρό βαθμό δεκτική και σημαντικά επιφυλακτική απέναντί της. Σίγουρα υπάρχει μία κάποια εξοικείωση επειδή ενημερωνόμαστε και ταξιδεύουμε πιο πολύ, χρειάζεται αρκετή προσπάθεια όμως για να μας γίνει βίωμα. Δεν υπάρχει ουσιαστική στήριξη από την πολιτεία στους καλλιτέχνες σε πολλά επίπεδα. Είναι ανεπαρκής ο χρόνος που δίνεται στη διδασκαλία των καλλιτεχνικών μαθημάτων στα σχολεία. Είναι αρκετές οι περιπτώσεις των σύγχρονων έργων τέχνης και των καλλιτεχνών που βρέθηκαν έναντι του νόμου επειδή κατά τη στενή και αναχρονιστική αντίληψη του νομοθέτη προσβάλλεται π.χ. το θρησκευτικό συναίσθημα. Περικοπές που έγιναν στον τομέα του πολιτισμού επί καιρών της οικονομικής κρίσης περιόρισαν πάρα πολύ τις δυνατότητες προβολής της σύγχρονης τέχνης και επιδεινώθηκε η κατάσταση περισσότερο με την έλευση της πανδημίας και της αναστολής των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων που ακολούθησε. Οι συνθήκες αυτές δημιουργούν ένα πολύ στενό κλοιό για δυνατότητα ανάπτυξης και έκφρασης της σύγχρονης τέχνης συν την οικονομική ασφυξία του καλλιτέχνη, που αναγκάζεται να βρει από αλλού πόρους για να επιβιώσει. Ό,τι συμβαίνει στα καλλιτεχνικά πράγματα σήμερα προέρχεται από την καλή θέληση και τη μεμονωμένη ιδιωτική πρωτοβουλία λίγων ατόμων. Πιστεύω πως μία πιο δομημένη στρατηγική για την ανάπτυξη της σύγχρονης τέχνης θα έφερνε πιο πολλούς χώρους και θέσεις εργασίας, αποδοτικότερες χορηγίες και οικονομική εξασφάλιση των καλλιτεχνών, ανάπτυξη της κριτικής σκέψης στην εκπαίδευση, ενίσχυση των δημοκρατικών αντανακλαστικών της πολυπολιτισμικής πλέον κοινωνίας, ποικιλία των πνευματικών αναζητήσεων, ευκαιρίες έκφρασης, και δυνατότητα χάραξης μιας καινούριας πολιτικής για τον τουρισμό που δεν βασίζεται μόνο στην ιστορική παράδοση, αλλά επίσης προβάλει σε επίπεδο εντυπώσεων και ουσίας μια πιο φρέσκια ματιά του τόπου, με επίγνωση του παρόντος και με διάθεση να προχωρήσει.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Θέλω να ασχοληθώ περισσότερο με την κεραμική. Να κλείσω τις εκκρεμότητες που πάγωσαν λόγω του ιού και να ετοιμαστώ για τις επόμενες δράσεις και εκθέσεις που προγραμματίζονται σε προσεχή χρόνο.
Βιο: Ο Δημήτρης Αμελαδιώτης φοίτησε στις Σχολές Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ, της Koninkijke Akademie Γάνδης και του Chelsea College of Art Λονδίνου.
Έργα του έχουν παρουσιαστεί στην Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσ/νίκης, MOMusΘ ΚΜΣΤ,ΜΜΣΤ, το Μουσείο Μπενάκη σε σύμπραξη με το ΔΕΣΤΕ και το Νew Museum of New York, το Casino Luxembοurg, το The Symptom Projects Άμφισσας, το Ίδρυμα Σταύρου Νιάρχου, την Ελληνοαμερικανική Ένωση, το ΠΜΙΕΤ, το Ινστιτούτο Γκαίτε κ.α.
Επίσης έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις, performances, εργαστήρια και projects σε ανεξάρτητους χώρους και αίθουσες τέχνης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ συνεργάζεται με ομάδες καλλιτεχνών. Έργα του υπάρχουν σε συλλογές, δημόσιες και ιδιωτικές, όπως το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης κ.α.
Έχει συνεργαστεί με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (2014) και το Μουσείο Μπενάκη (2017 – 2018) ως εικαστικός επιμελητής σε εκπαιδευτικά προγράμματα ξενάγησης αρχειακού υλικού και εκθεμάτων σε επισκέπτες με προβλήματα όρασης ή τυφλότητας.
Επίσης, έχει οργανώσει εικαστικά εργαστήρια σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Κατά το έτος 2019 επιμελήθηκε εικαστικά εργαστήρια για τα παιδιά προσφύγων υπό την αιγίδα του ΜΟΜus – Σύγχρονης Τέχνης Θες/νίκης και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, όπως επίσης και στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας του Σωφρονιστικού Καταστήματος Διαβατών. Τέλος έχει πραγματοποιήσει παρουσιάσεις και διαλέξεις στη Σχολή Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ.
