Έχουν περάσει μόλις 20 χρόνια από τον θάνατο του εμβληματικού μεταμοντερνιστή συνθέτη Alfred Schnittke (Άλφρεντ Σνίτκε), αλλά η επιρροή του έργου του είναι καταλυτική στους συνθέτες των τελευταίων δεκαετιών. Μ’ αυτή τη συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης (16 Οκτωβρίου 2018, συμπαραγωγή με τα 53α Δημήτρια), επιχειρείται η καλύτερη γνωριμία του κοινού με το ανατρεπτικό έργο του, που δημιούργησε τομή στον τρόπο σύνθεσης του 20ού αιώνα.
Σοβιετικός πολίτης γερμανικής καταγωγής, ο Alfred Schnittke (1934-1998) αισθανόταν περισσότερο δεμένος με τη Ρωσία έχοντας ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εκεί. Παρόλο που στην πατρίδα του κατηγορήθηκε για «μοντερνισμό» στον τρόπο γραφής του και υπέστη περιορισμούς και απαγορεύσεις, στην Ευρώπη και την Αμερική τα έργα του παίζονταν από την αφρόκρεμα των καλλιτεχνών αποσπώντας ενθουσιώδη υποδοχή από το κοινό και διθυραμβικές κριτικές.
Η μουσική του, πολυστιλιστική και πολυρυθμική, είναι βαθιά ειλικρινής και δεν διστάζει να αγγίξει και να εμπλακεί με τα σκοτεινά και αγκάθινα συναισθήματα του πόνου και της απόγνωσης, αλλά και την ήρεμη θλίψη που κάποιες φορές οδηγεί στο κενό. Μέσα από τους ήχους του εκφράζονται οι υπαρξιακές αγωνίες του ανθρώπου, κατά στιγμές ωστόσο ανατρέπει αυτές τις ίδιες αγωνίες με ήχους παιδικής αθωότητας, τρυφερότητας, φωτεινότητας, χιούμορ αλλά και ακινησίας.
Με σοβαρά προβλήματα υγείας, έζησε μόνιμα στο Αμβούργο από το 1989 μέχρι το θάνατό του το 1998. Κηδεύτηκε στη Μόσχα, με χιλιάδες κόσμου να αποδίδει τιμή σε έναν από τους σημαντικότερους Ρώσους συνθέτες.
Στις 16 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης ένα σχήμα από έξι εξαιρετικούς μουσικούς (Αντρέας Παπανικολάου και Γιώργος Πετρόπουλος βιολί, David Bogorad βιόλα, Δήμος Γκουνταρούλης τσέλο, Βασίλης Λιαρμακόπουλος μπάσο, Λόλα Τότσιου πιάνο) θα παρουσιάσει τέσσερα χαρακτηριστικά έργα του Schnittke από διάφορες περιόδους: Το Hymn II για τσέλο και κοντραμπάσο (1974) παραπέμπει με τον τίτλο του στη θρησκευτική-λειτουργική μουσική, αποτελεί όμως έργο κάθε άλλο παρά γαλήνιο και καθησυχαστικό. Το Piano Trio (1992) είναι ένα άριστο δείγμα του πολυστιλιστικού χαρακτήρα του έργου του Schnittke, καθώς απηχεί επιδράσεις από τους Αυστριακούς Berg, Schubert και Mahler, ενωμένες κάτω από την καταλυτική προσωπικότητα του συνθέτη. Το Piano Quartet (1988) είναι αρχικά η προσπάθεια αποκατάστασης ενός ημιτελούς έργου του Mahler, η οποία σταδιακά μετατρέπεται σε μια αγωνιώδη αναζήτηση του χαμένου προτύπου και στην τραγική διαπίστωση της οριστικής του απώλειας. Τέλος, πίσω από το Piano Quintet (1976) υπάρχει ο θάνατος της μητέρας του συνθέτη – κάτι σπάνιο, αφού η έμπνευση του καλλιτέχνη μέχρι τότε προερχόταν κυρίως από την ίδια την καλλιτεχνική σφαίρα και όχι από γεγονότα της πραγματικής ζωής.
Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2018
Έναρξη: 21:00
Χώρος: Κτίριο Μ2 – Αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης
Τιμές εισιτηρίων: 10€, 5€ (μειωμένο)
