Αντώνης Ραπάνης: “Η τέχνη εκτός από ένα μέσο έκφρασης συναισθημάτων του δημιουργού, αποτελεί παράλληλα και ένα μέσο επικοινωνίας ανάμεσα στο έργο και τον θεατή”

“Μέσα από τις εγκαταστάσεις μου επιδιώκω να δημιουργήσω μια αίσθηση οικεία στον παρατηρητή και να τον οδηγήσω να βιώσει την δική του πραγματικότητα, την δική του καθημερινή εμπειρία. Υπάρχει μια αμοιβαία σχέση έργου-χώρου, έργου-παρατηρητή και χώρου-παρατηρητή.”

Πως και πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε συστηματικά με την τέχνη; Ζωγράφιζα και κατασκεύαζα πράγματα από μικρός. Το 2016, αφού ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στο τμήμα της Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, αποφάσισα να ασχοληθώ πιο ενεργά με την τέχνη, καθώς οι ανησυχίες μου άρχισαν να γίνονται ολοένα και εντονότερες. Τότε εισήχθην στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πειραματίστηκα με πολλά μέσα, ωστόσο με κέρδισε το κατασκευαστικό κομμάτι, ήτοι η τέχνη της εγκατάστασης, να δημιουργώ δηλαδή τις δικές μου τρισδιάστατες εικόνες και περιβάλλοντα, το οποίο ήταν κάτι που μου έδινε ζωή, έμπνευση και ικανοποίηση.

Σε ποιο ρεύμα ή κίνημα θα εντάσσατε τα έργα σας; Τα κινήματα τέχνης είναι πιο χρήσιμα για τα μουσεία και τους μελετητές, κι αυτό διότι προσπαθούν να κατανοήσουν τους καλλιτέχνες του παρόντος βάσει αυτών του παρελθόντος. Η τέχνη της εγκατάστασης συνδέεται άμεσα με την εννοιολογική τέχνη, την land art και το fluxus, όμως η φύση αυτής είναι τέτοια που δεν μπορεί να περιοριστεί. Είναι ένα είδος τέχνης που χρησιμοποιεί πολλά μέσα, ενεργοποιώντας τον χώρο και ο θεατής καλείται να συμμετάσχει βιωματικά.
Μέσα από τις εγκαταστάσεις μου επιδιώκω να δημιουργήσω μια αίσθηση οικεία στον παρατηρητή και να τον οδηγήσω να βιώσει την δική του πραγματικότητα, την δική του καθημερινή εμπειρία. Υπάρχει μια αμοιβαία σχέση έργου-χώρου, έργου-παρατηρητή και χώρου-παρατηρητή.

Από που αντλείτε την έμπνευσή σας; Το έργο μου ενσωματώνει εντυπώσεις από́ ένα ευρύ φάσμα κοινωνικο-οικονομικών, πολιτικών και πολιτισμικών φαινομένων. Έτσι, οτιδήποτε υπάρχει γύρω μου στο ελληνικό περιβάλλον, αποτελεί πηγή έμπνευσης για μένα. Αναμνήσεις, τόποι, εικόνες, εμπειρίες, βιώματα, αντικείμενα, αποτελούν πηγή έμπνευσης για τη δημιουργία και την αποτύπωση των δικών μου ιστοριών.

Υπάρχουν προσωπικότητες ή άλλοι καλλιτέχνες που έχουν επηρεάσει το έργο σας; Όλα ξεκίνησαν με τα ready-mades του Marcel Duchamp και το χιούμορ που ενυπάρχει σε αυτά. Πίστευε επίμονα πως η τέχνη πρέπει να οδηγείται πάνω απ’ όλα από ιδέες. Οι ιδέες ενός καλλιτέχνη είναι πιο σημαντικές από την τέχνη ή την αισθητική. Θεωρούσε πως το έργο τέχνης είναι η πράξη και όχι το αντικείμενο, κάτι που με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο.
Άλλες επιρροές μου είναι οι: Robert Rauschenberg, Richard Long, Γιάννης Κουνέλλης, Joseph Beuys, Damien Hirst, Ai Weiwei, Tracy Emin, Manfred Pernice, Hélio Oiticica, Πέτρος Ευσταθιάδης και άλλοι.

Ποιά είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε θέσει στον εαυτό σας ως καλλιτέχνης; Η τέχνη είναι μια πρόκληση από μόνη της. Ωστόσο, επιδιώκω να ξεπερνάω τον εαυτό μου σε κάθε νέο μου έργο, μεταλαμπαδεύοντας τη δική μου αλήθεια στον εκάστοτε παρατηρητή και βάζοντας ταυτόχρονα το δικό μου λιθαράκι στο χώρο της σύγχρονης τέχνης.

Πόσο αποδεκτή είναι η Τέχνη στην Ελλάδα σήμερα και τι ρόλο καλείται να παίξει στο δημόσιο χώρο; Η τέχνη στη σύγχρονη Ελλάδα είναι για τους λίγους· γι’ αυτούς που την κάνουν, γι’ αυτούς που την προωθούν, γι’ αυτούς που την αγοράζουν και γι’ αυτούς που τη θαυμάζουν. Ο συντηρητισμός και η έλλειψη καλλιτεχνικής παιδείας στην πλειοψηφία του ελληνικού κοινού έχει ως αποτέλεσμα να αναγνωρίζεται ως τέχνη κάτι γνωστό, εύπεπτο και χιλιοειπωμένο, κάτι που να ευχαριστεί απλά τον αμφιβληστροειδή και να μην δέχεται συχνά κάτι νέο, άγνωστο και διαφορετικό. Παρόλα αυτά, δεν μπορείς να αναγκάσεις κάποιον να δει την τέχνη αλλιώς ή να την αγαπήσει, αν η ίδια η τέχνη δεν βρίσκεται στα κύρια ενδιαφέροντά του.
Η τέχνη εκτός από ένα μέσο έκφρασης συναισθημάτων του δημιουργού, αποτελεί παράλληλα και ένα μέσο επικοινωνίας ανάμεσα στο έργο και τον θεατή. Συχνά όμως παρατηρούμε ότι αυτά τα δημόσια έργα τέχνης καταλήγουν να γίνονται «θύματα» βανδαλισμού, για πολλούς λόγους (έλλειψης γενικής παιδείας, γούστου ή ακόμα και πεποιθήσεων του κοινού που δεν συμφωνεί με το έργο). Είναι κι αυτό ένα είδος επικοινωνίας, κάπως κακότροπο βέβαια. Ωστόσο, η συνύπαρξη τέχνης και δημοσίου χώρου μπορεί να δώσει το έναυσμα για την αναβάθμιση των δημόσιων χώρων, προσδίδοντάς τους ταυτότητα και χαρακτήρα, αν και εφόσον υπάρχει δεκτικότητα και αποδοχή από το κοινό.

Ποιά είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Να δημιουργήσω μία ολοκληρωμένη ενότητα έργων, την οποία θα παρουσιάσω σε μουσεία και γκαλερί της Ελλάδας και του εξωτερικού. Αναμένονται επίσης τα αποτελέσματα ενός πανελλήνιου εικαστικού διαγωνισμού.

facebook:

facebook.com/antonis.rapanis

instagram:

instagram.com/antonisrapanis

σελίδα:

antonisrapanis.wixsite.com/website