Γράφει ο Τραϊκούδης Χρήστος. Οικονομολόγος, προϊστάμενος εμπορικού τμήματος Α’ υλών εταιρείας ανακύκλωσης, Msc in politics & economics in S.E and Eastern Europe, UoM
Καλησπέρα σας αγαπητές αναγνώστριες και αγαπητοί αναγνώστες,
Η αλήθεια είναι ότι θα έχετε ακούσει αρκετές φορές για την ανάγκη να βελτιωθούν τα νούμερα της ανακύκλωσης στην πηγή, ότι η ανακύκλωση συνεισφέρει σημαντικά στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και στην προστασία της υγείας των πολιτών.
Πέρα των παραπάνω η ανακύκλωση κυρίως σε χώρες που εισάγουν αρκετά από αυτά που καταναλώνουν οι πολίτες τους, συνεισφέρει και στη μείωση του αρνητικού αποτυπώματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών διότι, εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, μπορεί να δημιουργήσει μέσω των εταιρειών επεξεργασίας των ανακυκλώσιμων υλικών Α ύλες χρήσιμες και συνάμα φθηνότερες από τις εισαγόμενες για τις ελληνικές βιομηχανίες. Οι τελευταίες μέσω των φθηνότερων Α υλών μπορούν να καθίστανται πιο ανταγωνιστικές ή και να καλύπτουν μέρος των πρόσθετων εξόδων από άλλα κόστη τα οποία μπορεί από άλλους παράγοντες να βαίνουν αυξανόμενα, παραδείγματος χάρη το ενεργειακό κόστος τα τελευταία χρόνια.
Τα λεγόμενα πράσινα απόβλητα δεν προκύπτουν ούτε από παρθενογένεση, ούτε φυσικά αναλώνοντας χρόνο σε θεωρίες και νομοθεσίες συνεχώς μεταβαλλόμενες χωρίς κάποιο ιδιαίτερα θετικό αντίκρισμα.
Είναι τέτοια η καθημερινότητα όπου θα ήταν ουτοπικό να πιστεύει κάποιος ότι θα κάτσει ένας συμπολίτης του να διαβάσει όλον τον νόμο 4819/2021. Επιπρόσθετα δε, ότι θα ερευνήσει κάθε παράμετρο που αναφέρεται σε αυτόν.
Δυστυχώς εν έτη 2025 στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι πολίτες έχουν το σύστημα με 2 ρεύματα, δηλαδή πιο λιανά 2 κάδους, τον πράσινο και τον μπλε, οι οποίοι, θα έχετε παρατηρήσει ότι δεν επαρκούν. Συνάμα ως κοινωνία δημιουργήσαμε αστικά κέντρα τα οποία δε δομήθηκαν ανθρωποκεντρικά αλλά ακόμη και από αισθητικής άποψης φαίνονται εντελώς άναρχα και καθόλου όμορφα. Πού λοιπόν να βρεθεί χώρος για υπογείους κάδους, καθώς και για τα επιπλέον ρεύματα; Και αν δε γίνεται να πηγαίνεις πεζός τα απορρίμματα σου κάθε μέρα σωστά διαλεγμένα πλησίον της οικίας σου, ας τα συγκεντρώνεις, αν έχεις μονοκατοικία με αυλή, και μετά να οδηγείς ως το πλησιέστερο πάρκο ανακύκλωσης. Πού μπορεί να τα βρεί κάποιος;
Μείνετε αισιόδοξοι! Όσο αφηρημένο ακούγεται αυτό με όσα βλέπετε, από το κακό οδόστρωμα, τα παραμελημένα πεζοδρόμια μέχρι και σε ότι έπρεπε να μας καθοδηγήσουν ορθότερα, υπάρχει κάπου φώς. Η τεχνολογία την οποία εισάγουμε απ ‘εξω, μπορεί να δώσει λύσεις και ‘δω ίσως κρύβεται ένα ψήγμα αισιοδοξίας.
Θα επισημάνω και πάλι ότι είναι ανώφελο να ξοδεύετε πόσιμο νερό για να πλένετε τις ήδη χρησιμοποιημένες συσκευασίες σας, σίγουρα όμως θα πρέπει να αγοράζουμε το προϊόν ώστε τις περισσότερες φορές το περιεχόμενο του να καταναλώνεται για το σκοπό που αγοράστηκε.
Υπάρχουν συσκευασίες οι οποίες περιέχουν επικίνδυνες ουσίες για το χρήστη αλλά και για το κοινωνικό σύνολο αν το περιεχόμενο τους δεν εξαντληθεί για το σκοπό που αγοράστηκε και εναποτεθεί κάπου όπου το αέριο εκλύεται στην ατμόσφαιρα. Ας υποθέσουμε ότι οι συγκεντρώσεις συνήθως δεν είναι μεγάλες εντός ενός συνηθισμένου κάδου ώστε να είναι υπεύθυνες για βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό. Μικρή η πιθανότητα αλλά υπαρκτή μεν κάποιες χημικές ενώσεις να προκαλέσουν φωτιά.
Οι πιο ύπουλες περιπτώσεις βέβαια είναι όταν το αέριο μένει εγκλωβισμένο μέσα στη συσκευασία κυρίως στις μεταλλικές όπως κάποιες φιάλες προπανίου ή ασετυλίνης, ακόμη και αυτές του οξυγόνου οι οποίες αν διαφύγουν του ελέγχου μπορεί να προκαλέσουν εκρήξεις με τη χρήση των μηχανικών μέσων για τεμαχισμό τους από τις εταιρείες ανακύκλωσης. Σύστημα εγγυοδοσίας το οποίο θα μπορούσε να αποτρέψει την ανεξέλεγκτη απόρριψη τους δεν υφίσταται για κάποιες φιάλες που φέρουν τέτοια αέρια υπό πίεση και σε υψηλές συγκεντρώσεις σε σχέση με τη συνολική μάζα του προϊόντος (μάζα επικίνδυνης ουσίας /φιάλη με το περιεχόμενο μαζί, π.χ προωθητικό αέριο, ουσίες σε υγρή μορφή κ.α). Συνάμα ούτε ειδικοί κάδοι με συγκεκριμένες προδιαγραφές ώστε να αποφεύγεται η μικρή πιθανότητα δημιουργίας φωτιάς από χημικές ενώσεις από άλλα αέρια, δεν υπάρχουν ώστε να οδηγούνται σε ειδικές μονάδες. Το καλύτερο θα ήταν να υπήρχαν διαφορετικοί κάδοι για μεταλλικές και πλαστικές συσκευασίες και αέρια ή σε υγρή μορφή ουσίες οι οποίες σε ενώσεις στον ατμοσφαιρικό αέρα βοηθούμενες με τις υψηλές θερμοκρασίες κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες μπορεί να οδηγήσουν σε φωτιά.
Εδώ κάπου έρχεται η αισιοδοξία, όχι ως αφηρημένη έννοια, αλλά υπό τη μορφή της τεχνολογίας. Τα νευρωνικά δίκτυα, τα οποία φέρουν ομοιότητες με τα ανθρώπινα (δε θα αναλύσουμε εδώ τις ομοίοτητες) μπορούν να συνεισφέρουν ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος αφενός οι όποιες επικίνδυνες ουσίες να απελευθερώνονται ανεξέλεγκτα στην ατμόσφαιρα αφετέρου και να πραγματοποιείται ο εντοπισμός φιαλών που φέρουν σε υψηλές συγκεντρώσεις επικίνδυνες ουσίες που μπορούν να οδηγήσουν σε εκρήξεις αν δε γίνονται εύκολα ορατές μέσα σε σωρό από το ανθρώπινο μάτι. Συνήθως ο διαχωρισμός σιδηρούχων συσκευασιών μέσα σε σύμμεικτες συσκευασίες με μαγνήτη δεν είναι μία αξιόπιστη μέθοδος για τη διαλογή τυχόν σιδηρούχων φιαλών από τα υπόλοιπα μεταλλικά αντικείμενα.
Η χρήση καμερών με τη χρήση νευρωνικών συστημάτων τα οποία εκπαιδεύονται συνεχώς μπορούν να εντοπίσουν τέτοια αντικείμενα σε ένα ταινιόδρομο και να παίξουν ρόλο αρωγού στην όποια χειροδιαλογή συντελείται πρίν τα αντικείμενα καταλήξουν στον μαγνήτη ή και μετά από αυτόν.
Στατιστικά για να μειωθεί περαιτέρω ο κίνδυνος θα βοηθούσε ένα σύστημα εγγυοδοσίας και επιστροφή των φιαλών όπου το αέριο δεν εκλύεται στην ατμόσφαιρα σε μικρές συγκεντρώσεις ώστε να οδηγούνται εν συνεχεία σε ειδικές μονάδες διαχείρισης τους. Αυτό ως πρόταση δίδεται εδώ.
Μέχρι να υλοποιηθούν κάποια πράγματα θα πρέπει ως πολίτες να γίνουμε πιο συνεπείς σχετικά με το πώς ανακυκλώνουμε στην πηγή. Αν δε, προκύψουν αντικείμενα με επικίνδυνες ουσίες σε υψηλές συγκεντρώσεις και δεν καταναλώσετε όλο το περιεχόμενο (φιάλες προπανίου, ασετιλίνης , διαβρωτικά, σίλερ, διαλυτικά κ.α) θα ήταν καλό να τα απορρίψετε σε κάδους επικινδύνων ακόμη και αν πρέπει να διανύσετε κάποια απόσταση.
