«Χλομά βουνά-στ’ αχνάρια του Χρηστομάννου» Η ιστορία μας διαδραματίζεται αρχικά στη Μεσσηνία κι έπειτα στο Τιρόλο της Αυστροουγγαρίας από το 1870 έως λίγο μετά το ξέσπασμα του Α’ παγκοσμίου πολέμου.
Κυρία Κουτσουμπού, πείτε μας δυο λόγια για το νέο βιβλίο σας «Χλομά βουνά-στ’ αχνάρια του Χρηστομάννου», που κυκλοφορεί από τις ΑΩ εκδόσεις.
Το νέο βιβλίο μου είναι ιστορικό μυθιστόρημα που προέκυψε εντελώς αναπάντεχα. Είναι εμπνευσμένο από τη ζωή και τη δράση ενός άγνωστου σε μας Έλληνα της διασποράς, τον Θέοντορ Χρηστομάννο τον οποίο ανακάλυψα μέσα από τις σελίδες μιας αναφοράς στο άτομό του σ’ ένα ταξίδι του μου στη βόρεια Ιταλία. Πρόκειται για έναν δαιμόνιο άνθρωπο, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε αρχικά στη Βιέννη και στο Μεράνο αρχικά ως νοιμικός κι έπειτα και ως πολιτικός, έχοντας ένα μεγάλο όραμα: Να επιτύχει την ανάπτυξη της όλης περιοχής και την έξοδό της από την απομόνωση με την κατασκευή σημαντικών σιδηροδρομικών συνδέσεων, καταφυγίων, των πρώτων ξενοδοχείων πολυτελείας και το κυριότερο, που θεωρείται και το «έργο της ζωής του», την χάραξη και υλοποίηση του εμβληματικού Δρόμου των Δολομιτών. Κινητοποιώντας τα γρανάζια της κρατικής μηχανής και της Αυλής, με βοηθό την ευρηματικότητα, το ελληνικό δαιμόνιο και την αδάμαστη θέλησή του επέτυχε την μετεξέλιξη μιας ολόκληρης περιοχής έτσι ώστε σήμερα να θεωρείται ο πιονιέρος των Άλπεων. Τον συντροφεύουν οι πρωταγωνιστές της ιστορίας μας, δυο νέοι από τη Μεσσηνία που τους επηρεάζει βαθιά, υιοθετούν τις απόψεις του για ευημερία και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής μέσω του τουρισμού και τον συνδράμουν στην κατασκευή των μεγάλων έργων υποδομών. Έχουν να αντιπαλέψουν τις φυσικές αντιξοότητες των βουνών, τις αντιδράσεις και τα μικροσυμφέροντα των ντόπιων, τις σκοπιμότητες αλλά και τις προσωπικές τους απώλειες. Η ιστορία μας διαδραματίζεται αρχικά στη Μεσσηνία κι έπειτα στο Τιρόλο της Αυστροουγγαρίας από το 1870 έως λίγο μετά το ξέσπασμα του Α’ παγκοσμίου πολέμου.
Το βιβλίο σας είναι ένα κράμα μυθοπλασίας και ιστορίας. Πόσο εύκολα συνδυάζονται αυτά τα δύο;
Το βιβλίο εμπνέεται από τη δράση του Θέοντορ Χρηστομάννου, ο οποίος αποτελεί ιστορικό πρόσωπο και τον συναντάμε σε κάθε σελίδα, φυσικά όχι πάντα ως πρωταγωνιστή. Όμως, δεν είναι το βιβλίο αυτό η βιογραφία του. Τα γεγονότα χρησιμεύουν για να πλάσουν την ιστορία μας, είναι ο καμβάς όπου εξυφαίνεται η δράση, η πλοκή. Η ιστορία της περιοχής αποτελεί το πλαίσιο, το φόντο μέσα στο οποίο δρουν τα πρόσωπα. Έτσι το πραγματικό δηλαδή τα ιστορικά στοιχεία εισχωρούν στο μύθο, δηλαδή την μυθοπλασία με στόχο πάντα να προβληθεί η ξεχωριστή προσωπικότητα και το έργο των ηρώων και η εικονοποιία να αποκτήσει ζωντάνια. Σ’ αυτό βοήθησαν και τα λαογραφικά, πολιτιστικά, στοιχεία και οι πληροφορίες για την τοπιογεωγραφία της περιοχής. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αναπνέει όλος ο κόσμος των εμπόρων, των αστών, των χωρικών, των καλλιτεχνών και πνευματικών ανθρώπων, η ελίτ της Βιέννης, αλλά και η ζωή στη Μεσσηνία λίγο πριν την αυγή του 20 ού αιώνα. Τα στοιχεία που αφορούν τον Χρηστομάννο (δράση και ενέργειές του, είναι αληθή, στη σφαίρα του φανταστικού ανήκουν οι χαρακτήρες του Περικλή, της Αρετής και των λοιπών συνοδοιπόρων τους. Η επιτυχία στο να συνδυαστούν αρμονικά και τα δυο είναι θέμα μελέτης και έρευνας των πηγών, όσο και ισορροπίας ανάμεσα στο τι είναι αλήθεια και τι φαντασία. Δεν είναι εύκολο πάντα να έχεις αυτή την αρμονία. Δουλεύεις περισσότερο με το ένστικτο. Μπαίνεις στη θέση του αναγνώστη και στοχεύεις να κρατήσεις αμείωτο το ενδιαφέρον του ως το τέλος. Να μην αφήσει ούτε μια σελίδα αδιάβαστη για να πάει παρακάτω.
Ποια πλευρά του Χρηστομάννου φωτίσατε περισσότερο στην αφήγησή σας;
Ο Χρηστομάννος μέσα από τις πηγές που συνέλεξα παρουσιάζεται ακλόνητος στα πιστεύω του, αλτρουιστής, οραματιστής, αλλά μαζί κι αποφασιστικός για την υλοποίηση όσων έργων θεωρούσε αναγκαία για την πρόοδο του τόπου. Παθιάζεται με τα βουνά και τους ανθρώπους τους, του αρέσει η ευζωία που πιστεύει πως την αποκτά κανείς μόνο κοντά στο φυσικό περιβάλλον. Οι αποφάσεις του λαμβάνουν πρώτα υπόψη την προστασία της φύσης. Επιλέγει μέχρι και τη θέση των ξενοδοχείων που θα χτίσει με γνώμονα τον σεβασμό προς τη μεγάλη αυτή δύναμη που μας περιβάλλει. Είναι όμως κι ανιδιοτελής, πρεσβεύει το «όλα για τους άλλους» και δεν κρατά ούτε αξιώματα, ούτε και οικονομική ισχύ για τον εαυτό του. Μέσα από τους διαλόγους και τις σκηνές που εκτυλίσσονται στις σελίδες του βιβλίου μου θεωρώ πως αυτή του η πλευρά είναι η πιο σαγηνευτική. Εκείνες τις αρετές θεωρώ πως θα ζηλεύαμε και σήμερα κι ίσως είναι κάπως ξεχασμένες αλλά παραμένουν διαχρονικές. Κι είναι αυτές οι αρετές που αναζητάμε σε όσους ασχολούνται με τα δημόσια πράγματα, την επιστήμη, την πολιτική.
Απαιτήθηκε ιστορική μελέτη για να συνθέσετε και να ολοκληρώσετε το βιβλίο σας;
Η συγγραφή ενός ιστορικού μυθιστορήματος απαιτεί την αναπαράσταση μιας άλλης εποχής για την οποία ελάχιστα γνωρίζει κανείς από τα βιβλία της ιστορίας. Οι κοινωνικές συμβάσεις και συμπεριφορές, τα ήθη και τα έθιμα, ο τρόπος επικοινωνίας, τα πολλά πραγματολογικά στοιχεία που εν τέλει χρειάζονται για να συγκολλήσουν τα κομμάτια της πλοκής πρέπει να αναζητηθούν στις πηγές. Έτσι ανέτρεξα σε ιστορικά βιβλία για την αυτοκρατορία του Φραντς Γιόσεφ και της Σίσσυ, αλλά και σε βιβλία που αναφέρονται στην ιστορία της αυτονόμησης του Τιρόλου και τη ζωή του ιταλικού στοιχείου στην περιοχή. Συμβουλεύτηκα ακόμη και μελέτες για την ζωή στη Μεσσηνία εκείνη την περίοδο. Ήταν για μένα ένα μαγευτικό ταξίδι σε παλιές εποχές γεμάτες από σχέδια και ιδέες για βελτίωση της ζωής των ανθρώπων και ευημερία.
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να αποκομίσουν οι αναγνώστες;
«Όσο ο άνθρωπος δρα τότε ο κόσμος αλλάζει» λέει ένας ήρωας μέσα στο βιβλίο μου. Κι ένας άλλος ακόμη προσθέτει πως: « Οι δραστήριοι άνθρωποι έχουν συνεχώς την ανάγκη για νέα ερεθίσματα κι όσα χρόνια κι αν περάσουν , το πνεύμα τους αναζήτα νέες προκλήσεις. Ο Χρηστομάννος, άνθρωπος ευρηματικός και γενναιόδωρος με τους άλλους, κατόρθωσε το ακατόρθωτο μένοντας πιστός στις αρχές του και προφέροντας αφιλοκερδώς στο κοινωνικό σύνολο. Απαιτείται όραμα και σχέδιο για να κατακτήσει κανείς απάτητες κορυφές, προσπάθεια κι επιμονή κόντρα σε όποιες σκοπιμότητες. Ας εμπνεόμαστε λοιπόν από τέτοιους ανθρώπους για να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε έργα προς όφελος της κοινωνίας.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς ιστορικών μυθιστορημάτων;
Αν και δεν διαβάζω αποκλειστικά ιστορικά μυθιστορήματα ας αναφέρω ενδεικτικά τους: Μίκα Βάλταρι, Κάρολο Ντίκενς, Γουίλιαμ Χάρντυ, Φίλιπ Κερ, Χένρι Τζέιμς, Αχμέτ Ουμίτ, Μ. Καραγάτση, Κ. Κυριαζή, Α. Τερζάκη. Μεγάλοι συγγραφείς που έχουν στο ενεργητικό τους διάφορα είδη λόγου, πεζού και ποιητικού, έχουν σίγουρα γράψει τουλάχιστον ένα βιβλίο με ιστορικό πλαίσιο. Η ιστορία γεννά άλλες ιστορίες αρκεί πάντα να ψάχνεις.
Ποιο είναι το επόμενο συγγραφικό σας βήμα;
Έχω πλάσει στο μυαλό μου την ιδέα και το θέμα που θέλω να προβάλλω, αλλά είμαι σίγουρη πως στην πορεία του χρόνου η διαδικασία της γραφής θα με εκτρέψει σε πρόσθετα μονοπάτια, και θα μου υποδείξει την εξέλιξη και το τέλος. Σε τελική ανάλυση αφήνομαι να με οδηγήσουν οι ήρωες κι η φαντασία μου. Μπορώ όμως να σας αποκαλύψω πως δεν θα είναι κι αυτό ιστορικό. Άλλωστε η συγγραφή για μένα είναι η ευκαιρία να ζήσω μέσα από τους ήρωές μου αλλά και μια πρόκληση ν’ αναμετρηθώ με τους κρυμμένους εαυτούς μου.
Τίνα Κουτσουμπού: Χλομά βουνά στ’ αχνάρια του Χρηστομάννου
Τιμή: 24.38 ευρώ, Σελίδες: 496
ISBN: 978-618-5675-53-0 ΑΩ Εκδόσεις
Κυκλοφόρησε από τις ΑΩ Εκδόσεις το συναρπαστικό μυθιστόρημα της Τίνας Κουτσουμπού «Χλομά βουνά – στ’ αχνάρια του Χρηστομάννου».
Είναι εφικτό ένας άνθρωπος να επηρεάσει το μέλλον της κοινότητας; Ν’ αλλάξει τη μοίρα ενός τόπου αλλά και τη δική του, υλοποιώντας καινοτόμες ιδέες κι οράματα; Η ιστορία μας το επιβεβαιώνει με τον πιο καταφατικό τρόπο. Στην εποχή του Φραγκίσκου Ιωσήφ και της Σίσσυ, στα τέλη του 1800 στο δυτικό άκρο της Αυστροουγγαρίας, στο Τιρόλο, η περιοχή των Δολομιτών παραμένει, ακόμη, απομονωμένη. Εκεί, ζει και δραστηριοποιείται o ελληνικής καταγωγής πολιτικός Θέοντορ Χρηστομάννος. Βαθιά γοητευμένος από την ομορφιά των δύσβατων βουνών και προικισμένος με το ελληνικό δαιμόνιο της επινοητικότητας, θα προσπαθήσει να πραγματοποιήσει ένα μεγάλο όραμα: να βγάλει την περιοχή αυτή από την αφάνεια με την κατασκευή μεγαλόπνοων έργων ανάπτυξης. Με ενέργειές του θα κατασκευαστούν ο εμβληματικός Δρόμος των Δολομιτών, υδραυλικά έργα, σιδηροδρομικές συνδέσεις, μεγάλα πολυτελή ξενοδοχεία και ορεινά καταφύγια που θα μεταμορφώσουν την περιοχή σε σημαντικό τουριστικό θέρετρο. Συνοδοιπόροι του στο εκπληκτικό αυτό εγχείρημα, ο Περικλής κι η Αρετή από τη Μεσσηνία, επηρεάζονται από τις απόψεις του κι αποφασίζουν να συνεργαστούν για την υλοποίηση των πρωτοποριακών σχεδίων του. Δυο προοδευτικοί άνθρωποι, που, υιοθετώντας τα οράματα του Χρηστομάννου, θα εργαστούν με ζήλο, μεράκι και πάθος, για ν’ αλλάξουν μία ολόκληρη περιοχή, αλλά και τη ζωή τους. Η ιστορία μας, ελεύθερα εμπνευσμένη, από την αληθινή ζωή και το έργο του Έλληνα της διασποράς, Θέοντορ Χρηστομάννου (1854-1911), εκτυλίσσεται στη Μεσσηνία, στη Βιέννη και στο Τιρόλο από το 1870 έως τις αρχές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Βιογραφικό
Η Τίνα Κουτσουμπού γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Εργάσθηκε στην ΕΡΤ και στην Εμπορική Τράπεζα. Ζει στην Καλαμάτα από το 1996. Είναι μέλος της Π.Ε.Λ., της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών και διετέλεσε γενική γραμματέας της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων και υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων.
Διηγήματά της βραβεύτηκαν σε πολλούς λογοτεχνικούς διαγωνισμούς στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Συμμετέχει στα συλλογικά έργα: «Αθηναϊκό ημερολόγιο» (εκδ. Φιλιππότη, 2012, 2013, 2014, 2018, 2019), «Ημερολόγιο του Αρχιπελάγους» (εκδ. Φιλιππότη, 2014, 2015), «Ο Ξένος» (εκδ. OpenBooks, 2016), «Κυπριακή Φιλολογική Πρωτοχρονιά 2018» (Ε.Π.Ο.Κ), «Λαθρόψυχοι» (εκδ. 24 γράμματα, 2018), «Το σχολείο» (εκδ. OpenBooks, 2018), «Μεσσηνιακές Δημιουργίες» (2012, 2014, 2016, 2018, 2020), Επετειακοί τόμοι της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων: για το 1821 (εκδ. Καλλίεργον, 2021) και για τη Μικρασιατική καταστροφή και τον προσφυγικό ελληνισμό (εκδ. 24 γράμματα, 2022), «Ποιήματα 10 σύγχρονων Μεσσήνιων ποιητών» (εκδ. 24 γράμματα, 2022).
Άρθρα της δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα «Βήμα των Συντακτών» της ΕΣΜΗΕ, στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο Καλαμάτας και Κορώνης, σε λογοτεχνικά περιοδικά έντυπης και ηλεκτρονικής μορφής καθώς και σε λογοτεχνικά blogs. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια ιστορικού μυθιστορήματος, δημιουργικής γραφής και διόρθωσης και επιμέλειας κειμένων. Είναι μέλος σε πολλές πολιτιστικές ενώσεις.
Έχει εκδώσει τα βιβλία: «Ο καινούργιος κι επτά ακόμη διηγήματα» (εκδ. Γαβριηλίδης, 2015), «Του καιρού γυρίσματα» (εκδ. Διάνυσμα, 2016), «Ιστορίες του Νότου» (εκδ. Μικρές εκδόσεις, 2018), «Η Καλαμάτα στην τσέπη, τουριστικός οδηγός στα ελληνικά και στα αγγλικά (Kalamata a pocket guide)» (εκδ. 24 γράμματα, 2020), «Το νερό που μ’ εκδικήθηκε» (εκδ. ΑΩ, 2021), «Χλομά βουνά – στ’ αχνάρια του Χρηστομάννου» (εκδ. ΑΩ, 2023).
ΑΩ Εκδόσεις
Αθ. Μιχάλη 19, 19010 Καλύβια Αττικής
Τηλέφωνο: 6932 616019
