Σε ποια ηλικία ξεκινήσατε να ζωγραφίζετε;
Ήμουν τυχερή γιατί ο θείος μου αρχιτέκτονας και χαράκτης Αλέξης Αλεξίου – Καραμουχτάρης με μύησε στα εικαστικά πριν ακόμη μάθω να γράφω. Περνούσα ατελείωτες ώρες στο ατελιέ του «επενδύοντας το χρόνο μου» σε πειραματισμούς με υλικά και χρώματα.
Ο σκοτεινός θάλαμος και το σχεδιαστήριο ήταν για μένα μια περιπέτεια υπέροχη.
Ουσιαστικά αυτά ήταν τα παιχνίδια μου. Τότε έγιναν οι πρώτες αλληλεπιδράσεις με τον κόσμο της τέχνης και ήταν καθοριστικές.
Καλλιτέχνης γεννιέται κανείς ή γίνεται;
Καλλιτέχνης γεννιέσαι. Εφόσον το περιβάλλον σε ενθαρρύνει να σπουδάσεις, να εμβαθύνεις σου δίνονται αληθινές ευκαιρίες να εξελιχθείς και στο χώρο των καλών τεχνών.
Ποια λέξη σας εκφράζει ως καλλιτέχνη;
Η δύναμη της Τέχνης είναι λυτρωτική για μένα. Μέσα από την Τέχνη ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ.
Νιώθετε την «έμπνευση» πριν δημιουργήσετε;
Χρησιμοποιώ τη ζωγραφική ως εννοιολογική γραφή και μέσα απ’ αυτήν εκφράζω τα συμβολικά μου μηνύματα. Έτσι κάθε έργο μου φέρει μαζί του μια μικρή ιστορία.
Η χειρονομία και το πάθος, η ένταση, το μυστηριακό στοιχείο και ο συμβολισμός αποτελούν την έμπνευσή μου και νοηματοδοτούν τα έργα μου. Η εικαστική μου διαπραγμάτευση αποβλέπει σε μια διαλεκτική μελέτη του εσωτερικού μου κόσμου, ενώ παράλληλα χαρακτηρίζεται από ιδιωματικά και βιωματικά περάσματα αυτογνωσίας.
Το χρώμα, τελικά, είναι ο φορέας των ψυχικών μου διαθέσεων, ενεργεί ως ο κύριος συντελεστής μιας μικρής μαγικής πράξης.
Αυτό που νιώθω μετατρέπω σε αντικείμενο εικαστικό, που φέρει την ενέργειά μου κι αυτή θέλω να παίρνει μαζί του, ως συνεργός, ο θεατής των έργων μου.
Πώς θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ως Καλλιτέχνη;
Μικρή θεά.
Γεννώ μέσα από επίπονη διαδικασία ενσαρκώσεις ανώτερων δυνάμεων: το αρχέγονο, το αιώνιο, το βαθύ. Λειτουργώντας ως «Μοίρα» ορίζω το νόμο της γένεσης και της φθοράς και το χρέος τους να τηρούν το καθένα το μέτρο τους.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Με συνέπεια να διευρύνω το πνεύμα μου και να εμβαθύνω στην ουσία της ψυχικής υφής των ανθρώπινων συναισθημάτων.
Ας γνωρίσουμε τη ζωγράφο.
Η Μαρία Χαλκιά γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στο North College και απέκτησε με διάκριση το Bachelor Degree of fine Arts majoring in Graphic Design. Παράλληλα με τις σπουδές της παρακολούθησε σειρά εξειδικευμένων σεμιναρίων πάνω στην ιστορία της τέχνης: τα σεμινάρια διοργάνωσε το North College σε συνεργασία με αγγλικά και αμερικανικά πανεπιστήμια και η Μαρία Χαλκιά είχε την ευκαιρία να βρεθεί κοντά σε σημαντικούς δασκάλους των εικαστικών τεχνών.
Κοντά στον W. Salzman θα γνωρίσει τα σύγχρονα ρεύματα τέχνης και το πλαίσιο δράσης της performance art. Η σπουδή της θεωρίας των χρωμάτων και ο συνδυασμός τους θα δώσουν στο έργο της έναν ενεργό αυθορμητισμό. Το ενδιαφέρον της για τη φωτογραφική απεικόνιση και επεξεργασία με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού υπολογιστή θα τη φέρει κοντά στον Erik Van Soestbergen, από τον οποίο θα διδαχθεί τη μέθοδο του Photo design και παράλληλα διετή κύκλο μαθημάτων ασπρόμαυρης φωτογραφίας. Το ταλέντο της στην καλλιτεχνική φωτογραφία θα βραβευτεί στο Lycée (Institut Français de Thessalonique) το 1991.
Εξειδικευμένα σεμινάρια πάνω στο βιομηχανικό σχέδιο και την προβολή προϊόντων στα μέσα μαζικής ενημέρωσης έστρεψαν το ενδιαφέρον της στη Γραφιστική και μέχρι σήμερα έχει επιμεληθεί ως creative art director εκατοντάδες έντυπα, συσκευασίες, αφίσες, εφημερίδες, περιοδικά κ.α.
Το 1991 αναλαμβάνει τη θέση του graphic designer σε γνωστή διαφημιστική εταιρεία της Θεσσαλονίκης, ενώ το 1995 και για ένα χρόνο θα αναλάβει την ανανέωση του μηνιαίου περιοδικού «ΕΠΙΛΟΓΕΣ» της εφημερίδας «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ», πάντοτε από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή. Στη συνέχεια η δυναμική της παρουσία και οι πρωτοποριακές της ιδέες θα γίνουν γρήγορα ορατές στις εκδόσεις «Be Cool» μηνιαίο περιοδικό, «Super Fitness» μηνιαίο περιοδικό, «B.fit by mlo», «The Game» της ΚΑΕ ΠΑΟΚ, όπου και θα έχει την πλήρη καλλιτεχνική εποπτεία. Οι φιλόδοξες προσπάθειες της Μ. Χαλκιά για την ανανέωση του έντυπου λόγου, θα πραγματοποιηθούν στην ανάληψη της έκδοσης της εφημερίδας «Ειδησιόραμα».
Παρόλη την επιτυχημένη πορεία της στη διαφήμιση και τον έντυπο λόγο, η ενεργή εικαστική δραστηριότητα της Μ. Χαλκιά και το αστείρευτο ταλέντο της απορρόφησαν τη δημιουργικότητά της, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός σημαντικού αριθμού ιδιαίτερων εικαστικών έργων και την ενεργή συμμετοχή της στα σύγχρονα καλλιτεχνικά δρώμενα.
19 Δεκεμβρίου 2002. Συμμετοχή στην ομαδική έκθεση του Συλλόγου επαγγελματικών ζωγράφων βορείου Ελλάδος με θέμα «Αλησμόνητες πατρίδες» στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης (μέγαρο Μπίλλη).
Συμμετοχή στην ομαδική έκθεση του Συλλόγου επαγγελματικών ζωγράφων βορείου Ελλάδος στο δημοτικό θέατρο Καλαμαριάς «Μελίνα Μερκούρη».
Αναδρομική ατομική έκθεση, με σημαντικό αριθμό έργων, Μάιος 2003, εγκαινιάζει το κτίριο διοίκησης της ΔΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. στη Θεσσαλονίκη.
Εικαστική συμμετοχή σε δρώμενο του συλλόγου καλλιτεχνών βορείου Ελλάδος με θέμα τη «Μητέρα» στη δημοτική βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης, 20 Μαΐου 2003.
Στα πλαίσια των 45ων Δημητρίων, τον Οκτώβρη του 2010 δημιουργεί τα σκηνικά και τα κοστούμια για την παιδική όπερα «το Κικιρίκι», του Ν. Καρς, παραγωγή του ωδείου «Συμφωνία».
Εκθέτει στην γκαλερί «emphasis art room» στη Θεσσαλονίκη, τον Οκτώβρη του 2003.
Συμμετέχει στο 4ο bazaar Art- το 2004- του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.
Έργα της ανήκουν από το 2003 στη μόνιμη συλλογή της Δημοτικής Πινακοθήκης Καρδίτσας.
Εκθέτει στη «Γκαλερί F» το Δεκέμβρη του 2003, στην Καρδίτσα.
Συνεργάζεται με το «Sharjah Art Museum», United Arab Emirates, σε Art project, το 2005.
Το 2005 εκθέτει ομαδικά σε 20 πόλεις της Ελλάδας:
22 Οκτωβρίου 2005, Εκθεσιακός χώρος Δήμου Κοζάνης.
4 Νοεμβρίου 2005, «Αίθουσα Αριστοτέλης», Φλώρινα.
5 Νοεμβρίου 2005, «Αίθουσα Δήμου Καστοριάς», Καστοριά.
17 Νοεμβρίου 2005, Πνευματικό Κέντρο Πτολεμαΐδας.
21 Νοεμβρίου 2005, «Αίθουσα Τέχνης», Κιλκίς.
2 Δεκεμβρίου 2005, «Αίθουσα Πολιτιστικού Κέντρου Τρίπολης».
9 Δεκεμβρίου 2005, «Αίθουσα Παρθεναγωγείου Έδεσσας».
16 Δεκεμβρίου 2005, «Πολιτιστικό Κέντρο Ιερισσού».
26 Δεκεμβρίου Αίθουσα «Καλογερικό», Θάσος.
2 Αυγούστου 2008 «Πολιτιστικό Κέντρο Άνδρου».
Από τον Δεκέμβριο του 2005 έως το Δεκέμβριο του 2006, υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, ταξιδεύουν έργα της με την «ομάδα Τέχνης Φλόγα» σε: Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Χαλκιδική, Κομοτηνή, Ξάνθη, Σαμοθράκη, Θάσο, Δράμα, Σέρρες, Κιλκίς, Βέροια, Πολύγυρο, Έδεσσα, Κοζάνη, Κατερίνη, Αλεξανδρούπολη, Καστοριά, Γρεβενά, Ερμούπολη Σύρου, Κορυτσά και Σκόπια.
Το 2006 φιλοτεχνεί τα έργα για τα δωμάτια και τους κοινόχρηστους χώρους του μόλις ανακαινισμένου ξενοδοχείου «Domotel Xenia Volou» στο Βόλο.
Στα πλαίσια του «Φεστιβάλ της Μονής Λαζαριστών», συμμετέχει στην έκθεση με τίτλο «Εγκάρδιες Πράξεις», το Νοέμβριο του 2011.
29 Φεβρουαρίου – 6 Μαρτίου του 2012 συμμετέχει σε έκθεση 72 Ελλήνων Σύγχρονων Εικαστικών, στην γκαλερί «Art Kolonaki», στην Αθήνα.
Συμμετέχει σε εικαστική έκθεση με τίτλο «Ένα Ταξίδι Πολιτισμού» στο Πολιτιστικό Κέντρο Νέας Ερυθραίας, στις 19 Μαρτίου 2012.
Συμμετέχει σε έκθεση στο Πολιτιστικό Κέντρο Νέου Ηρακλείου στη «Villa Stella», 4 – 11 Απριλίου του 2012.
Τον Οκτώβρη του 2011 φιλοτεχνεί fresco (διατάσεων 2,5 x 4,5 μ.) με μια ιδιαίτερη δική της τεχνική, στο «art café bar Λαζαριστές» της Μονής Λαζαριστών, στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης και ζωγραφίζει γλυπτά- χρηστικά τραπέζια για το χώρο.
Στα πλαίσια της έκθεσης «Τaste of London», 20 – 25 Ιουνίου 2012, στο Regents Park του Λονδίνου και με αφορμή τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων εκεί, συμμετέχει σε έκθεση 50 Ελλήνων Εικαστικών Δημιουργών με θέμα, «taste like Greece», σε μια προσπάθεια προβολής της σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης, εκτός συνόρων.
Τον Ιούνιο του 2012 συμμετέχει σε ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης «JK» στο Κολωνάκι.
Τον Ιούλιο του 2012 στο «Mediterranean Cosmos» σε έκθεση καλλιτεχνικών εφαρμογών σε μοτοσυκλέτες Harley Davidson, που διοργανώθηκε από το «Harley Club» της Θεσσαλονίκης, φιλοτεχνεί τα ντεπόζιτα μοτοσυκλετών και συμμετέχει έτσι στο καλλιτεχνικό event.
Συμμετέχει στο 1ο Φεστιβάλ Τεχνών της Πάρου, 3 Ιουλίου έως 15 Αυγούστου του 2012 με θέμα το «Παρόν».
Συμμετέχει στην έκθεση στο «ΑΝΕΖΙΝΑ» Village (Δρυός), στην Πάρο, 14 Ιουλίου έως 5 Αυγούστου 2012.
Συμμετέχει στην έκθεση στα πλαίσια του «Φεστιβάλ Τεχνών της Πάρου» στο Πολιτιστικό Κέντρο «Άγιος Αθανάσιος» στη Νάουσα Πάρου, 3 Ιουλίου έως 15 Αυγούστου 2012.
7 – 25 Ιουλίου 2012 στο POSEIDON OF PAROS εκθέτει ομαδικά (Χρυσή Ακτή Πάρου).
Συμμετέχει στη διεθνή έκθεση «The Affordable Art Fair» που διοργανώνεται στο Seattle Centre Exhibition, στο Seattle USA, στις 8 – 11 Νοεμβρίου του 2012, υπό την αιγίδα του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στο Σαν Φραντσίσκο.
Στις 8 Μαρτίου του 2013 συμμετέχει στην έκθεση εικαστικών γυναικών καλλιτεχνών, που διοργανώνει το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, στα πλαίσια της εκδήλωσης με θέμα «Η γυναίκα στον κόσμο του επιχειρείν».
Με θέμα «Αποχρώσεις του Μπλε», συμμετέχει στη 2η Εικαστική Συνάντηση Τεχνών της Πάρου από 22 Ιουλίου έως 5 Αυγούστου 2013 στο Κέντρο Τέχνης Νάουσας – Πάρου (Άγ. Αθανάσιος).
3 Οκτωβρίου του 2013 συμμετέχει ενεργά στην πολιτιστική γιορτή της Θεσσαλονίκης των 48ων Δημητρίων «Νύχτα Τέχνης» και εκθέτει έργα της στο Domotel Les Lazaristes Art Hotel.
9 – 22 Νοεμβρίου 2013 εκθέτει σε ομαδική έκθεση 30 Ελλήνων καλλιτεχνών στην Gallery Αποθήκη στην Παλαιά Πεντέλη.
24 Νοεμβρίου – 3 Δεκεμβρίου 2013 συμμετέχει στην ομαδική έκθεση της «ART WAY» στην Gallery Παλιάτσος – Gallery Αποθήκη στην Παλαιά Πεντέλη.
Από τις 4 έως τις 13 Δεκεμβρίου 2013 εκθέτει ομαδικά στην Gallery Αποθήκη, στην Παλαιά Πεντέλη.
12 – 22 Ιανουαρίου 2014 μαζί με 40 καλλιτέχνες εκθέτει στο Σπυροπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο Νέου Ψυχικού.
Από τις 9 έως τις 16 Απριλίου 2014 συμμετέχει στην ομαδική έκθεση της «ART WAY», μαζί με 65 ακόμη εικαστικούς απ’ όλη την Ελλάδα και εκθέτει έργα της στο Domotel Les Lazaristes Art Hotel στη Θεσσαλονίκη.
Από τις 3 έως τις 10 Μαΐου 2014 παρουσιάζει σε ατομική αναδρομική έκθεσή της στην Αίθουσα τέχνης της Μονής Λαζαριστών στη Θεσσαλονίκη, 60 από τα πιο πρόσφατα έργα της: πίνακες ζωγραφικής, κατασκευές-γλυπτά φωτιστικά και γλυπτά τραπέζια. Cello και violin duo συνόδευε το event με μουσική εμπνευσμένη και γραμμένη από τη συνθέτρια Χριστίνα Χαλκιά αποκλειστικά για το έργο της καλλιτέχνιδος «Μελαγχολία»· η συγκεκριμένη μουσική σύνθεση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στους χώρους της Μονής στα εγκαίνια της έκθεσης.
1 Ιουνίου – 31 Αυγούστου 2014 συμμετέχει ως τιμώμενη καλλιτέχνις στην 3η Εικαστική συνάντηση τεχνών της Πάρου, με θέμα «Κυκλαδίτικο φως».
27 Αυγούστου – 1 Σεπτεμβρίου ως τιμώμενη καλλιτέχνις στην 3η Εικαστική συνάντηση τεχνών στο ΤΙNION HOTEL στην Τήνο.
26 Νοεμβρίου – 3 Δεκεμβρίου 2014 συμμετέχει στην έκθεση με θέμα «Χρώματα στο φως» στην γκαλερί ΗΩΣ στην Αθήνα.
3 – 10 Απριλίου 2015 συμμετέχει σε ομαδική έκθεση με θέμα «Αιγαίο – Φως – Ελπίδα» στο Πολιτιστικό κέντρο Νάουσας στην Πάρο.
23 Μαḯου 2015 Ατομική έκθεση με τίτλο «Η τέχνη συναντά την Τεχνολογία» στις εγκαταστάσεις της GI Security στη Θεσσαλονίκη.
13 – 19 Ιουνίου 2015 συμμετέχει σε ομαδική έκθεση της «ART WAY» στον εκθεσιακό χώρο Art Ville στην Γλυφάδα.
14 – 28 Νοεμβρίου 2015 συμμετέχει στην ομαδική έκθεση της Chili Art Gallery με θέμα «Διυλίζοντας το μυστήριο της ζωής».
26 Απριλίου – 5 Μαΐου 2015 συμμετέχει σε ομαδική έκθεση στην Chili Art Gallery.
20-27 Ιουλίου 2015 συμμετέχει στην ομαδική έκθεση Ελλήνων δημιουργών στο Πολιτιστικό Κέντρο Πύργου στη Σαντορίνη.
Τον Αύγουστο του 2015 συμμετέχει για ακόμη μια χρονιά στο φεστιβάλ Τεχνών της Πάρου.
Την άνοιξη του 2016 αναλαμβάνει την εικαστική επιμέλεια και φιλοτεχνεί με έργα της τους κοινόχρηστους χώρους και τα δωμάτια του ξενοδοχείου «Arni Palace – a Domotel historic hotel» στην Καρδίτσα.
3-15 Σεπτεμβρίου 2016 συμμετέχει στην έκθεση με θέμα «Πινελιές στο φως του Αιγαίου» στην gallery Poseidon of Paros.
14 Φεβρουαρίου 2016 εκθέτει τη σειρά της Creatures στο Art hotel Les Lazaristes στη Θεσσαλονίκη.
26 Μαρτίου – 5 Απριλίου 2016 συμμετοχή στην ομαδική έκθεση της Art Way με τίτλο «Σύγχρονοι Έλληνες εικαστικοί δημιουργοί» στην Chili Art Gallery.
Τον Αύγουστο του 2016 συμμετέχει στο φεστιβάλ Τεχνών της Πάρου.
20-27 Οκτωβρίου 2017 συμμετέχει στην έκθεση με θέμα: Εικόνες / Ενδείξεις μιας πραγματικότητας στη Gallery Δημιουργιών στην Κηφισιά.
Την περίοδο 2018-2019 έργα της εκτίθενται στο lobby του ξενοδοχείου Domotel Xenia Volos.
Έγραψαν για τη ζωγράφο.
Η καθαρότητα των έντονων χρωμάτων που χρησιμοποιεί, προκαλεί ψυχικές διαθέσεις ανάλογες με την κλίμακα των χρωμάτων και η επί τόπου σύνθεσή τους δίνει στο έργο της έναν χαρακτήρα εξελισσόμενης δράσης μπροστά στα μάτια του θεατή. Το χρώμα ενεργεί ως φορέας ψυχικών διαθέσεων, ως κύριος συντελεστής μιας μαγικής πράξης. Τα υλικά της, χρώματα αυτοκινήτων, χαρτιά και υφάσματα σε διάφορα μεγέθη καθώς και οργανικά υλικά όπως σφουγγάρια, κοχύλια και κοράλλια που η ίδια συλλέγει, σε συνδυασμό με λάδια, λαδοπαστέλ και ακρυλικά, αποτυπώνουν την πληθωρική προσωπικότητά της και την αναζήτηση για καινούριους τρόπους έκφρασης.
Η σειρά «Αιγαίο» με θέματα και εικόνες, που έντονα θυμίζουν στο θεατή προσωπικές αναμνήσεις και γνώριμες παραστάσεις, αποδίδεται με μια εκρηκτική ένταση και ο συνδυασμός των ζωντανών υλικών -κοχύλια και κοράλλια- με τα έντονα κόκκινα και μπλε, μας μεταφέρει στον εσωτερικό κόσμο του πίνακα. Η έκδηλη ατμοσφαιρικότητα του έργου εγκλωβίζει τη ματιά του θεατή και σε προκαλεί να αγγίξεις το χρώμα, να συλλέξεις τα κοχύλια και να επιστρέψεις στην αθωότητα των παιδικών ονείρων.
Η Μ. Χαλκιά συνδυάζει τις αναπαραστατικές φόρμες των ζωντανών υλικών με αφηρημένες πινελιές, προκαλώντας την αίσθηση στο θεατή ότι αναγνωρίζει το θέμα αλλά όχι το χώρο, δίνοντάς του τη δυνατότητα για προσωπικές ερμηνείες και ποικίλους στοχασμούς. Τα παραστατικά και αφηρημένα μοτίβα παιχνιδίζουν πάνω στον καμβά και το έργο γίνεται ο χώρος τέλεσης μυστικών συζητήσεων.
Η ύπαρξη του μυστηριακού στοιχείου γίνεται ακόμα πιο εμφανής στη σειρά της με εικόνες από το ανθρώπινο παρελθόν όπως στη «Θεά της Αναγέννησης» και το «Ετεροκίνητο πλάσμα». Η δίψα της για καινούριες εικόνες θα την οδηγήσουν σε απομακρυσμένα μέρη σε όλο τον κόσμο αλλά και σε γνωστές αρχαιολογικές θέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και θα χρησιμοποιήσει μυστικά σύμβολα πολιτισμών με το δικό της ενεργειακό τρόπο. Η συγκινησιακή φόρτιση σ΄ αυτούς τους πίνακες είναι έντονη.
Η Μητέρα-Γη, η «Πολλαπλή Θεά» ανοίγει τα χέρια της και ετοιμάζεται να υποδεχτεί τα παιδιά της στα σπλάχνα της, επιστροφή στον τόπο προέλευσης. Το έξεργο του υλικού εντείνει το δυναμισμό του θέματος και ολοκληρώνει το σκοπό ύπαρξης, το μέρος με το σύνολο.
Η υποκειμενικότητα της έκφρασης και η ανάγκη της να εκδηλωθεί και να αποτυπωθεί πάνω στον καμβά ο αυθορμητισμός, η χειρονομία και το πάθος, φέρνουν τη ζωγραφική της κοντά στον αφηρημένο εξπρεσιονισμό και τον τελετουργικό του χαρακτήρα. Τα θέματά της, ζωντανά και ονειρικά, μας μεταφέρουν σε έναν άλλο κόσμο, σε μια πνευματική διάσταση και ζητούν από εμάς να ταξιδέψουμε μαζί τους και να βρεθούμε στο χώρο τους, που έχει συντεθεί από τόσο διαφορετικά υλικά και μοιάζει σαν ταξίδι ανακάλυψης σε κόσμους τόσο γνώριμους όσο και άγνωστους.
Ο τρόπος ζωγραφικής της Μ. Χαλκιά που άλλοτε διατηρεί και άλλοτε διαλύει την περιγραφικότητα έχει αντίστοιχα αποτελέσματα στη νοηματοδότηση των έργων της.
Η «Αίγα που κυοφορεί της Σελήνη», με την περιγραφικότητα της μορφής και το κενό της σωματικότητας της, μας κάνει να μιλάμε για το ρόλο του κενού και του γεμίσματος του ζωγραφικού χώρου, κρατώντας μας κοντά στο θέμα και τους συμβολισμούς του και απομακρύνοντας μας από τον εγκλωβισμό, σε μοναδικούς συνειρμούς, δίνοντας μας την ελευθερία για προσωπική διερεύνηση.
Η ζωγραφική της είναι άλλοτε επιθετική και οι ζωγραφιές της πιο πολύ γλυπτικές, δίνοντας την εντύπωση ότι ετοιμάζονται να βγουν έξω από τον καμβά και να απαιτήσουν τη θέση τους στο χώρο, χαρακτηριστικό που αναγνωρίζουμε στον «Τελετουργικό χορό». Τα αναγνωρίσιμα σύμβολα που χρησιμοποιεί επιτρέπουν τη συμμετοχή του θεατή στο έργο και τη δυναμική του, αποτρέποντας την αποξένωση του.
Ο ρόλος του φωτός, η υποβλητική δύναμη του χρώματος και η ατμοσφαιρικότητα του χώρου είναι στοιχεία που η ζωγράφος ξέρει να εκτιμά και να επεξεργάζεται και αυτά δίνουν στους πίνακες της την αίσθηση του προσωπικού λόγου που επιτρέπει το διάλογο και την ερμηνεία.
Οι μεταφορές και οι αλληγορίες, διάσπαρτες και ζωντανές στους πίνακές της, εντείνουν τη μετάβασή μας σ΄ έναν καινούριο εικονογραφικό κόσμο και τη διάθεση για μια συνέχεια του έργου. Ο ρόλος του κάθε θεατή γίνεται σημαντικός, τα βιώματα και οι στοχασμοί του αποκτούν μορφή και η παρουσία του, μέρος του ζωγραφικού της κόσμου.
Η Μ. Χαλκιά μας θυμίζει με τα έργα της ότι :
«Ο άνθρωπος δεν ύφανε ο ίδιος
τον ιστό της ζωής,
απλώς αποτελεί ένα νήμα του.
Οτιδήποτε κάνει στον ιστό,
το κάνει στον εαυτό του.»
(Αρχηγός Ινδιάνικης Φυλής)
Τσατσάια Φανή
Διευθύντρια Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα
Ιστορικός Τέχνης
Η ΕΝΝΟΙΑΚΗ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΣΤΙΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ ΤΗΣ
ΜΑΡΙΑΣ ΧΑΛΚΙΑ.
Η ανεξάντλητη εικαστική γραφή της δημιουργού Μαρίας Χαλκιά συνίσταται αποτελεσματικά σε ένα πολυδιάστατα πολυκύμαντο πεδίο δράσης , έντονων διεργασιών και χειρονομιακής ελευθερίας που αναμφίβολα κινείται σε νέους δρόμους έρευνας και έκφρασης που ανάγονται στον ορίζοντα των εμβληματικών αποκαλύψεων στο χώρο της δημιουργίας.
Η καλλιτέχνιδα προβάλλοντας μια ιδιότυπη προσωπικότητα στα μονοπάτια της τέχνης διαμορφώνει το προσωπικό της ιδίωμα με ιδιοφυή στοιχεία που κατεξοχήν χαρακτηρίζουν τη δύναμη της επιμονής, την εκτίμηση και το σεβασμό στο παρελθόν, τη διάθεση αναζήτησης και προβληματισμού, καθώς και την ενεργή προσήλωση στη μυθολογία, στην οικολογία και στην ιστορία.
Ως παρατηρητής, μορφοποιεί και αξιοποιεί στα βήματα της το συνδυασμό μεταξύ αφαίρεσης και αναπαράστασης ενώ πλαισιώνει τις αναμνήσεις με γνώσεις , με βαθιά αποτυπώματα μνήμης που ατενίζουν τη πυκνότητα των υφέσεων σαν φάροι νοσταλγίας προβάλλοντας το μοναδικό και το μεγαλείο της ανθρώπινης ύπαρξης.
Με σκιές που περιδινούνται, ταλαντώσεις ,πρισματικές διαφάνειες και εμφανή διάχυση χρώματος μεταλλάσει σε τέχνη ενδόμυχες σκέψεις και επιθυμίες με αναγωγή στο παντοτινό και το καθάριο στο οποίο ο άνθρωπος είναι παρών μέσα από το πέρασμα του.
Ο χώρος και το φως γίνονται σύστοιχα αντικείμενα ύλης μέσα από τη ρευστότητα που αναδιαρθρώνει αυθόρμητα στις δομές.
Αναπλάθει ένα αξιοπρόσεκτο φιλοσοφικό προβληματισμό γραμμικά μινιμαλιστικό τολμώντας μια ιεροτελεστία κίνησης με μεγεθυντική κλίμακα που βασίζεται σε δυνατές χρωματικές και σχεδιαστικές βυθίσεις, χρωματορήσεις δίνοντας προβάδισμα αφ ενός στη φύση και την ενέργεια και αφ εταίρου σε ζωντανούς οργανισμούς, μυστικές διαβάσεις και ιδεογράμματα.
Με γοητεία μας εισάγει σε ένα μεταφυσικό ρεαλισμό όπου κάθε πινελιά εκφράζεται με την επίκληση της αρχετυπικής αρμονίας που αποτυπώνει το ιδανικό και του ιδεατό.
Ως κάτοχος της καταγωγικής, αναγωγικής και μεταγωγικής αλήθειας αντικατοπτρίζει στα έργα της την ουράνια, τη γήινη και τη συμπαντική τάξη που αποδίδεται με ιμπρεσσιονιστική εξπρεσιονιστική και φωβιστική υφή. Αναπαράγοντας τη ρεαλιστική απόκλιση φτάνει στην αφαιρετική διείσδυση και γεννά ένα εικαστικό περιβάλλον στο οποίο ο συμβολισμός της εικόνας συναντά το συναίσθημα και παράγουν μαζί μια πρωτόγνωρη υπαρξιακή κατάσταση που με λυρισμό και ευαισθησία υπογραμμίζει την αξιολόγηση της διαδρομής.
Αφομοιώνει μέσα από μια αναλυτική προσέγγιση, τα ερεθίσματα που εκπέμπει ο φυσικός κόσμος και στη συνέχεια διαμέσου μιας εξελικτικής διαδικασίας και συνθετικής επεξεργασίας οδηγείται στην ολοκλήρωση του εγχειρήματος. Συνδυάζει τάσεις της μοντέρνας τέχνης με αναφορές στην αρχαία παράδοση, ενώ οι συχνές συμβολιστικές προεκτάσεις της αποκαλύπτουν τη διαμόρφωση ενός ύφους με κωδικοποιημένα στοιχεία και μηνύματα, που διαρκώς επανέρχονται θεματολογικά.
Επιλέγει, την ανθρώπινη παρουσία που την εντάσσει με ελευθερία σε ένα πλαίσιο αναφοράς που επιμένει να ανασυγκροτείται διαρκώς και να ανατάσσεται. Θέλοντας να επιτείνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση της πλήρους μέθεξης του θεατή φτάνει στο σημείο να τον απεικονίζει δίνοντας του τη μορφή αντικειμένου με την υιοθέτηση σουρεαλιστικών προεκτάσεων. Παράλληλα η επιλογή του χρώματος που χρησιμοποιεί τονίζει τη χροιά ενός χώρου που αποπνέει θερμότητα.
Με σίγουρο και σταθερό χέρι αποτυπώνει με ένταση την κατάσταση – κοινωνό του έργου της. Εικόνες δυνατές, αναπάντεχες με κυρίαρχο υλικό συνθέτουν μια ατμόσφαιρα ωραιοποίησης.
Η γραφή και ο βιωματικός χαρακτήρας των επιτευγμάτων της, δίνουν τη δυνατότητα να αισθανθούμε τις αντίρροπες δυνάμεις της ζώσας πραγματικότητας, να συνδεθούμε με τους ρυθμούς και ήχους της, να αποκαταστήσουμε και να ξαναβρούμε με αρκετά οικείο τρόπο νοήματα που μας ωθούν στην αναπτέρωση ψυχής.
Μέσα από τις εικαστικές καταθέσεις της δημιουργού γνωρίζουμε από κοντά εμπνεύσεις που βασίζονται ευπρόσδεκτα στο συλλογισμό και την εμβάθυνση , που καθοδηγούν τις χρωματικές μάζες και τα ανάλογα υλικά επιδέξια και αυτόνομα στη φόρμα.
Οι συνθέσεις που παρακολουθούμε αποτελούν ευέλικτα μια συνειδητά ποιημένη πράξη εφαρμογής αρχών, τάσεων και σχολών τεχνικής που παραπέμπουν σε νεωτεριστικές, πλουραλιστικές, μεταμοντέρνες και εκλεκτικές οσμώσεις.
Η απόλυτη εικαστική διαπραγμάτευσή της αποβλέπει σε μια ενδελεχή διαλεκτική μελέτη του εσώτερου διακόσμου που έντονα ενορχηστρώνεται σε αφετηρίες. Προκαλώντας την ενατένιση και την επανατένιση διακριτικά προσηλώνει και ονοματογραφεί καταστάσεις πέρα από το μύθο και το μύθευμα. Προβάλλει την αντιπαράθεση σε ενδοσκοπικές καταλήξεις που ξεδιπλώνουν , ανασυνθέτουν και μετουσιώνουν τη θέαση της φύσης. Πρόκειται για ευρηματικές μοναδικές αποκαλύψεις που εκπέμπουν μια πολυπρόσωπη έκσταση ενώ εκπλήσσουν με την στερεότητα που διακρίνει τη διάρθρωση τους.
Οι τόνοι αναδύονται εστιάζονται από το βάθος προς την επιφάνεια ενδυναμώνοντας τη χροιά της αισθαντικής ενδοχώρας.
Οι συλλήψεις οργανωμένες παρατακτικά ενέχουν τον ρυθμό μιας αρμονικής προδιάθεσης που τις εντάσσει σε ένα αδιάσπαστο σύνολο από επιμέρους διαφοροποιημένα στοιχεία προοπτικής.
Στη πορεία μετατρέπονται βαθμιαία σε κειμήλια μνήμης ενώ με ζωτικότητα , ανάσα κοσμογονίας και χυμώδεις εκχύσεις διαιωνίζουν ζωντανές αισθησιακές δυνάμεις που φτάνουν στο έπακρο ακολουθώντας μια πλεύση και μια διαδρομή που συσπειρώνει πρωτόγνωρα την απογραφή ενός σημαντικού έρματος.
Παράλληλα χαρακτηρίζουν τεκμηριωμένα ιδιωματικά και βιωματικά περάσματα αυτογνωσίας.
Οι μεταλλαγές τους ευνοούν την άνεση της κινητήριας δύναμης που έχει κοινό σημείο αναφοράς τη δυνατότητα σύνδεσης με δεσμούς αποκατάστασης απέναντι στο νόημα των συνειρμών , των παλμών και των ευγενικών συναισθημάτων.
Λεόντιος Πετμεζάς
Θεωρητικός-Ιστορικός Τέχνης.