Δεν είναι λίγες οι φορές που περπατάμε, ειδικά στο κέντρο της πόλης μας, και νιώθουμε δυσφορία από την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε ή από τις ενοχλήσεις που προέρχονται από την ένταση της μηχανοκίνητης ηχορύπανσης. Δε χωρά αμφιβολία ότι η συνεχώς αυξανόμενη εξάπλωση της χρήσης οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης (βενζινοκίνητα, πετρελαιοκίνητα) σε αστικές περιοχές, σχετίζεται με πολλαπλές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Ακούμε για πολύ υψηλές συγκεντρώσεις αερίων ρύπων που παρατηρούνται μέσα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, αλλά και άλλων αστικών κέντρων. Επίπεδα συγκεντρώσεων που έχουν συσχετιστεί ισχυρά με επιπτώσεις στην υγεία. Επίσης ακούμε για ρύπους που σε παγκόσμιο επίπεδο συντελούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και στην κλιματική αλλαγή. Δεν είναι λίγοι οι επιστήμονες που μιλούνε για ενεργειακή κρίση λόγω εξάντλησης των ορυκτών πόρων και την προσπάθεια που γίνεται ώστε να επέλθει απεξάρτηση από αυτούς.
Τα δεδομένα αυτά οδηγούν ολοένα και περισσότερο τη βιομηχανία οχημάτων στο σχεδιασμό και στην κατασκευή ηλεκτροκίνητων με πολλαπλές εφαρμογές, ενώ τελευταία σε πολλές χώρες εντατικοποιούνται οι προσπάθειές για μαζική παραγωγή και προώθηση τους.
Αρκετά τα παραδείγματα στον πλανήτη…
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι έως το 2040, Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία θα απαγορεύσουν την κυκλοφορία πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων, ενώ η Volvo σε δύο χρόνια από σήμερα θα σταματήσει να κατασκευάζει οχήματα μόνο με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Στο Λος Άντζελες θα αγοραστούν 95 ηλεκτροκίνητα λεωφορεία, ώστε να εκπληρωθούν στόχοι της περιοχής για έναν στόλο με μηδενικές εκπομπές ρύπων το 2030. Πρωτοπόρος στη μετάβαση προς την εποχή της ηλεκτροκίνησης είναι η Κίνα, λόγω της υψηλής ρύπανσης στις πόλεις της και της ισχυρής πολιτικής βούλησης που έχει να απεξαρτηθεί από τις εισαγωγές πετρελαίου.
Το ηλεκτρικό όχημα εξασφαλίζει μηδενική εκπομπή ρύπων κατά τη λειτουργία του οχήματος, αισθητά μειωμένο θόρυβο και αποδεσμεύει τους χρήστες από την χρήση υγρών καυσίμων. Στο άμεσο μέλλον, αναμένεται ότι η ευρεία χρήση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων θα έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και γενικότερα των συνθηκών ποιότητας ζωής στις αστικές περιοχές.
Η συζήτηση αυτή έχει ξεκινήσει να γίνεται και στα πλαίσια του προγράμματος e-Mobilita (Horizon 2020), στο οποίο συμμετέχει και η επιστημονική ομάδα μας από το ΑΠΘ. Το πρόγραμμα επιδιώκει να προωθήσει την ηλεκτροκίνηση σε αστικές περιοχές, αναδεικνύοντας καλές πρακτικές και τονίζοντας τα περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη της.
Προσωπικά έχω μεγάλη «πίστη» στην ηλεκτροκίνηση για διάφορες εφαρμογές της σε μια αστική περιοχή. Ωστόσο, στη χώρα μας είναι αναγκαίο να γίνουν ταχύτατα βήματα μπροστά…και σε επίπεδο οργάνωσης και σε επίπεδο υποδομών για το θέμα της ηλεκτροκίνησης. Η χώρα μας δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις άλλες ευρωπαϊκές, όσον αφορά στη φυσική της ομορφιά…….απεναντίας…Ωστόσο, απαιτείται παραπάνω οργάνωση, μεθοδικότητα και αποτελεσματικότητα, ώστε να πετύχουμε αυτά που παρατηρούμε και σε άλλες ευρωπαϊκές αστικές περιοχές, π.χ. συστηματική ανακύκλωση, πολύ πράσινο, άρτιες αστικές συγκοινωνίες, μεγάλα και άνετα πεζοδρόμια, υπόγεια parking στο κέντρο, μηχανήματα που λειτουργούν με φωτοβολταϊκά, ακόμη και σταθμούς για φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων
(photo από Τουλούζη)…Μόνο σε αυτή την περίπτωση η ηλεκτροκίνηση θα είναι μια πραγματικότητα και όχι μια ουτοπία, όπως φαντάζει αυτή τη στιγμή και με τις δεδομένες συνθήκες στο πιο όμορφο «οικόπεδο» του πλανήτη…
Ο Δρ. Χρίστος Βλαχοκώστας ανήκει στο Διδακτικό και Εργαστηριακό Προσωπικό του Ενεργειακού Τομέα του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στο Διδακτικό Προσωπικό του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος (ως επισκέπτης καθηγητής). Διδάσκει «Διαχείριση Περιβάλλοντος» και «Ενεργειακές Στρατηγικές και Κλιματική Αλλαγή.»