“Η Τέχνη μας επιλέγει να την υπηρετήσουμε. Τα έργα μου θα έλεγα πως είναι εικόνες της ψυχής, μαγικοί Κοσμοχάρτες της μυστικής Ψυχογεωγραφίας, όπως γράφω στο βιβλίο μου που κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες, το «Χρωματοθεραπευτικό Βιβλίο, Ζωγραφίζοντας τα Οράματα της Εσώτερης Πηγής».”
Πώς και πότε ξεκινήσατε τη ζωγραφική; Ξεκίνησα να ζωγραφίζω από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου σε όποια επιφάνεια έβρισκα και θυμάμαι πως στην ηλικία των δύο ετών, μου ασκούσε γοητεία να αποτυπώνω ίχνη με μολύβια πάνω στους τοίχους του σπιτιού. Το να ζωγραφίζω ήταν κάτι αβίαστα φυσικό και ζωτικής σημασίας, όπως η αναπνοή. Η τέχνη μιλά μέσα από τα παιδιά, όπως και ο Θεός, το Πνεύμα εν πολλοίς μιλάει μέσα από τα παιδιά, καθότι οι ψυχές τους διέπονται από καθαρότητα και αγνότητα, άρα η τέχνη μπορεί να κυλάει από μέσα τους ανεμπόδιστα, δίχως φίλτρα, δίχως αλλοιώσεις ή διαστρεβλώσεις κυρίως νοητικού περιεχομένου, δίχως παραμορφωτικά γυαλιά. Αυτός που δεν σταματά να ζωγραφίζει από την παιδική του ηλικία, αυτός που ζει γράφοντας, αποτυπώνοντας τον κόσμο που ενοράται μέσα από τα μάτια της ψυχής του γίνεται καλλιτέχνης. Έτσι κι εγώ δεν σταμάτησα ποτέ να ζω ζωγραφίζοντας και να επιτρέπω στην Τέχνη να ενσταλλάζει εντός μου τα σπέρματά της, τα γεννήματά της.
Σε ποιο ρεύμα ή κίνημα θα εντάσσατε τα έργα σας; Δεν ξέρω αν τα έργα μου εντάσσονται σε κάποιο συγκεκριμένο ρεύμα ή κίνημα τέχνης. Συγκαταλέγομαι στους αυτοδίδακτους ζωγράφους που το φως της ψυχής τους μαζί με την άσβεστη εσώτερη φλόγα και το παλλόμενο εσωτερικό όραμα δίδαξαν και κατηύθυναν την πορεία τους στο μονοπάτι της Τέχνης και της δημιουργίας. Φυσικά όλη μου τη ζωή την έχω αφιερώσει στην τέχνη, γεγονός που συνεπάγεται συνεχή μόχθο, απόλυτη αφοσίωση και θυσία, καθώς Η Τέχνη μας επιλέγει να την υπηρετήσουμε. Τα έργα μου θα έλεγα πως είναι εικόνες της ψυχής, μαγικοί Κοσμοχάρτες της μυστικής Ψυχογεωγραφίας, όπως γράφω στο βιβλίο μου που κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες, το «Χρωματοθεραπευτικό Βιβλίο, Ζωγραφίζοντας τα Οράματα της Εσώτερης Πηγής». Οι εικόνες μου, είτε πρόκειται για πίνακες, είτε πρόκειται για έργα εικονογράφησης παραμυθιών και ιστοριών αναδύονται πέρα από τη νόηση μέσα από κατάσταση διαλογιστική σαν οράματα της ψυχής, σαν Μαγικοί Χάρτες για το μυστικό κοσμοταξίδι της επιστροφής της ύπαρξης στην Πηγή. Στο τελευταίο μου βιβλίο υπάρχουν 35 εικόνες, καθεμιά εκ των οποίων αποτελεί ένα θεραπευτικό σύμβολο ή κρυπτογράφημα, όπως κατά κάποιον τρόπο λειτουργεί και μία μάνταλα, ως εργαλείο υπενθύμισης της ένωσής μας με τον Θεό και με όλα τα έμβια όντα.
Από πού αντλείτε την έμπνευσή σας; Από το Άγνωστο και το Ανείπωτο. Το Αόρατο μα πανταχού παρόν. Από εκεί κατά κύριο λόγο μιας και έχω κατανοήσει πως η εξωτερική πραγματικότητα δεν αποτελεί παρά αντανάκλαση της εσωτερικής αντίληψης και κατανόησης. Όσο πιο διευρυμένη καθίσταται η εσωτερική πραγματικότητα, όσο πιο πολύ διανοίγουμε τις πύλες της ενόρασης, τόσο πιο ευρύ φάσμα του κόσμου μπορούμε να αντιληφθούμε και να κατανοήσουμε. Εμπεριέχουμε όχι μόνο αυτό που αντανακλάται, τον κόσμο, μα και το Άγνωστο που μας εμπεριέχει, ο καθένας μας κουβαλά κάποια δώρα με τα οποία έρχεται σε τούτη τη ζωή για να ανθίσει η ύπαρξή του και να προσφέρει στον κόσμο μας. Οι διαστάσεις μας και τα χρώματά μας είναι περισσότερα από όσα νομίζουμε. Στην πραγματικότητα είμαστε ένα ουράνιο τόξο που περιμένει να το ανακαλύψουμε ώστε να εκδιπλωθεί και τη χαρά του στον κόσμο ν΄απλώσει. Αυτές οι κρυμμένες δυνατότητες – σπόροι με εμπνέουν ιδιαίτερα, όπως και η Μυστήρια Πηγή του Συμπαντικού Νου που εδρεύει μέσα μας και μας συνδέει με το ασημένιο κοσμικό νήμα της κατανόησης, με το Συμπαντικό Σχέδιο, μα και με το σχέδιο της ψυχής μας και με το μονοπάτι της εκπλήρωσης του πεπρωμένου και της ύπαρξής μας.
Υπάρχουν προσωπικότητες ή άλλοι καλλιτέχνες που έχουν επηρεάσει το έργο σας; Σαφώς και υπάρχουν. Ζωγράφοι που αγαπώ και μου ασκεί συγκίνηση το έργο τους. Αυτοί είναι πάρα πολλοί, αλλά εδώ θα αναφέρω κάποιους: William Blake, Roerich, Gustav Klimt, Van Gogh, Sezan, Shagal, Εγγονόπουλος, Παρθένης, Θεόφιλος, Iερώνυμος Μπος, όπως και αρκετοί ζωγράφοι από το Ιαπωνικό κίνημα τέχνης, Ukiyo-e, καθώς και οι ζωγράφοι των πορτρέτων φαγιούμ της αρχαιότητος. Με συγκινεί το συγγραφικό έργο του Έρμαν Έσσε, η ζωγραφική και το ποιητικό – φιλοσοφικό έργο του Χαλίλ Γκιμπράν, όλη η αρχαία ελληνική γραμματεία με κυρίαρχο το έργο των προσωκρατικών φιλοσόφων, τον Πλάτωνα, τον Ηράκλειτο, τον Πρόκλο, τον Ορφέα, τον Πυθαγόρα. Με δυο λόγια, έχουν επηρεάσει το έργο μου οι φιλόσοφοι, οι ποιητές και οι δάσκαλοι της Δύσης και της Ανατολής που εργάστηκαν σιωπηλά και αδιάλειπτα με αυταπάρνηση, θυσία και αφοσίωση στο μονοπάτι της υπηρεσίας του πνεύματος, στο μονοπάτι της τέχνης της ζωής, οι ακάματοι και θαρραλέοι αγωνιστές της αλήθειας και της ελευθερίας, οι ψυχές οι οπλισμένες με τον πυρσό των μυστηρίων που μέσα στην επίγεια νύχτα τολμούν άφοβα να ακολουθήσουν τον θείο οδηγό, το Πνεύμα.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε θέσει στον εαυτό σας ως καλλιτέχνης; Το να μην προδώσω αυτό, το οποίο με έχει επιλέξει να το υπηρετήσω, δηλαδή την Τέχνη και η Τέχνη δεν μπορεί να είναι αποκομμένη από τον άνθρωπο και κυρίως από την εσώτερη επιταγή της Ψυχής. Η Τέχνη δεν μπορεί να υπηρετεί τον υλισμό, δεν μπορεί να εκπορεύεται από κίνητρα της μικροδιάνοιας, του ωφελιμιστικού μικροεγώ, της αλλαζονικής φύσης, της έπαρσης του κατώτερου νου που ενδιαφέρεται μόνο για υλιστικά κέρδη. Η Τέχνη δεν μπορεί να εκπορεύεται από τον σκοταδισμό και την ανελευθερία, διότι τότε δεν είναι Τέχνη. Η κύρια λειτουργία της Τέχνης για μένα είναι ακριβώς αυτή, η θεραπευτική, αυτή που υπηρετεί τον άνθρωπο και η πρωταρχική σημασία της λέξεως θεραπεύειν είναι τους θεούς υπηρετείν. Δηλαδή έχει εκφραστεί ότι ο άνθρωπος στις α-σθένειες (α-σθένος) και στις κοινωνικές συγκρούσεις είχε εκπέσει από την τάξη των θεών και για να βρει λύση στο πρόβλημά του και θεραπεία στην ασθένειά του έπρεπε να λάβει μέρος σε μια τελετουργία, η οποία θα τον επανέφερε σε ισορροπία με τους θεούς. Και ίσως αυτά σήμερα να μας φαίνονται ξεπερασμένα κι αναχρονιστικά, κι όμως η κεντρική ιδέα παραμένει αναλλοίωτη: ότι σε σοβαρά προβλήματα και σε ασθένειες, χρειάζεται κάτι να έρθει σε ισορροπία, στην πραγματικότητα πρόκειται για την ανάκτηση της ισορροπίας με το θεϊκό κομμάτι εντός μας, δηλαδή με τον αληθινό Εαυτό. H Τέχνη μπορεί να τίκτει, να γεννά μέσω των τεκόντων, δηλαδή των γονέων που επιλέγει, τα γεννήματά της τα υψηλά, αποκαλύπτοντας, φωτίζοντας, αποσχηματίζοντας και αναδημιουργώντας το αληθινό. Αυτή είναι η πρόκληση που έχω θέσει στον εαυτό μου ως καλλιτέχνης, ότι θα υπηρετήσω την αληθινή διάσταση της Τέχνης, η επιφανειακή δεν με ενδιαφέρει.
Πόσο αποδεκτή είναι η τέχνη στην Ελλάδα σήμερα και τί ρόλο καλείται να παίξει στον δημόσιο χώρο; Η διάσταση της Τέχνης που προανέφερα, έχει εκπέσει στην Ελλάδα, όπως και κάθε ιερό έχει βεβηλωθεί. Έχει υπάρξει αποϊεροποίηση και βεβήλωση κάθε κοσμοσύμβολου, κάθε λέξης, κάθε έκφανσης και κάθε πεδίου και το αίτημα είναι η αποκατάσταση της αρχικής ιερότητας στο πεδίο του δημόσιου διαλόγου και χώρου της Ελλάδας. Επίσης το αίτημα και συνεπώς ο ρόλος που καλείται να εκδραματίσει η Τέχνη είναι να συμβάλλει στην ψυχοπνευματική εξέλιξη του ανθρώπου και στην απελευθέρωσή του από τους εγκλωβισμούς της ύλης και τους αυτοπεριορισμούς της μορφικής πραγματικότητας. Ζούμε την παρακμή σε πολλά πεδία σε αυτή τη χώρα που το οξύμωρο είναι, πως ο αληθινός προορισμός της, όπως υποδηλώνει και η ίδια η ετυμολογία της λέξεως «Ελλάς» είναι να λάμψει σαν την πέτρα του φωτός στον κόσμο τον γήινο και τον υπεργήινο. Η Τέχνη στην αληθινή της διάσταση, όχι μόνον δεν είναι αποδεκτή, αλλά και βάλλεται παντοιοτρόπως και οι ζώντες στην Ελλάδα υπηρέτες της (που έχει ευρύτερη σημασία από τον όρο καλλιτέχνες) δημιουργούν διωκόμενοι και αγωνιζόμενοι με τις δικές τους δυνάμεις υφαίνοντας από το αίμα της καρδιάς τους κάποιες φωτοχαραγματιές στο σκοτάδι που έχει απλωθεί. Χρειάζεται μεγάλο σθένος, μεγάλη τόλμη για να πορεύεσαι στην Ελλάδα από την χάρη της Αγίας Τέχνης καθοδηγούμενος από το θέλημά της το μυστικό και το μυστήριο φως της, χωρίς καμιά στήριξη από το ίδιο το κράτος. Η Τέχνη έχει τη δύναμη να ανυψώνει τον άνθρωπο, από μια κατακερματισμένη σε μια ολοκληρωμένη ύπαρξη, από τον κόσμο της ύλης στον κόσμο της Ουσίας πέρα από τη μορφή, από το Σκοτάδι στο Φως, από το προσωρινό στο Άπειρο, από το συγκεκριμένο στο Άχρονο, από το εφήμερο ψέμα στην Αιώνια αλήθεια, κι αν δεν επιτελείται αυτή η λειτουργικότητα, τότε δεν είναι Τέχνη, αλλά κάτι που υποδύεται την Τέχνη φορώντας πολλαπλά προσωπεία.
Ποιά είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Να μπορώ να στέκομαι στο ύψος της Ψυχής, με ακλόνητη θέληση, με αμείωτο ψυχικό σθένος και τη φλογίτσα της καρδιάς άσβεστη να λάμπει υπηρετώντας την Τέχνη και τον άνθρωπο όσο μπορώ, στην πιο ζοφερή εποχή στην παγκόσμια ιστορία της Ανθρωπότητας, στην εποχή που το Σκοτάδι τείνει να κάμψει και να απορροφήσει τις ψυχές στα ανελέητα έγκατά του. Πριν μια βδομάδα κυκλοφόρησε το νέο μου βιβλίο, το «Χρωματοθεραπευτικό βιβλίο, Ζωγραφίζοντας τα Οράματα της Εσώτερης Πηγής», από τις εκδόσεις Οσελότος. Είναι το πρώτο Coloring Healing Book στην Ελλάδα. Για το βιβλίο αυτό έχει υπογραφεί συμβόλαιο και με εκδοτικό οίκο στο Λονδίνο, οπότε θα κυκλοφορήσει και στο εξωτερικό. Επίσης προσεχώς θα κυκλοφορήσει κι ένα νέο βιβλίο μου με παραμύθια για μεγάλους και παιδιά με ιδιαίτερα πρωτότυπη εικονογράφηση. Επίσης ετοιμάζω κι άλλα βιβλία, νέους ενδιαφέροντες κύκλους σεμιναρίων, ατομικές εκθέσεις στο εξωτερικό, όταν περάσουν οι ζοφερές συνθήκες που ζούμε, και πολλά άλλα και θαυμαστά!
Σύντομο βιογραφικό
H Zωή Νικητάκη είναι αυτοδίδακτη ζωγράφος – εικονογράφος, αφηγήτρια παραμυθιών, συγγραφέας, φιλόλογος και ψυχοδυναμική χρωματοθεραπεύτρια. Γεφυρώνει μέσα από τη δράση της τρεις τομείς: εκπαίδευση, τέχνη, θεραπεία και εστιάζει στη θεραπευτική δράση και λειτουργία της Τέχνης. Έχει προβεί στη δημιουργία σύνθεσης μιας μεθόδου, που ονομάζει Ιαματική Ταξιδευτική – Psychodynamic Color Storytelling. Υλοποιεί σεμινάρια για την τέχνη της αφήγησης, το παραμύθι ως παιδαγωγικό και θεραπευτικό εργαλείο αυτογνωσίας, βιωματικά εργαστήρια για την ανακάλυψη και ενεργοποίηση χαρισμάτων που η ψυχή κουβαλά, ατομικές συνεδρίες ψυχοδυναμικής χρωματοθεραπείας, εικονογραφήσεις βιβλίων και εκθέσεις ζωγραφικής. Έχει συμμετάσχει σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχει εικονογραφήσει όλα τα βιβλία της ιδίας και άλλων συγγραφέων, με μεγαλύτερες συνεργασίες γνωστό θυγατρικό εκδοτικό οίκο του Hay house και τις εκδόσεις Onager στη Νέα Υόρκη. Η πρώτη της ατομική έκθεση υλοποιήθηκε στον ατμοσφαιρικό χώρο του Μουσείου του Λουτρού των Αέρηδων στην Αθήνα. Πρόσφατα συμμετείχε στην έκθεση με θέμα «Ο Μίτος της Αριδάνης» που διοργανώθηκε από το Chicago Athenaeum Museum for Architecture and Design και το European Centre for Architecture, Art Design and Urban Studies και επίσης έργα της επιλέχθηκαν από την Διεθνή έκθεση ζωγραφικής Μπιεννάλε στην Ιταλία και εκτέθηκαν το καλοκαίρι του 2021.
Σπούδασε αρχικά κλασική φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και παρακολούθησε σεμινάρια αναφορικά με την παιδαγωγική, τη ψυχολογία και την τέχνη. Εκπαιδεύτηκε στη Ψυχοδυναμική χρωματοθεραπεία με δάσκαλό της τον ιδρυτή αυτής της μεθόδου, τον Mark Wentworth και επίσης εκπαιδεύτηκε στον Θεραπευτικό Τροχό, στη σαμανική θεραπευτική που μελέτησε ο Alberto Villoldo, Ph.D. καθηγητής ψυχολογίας και ιατρικής ανθρωπολογίας του San Francisco University. Εργάστηκε με παιδιά πάνω από μια εικοσαετία ως φιλόλογος, ως μουσειοπαιδαγωγός στο Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης και μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα τέχνης, εικαστικά εργαστήρια και παραμυθοπαραστάσεις σε όλη την Ελλάδα.
Έχει μεγάλη συμβολή στον χώρο του παραμυθιού, με παραστάσεις αφήγησης σε όλη την Ελλάδα, με σεμινάρια για την τέχνη της αφήγησης του παραμυθιού σαν παιδαγωγικό και θεραπευτικό εργαλείο αυτογνωσίας στην Ελλάδα και στην Κύπρο, με βιωματικά εργαστήρια για παιδιά και μεγάλους επί σειρά ετών, με διαδραστικές παραστάσεις αφήγησης σε καρκινοπαθείς σε γνωστό ογκολογικό νοσοκομείο, με βιβλία που έχει συγγράψει και εικονογραφήσει, με δεκάδες άρθρα, καθώς και με διαλέξεις σε συνέδρια και με την τηλεοπτική εκπομπή με παραμύθια, που σχεδίασε και υλοποίησε, με τίτλο, «Το Ονειρόδεντρο των παραμυθιών». Είναι μέλος του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς.
Ως καλλιτέχνης έχει συνεργαστεί με πολλούς σημαντικούς χώρους και φορείς στην Ελλάδα (Μέγαρο Μουσικής, Υπουργείο Πολιτισμού, Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη, Υπουργείο Παιδείας, actionaid Ελλάς, κλπ). και με συγγραφείς στο εξωτερικό. Για πολλά χρόνια εργάστηκε στο Μουσείο Nεώτερου Ελληνισμού ως μουσειοπαιδαγωγός και εικονογράφος, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις ηλικίες, καθώς και παραμυθοπαραστάσεις.
Έχουν κυκλοφορήσει τα βιβλία της, «Λαϊκά Παραμύθια της Ζακύνθου» από τις εκδόσεις Τρίμορφο, «Παραμύθια για της καρδιάς μας την αλήθεια», από τις εκδόσεις Κονιδάρη και «Από καρδιά σε καρδιά όλα είναι δυνατά» από τις εκδόσεις Αλφάβητο Ζωής και «Χρωματοθεραπευτικό Βιβλίο, Ζωγραφίζοντας τα Οράματα της Εσώτερης Πηγής» από τις εκδόσεις Οσελότος.
Περισσότερες πληροφορίες στις σελίδες της:
https://www.zoenikitaki.com https://www.facebook.com/HealingARTinGreece/ https://www.facebook.com/zoe.nikitaki https://www.facebook.com/nikitakizoi/ https://www.facebook.com/Talesforthetruthoftheheart/ https://www.facebook.com/laikaparamythiazakynthou/
