…και κάθεσαι και σκέφτεσαι γιατί διαφωνείς -παρόλο που σε κουράζει.
Και κάθεσαι και αναλογίζεσαι το αν είναι στραβός ο γυαλός ή στραβά αρμενίζεις με τις ανθρώπινες σχέσεις τις όποιες όσο καλά χειρίζεσαι, άλλο τόσο σε χειρίζονται και σου έρχεται να κάνεις το έγκλημα, φευ!!!
Όμως με λίγο καναπέ και ένα αφέψημα, που για κάποιον λόγο επιτυχημένου μάρκετινγκ, σε έκανε να το αγοράσεις από το σούπερ μάρκετ, κάθεσαι και σκέφτεσαι λίγο πιο βαθιά. Με την ησυχία σου αυτή την φορά.
Οι αλήθειες σχετικά με την ύπαρξη μας και το πως βιώνουμε τον κόσμο είναι ένα αποτέλεσμα γνωστών και αγνώστων διαδικασιών που λαμβάνουν χώρα αναπόδραστα και ακούσια από την πρώτη στιγμή που έχουμε ερεθίσματα από τον έξω κόσμο.
Ναι, το ξέρουμε αυτό. Και να μην το ξέραμε μπορούμε αν το αναλύσουμε με κάποιον φοιτητή/φοιτήτρια ψυχολογίας που με τις γνώσεις τους θα σε καταπλήξουν. Τα ποσοστά του ‘’κατηγορώ’’ που μπορούμε να προσάψουμε στην παιδική ηλικία ή στα χρωμοσώματα μας ή στην διαπαιδαγώγηση μας είναι μάλλον κατά προσέγγιση θεωρίες και λειτουργούν κατά περίπτωση, αλλά πάντοτε αρθροιστικά ίσα ως ποσοστά. Θα το αναλύσω…
Εύκολα δηλαδή σε καθημερινές συζητήσεις θα αναλύσουμε και θα καταλήξουμε σε ερμηνεία συμπεριφορών των ατόμων που μας ενδιαφέρουν λέγοντας πως ‘’φταίει το τάδε ή ο δείνα… ‘’ που φέρονται έτσι.
Είναι οι γονείς, είναι η παιδεία, είναι το κοινωνικοοικονομικό status quo, δεν ξέρουμε, ξέρουμε όμως πως πάντοτε το μυαλό μας σκέφτεται με σύνολα.
Συνεπώς, στην προσωπικότητα κάποιου ριχνουμε παντα το 70% σε κάτι και το 30% σε κάτι άλλο ή το 50% σε κάτι και το 50% σε κάτι άλλο.
Ολα αυτά τα ‘’κάτι’’ ή τα ‘’άλλο’’ όμως δεν είναι παρά αφαιρέσεις ως έννοιες και πάντοτε αποτελούν στοιχεία της προσωπικότητας που μας άφησε να δούμε το άτομο για το οποίο ομιλούμε. Δεν τα ξέρουμε. Δεν κάναμε την ανακάλυψη της Αμερικής. Δεν, δεν, δεν… Απλώς μας άφησε να δούμε αυτές τις πτυχές του, ας το παραδεχτούμε.
Με απλά λόγια η κρίση μας για κάποιον, καταναλώνεται σε αιτίες τις όποιες ως πληροφορίες μας έδωσε ο ίδιος. Άρα σε εικόνα που θέλησε να μας δώσει για τον εαυτό του.
Η γοητεία ή η απέχθεια που μας αποπνέει κάποιος είναι απλώς βασισμένη ή δικαιολογημένη κατά το μέτρο που μας άφησε να την βασίσουμε ή να την δικαιολογήσουμε.
Σπάνια θα σκεφτούμε αν υπάρχει κάτι παράλληλο που ‘’τρέχει’’ στην ζωή του και δεν μας το αποκάλυψε και ο λόγος είναι ότι, ερμηνεύουμε και εκλογικεύουμε συμπεριφορές, σύμφωνα με το δικό μας μέτρο και πάντα αρθροιστικά ίσα, όπως είπα βάσει αυτών που υπάρχουν ως πληροφορίες στην γνωστική μας δεξαμενή για αυτόν.
Στην σούπα της κοινωνίας που αλληλεπιδρά όμως, το να κρίνουμε έτσι, είναι υπεραπλούστευση και άραγε αναρωτιέμαι πόσο δύσκολο είναι να χρησιμοποιήσεις τελικά το ρήμα ‘’ταιριάζω’’ για κάποιον αναφερόμενος στην συναρμονία του εαυτού σου με την προσωπικότητα του.
Πόσο σημαντικό είναι να ταιριάζουμε χωρίς να μοιάζουμε απαραίτητα.
Η προσωπική ταξινόμηση που συμβαίνει στον ψυχισμό μας όταν μαθαίνουμε πληροφορίες για τον άλλον, είναι μια ψευδή εικόνα που θα ξεπεράσουμε μετά από πολλή τριβή με τον άλλον, γιαυτό και αγαπούμε τους φίλους μας περισσότερο και τους δικαιολογούμε και στα λάθη τους. Είναι οι ‘’εργατοώρες’’ που περάσαμε μαζί τους που μας εμπνέουν σιγουριά και μας εξοπλίζουν με την τάση να συσπειρωνόμαστε με άτομα όμοια με εμάς.
Και δεν μας ενδιαφέρει καν η αλήθεια, γιαυτό και συγχωρούμε, γι’ αυτό και η συγγνώμη είναι βασική ιδεολογία σε κάθε μεταφυσική ιδεολογία της ανθρωπότητας.
Η φιλεσπλαχνία αλλά και η μετάνοια είναι μέσα μας εγγενώς καταγεγραμμένες ως κάτι μεταφυσικό σχεδόν. Ένα εισιτήριο για τον παράδεισο σε πολλούς πολιτισμούς και θρησκείες και σίγουρα ένα βάλσαμο για κάθε ψυχισμό. Διψάμε να βρούμε απέναντι μας έναν καθρέφτη του εαυτού μας που εύκολα αναγνωρίζουμε στοιχεία μας. Πεθαίνουμε για το ‘’ταιριάζω΄΄και αφήνουμε το συναρπαστικό του αγνώστου. Μας αρέσει η οικειότητα, ανεχόμαστε τις χειριστικές συμπεριφορές από την οικογένεια μας και μας αρέσουν οι εύκολα διαχειρίσιμοι άνθρωποι. Μας γοητεύει το πνεύμα και οι άνθρωποι που το διαθέτουν αλλά επιλέγουμε να είμαστε αντισυμβαλλόμενοι σε κοινωνικές συμβάσεις με ανθρώπους που νιώθουμε ασφάλεια και με ανθρώπους που νομίζουμε πως τους καταλαβαίνουμε. Ο «Λαουντίζι» στο έργο του Πιραντέλο λέει «Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε».
Μας αρέσει να νομίζουμε πως ξέρουμε τι υπάρχει/είναι στο μυαλό του άλλου.
Είναι ο λόγος που μας γοητεύει να κατατάσσουμε ανθρώπους σε ζώδια, σε ψυχολογίες, σε στερεότυπα. Είναι ο λόγος που ο ρατσισμός φυτρώνει πιο εύκολα απ ότι κόβεται. Είναι μέσα μας. Αυτές οι αφαιρέσεις. Οι εικόνες που γίνονται σκέψεις και αναλύσεις αυθόρμητα.
Είμαστε και είμαι η μαριονέτα από τους ασυνείδητους ενδοψυχικούς μηχανισμούς που με οδηγούν να κρίνω, να θέλω και να ζητώ κάτι. Κάτι επειδή νιώθω πως το έχω ανάγκη.
Η κοινωνία και η οικονομία λειτουργούν στο να σου δημιουργούν τέτοιες ανάγκες και η ανθρωπότητα πέφτει συχνά στις λούμπες αυτές που σε κάνουν να νιώθεις σαν πραγματικές όλες τις κοινωνικές αυτές κατασκευές.
Δηλαδή, να νιώθεις πράγματα και συναισθήματα για νοούμενα ως πραγματικά, την στιγμή που είναι ανθρώπινες εφερεύσεις. Νιώθεις αυτόματα και είσαι υποκινούμενος από τους ασυνείδητους ενδοψυχικούς μηχανισμούς όταν εχεις συναισθήματα για το δικό σου κράτος ή για κάποιο άλλο.
Θα ρίξω ιστορικοπολιτικό παράδειγμα, μπορείς αγαπητέ αναγνώστη να προσπεράσεις απλώς την παράγραφο τούτη…: Η ανθρωπότητα ζει με έθνη κράτη μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Δεν υπήρχαν πιο μπροστά. Οι υπήκοοι της αυστροουγγαρίας δεν ένιωθαν την αυστριακότητα ή την σλοβενιότητα ή την ουγγρικότητα τους. Γιατί απλώς δεν υπήρχαν τότε οι πολιτικοί γεωγραφικοί διαχωρισμοί της οργάνωσης βάσει εθνών κρατών. Από την στιγμή που κατέρρευσαν οι αυτοκρατορίες όμως, (βλ. Η εποχή των αυτοκρατοριών 1875-1914E. J. Hobsbawm ) νιώθεις πράγματα για την σημαία σου τον εθνικό σου ύμνο και πράγματα για την κουλτούρα του άλλου όταν βλέπεις την δικιά του σημαία. Μπόρεσε η εθνικότητα, όρος άγνωστος πριν το 1914, να σου δημιουργεί συναισθήματα και συγκίνηση, ως αφαίρεση, ως σύνολο δηλαδή αξιών και πληροφοριών σε συμπύκνωση σε μια εικόνα, να σου κοινωνεί μηνύματα και νοήματα.
Και όλοι στην αρχή φαίνονται νορμάλ και αυθόρμητα ο άνθρωπος με το ‘’άλλο’’ χτίζει γέφυρες και θέλει να επικοινωνεί. Αλλά όλα αυτά τα σύμβολα, οι εικόνες και η οικογένεια μας, είναι ότι χειρότερο μπορούμε να έχουμε ώστε να αναπτύξουμε μια υγιή κοινωνική νοημοσύνη με τους γύρω μας.
Μια από τις ισχυρότερες μορφές ασυνείδητης ψυχικής εξουσίας είναι η οικογένεια.
Όλη μέρα και αν περνάς με τον άλλον, αν είσαι ο άνθρωπος που θα συζητήσει κάτι με τους δικούς του και θα του αλλάξουν την γνώμη, είσαι χαμένος. Θέλεις και χτίζεις ένα κλουβί συναισθηματικής ανωριμότητας και μη ανάπτυξης κοινωνικής ευφυϊας, όταν συζητάς κάτι με τους ανθρώπους που δεν θα σου πουν κάτι αντικειμενικό και κρεμιέσαι από την άποψη τους. Και παραδέξου το, οι γονείς σου θα σου πουν κάτι υπερπροστατευτικό για σένα, που πρακτικά δεν είναι απαραίτητα λειτουργικό για το μέσα σου. Δεν τα βάζω με την γνώμη τους, γιατί προκύπτει από τα λεγόμενα σου και το ότι τους αφήνεις να δουν. Τα βέλη μου είναι για την δικιά σου θέληση να τα συζητήσεις όλα.
Οι παράνομες σχέσεις έχουν μια αλήθεια και μια πραγματικότητα αλλιώτικη. Οι κρυφές σχέσεις όπου το μυαλό μας είναι απογυμνωμένο. Τα μυστικά μας.
Οι μυστικές επαφές που διαγράφουμε όταν τελειώσουμε την συνομιλία. Οι σχέσεις τις οποίες κρατάμε για εμάς. Και τις φροντίζουμε όσο μπορούμε και είμαστε αληθινοί για αυτές.
Αποκτήστε ανθρώπους για τους όποιους δεν μιλάτε στους γύρω σας. Δώστε έναν εκλεκτικό χαρακτήρα σε μια σχέση σας με κάποιον και θα σας γεμίζει την ψυχή. Δεν είναι ανάγκη να είναι φίλος σας ή να σας ελκύει ερωτικά. Αρκεί να ταιριάζετε, χωρίς να μοιάζετε. Βρείτε αυτόν που σας βγάζει τον αυθεντικότερο εαυτό σας και μην πείτε σε κανέναν για αυτόν.
Ο Ιωάννης Κωνσταντινίδης γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1988, όπου και μεγάλωσε. Έχει ζήσει στις Βρυξέλλες, στην Ολλανδία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Κύπρο. Καλλιτεχνική φύση ως μουσικός, αλλά πάνω από όλα με πάθος για τον άνθρωπο, την Νομική και την Πολιτική Ιστορία. Κάτοχος πτυχίου Νομικής, απόφοιτος Πολιτικών επιστημών και απόφοιτος MSc Health Economics Policy and Law- Erasmus University of Rotterdam. Αρθρογραφεί γιατί θεωρεί πως είναι η πιο αγνή μορφή επικοινωνίας με το κοινό. Επαγγελματικά δραστηριοποιείται στην Θεσσαλονίκη ως στέλεχος επιχειρήσεων.