Αλεξάνδρα Καπάνταη: “Κατά την άποψή μου ένας καλλιτέχνης πρέπει να παραμένει πιστός στην τέχνη και στον εαυτό του για να συνεχίσει να εξελίσσεται, απόλυτα αποστασιοποιημένος από τις εκάστοτε κριτικές”

“…Τα μελλοντικά μου σχέδια περιλαμβάνουν την συμμετοχή μου σε κάποιους διεθνείς διαγωνισμούς στο εξωτερικό καθώς και κάποιες επαγγελματικές ακροάσεις οι οποίες αναβλήθηκαν λόγω της πανδημίας…”

Ποια είναι η πρώτη σας μουσική ανάμνηση; Η πρώτη μου μουσική ανάμνηση τοποθετείται κάπου στο 2003 , στην Αίγινα όπου μεγάλωσα. Ήταν ένα χειμωνιάτικο βράδυ του Ιανουαρίου σε μια συναυλία της μουσικής σχολής Αφαία. Ίσως της μοναδικής σχολής που υπήρχε τότε στο νησί. Θυμάμαι ακόμα τα δυνατά φώτα της σκηνής, εκείνα που δεν σε αφήνουν να δεις το κοινό , χαρίζοντάς σου την ψευδαίσθηση ότι είσαι εσύ και η μουσική μόνο. Έτσι απελευθερώνεσαι και αποκαλύπτεις την ψυχή σου. Θυμάμαι λοιπόν την πρώτη μου φορά στην σκηνή να τραγουδώ την άρια της Manon “ Adieu, notre petite table” από την όπερα Manon του J.Massenet. Με τον πρώτο μου δάσκαλο και ακομπανιατερ κο Κυριάκο Συκιώτη, ο οποίος ήταν ακκομπανιατερ και μουσικός υποβολέας στην ΕΛΣ. Ήταν ένας άριστος μουσικός και υπέροχος άνθρωπος στον οποίο οφείλω την αγάπη μου για την τέχνη του λυρικού τραγουδιού.

Ποιόν μουσικό θαυμάζεται και με ποιόν μουσικό θα θέλατε να βρεθείτε επί σκηνής; Μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες στον χώρο του κλασικού τραγουδιού που θαυμάζω και παρακολουθώ χρόνια , είναι η Nathalie Stutzmann. Μια εξαιρετική contralto με ερμηνευτική δύναμη και υπέροχο ηχόχρωμα , βαθύ και βελούδινο. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται και με την διεύθυνση ορχήστρας. Θα ήθελα να συνεργαστώ μαζί της. Είναι ένα μεγάλο μου όνειρο!

Περιγράψτε την μέχρι σήμερα πορεία σας στη μουσική. Υπήρξαν επιρροές καθοριστικές θετικές ή αρνητικές; Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου ( Δίπλωμα Μονωδίας με Άριστα), συνέχισα την τελειοποίηση της τεχνικής μου παρακολουθώντας master classes με διακεκριμένους έλληνες λυρικούς τραγουδιστές όπως τον τενόρο Ζάχο Τερζάκη και την mezzo soprano και καθηγήτρια της Ακαδημίας του Μονάχου Δ. Ευαγγελάτου.
Παράλληλα έχω βραβευτεί με το 1ο Πανελλήνιο βραβείο και το χρυσό μετάλλιο στον διαγωνισμό κλασικού τραγουδιού της ΧΟΝ ( Χορωδία Ορχήστρα Νέων)και του ομίλου Unesco που πραγματοποιήθηκε στο Ευγενίδειυ ίδρυμα.
Έχω συνεργαστεί με την Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Αθηναίων , την Ορχήστρα Academica Αθηνών , την Ορχήστρα Mobile καθώς και με το σχήμα μουσικής δωματίου Amberlink Ensemble. Τέλος είμαι ιδρυτικό μέλος του συνόλου αναγεννησιακής μουσικής Mellifluous Ensemble .
Από τις εμφανίσεις μου ως σολίστ θα αναφερθώ σε ξεχωριστές και σημαντικές στιγμές. Τέτοιες ήταν το ρεσιτάλ μου στο Διεθνές Φεστιβάλ Αίγινας – Ντόρας Μπακοπούλου , η εμφάνισή μου στην μοντέρνα όπερα του Θ. Στάθη “Άλκηστης” βασισμένη στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών , την ερμηνεία μου ως σοπράνο σολίστ στο θρησκευτικό έργο Gloria του A.Vivaldi στην Δημόσια βιβλιοθήκη Σπάρτης , καθώς και την εμφάνισή μου στην Διορθόδοξη Έκθεση Αγιογραφίας που πραγματοποιήθηκε από την UNESCO και την Αρχιεπισκοπή Αθηνών ,για την οποία μου απονεμήθηκε τιμητικός έπαινος.
Φυσικά δεν θα μπορούσα να μην αναφέρω την εμφάνισή μου στην Γερμανική Εκκλησία Αθηνών τα Χριστούγεννα 2019. Είχα την χαρά και την τιμή να συνεργαστώ με τον αρχιμουσικό και οργανίστα της Γερμανική Εκκλησίας Αθηνών τον κο Χρήστο Παρασκευόπουλο. Έναν εξαιρετικό μουσικό και άνθρωπο με τον οποίο συνεργάστηκα φέτος για πρώτη φορά. Σίγουρα αποτελεί μια από τις πιο θετικές επιρροές στην καλλιτεχνική μου πορεία. Μέσα από την συνεργασία μου μαζί του άνοιξε για εμένα ένας νέος δρόμος, ο δρόμος της κλασικής θρησκευτικής μουσικής. Ένας τομέας ιδιαιτέρα δύσκολος για τους λυρικούς τραγουδιστές αφού απαιτεί πολύ καλή τεχνική και φωνητική ικανότητα (έλεγχος , σταθερότητα) , ώστε να αποδοθεί σωστά η αρμονία και η ιερότητα αυτού μουσικού είδους. Υπό την εποπτεία του και την καθοδήγησή του , συμπεριλαμβάνω ολοένα καινούρια θρησκευτικά έργα στο ρεπερτόριό μου και τον ευχαριστώ ιδιαιτέρως γι αυτό.
Όμως δεν υπάρχουν μόνο οι θετικές επιρροές . Υπάρχουν και οι αρνητικές επιρροές. Φυσικά και γνώρισα αρνητικές επιρροές στην πορεία μου οι οποίες προσπάθησαν , αλλά ευτυχώς δεν τα κατάφεραν , να γίνουν «καθοριστικές».
Δάσκαλοι ή συνεργάτες που δεν μπόρεσαν να υπερβούν τον εγωισμό τους και να χαρούν με μαθητές τους ή με συνεργάτες τους που είχαν προοπτικές δυνατής καριέρας, προσπάθησαν απλά να τους καταρρακώσουν. Κι εδώ θα μου επιτρέψετε να κάνω αναφορά σε ένα κομμάτι της ζωής μου αρκετά δύσκολο αλλά ουσιαστικό.
Κάποια στιγμή λοιπόν, αποστασιοποιημένη από κάθε είδους επιρροή θετική ή αρνητική αποφάσισα πριν εγκαταλείψω την τέχνη του λυρικού τραγουδιού ( μιας και η απογοήτευσή μου ήταν αρκετά μεγάλη), να κάνω την δική μου αυτογνωσία. Κι έτσι βήμα – βήμα και κρατώντας μόνο τα θετικά από όσα είχα διδαχθεί και ακούσει μέχρι εκείνη την στιγμή, βρήκα τον εαυτό μου μέσα σε αυτή την τέχνη. Βρήκα την Αλεξάνδρα και όλες τις ικανότητές της. Ανακαλύπτοντας την έκτασή μου που ολοένα και μεγάλωνε, την εκφραστικότητά μου που ολοένα και βελτιωνόταν, τις τεχνικές λεπτομέρειες που διαφοροποιούσαν και διευκόλυναν τον ήχο μου σε κάθε γλώσσα και σε κάθε τονικό ύψος. Κατανόησα κάθε λειτουργία του σώματος και του λαιμού μου , κάθε ενεργειακή δόνηση της ψυχής μου. Πήρε περίπου 1 ½ με 2 χρόνια από την ζωή μου μέχρι να μπορώ να ελέγχω 100% την γνώση αυτή ώστε να μπορώ να την χρησιμοποιώ όπου , όποτε και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες χρειαστεί. Να αυτοματοποιηθεί πάνω μου όπως λέμε.
Έτσι κατανοώντας την λυρική τέχνη, κατανόησα τον ίδιο μου τον εαυτό. Δυνατή πια και γνωρίζοντας τι μπορώ να κάνω, πορεύομαι με μέχρι σήμερα με σεβασμό στην τέχνη και τους συνεργάτες μου, αλλά πάντα οχυρωμένη πίσω από την γνώση και την συνεχή μελέτη.

Πως αντιμετωπίζετε τις κριτικές ;
Τις αντιμετωπίζω με απόλυτη ψυχραιμία. Η κριτική μπορεί να παραπλανήσει τον καλλιτέχνη . Μια πολύ θετική κριτική μπορεί να κάνει κάποιον να υπερεκτιμήσει τις δυνατότητές του εκθέτοντάς τον σε κινδύνους, ή αντίθετα μια πολύ κακή έως σκληρή κριτική μπορεί να τον απογοητεύσει πολύ οδηγώντας τον ακόμα και στο να εγκαταλείψει την τέχνη του. Κατά την άποψή μου ένας καλλιτέχνης πρέπει να παραμένει πιστός στην τέχνη και στον εαυτό του για να συνεχίσει να εξελίσσεται, απόλυτα αποστασιοποιημένος από τις εκάστοτε κριτικές. Οι μόνες κριτικές που λαμβάνω υπόψη μου είναι από πολύ στενούς μου συνεργάτες, τους οποίους εμπιστεύομαι και σίγουρα δεν έχουν σκοπό να μου κάνουν κακό.

Γιατί χρειάζεται η μουσική παιδεία ; Είναι πολυτέλεια ή ανάγκη; Η μουσική παιδεία δίνει την δυνατότητα στον άνθρωπο να εκφραστεί. Ταυτόχρονα όμως τον εξευγενίζει. Ισορροπεί τον ψυχικό του κόσμο δίνοντάς του την ευκαιρία να αναπτύξει τις ικανότητές του και την δύναμη του μυαλού του. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πόσο αναγκαίο είναι να υπάρχει μουσική παιδεία την σημερινή εποχή. Μια εποχή όπου δεσπόζει η όψη ενός αγχωμένου και φοβισμένου ανθρώπου.

Δεν αρκεί όμως να λέμε ότι πρέπει να υπάρχει μουσική παιδεία, θα πρέπει να είναι και προσιτή σε κάθε άνθρωπο. Πόσο εύκολο είναι κάτι τέτοιο σήμερα;
Την σημερινή εποχή που η μικρομεσαία οικογένεια μαστίζεται από αρνητικές αλλαγές στην εργασιακή πραγματικότητα και σοβαρή αβεβαιότητα για το άμεσο μέλλον είναι μάλλον δύσκολο να φανταστούμε ότι θα δώσει προτεραιότητα στην μουσική παιδεία των παιδιών της. Πράγματι είναι άσχημο αυτό αλλά πραγματικό.
Θα πρέπει λοιπόν να βρεθούν τρόποι ίσως μέσω χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ή κάτι ανάλογο, ώστε να δίνεται η δυνατότητα μουσικής παιδείας στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα. Δίνοντας την ευκαιρία σε περισσότερο πληθυσμό να έρθει σε επαφή με την μουσική εκπαίδευση, ανεβαίνει αυτόματα το επίπεδο του “αυριανού ακροατή”, άρα τελικά το μουσικό επίπεδο της χώρας στο σύνολό της.
Μέχρι τότε όμως η μουσική παιδεία θα παραμένει ένα είδος πολυτέλειας για τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Εγώ σας παιδί τρίτεκνης οικογένειας της επαρχίας το γνωρίζω καλά.

Υπάρχουν Έλληνες αξιόλογοι μουσικοί με μουσική κατάρτιση και γνώσεις; Φυσικά και υπάρχουν . Και δεν είναι λίγοι. Μέχρι σήμερα έχω συνεργαστεί με πολύ αξιόλογους μουσικούς ιδιαίτερα καταρτισμένους . Οι οποίοι όμως είναι χαμηλού προφίλ.
Ξέρετε τα φώτα τις δημοσιότητας δεν πέφτουν πάντα πάνω στους καλύτερους , αλλά σε εκείνους που έχουν τον τρόπο να οδηγούν τα φώτα της δημοσιότητα πάνω τους με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.
Άλλωστε πόσες φορές δεν έχει τύχει να ακούσουμε κάτι στο ραδιόφωνο ή την τηλεόραση και απλά αλλάξαμε κανάλι ή πατήσαμε το OFF! Αυτό σημαίνει ότι δεν ήταν το καλύτερο.
Η Ελλάδα πάντα είχε , έχει και θα έχει σπουδαίους μουσικούς άσχετα αν τους συνάτταμε στα ΜΜΕ ή όχι. Ο στόχος μα ς είναι να τους συναντήσουμε στην ζωή μας ως δασκάλους που θα μας μεταδώσουν την τέχνη τους με αγάπη και σεβασμό, ή ως συνεργάτες που θα βγάλουν από μέσα μας τον καλύτερό μας εαυτό ή απλά ως καλλιτέχνες επί σκηνής που θα μας συγκινήσουν με την ερμηνεία τους . Αυτό είναι για μένα είναι το ζητούμενο.

Ποια είναι τα μελλοντικά μουσικά σας σχέδια; Τα μελλοντικά μου σχέδια περιλαμβάνουν την συμμετοχή μου σε κάποιους διεθνείς διαγωνισμούς στο εξωτερικό καθώς και κάποιες επαγγελματικές ακροάσεις οι οποίες αναβλήθηκαν λόγο της πανδημίας. Παράλληλα θα ήθελα να συνεχίσω τις σπουδές μου στο εξωτερικό. Είναι χρέος προς τον εαυτό μου και προς την τέχνη μου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η Αλεξάνδρα Καπάνταη γεννήθηκε στον Πειραιά και μεγάλωσε στην Αίγινα όπου ξεκινά τα πρώτα της μουσικά βήματα. Έχει ολοκληρώσει φωνητικές σπουδές στην Ελλάδα (Ωδείο Γλυφάδας)αποκτώντας δίπλωμα κλασικού τραγουδιού με Άριστα, ενώ στη συνέχεια τελειοποίησε την τεχνική της παρακολουθώντας master classes με διακεκριμένους Έλληνες λυρικούς τραγουδιστές όπως τον τενόρο Ζάχο Τερζάκη και τη μέτζο σοπράνο και καθηγήτρια της Ακαδημίας του Μονάχου, Δάφνη Ευαγγελάτου.
Έχει βραβευτεί με το 1ο Πανελλήνιο βραβείο και το Χρυσό μετάλλιο στον διαγωνισμό κλασικού τραγουδιού της UNESCO και της ΧΟΝ (Χορωδία Ορχήστρα Νέων), καθώς και το 2ο Πανελλήνιο βραβείο στο τριήμερο σεμιναριακό κύκλο λυρικού τραγουδιού του Πολιτιστικού Οργανισμού Δήμου Νέας Σμύρνης, Αθήνα.
Έχει συνεργαστεί με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων, την Ορχήστρα Academica Αθηνών, την ορχήστρα Mobile καθώς και με το σχήμα μουσικής δωματίου Amberlink Ensemble.
Από τις πολυάριθμες σολιστικές της εμφανίσεις ξεχωρίζουν το ρεσιτάλ της στο Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Αίγινας – Ντόρας Μπακοπούλου, η εμφάνισή της στην μοντέρνα όπερα “Άλκηστις” του Θ.Στάθη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών βασισμένη στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη, η ερμηνεία της ως soprano σολιστ στο Θρησκευτικό έργο “Gloria” του A.Vivaldi στην Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης, καθώς και η ξεχωριστή της εμφάνιση στην Διορθόδοξη έκθεση Αγιογραφίας της UNESCO και της Αρχιεπισκοπής Αθηνών ,για την οποία της απονεμήθηκε τιμητικός έπαινος. Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η συνεργασία της με τον αρχιμουσικό και οργανίστα της Γερμανικής εκκλησίας Αθηνών κο Χρήστο Παρασκευόπουλο σε έργα Mozart, Vivaldi, Caccini.
Παράλληλα έχει ασχοληθεί με το Μεσαιωνικό, Αναγεννησιακό και Μπαρόκ τραγούδι. Συμμετείχε ενεργά στο σεμινάριο Μεσαιωνικής και Αναγεννησιακής μουσικής του άγγλου λαουτίστα Paul Beier στο Ωδείο Αθηνών, ερμηνεύοντας έργα του J.Dowland. Ενώ από το 2017 αποτελεί ιδρυτικό μέλος του συνόλου αναγεννησιακής μουσικής “Mellifluous Ensemble” όπου ως σολίστ ερμηνεύει έργα μεσαιωνικής και αναγεννησιακής μουσικής.
Στο ρεπερτόριό της εκτός από ρόλους όπερας , περιλαμβάνονται σημαντικά θρησκευτικά έργα – Ορατόρια – Ρέκβιεμ , καθώς επίσης και πλήθος λυρικών τραγουδιών ξένων και ελλήνων συνθετών.